Mondbranden: symptomen, oorzaak en behandeling BMS
Mondbranden symptomen zijn brandende pijn in de mond zonder dat er afwijkingen in de mond worden aangetroffen. Mondbranden staat ook wel bekend als brandende mond syndroom. De term brandende mond syndroom komt vanuit het Engels: Burning Mouth Syndrome (BMS). Mondbranden kan van invloed zijn op de tong, het tandvlees, de lippen, de binnenkant van je wangen, en het gehemelte, en soms ook in de keel. Het branderige gevoel kan variëren in ernst, van mild tot ernstig. Mondbranden kan plotseling de kop opsteken of zich geleidelijk ontwikkelen. De oorzaak van primaire vorm van mondbranden is onbekend. Men neemt aan dat dat de oorzaak neurologisch van aard is. Soms wordt mondbranden veroorzaakt door een onderliggende medische aandoening. Dit wordt secundaire BMS genoemd.
Wat is het brandende mond syndroom?
Het brandende mond syndroom (BMS) of mondbranden wordt gekenmerkt door
brandende pijn in de mond zonder dat er afwijkingen in de mond worden aangetroffen. Deze brandende pijn in de mond kan zich elke dag voordoen gedurende maanden of zelfs langer. Artsen en tandartsen hebben geen specifieke test voor mondbranden, waardoor het moeilijk te diagnosticeren is.
Er is geen specifieke behandeling die werkt voor alle mensen met het brandende mond syndroom. Er is geen goede behandeling voor mondbranden.
Mondbranden symptomen
Het belangrijkste symptoom van mondbranden pijn in de mond, dat ervaren wordt als brandende of tintelende pijn. Je kunt ook last hebben van een doof gevoel. Andere symptomen die kunnen optreden bij mondbranden zijn een
droge mond of veranderde smaak in de mond, zoals een
bittere of metaalachtige smaak. Verlies van smaak is ook mogelijk. Mondbranden is een pijnlijke aandoening. Gewoonlijk wordt mondbranden gevoeld op de
tong, maar de pijn kan zich ook in de
lippen of gehemelte of gehele mond voordoen. Soms kan het ook in de keel gevoeld worden.
Duur van de klachten
Mondbranden kan maanden of jaren duren. Sommige mensen voelen elke dag constant pijn. Bij weer anderen neemt de pijn toe gedurende de dag. Veel mensen ervaren dat de pijn vermindert tijdens het eten of drinken. De pijn kan ook intermitterend aanwezig zijn en komen en gaan.
Oorzaken van mondbranden
Er bestaat een primaire vorm en een secundaire vorm van mondbranden.
Primaire brandende mond syndroom
Als onderzoek geen onderliggend medisch probleem onthult, wordt de diagnose primaire BMS gesteld. Men neemt aan dat primaire BMS wordt veroorzaakt door schade aan de sensorische en smaakzenuwen van het perifere of centrale zenuwstelsel.
Secundaire brandende mond syndroom
Soms wordt mondbranden veroorzaakt door een onderliggende medische aandoening. In deze gevallen wordt het secundaire BMS genoemd.
Oorzaken van secundaire BMS
Onderliggende problemen die kunnen worden geassocieerd met secundaire BMS zijn onder meer:
Mondbranden door medicijnen /
Bron: Jarmoluk, PixabayDroge mond
Een droge mond kan een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen of het gevolg zijn van bepaalde aandoeningen of problemen met de speekselklierfunctie.
Mondaandoeningen
Bepaalde aandoeningen in de mond, zoals een
schimmelinfectie van de mond,
orale lichen planus (een ontstekingsreactie van de huid en de slijmvliezen), of
landkaarttong, kan de oorzaak zijn van BMS..
Reflux
Reflux van maagzuur, waarbij er maagzuur omhoog komt, kan irritatie en mondbranden veroorzaken.
Voedingstekorten
Hierbij kan het gaan om een
ijzertekort,
zinktekort,
foliumzuurtekort,
vitamine B1-tekort,
vitamine B2-tekort,
vitamine B6-tekort en een
vitamine B12-tekort.
Kunstgebitten
Een niet goed passende kunstgebit kan weefsel in de mond irriteren en een brandend gevoel veroorzaken.
Irritatie
Bepaalde gewoonten kunnen een brandend gevoel veroorzaken, zoals herhaaldelijk bijten op het puntje van de tong en tandenknarsen. Ook het overmatig poetsen van je tong, het overmatig gebruik van mondwater of het drinken van te veel zure dranken, kan mondbranden veroorzaken.
Endocriene aandoeningen
Aandoeningen zoals
diabetes of
traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) kunnen aanleiding geven tot mondbranden.
Mondbranden door angst /
Bron: Istock.com/bahadosPsychologische factoren
Hierbij kan het gaan om
angst,
depressie of stress.
Allergieën of reacties op levensmiddelen
Mondbranden kan ook worden veroorzaakt door allergieën of reacties op levensmiddelen.
Risicofactoren
Mondbranden ontstaat meestal spontaan. Er zijn echter een aantal risicofactoren die de kans erop vergroten, zoals een doorgemaakte ziekte, een eerdere tandheelkundige ingreep, het dragen van een kunstgebit, allergische reacties op voedsel, medicijngebruik en psychologische factoren als spanning, angst en depressie. Voorts krijgen meer vrouwen dan mannen last van mondbranden, vooral vrouwen na de menopauze. Mondbranden komt verder vooral voor bij mensen die ouder zijn dan 50 jaar.
Complicaties
Complicaties van mondbranden zijn slaapproblemen en psychische klachten zoals angst en depressie.
Diagnose en onderzoek
Anamnese en mondonderzoek
Er is geen test om het brandende mond syndroom te diagnosticeren. Mondbranden is een diagnose die bij uitsluiting van andere aandoeningen die mondklachten veroorzaken, moet worden gesteld. Je (tand)arts zal je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen en bekijken welke medicatie je gebruikt. Hij zal vragen stellen over je klachten en de wijze waarop je je mond verzorgt, en daarna je mond onderzoeken op zoek naar aanwijzingen van andere aandoeningen.
Afname van bloed voor onderzoek bij mondbranden /
Bron: Istock.com/Jovanmandic Aanvullend onderzoek
Een
bloedonderzoek kan aanwijzingen opleveren over eventuele onderliggende aandoeningen, de
schildklierfunctie, voedingsfactoren en functioneren van het immuunsysteem. Een cultuur (kweek) om te zien wat voor soort bacteriën en andere micro-organismen er groeien kan nodig zijn, en soms is een biopsie nodig (weefselonderzoek). Een allergietest kan uitgevoerd worden om te zien of je allergisch bent voor bepaalde voedingsmiddelen en additieven. Een speekselmeting kan uitsluitsel geven of er sprake is van een verminderde speekselproductie wat een droge mond veroorzaakt. Er kan ook onderzoek gedaan worden naar reflux, bijvoorbeeld door onderzoek van de slokdarm met behulp van een endoscoop. Aanvullend beeldvormend onderzoek kan nodig zijn om te controleren of er sprake is van andere gezondheidsproblemen. Ook kan de arts je voorstellen om tijdelijk te stoppen met je medicatie, als dat mogelijk is. Op deze manier kan bekeken worden of de medicatie voor de klachten zorgt. Tot slot kan de arts je vragenlijsten laten invullen die kunnen helpen bepalen of er mogelijk sprake is van depressie, angst of andere psychische aandoeningen.
Mondbranden behandeling
Er zijn geen effectieve behandeling voor mondbranden. Bij sommige mensen helpt antidepressiva en angstremmers en/of psychologische ondersteuning en ontspanningstherapie. Mondbranden kan voorts behandeld worden met het supplement palmitoylethanolamide (PEA). Vaak gebeurt dit samen met mondgel dat een pijnstillende stof bevat. Als mondbranden een medische oorzaak heeft, zoals voedselintolerantie of een
schildklieraandoening, dan zal de behandeling zich hierop richten.
Lees verder