Drunkorexia: Eetstoornis in combinatie met alcoholmisbruik

Drunkorexia is geen officiële diagnose of medische term. Het is de omgangstaal voor een verslavingsstoornis waarbij een patiënt een eetstoornis heeft (meestal boulimie of anorexia) in combinatie met alcoholisme. Meisjes en jonge vrouwen die druk voelen om mager te blijven, krijgen sneller te maken met deze obsessie. De psychische aandoening brengt tal van gezondheidsrisico’s met zich mee, zoals bijvoorbeeld slaapproblemen, voedingstekort en spierkrampen. Het is belangrijk dat patiënten een volledige, dubbele behandeling krijgen van zowel de eetstoornis als het overmatig drinken van alcohol.

• Oorzaken van zelfopgelegde honger of eetbuien en alcoholmisbruik
• Gezondheidsrisico’s van drunkorexia
• Anorexia nervosa
• Boulimie
• Drunkorexia
• Behandeling van verslavingsstoornis
• Prognose van drunkorexia
• Korte termijn
• Lange termijn
• Complicaties van drunkorexia
• Fysieke complicaties
• Psychische complicaties
• Preventie van drunkorexia
• Educatie en bewustwording
• Ondersteuning en behandeling
• Praktische tips voor het omgaan met drunkorexia
• Hulp zoeken bij een psycholoog of psychiater
• Gezonde eetgewoonten herstellen
• Ondersteuning bij verslavingszorg
• Misvattingen rond drunkorexia
• Drunkorexia is hetzelfde als alcoholverslaving
• Drunkorexia komt alleen voor bij jongere vrouwen
• Drunkorexia is gewoon een fase en gaat vanzelf over
• Drunkorexia is geen gevaarlijke aandoening
• De symptomen van drunkorexia zijn gemakkelijk te herkennen
• Drunkorexia is een keuze en kan eenvoudig worden opgelost door zelfbeheersing
• De behandeling van drunkorexia is hetzelfde als die voor andere eetstoornissen

Oorzaken van zelfopgelegde honger of eetbuien en alcoholmisbruik

De maatschappelijke druk die op jonge mensen wordt uitgeoefend, leidt soms tot heel vreemde dingen. In de zoektocht om er zo slank mogelijk uit te zien, ontzetten patiënten zich van maaltijden zodat ze later kunnen genieten van buitensporige hoeveelheden alcohol. Alcohol bevat veel calorieën, vooral bier en wijn. Door een volledige maaltijd te eten en verschillende drankjes aan de bar te consumeren, overschrijdt een patiënt mogelijk het aantal calorieën dat hij per dag mag gebruiken om zijn gewicht te behouden. Zo ervaart hij na verloop van tijd een toename in gewicht en krijgt hij een ‘opgeblazen’ uiterlijk. Omdat patiënten later in staat willen zijn om van meerdere drankjes te genieten, gaan ze gedurende de dag hun voedselinname beperken of zelfs hun maaltijden zuiveren (braken opwekken) om later ruimte te maken voor alcohol. Dit fungeert als een eetstoornis en alcoholgebruikstoornis en veroorzaakt zowel lichamelijk als psychologisch ernstige gevolgen voor de gezondheid van patiënten.

Gezondheidsrisico’s van drunkorexia

Drunkorexia heeft net zoals andere eetstoornissen op de lange termijn nare bijwerkingen op de gezondheid zonder de implicatie van alcoholmisbruik.

Anorexia nervosa

Anorexia nervosa is een psychische stoornis die leidt tot obsessief diëten en een verstoorde perceptie of zelfbeeld en het lichaam. Om zoveel mogelijk gewicht te verliezen, hongeren patiënten zich uit en vermijden ze voedsel om een gewichtstoename te voorkomen. Dit destructieve gedrag veroorzaakt bijwerkingen zoals:

• abnormale bloedwaarden
• broze nagels
• duizeligheid
• een lage bloeddruk
• een onregelmatige hartslag
• epileptische aanvallen
• extreem gewichtsverlies
• haaruitval
• verhoogde leverenzymen
• vermoeidheid

Boulimie

Boulimie is een ander type eetstoornis. Patiënten die niet volledig afzien van voedsel, nemen in plaats daarvan deel aan een eetpatroon. Ze eten in één keer een grote hoeveelheid voedsel, om dit obsessieve gedrag dan te laten volgen door compenserend gedrag (braken, laxeermiddelen gebruiken, overmatige lichaamsbeweging, …). Hierdoor houdt de patiënt geen calorieën (of voedingsstoffen) uit het voedsel vast. Dit resulteert in onder andere:

• een abnormale darmwerking
• een droge huid
• een opgeblazen gevoel
• epileptische aanvallen
• flauwvallen
• spierkrampen
• tandbederf
• uitdroging
• vermoeidheid

Drunkorexia

Belemmering van de fitheid

Veel patiënten met drunkorexia proberen tegelijkertijd fit te worden. Maar alcohol interfereert met vele lichaamsfuncties, zoals bijvoorbeeld het herstel van het lichaam en het opbouwen van spieren. Zwaar drinken belemmert met andere woorden de voortgang van de training.

Risico op kanker

Langdurig zwaar drinken is gekoppeld aan verschillende soorten kanker.

Slaapproblemen

Vaak en zwaar alcohol drinken verstoort slaappatronen.

Slechtere mentale status

De verslavingsstoornis leidt sneller tot verkeerde beslissingen of veranderd gedrag. Hoe vaker een patiënt drinkt, hoe meer risico hij loopt op risicovol gedrag, slechte seksuele beslissingen en een slecht beoordelingsvermogen. Deze symptomen in combinatie met alcoholmisbruik zijn nefast voor het lichaam. De consumptie van alcohol op een lege maag verhoogt ook de effecten van alcohol op het lichaam. Wanneer uitsluitend alcohol in het lichaam aanwezig is, schiet de alcoholconcentratie in het bloed in een korte tijd omhoog. Dit leidt tot andere gevaarlijke bijwerkingen zoals een black-out of zelfs alcoholvergiftiging.

Voedingstekorten

Het lichaam heeft meer voedingsstoffen nodig dan normaal om alcohol te metaboliseren. Het lichaam van voedingsstoffen uithongeren voor het drinken resulteert in een tekort dat op de lange termijn mogelijk schadelijk is.

Behandeling van verslavingsstoornis

Omdat zowel alcoholisme als eetstoornissen vormen van verslaving zijn, is de beste manier om drunkorexia te bestrijden een dubbele behandeling. Dit houdt in dat patiënten die worstelen met drunkorexia, een behandeling behoeven voor zowel hun eetstoornis als de stoornis van middelenmisbruik. Ze moeten tegelijkertijd op de juiste manier worden aangepakt. Dit gebeurt het best via cognitieve gedragstherapie. Deze vorm van psychotherapie richt zich op de gedachten, overtuigingen en attitudes van de patiënt in relatie tot hun gevoelens en gedrag. Hiermee leert de patiënt verschillende, gezonde copingmechanismen voor het omgaan met de problemen die zich voordoen in het leven van de patiënt.

Prognose van drunkorexia

De prognose voor drunkorexia hangt sterk af van de snelheid en effectiviteit van de behandeling.

Korte termijn

• Herstel van voedingsdeficiënties: Bij een tijdige en adequate behandeling kunnen de meeste voedingsdeficiënties binnen enkele maanden verbeteren. Dit hangt af van de ernst van de tekortkomingen en de mate van alcoholmisbruik.
• Verbetering van eet- en drinkgewoonten: Met de juiste behandeling kunnen patiënten leren gezonde eet- en drinkgewoonten te ontwikkelen. Dit kan leiden tot een vermindering van de symptomen en een verbeterde algehele gezondheid.

Lange termijn

• Risico op terugval: Zonder voortdurende ondersteuning en behandeling is er een aanzienlijke kans op terugval. Dit kan zowel betrekking hebben op eetstoornissen als alcoholmisbruik.
• Chronische gezondheidseffecten: Langdurig alcoholmisbruik en de effecten van een eetstoornis kunnen blijvende gezondheidsschade veroorzaken. Dit omvat mogelijke lever- en hartproblemen, evenals mentale gezondheidsproblemen.
• Levenskwaliteit: Bij succesvolle behandeling kan de levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren, hoewel sommige gevolgen van lange termijn alcoholmisbruik mogelijk blijvend zijn.

Complicaties van drunkorexia

Drunkorexia kan leiden tot een reeks ernstige complicaties, zowel fysiek als psychisch:

Fysieke complicaties

• Leverproblemen: Langdurig alcoholgebruik kan leiden tot leverziekten zoals levercirrose of leverontsteking. Een tekort aan essentiële voedingsstoffen kan deze aandoeningen verergeren.
• Hartproblemen: Regelmatig overmatig drinken kan bijdragen aan hoge bloeddruk, hartritmestoornissen en een verhoogd risico op hartaanvallen.
• Spijsverteringsproblemen: Eetstoornissen in combinatie met alcoholmisbruik kunnen leiden tot ernstige spijsverteringsproblemen, zoals gastritis en maagzweren.

Psychische complicaties

• Depressie en angst: Beide aandoeningen komen vaak voor bij mensen met drunkorexia en kunnen verergerd worden door zowel de eetstoornis als alcoholmisbruik.
• Cognitieve problemen: Langdurig alcoholgebruik kan de cognitieve functies aantasten, resulterend in geheugenproblemen en verminderde concentratie.

Preventie van drunkorexia

Preventie van drunkorexia kan door verschillende strategieën:

Educatie en bewustwording

• Onderwijs over gezonde voeding en alcoholgebruik: Voorlichting over de risico's van eetstoornissen en alcoholmisbruik kan helpen om vroegtijdig problemen te herkennen en te voorkomen.
• Mentale gezondheidszorg: Vroegtijdige interventie en psychotherapie kunnen nuttig zijn voor jongeren die zich onder druk voelen staan om een bepaald lichaamsbeeld te behouden.

Ondersteuning en behandeling

• Toegang tot behandelingen: Zorgen voor adequate toegang tot behandelingen voor eetstoornissen en alcoholverslaving kan helpen bij het voorkomen van de ontwikkeling van drunkorexia.
• Ondersteunende netwerken: Het opbouwen van sterke sociale netwerken en steun van familie en vrienden kan bijdragen aan een gezondere levensstijl en het voorkomen van verslavingen.

Praktische tips voor het omgaan met drunkorexia

Drunkorexia is een eetstoornis in combinatie met alcoholmisbruik. Het is belangrijk om zowel de eetstoornis als het alcoholgebruik tegelijk aan te pakken voor een effectief herstel.

Hulp zoeken bij een psycholoog of psychiater

Behandeling voor drunkorexia vereist vaak psychotherapeutische interventie. Een psycholoog of psychiater kan helpen de onderliggende oorzaken van de eetstoornis en alcoholmisbruik aan te pakken.

Gezonde eetgewoonten herstellen

Het herstellen van een gezond voedingspatroon is essentieel voor herstel. Een diëtist kan helpen bij het ontwikkelen van een uitgebalanceerd voedingsplan dat het lichaam ondersteunt.

Ondersteuning bij verslavingszorg

Behandeling van alcoholmisbruik kan ook nodig zijn. Steungroepen of gespecialiseerde behandelingsprogramma's voor verslaving kunnen helpen om het alcoholgebruik in balans te brengen.

Misvattingen rond drunkorexia

Drunkorexia is hetzelfde als alcoholverslaving

Er wordt vaak gedacht dat drunkorexia, een combinatie van alcoholmisbruik en eetstoornissen, hetzelfde is als alcoholverslaving. Hoewel beide aandoeningen verband houden met ongezond gedrag, richt drunkorexia zich specifiek op het beperken van voedselinname om alcoholconsumptie mogelijk te maken. Dit verschilt van alcoholverslaving, waarbij de focus ligt op het verslavingseffect van alcohol. Het is belangrijk om het onderscheid tussen beide te begrijpen, omdat de behandelingsaanpak vaak verschillend is.

Drunkorexia komt alleen voor bij jongere vrouwen

Veel mensen denken dat drunkorexia alleen voorkomt bij jongere vrouwen, maar dit is niet het geval. Mannen kunnen ook lijden aan deze aandoening, en het komt voor bij verschillende leeftijdsgroepen. De aandoening wordt vaak verkeerd begrepen, omdat de media en onderzoeken vaak de nadruk leggen op vrouwen. Het is echter een serieuze aandoening die iedereen kan treffen, ongeacht geslacht of leeftijd.

Drunkorexia is gewoon een fase en gaat vanzelf over

Er bestaat de misvatting dat drunkorexia vanzelf zal verdwijnen, vooral als iemand ouder wordt of minder drinkt. De werkelijkheid is echter dat het een ernstig probleem kan zijn dat langdurige gevolgen heeft voor zowel de lichamelijke als de geestelijke gezondheid. Zonder behandeling kan de combinatie van alcoholmisbruik en eetstoornissen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals mentale gezondheidsproblemen en leverbeschadiging.

Drunkorexia is geen gevaarlijke aandoening

Sommige mensen denken dat drunkorexia geen echte medische zorg vereist. In werkelijkheid is het een potentieel levensbedreigende aandoening die ernstige gevolgen kan hebben. Door het drastisch verminderen van de voedselinname en het overmatig drinken van alcohol, kan iemand een onbalans in belangrijke elektrolyten ervaren, wat kan leiden tot hartproblemen, uitdroging en andere ernstige complicaties.

De symptomen van drunkorexia zijn gemakkelijk te herkennen

Veel mensen denken dat de symptomen van drunkorexia gemakkelijk te herkennen zijn, maar dat is vaak niet het geval. Iemand met drunkorexia kan er relatief gezond uitzien en kan vaak functioneren in het dagelijks leven. De gedragingen van iemand met drunkorexia, zoals het vermijden van maaltijden om meer ruimte te maken voor alcohol, zijn vaak verborgen en kunnen moeilijk te herkennen zijn zonder professionele hulp.

Drunkorexia is een keuze en kan eenvoudig worden opgelost door zelfbeheersing

Er is een misverstand dat drunkorexia simpelweg een kwestie is van zwakte of een gebrek aan zelfbeheersing. De werkelijkheid is echter complexer. Drunkorexia heeft vaak diepe psychologische en emotionele wortels die professionele behandeling vereisen. Het is geen kwestie van simpelweg stoppen met drinken of meer eten; het gaat om het aanpakken van de onderliggende problemen, zoals angst, mentale gezondheidsstoornissen en trauma's.

De behandeling van drunkorexia is hetzelfde als die voor andere eetstoornissen

Er wordt soms gedacht dat de behandeling van drunkorexia hetzelfde is als die voor andere eetstoornissen, zoals anorexia of boulimia. Hoewel er enkele overlappen zijn, vereist de behandeling van drunkorexia een multidisciplinaire aanpak die zowel alcoholmisbruik als eetstoornissen aanpakt. Het kan psychotherapie, voedingsadvies en soms medische behandeling voor alcoholmisbruik omvatten.

Lees verder

• Eetstoornissen: Anorexia, boulimie en binge eating disorder
• Anorexia nervosa: Eetstoornis met verstoord lichaamsbeeld
• Boulimie: Oncontroleerbare vreetbuien en compenserend gedrag
• Alcoholmisbruik: Overmatig en herhaald alcoholgebruik