Yogahoudingen – urdhva padmasana (in schouderstand)

Urdhva padmasana sarvangasana is een variant van de schouderstand. Deze asana zorgt ervoor dat er nog meer bloed naar de buik en borst stroomt. De schouderstand symboliseert naast de lotushouding en de hoofdstand (sirsasana) de hatha-yoga nog het meest. De houding wordt zelfs de 'bron van alle asana's' genoemd. In combinatie met de lotushouding heeft sarvangasana veel positieve gezondheidsvoordelen, variërend van een betere hormoonhuishouding, zoals een optimale schildklierfunctie, tot een verbeterde hartfunctie en stabielere bloeddrukwaarden. Mensen met spataderen en aambeien zouden wel eens veel baat kunnen hebben bij urdhva padmasana sarvangasana.

Inhoud

• Oorsprong van urdhva padmasana sarvangasana (lotushouding in schouderstand)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van urdhva padmasana sarvangasana (lotushouding in schouderstand)
• Therapie

Oorsprong van urdhva padmasana sarvangasana (lotushouding in schouderstand)

Het Sanskriet-woord urdhva betekent 'boven' of 'hoog'. En padma wil zeggen 'lotus(bloem)'. Asana is Sanskriet voor '(zit)houding' en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). De woorden sarva en anga staan respectievelijk voor 'alle' en 'lichaamsdelen' of 'ledematen'. In de lotushouding in schouderstand rust het lichaam op de schouders terwijl de benen gekruist zijn als in padmasana.

Voordelen
De voordelen van deze asana zijn vergelijkbaar met de klassieke salamba sarvangasana I, ofwel de 'ondersteunde schouderstand'. Deze oefening is een zeer effectieve methode tegen spataderen en aambeien.

Techniek

Urdhva padmasana sarvangasana maakt deel uit van de sarvangasana-cyclus, een reeks schouderstanden, en telt nogal wat varianten. Het zijn vrijwel uitsluitend asana's die alleen geschikt zijn voor gevorderden. Halasana is een prima voorbereiding op deze yogahouding tegen onder andere stress.

1. Ga in dandasana (staf- of stokhouding), de benen gestrekt, de handen aan weerszijden van de heupen. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling, ontspan u.
2. Ga in padmasana (lotushouding). Blijf even in deze meditatiehouding, de handen in jnana mudra.
3. Buig nu voorzichtig naar achteren, steunend op de ellebogen, tot u op de rug ligt. Idealiter horen de dijen op de vloer te rusten, waarbij de rest van het lichaam volledig gestrekt is. Beginnende yogi's lukt dat vaak niet. Als alternatief houden zij de gekruiste benen eventueel in een hoek van negentig graden met de romp terwijl ze ruggelings op de vloer liggen.
4. Adem uit en breng de heupen omhoog, Steun het lichaam met de handen, zoals in salamba sarvangasana I. Maak de rug recht en zorg ervoor dat het lichaamsgewicht op de schouders rust, kin tegen de borst gedrukt (jalandhara bandha). Deze bandha, of klem, voorkomt bloedstuwing in het hoofd.
5. Houd de handen in de nierstreek, de ellebogen op schouderbreedte.
6. Houd de gekruiste benen haaks op het lichaam indien het vooralsnog niet lukt om urdhva padmasana sarvangasana volledig gestrekt in padmasana te voltooien.
7. Blijf eventueel enkele minuten in deze moeilijke yogahouding en adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling. Concentreer u op de vishuddha-chakra (keelchakra nabij de schildklier). Een variant, zoals getoond op de foto, is alleen geschikt voor gevorderde yogi's.
8. Kom in omgekeerde volgorde terug in padmasana (lotushouding) en vervolgens in dandasana (stok- of stafhouding).
9. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Bij het in sarvangasana (schouderstand) gaan is het belangrijk dat de bovenarmen en handen de romp ondersteunen. De rug- en dijspieren spelen daarbij slechts een secundaire rol. Neem ook jalandhara bandha in acht. Trek de schouders niet op, maar druk ze op de vloer, waarbij de bovenarmen op schouderbreedte blijven. Het is beter om urdhva padmasana sarvangasana pas uit te voeren als u de lotushouding beheerst. Janu sirsasana is daarbij een goede voorbereidende houding, net als de kleermakerszit (sukhasana).

Uitwerking

Urdhva padmasana sarvangasana is een uitstekende yogahouding tegen spataderen door de verminderde veneuze druk in de benen tijdens het aanemen van deze asana. Dankzij de lotushouding drukken de voeten tegen de slagaders van de benen, wat ervoor zorgt dat er meer bloed naar de buik en borst stroomt. Dit komt alle organen – van het hart tot de lever – ten goede, zoals overigens het geval is bij alle omgekeerde yogahoudingen.

Schildklier
Verder zijn de voordelen vergelijkbaar met padmasana (lotushouding) en salamba sarvangasana I (schouderstand), variërend van een gunstige invloed op hart en bloedvaten, een corrigerende invloed op de schildklierwerking en in het verlengde daarvan een verbeterde stofwisseling. Ook is urdhva padmasana sarvangasana zeer geschikt om aambeien te voorkomen en te verminderen.

Gezondheidsvoordelen van urdhva padmasana sarvangasana (lotushouding in schouderstand)

Deze yogahouding voor gevorderden heeft een zeer breed werkingsveld. Het is een uitstekende asana voor met name het hart, omdat de hartspier niet tegen de zwaartekracht in hoeft te pompen. De bloeddruk stabiliseert zich en de bloedvaten krijgen hun elasticiteit terug. De lotushouding versterkt deze effecten van de schouderstand. Een uitstekende yogahouding om lichaam en geest tot rust te brengen.

Therapie

Urdhva padmasana sarvangasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Slechte schildklierfunctie.
• Stress.
• Onrust.
• Slapeloosheid.
• Lage bloeddruk.
• Vermoeidheid.
• Spataderen.
• Aambeien.
• Hartproblemen, zoals hartkloppingen.
• Hormonale onbalans.
• Spijsverteringsklachten, zoals obstipatie.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Geschiedenis van yoga – hatha yoga
• Yogahoudingen – padmasana (lotushouding)
• Yogahoudingen – salamba sarvangasana I (schouderstand)