Lymphogranuloma venereum: Zwelling lymfeklieren & genitaliën

Lymphogranuloma venereum: Zwelling lymfeklieren & genitaliën Lymphogranuloma venereum is een chronische seksueel overdraagbare aandoening. De bacterie Chlamydia trachomatis tast hierbij het lymfestelsel aan. De patiënt heeft bij de ziekte eerst een pijnloos, spontaan genezen bultje op de genitaliën. Daarna ontstaan gezwollen lymfeklieren en een anale infectie. Tot slot ontwikkelt de patiënt een zwelling van de lymfeklieren en genitaliën indien de diagnose en behandeling niet tijdig gebeuren. Om de zeldzame seksueel overdraagbare aandoening te bestrijden, zet de arts antibiotica in. Deze vorm van chlamydia heeft ernstige gevolgen indien de patiënt de ziekte niet behandelt.

Synoniemen lymphogranuloma venereum

Lymphogranuloma venereum (LGV) is bekend onder heel wat synoniemen, waaronder:
  • de vierde geslachtsziekte
  • de ziekte van Frei
  • de ziekte van Nicolas, Durand en Favre
  • klimatische bubo
  • lymphogranuloma inguinale
  • poradenitis inguinalis

Epidemiologie seksueeel overdraagbare aandoening

Lymphogranuloma venereum is endemisch in de tropen, met de hoogste incidentie in Afrika, India en Zuidoost-Azië. 2 tot 10% van de patiënten met genitale zweren lijdt aan de soa. De ziekte is zeldzaam in de geïndustrialiseerde landen, maar vanaf 2006 komen steeds meer patiënten voor in Noord-Amerika, Europa en het Verenigd Koninkrijk als gevolg van de uitbraak van proctitis onder mannen die seks hebben met mannen. De meeste patiënten met LGV zijn dan ook HIV-positieve homomannen. De piekincidentie in de seksueel actieve bevolking bedraagt 15-40 jaar.

Oorzaken: bacterie Chlamydia trachomatis

De bacterie Chlamydia trachomatis types LGV 1, 2 en 3 (verschillende bacteriestammen) zijn verantwoordelijk voor deze seksueel overdraagbare aandoening die een vorm is van chlamydia (bacteriële infectie met symptomen aan genitaliën). De bacteriën komen binnen in een vochtig, slijmachtig oppervlak zoals het rectum of de vagina, al zijn infecties in de penis of de mond ook mogelijk. Net als alle andere seksueel overdraagbare infecties, leidt onbeschermde seks en het delen van seksspeeltjes mogelijk tot LGV. Vele patiënten zijn eveneens getroffen door een virale hepatitis C-infectie.

Symptomen: Zwelling van lymfeklieren en genitaliën

Mannen

Bij mannen zijn de symptomen van LGV potentieel complex en ernstig. Er zijn bij deze soa drie karakteristieke fasen die zich meestal aan één zijde van het lichaam presenteren: de ontwikkeling van een knobbeltje, gezwollen lymfeklieren en een extreme zwelling van lymfeklieren en genitaliën

Fase 1: Knobbeltje
Aanvankelijk heeft de patiënt een pijnloos zwerend knobbeltje op de genitaliën waar de besmetting heeft plaatsgevonden. Dit ontstaat gewoonlijk 3-21 dagen na de blootstelling en vindt vaak onopgemerkt plaats. Soms ontstaan kleine groepen knobbeltjes, hetgeen lijkt op genitale herpes (zweren op de genitaliën door het herpesvirus). De patiënt ontwikkelt hierbij symptomen die vergelijkbaar zijn met een urineweginfectie. De lymfeklieren in de lies zijn bovendien gevoelig.

Fase 2: Gezwollen lymfeklieren
Een paar dagen tot weken nadat deze knobbeltjes genezen zijn, ontwikkelt de patiënt een regionale zwelling en ontsteking van de lymfeklieren in de lies, oksel of nek. De lymfeklieren zijn pijnlijk en voelen vast aan. De bovenliggende huid is vaak donkerder van kleur. Een anale infectie veroorzaakt pijnlijke zweren, een afscheiding en bloedingen, wat vaak gepaard gaat met koorts en een huiduitslag.

Fase 3: Extreme zwelling van lymfeklieren en genitaliën
Indien onbehandeld treden ernstige klachten op zoals een algemene zwelling van de lymfeklieren, een extreme zwelling van de genitaliën met zweren en schade in het rectum of de vagina. Dit veroorzaakt blijvende schade aan het geïnfecteerde weefsel en de algemene gezondheid. Littekens, zwelling en vervorming in besmette gebieden zijn ook beschreven.

Acute LGV presenteert zich tevens als proctitis (ontsteking van het slijmvlies van het rectum) met perirectale abcessen, hetgeen soms doet denken aan de anorectale verschijnselen van de ziekte van Crohn (aandoening met buikpijn, diarree en gewichtsverlies). Rectale pijn, een afscheiding uit het rectum, een bloederige ontlasting, constipatieen tenesmen (het gevoel hebben om de darmen te legen) zijn enkele symptomen van proctitis.

Vrouwen

Bij vrouwen zijn de symptomen doorgaans minder ernstig. Bij hen ontstaan de meestal onopgemerkte knobbeltjes voornamelijk op de achterste vaginawand, het achterste gedeelte van de baarmoederhals, de fourchette (fusie van de kleine schaamlippen aan de achterzijde) en de vulva (uitwendige deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan). Gezwollen lymfeklieren in de lies zijn in de tweede fase zelden aanwezig. Buikpijn en/of rugpijn zijn enkele klachten die vrouwen met LGV vertonen. Bij vrouwen gebeurt de diagnose veelal pas in de derde fase. Hierbij treedt een zwelling op van de vulva en/of schaamlippen. Een bloederige, slijmerige afscheiding, anuspijn en tenesmen zijn hierbij typerend. Voorts verschijnt net zoals bij mannen soms vette urine (door verstopte lymfevaten in nieren).

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

De diagnose van lymphogranuloma venereum maakt de arts vaak op basis van het kenmerkende ziektebeeld nadat hij andere oorzaken van genitale ulceratie (zweervorming in het genitale gebied) of inguinale lymfadenopathie (gezwollen lymfeklieren in de lies) heeft uitgesloten. Zo moet hij zeker zijn dat de patiënt niet lijdt aan syfilis en genitale herpes. Een volledig bloedonderzoek is bijgevolg nodig om lymphogranuloma venereum op te sporen. Met dit bloedonderzoek spoort de arts eveneens chlamydia op. Ook een biopsie van de lymfeklier is hierbij nuttig.

Differentiële diagnose

Bij het stellen van de diagnose van de zeldzame seksueel overdraagbare aandoening, is het altijd goed om ook andere aandoeningen uit te sluiten zoals:

Behandeling via antibiotica

Een vroege behandeling met antibiotica is cruciaal om de chronische fase van lymphogranuloma venereum te voorkomen. De arts voert voorts nog één of meer controlebezoeken uit bij de patiënt om zeker te zijn dat de symptomen zijn verdwenen. Voorts krijgen de sekspartners van de patiënt best een onderzoek. Dit geldt voor sekspartners die dertig dagen voor het begin tot aan het begin van het verschijnen van de symptomen, seks gehad hebben met de patiënt.

Complicaties

Een chronische infectie leidt mogelijk tot uitgebreide littekens, een vernauwing van het rectum en abcesvorming. Chirurgische drainage (pus afvoeren) of reconstructieve chirurgie is dan nodig. De zwelling van de genitaliën houdt soms ook erg lang aan. Een verspreiding van de bacteriën in het lichaam leidt bij een aantal patiënten tot een gewrichtsontsteking (artritis), een longontsteking (pneumonie), en infecties aan de ogen, het hart en de lever. Een andere complicatie is fistelvorming (abnormale verbinding) tussen de endeldarm en de vagina. In zeer zeldzame gevallen treedt een hersenontsteking (encefalitis) op.

Prognose LGV is uitstekend

Dankzij de antibioticakuur herstelt de patiënt meestal na drie tot zes weken van lymphogranuloma venereum.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Lymphogranuloma venereum (LGV): symptomen en behandelingLymphogranuloma venereum (LGV): symptomen en behandelingLymphogranuloma venereum (LVG) of ziekte van Nicolas-Favre is een seksueel overdraagbare bacteriële infectie met het Chl…
Donovanosis: Geslachtsziekte met zweren in genitale gebiedDonovanosis: Geslachtsziekte met zweren in genitale gebiedDonovanosis is een geslachtsziekte, veroorzaakt door een bacteriële infectie. Meestal heeft de seksueel overdraagbare aa…
Kattenkrabziekte: Huidletsels en gezwollen lymfeklierenKattenkrabziekte: Huidletsels en gezwollen lymfeklierenDe kattenkrabziekte is een goedaardige bacteriële infectie met de Bartonella-bacteriën. De besmetting gebeurt het vaakst…
Proctitis: Ontsteking van de endeldarm (het rectum)Proctitis: Ontsteking van de endeldarm (het rectum)Bij proctitis is het slijmvlies van het rectum (de endeldarm) ontstoken. De endeldarm, die het uiterlijk heeft van een g…

Weke sjanker: Bacteriële infectie met genitale zwerenWeke sjanker: Bacteriële infectie met genitale zwerenEen weke sjanker is een acute seksueel overdraagbare aandoening veroorzaakt door de bacterie Haemophilus ducreyi. De bac…
Chlamydia: Bacteriële infectie met symptomen aan genitaliënChlamydia: Bacteriële infectie met symptomen aan genitaliënChlamydia is een bacteriële infectie veroorzaakt door de overdracht van Chlamydia trachomatis tijdens de geslachtsgemeen…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 1 januari 2017
  • Clinical Presentation, http://emedicine.medscape.com/article/220869-clinical
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/220869-differential-diagnoses#showall
  • Factsheet LGV (lymphogranuloma venereum), http://www.aidsmap.com/LGV-lymphogranuloma-venereum/page/1197604/
  • Lymphogranuloma venereum (LGV), boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 177
  • Lymphogranuloma Venereum (LGV), https://www.cdc.gov/std/tg2015/lgv.htm
  • Lymphogranuloma venereum, https://medlineplus.gov/ency/article/000634.htm
  • Lymphogranuloma venereum: diagnostic and treatment challenges, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4381887/
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/220869-overview#showall
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 06-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.