Soorten infecties bij mensen overgedragen door vogels
Diverse vogels zijn in staat om bacteriële infectie, schimmelinfecties of virale infecties te veroorzaken. Dit gebeurt door het aanraken, eten, drinken, inademen van (bepaalde sporen) van besmette vogels, al is het ook mogelijk dat mensen gestoken of gebeten worden door een insect dat besmet is met een aandoening die bij vogels optreedt. De belangrijkste vogelsoorten die verantwoordelijk zijn voor het verspreiden van ziekten zijn duiven, meeuwen, mussen en spreeuwen. Een aantal preventietechnieken zijn beschikbaar om het risico op het krijgen van een infectie door een vogel te verminderen.
Verspreiding van infecties door vogels
De belangrijkste bronnen die bijdragen aan de verspreiding van infecties zijn de ontlasting (feces), de nesten en de veren.
Feces (ontlasting)
De uitwerpselen van duiven, meeuwen, spreeuwen en huismussen is de voornaamste reden voor de verspreiding van ziekten door vogels. Vogelfeces werken als een gigantische spons voor ziekteverwekkers. Bij grote aantallen uitwerpselen ontstaat een verhoogd risico op blootstelling aan ziekteverwekkers.
Vogelnesten
Vogelnesten zijn soms ook verantwoordelijk voor de verspreiding van infecties. Deze zijn namelijk de perfecte broedplaats voor bepaalde soorten schimmels, die zich door vuil verspreiden. Vogelnesten zijn ook een prima thuis voor parasieten en andere insecten. In sommige gevallen zijn deze insecten en parasieten bekende vectoren van specifieke ziekten, die ook over te brengen zijn aan mensen.
Vogelveren
Af en toe zijn veren ook verantwoordelijk voor de verspreiding van ziekten. Een vogelveer is vaak gastheer van parasieten, bacteriën en virussen. Dit geldt vooral voor vogels die leven in een stedelijke omgeving. Vooral veren van een dode vogel zijn in staat om ziekten over te dragen. Wel is de kans op het krijgen van een infectie door vogelveren zeer klein.
Blootstelling aan ziektekiemen
Via een aantal manieren krijgen mensen te maken met een door vogels verspreide infectie.
- Aanraken: Dode vogels zijn soms gastheer voor een reeks schadelijke bacteriën, schimmels en virussen.
- Drinken: Het drinken van besmet water en andere besmette drankproducten leidt mogelijk tot een infectie.
- Eten: De consumptie van voedselproducten die besmet zijn door ziektekiemen die verspreid zijn door vogels.
- Inhaleren (inademen): Wanneer vogelpoep opdroogt, komen de ziekten die zich in de ontlasting bevinden, in de lucht terecht.
- Insectenbeten: Insecten of parasieten die een vogel bijten, raken mogelijk besmet met een ziekte. Wanneer mensen te maken krijgen met een besmette insectenbeet of insectensteek, ontstaat een door een vogel overgedragen infectie.
Bacteriële infecties verspreid door vogels

Hoofdpijn is één van de mogelijke tekenen van psittacose /
Bron: Geralt, PixabayPsittacose
De
Chlamydophila psittaci-bacterie veroorzaakt
psittacose (psittacosis). De bacteriële infectie treedt op door het inademen van in de lucht zwevende deeltjes die aanwezig zijn in respiratoire secreties, uitwerpselen en veren van geïnfecteerde vogels. De symptomen beginnen vijf à negentien dagen na de infectie. De eerste week van de infectie presenteert de patiënt zich met symptomen die doen denken aan
buiktyfus, zoals
buikpijn,
hoofdpijn en
diarree.
Salmonellose
De
Salmonella sp.-bacterie veroorzaakt
salmonellose. De infectie ontstaat door het consumeren van voedsel en drank besmet met besmette vogelfeces. De symptomen verschijnen twaalf tot tweeënzeventig uur na de infectie en omvatten onder andere diarree,
koorts,
braken en
misselijkheid. De meeste patiënten herstellen zonder medische behandeling.
Schimmelinfecties overgedragen door vogels
Cryptokokkose (cryptokokkenziekte)
Cryptokokkose is veroorzaakt door de systemische pathogene gisten
Cryptococcus neoformans en
Cryptococcus gattii. De schimmels worden gedragen in de ingewanden van vogels. Wereldwijd zijn de schimmels aanwezig in de bodem. Wanneer de schimmel wordt gestoord, vervuilt de schimmel de lucht en vindt de
overdracht van de infectie plaats door inademing. Zowel de longen als het centrale zenuwstelsel zijn mogelijk getroffen door cryptokokkose.
Histoplasmose
De
Histoplasma sp.-schimmel veroorzaakt
histoplasmose. De transmissie (overdracht) vindt plaats door inademing van lucht die is verontreinigd met de sporen van schimmels. De lucht wordt vervuild wanneer de geïnfecteerde bodem verstoord wordt. Het inademen van sporen leidt niet tot ernstige symptomen, maar sommige patiënten ervaren milde koorts,
pijn op de borst,
rillingen,
hoesten,
gewrichtspijn en
gewrichtsstijfheid,
spierpijn en
spierstijfheid, een
huiduitslag (meestal kleine
zweertjes in de onderbenen) en/of
kortademigheid.
Virale infecties die veroorzaakt zijn dor vogels
Vogelgriep (aviaire influenza)
De influenza A-stam van het
influenzavirus veroorzaakt
vogelgriep. Zelden zijn mensen aangetast, maar wanneer een persoon getroffen is, is hij in staat om ook een andere persoon te besmetten. Menselijke infecties zijn het resultaat van direct contact met geïnfecteerde vogels en de blootstelling aan vervuilde omgevingen. Zeer zelden zijn mensen geïnfecteerd door consumptie van voedsel dat besmet is met rauw verontreinigd bloed van pluimvee.
West-Nijlvirus
De
West-Nijlvirusinfectie is een door
muggen overgedragen ziekte. De muggen behoren tot dezelfde virusfamilie als
dengue (virale infectie met koorts en een huiduitslag) en
zika (milde virale infectie door besmette muggenbeet). De vogels zijn een reservoir van de ziekte. Muggen geraken besmet door bijtende besmette vogels en brengen de ziekte over op mensen wanneer ze bijten.

De ziekte van Newcastle veroorzaakt een oogbindvliesontsteking /
Bron: Marco Mayer, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Ziekte van Newcastle
De ziekte van Newcastle is een groot probleem voor pluimveebedrijven. Het virus dat de infectie veroorzaakt behoort tot het geslacht Avulavirus van de vogelparamyxovirussen. Milde conjunctivitis (
oogbindvliesontsteking) en griepachtige symptomen komen tot stand bij besmette mensen.
Preventie van een vogelziekte
Professionele ongediertebestrijding
De beste manier om vogels te voorkomen en het risico op een besmetting door vogels te voorkomen, is door een beroep te doen op een professionele verdelger (ongediertebestrijder). Hij heeft een scala aan oplossingen beschikbaar die vogels effectief afschrikken.
Toegang tot nesten sites verwijderen
Randen, vensterbanken, dakranden en gaten in dakbedekking zijn allemaal ideale locaties voor vogels om hun nesten te bouwen. Door vogels van de eigendom af te houden is het mogelijk om vogelinfecties te voorkomen. Daarom moeten mensen eventuele schade aan de eigendom herstellen, obstakels voor raamlijsten plaatsen en andere afschrikmiddelen aan richels en dakranden toevoegen.
Voedselbronnen verborgen houden
Vooral duiven en meeuwen zijn briljante opportunisten en aaseters als het gaat om voedsel, vooral in een stedelijke omgeving. Voedselbronnen verborgen houden door voedsel op de juiste manier op te bergen is nodig. Hierdoor komen vogelinfecties minder tot stand.
Vuil opruimen
Vogels houden van gebieden die bezaaid zijn met papier, takjes, gras en plantenresten. Dit biedt hen een eindeloze voorraad materialen om hun nesten te bouwen. De buitenkant van de eigendom moet schoon zijn en vrij zijn van vuil om vogels af te schrikken en op zijn beurt de verspreiding van ziekten te voorkomen. De vogels gaan hierdoor een ander gebied opzoeken om hun nest te bouwen.
Lees verder