Lindebloesem: de gezondheidsvoordelen van lindebloesemthee

De lindeboom staat sinds de middeleeuwen bekend als geneeskrachtige plant. In juni beginnen de lindebomen te bloeien en van de bloesem met de bijbehorende schutblaadjes kun je een smakelijke kruidenthee maken. Je kunt de lindebloesem het beste plukken op een zonnige ochtend wanneer de bloesems droog zijn en de zonnekracht er in aanwezig is. Als medicijn worden twee soorten gebruikt: de winterlinde (Tilia cordata of kleinbladige linde) en de zomerlinde (Tilia platyphyllos of grootbladige linde). Beide soorten behoren tot de lindefamilie (Tiliaceae) en bloeien van juni tot juli. Ze komen voor in Europa en West-Azië en groeien vooral in loofbossen. De winterlinde is een boom die ongeveer 25 tot 30 meter hoog kan worden. De hoogte van de zomerlinde kan 40 meter bedragen.

• Voorkomen en teelt van de lindebloesem
• Inhoudsstoffen
• Werking
• Toepassing van lindebloesem
• Historie
• Verzamelen van de bloesems
• Uitwendig en inwendig gebruik
• Lindebloesemthee
• Lindebloesem kopen of verzamelen
• Bereiding
• Zowel koud als warm
• Gezondheidsvoordelen van lindebloesem
• Bijwerkingen en interacties
• Zwangerschap / borstvoeding
• Toxicologie

Voorkomen en teelt van de lindebloesem

De lindeboom (Latijnse naam: Tilia) is een wijdverbreide en populaire loofboom. Linden zijn de grootste Europese loofbomen. Hun voorkomen strekt zich uit van de gematigde tot de subtropische gebieden. De zomerlinde, de winterlinde en de zilverlinde zijn drie van de vele bekende soorten die zich thuis voelen op het Europese continent. Lindebomen zijn erg populair vanwege hun schaduwwerking in parken, in stadscentra of op straten en lanen.

De bloemen van de grootbladige linde (bloeitijd: mei) worden voornamelijk gebruikt voor geneeskrachtige doeleinden, hoewel de kleinbladige lindeboom (bloeitijd juni/juli) geenszins inferieur is aan haar zus wat betreft geneeskracht. De zilverlinde wordt meestal alleen gebruikt als sierplant. De lindebloemen hebben een geelgroene kleur en groeien compacte groepjes van vier tot vijftien stuks. Er is een schutblad van circa 6 cm lang. De boom draagt tevens doosvruchtjes.

Inhoudsstoffen

Lindenbloesem wordt gebruikt als kruidengeneesmiddel. Ze bevatten ongeveer één procent flavonoïden en dan vooral de stoffen quercitrine, rutine en astragaline. Het bevat ook tot tien procent slijmstoffen, meestal zogenaamde arabinogalactanen. Etherische olie komt in kleine hoeveelheden voor, die onder meer bestaat uit de stoffen linalool, geraniol en eugenol.

Werking

De slijmstoffen in lindebloesem kunnen droge hoest verlichten. Want als ze op het slijmvlies in mond en keel komen, bedekken ze het als een soort beschermlaag. Dit kalmeert het geïrriteerde slijmvlies. Van lindebloesemthee wordt ook gezegd dat het zweetdrijvend is. Degenen die verkouden zijn en koorts hebben, moeten de virussen bij wijze van spreken 'uitzweten'. Anno 2023 weten onderzoekers nog niet welke ingrediënten hiervoor verantwoordelijk zijn. Aangenomen wordt dat de afzonderlijke ingrediënten elkaar aanvullen in hun effecten.

Toepassing van lindebloesem

Historie

De genezende effecten van de lindeboom zijn al eeuwen bekend. Oorspronkelijk werd echter voornamelijk het hout en de schors van de boom gebruikt. Pas relatief laat (rond de 17e eeuw) vond de lindebloesem zelf zijn weg naar de geneeskunde en sindsdien is het een integraal onderdeel geworden van de natuurgeneeskunde.

Verzamelen van de bloesems

De lindebloesem wordt in de bloeitijd verzameld. Het actieve ingrediënt is het beste ongeveer twee tot drie dagen nadat de bloem is geopend. De bloemen worden dan snel gedroogd en vervolgens verwerkt. Gedroogde lindebloesem moet donker en luchtdicht worden bewaard, omdat ze erg gevoelig zijn voor licht en lucht. Lindebloesemthee staat bekend als een oud huismiddeltje tegen verkoudheid. De thee heeft een aangenaam aroma en is lekker. Lindebloesem wordt vaak toegevoegd aan andere theemengsels of verwerkt tot tincturen.

Uitwendig en inwendig gebruik

Producten gemaakt van lindebloesem zijn ook geschikt voor uitwendig gebruik, zoals kompressen, baden of wasbeurten. De genezende effecten van lindebloesem zijn gevarieerd en hun toepassingsgebied gaat daarom veel verder dan die van de beproefde huismiddeltjes tegen hoest of verkoudheid. Het heeft niet alleen een slijmoplossend, transpiratiebevorderend en diuretisch (vochtafdrijvend) effect, maar ook een kalmerend, krampstillend en ontspannend effect. Het heeft ook een maagkalmerende en bloedzuiverende werking, heeft een pijnstillende en ontstekingsremmende werking.

Lindebloesemthee

Lindebloesem kopen of verzamelen

Gebruik de bloemen van de grootbladige linde of de kleinbladige linde voor de lindebloesemthee. De bloemen van de zillverlinde zijn daarentegen niet erg effectief. Omdat de lindebloesem in Nederland geen zeldzame boom is, kun je de bloemen eenvoudig zelf plukken en hoeft je de lindebloesem niet per se te kopen in een drogisterij. Gebruik geen lindebloesems van bomen die op drukke wegen staan, omdat de bloesems snel milieuverontreinigende stoffen opnemen. Nadat je de bloesems hebt gedroogd, vallen de bloemen er vanzelf vanaf. Bewaar de thee luchtdicht. Zo kun je de gedroogde lindebloesemthee ongeveer een jaar bewaren.

Bereiding

De bereiding van de lindebloesemthee is heel eenvoudig en verschilt niet van de meeste andere soorten thee. Gebruik voor een liter lindebloesemthee ongeveer tien gram gedroogde lindebloesem. Zet water op en laat de lindebloesem er ongeveer tien minuten in trekken. De smaak van lindebloemthee is zeer mild en zoet. Daarnaast is lindebloesem uitstekend te combineren met andere medicinale planten zoals vlierbessen, kaasjeskruid of anijs.

Zowel koud als warm

Lindebloesemthee hoeft niet per se warm gedronken te worden, omdat het zijn effectiviteit niet verliest als het afkoelt. De koude thee lest de dorst en heeft een verfrissend effect. Vanwege de milde smaak kan lindebloesemthee ook zonder problemen aan kinderen worden toegediend.

Gezondheidsvoordelen van lindebloesem

Binnen de natuurgeneeskunde kent lindebloesem diverse toepassingen. Door de talrijke positieve effecten die bekend zijn door de interactie van de afzonderlijke ingrediënten, kan lindebloesem voor een breed scala aan klachten gebruikt worden. Een griep kun je 'uitzweten' met lindebloesemthee. Als je last hebt van hoest en keelpijn, biedt de thee verlichting, omdat de inhoudsstoffen als een beschermende laag op de slijmvliezen liggen en kalmerend werkt. Ook ondersteunen ze de afweer tegen ziekteverwekkers.

Ook is Lindebloesem kalmerend op het zenuwstelsel en goed bij (opkomende) migraine en hoofdpijn. Het verlicht de pijn en zorgt ervoor dat migraine sneller wegtrekt. Mensen die moeite hebben om in slaap te vallen, moeten echter geen lindebloesemthee drinken voordat ze naar bed gaan vanwege het zweeafdrijvend en de diuretische effect. In plaats daarvan wordt een bad met lindebloesems aanbevolen. Het verlicht de spanning, kalmeert de zenuwen en heeft zelfs bij angsten een gunstig effect.

Bij verhoogde bloeddruk door stress heeft lindebloesem een ​​bloeddrukverlagend effect. Het diuretische effect helpt oedeem te verminderen en de stofwisseling te verbeteren. Thee wordt aanbevolen voor jicht- en reumapatiënten vanwege de ontstekingsremmende en pijnstillende effecten. Thee wordt ook gebruikt bij maag-darmklachten, brandend maagzuur, verlies van eetlust of lichte buikkrampen.

Lindenbloesemproducten worden ook al lang gebruikt in de schoonheidsverzorging en huidverzorging. Lindebloesemwater ontspant en reinigt de gezichtshuid. Een spoeling na het wassen met shampoo maakt het haar soepeler en heeft een gunstig effect op de hoofdhuid. In het geval van rood worden van de huid na langdurig zonnebaden, koelt een kompres met lindebloesem af. Een onzuivere huid of puistjes verdwijnen wanneer je een lindebloeseminfusie inademt.

Als de huid er in het winterseizoen dof en moe uitziet, kan een kompres kleine wonderen doen. Het bevordert de bloedcirculatie en elimineert ook rimpeltjes.

Let op! De lindebloesem heeft een brede gezondheidsbevorderende werking. Het gebruik ervan kan echter niet in de plaats komen van naar de dokter gaan voor acute of langdurige klachten, maar het werkt goed bij het behandelen van alledaagse klachten.

Bijwerkingen en interacties

Bijwerkingen of negatieve effecten zijn niet te verwachten zijn bij het uitwendige of inwendige gebruik van lindebloesemproducten. Drink niet meer dan 2 kopjes per dag, aangezien lindebloesemthee een bloeddrukverlagende werking heeft.

Er zijn anno 2023 van de lindebloesem geen interacties (met medicijnen) bekend.

Zwangerschap / borstvoeding

Vermijd het gebruik van lindebloesem tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding, vanwege het gebrek aan gegevens anno 2023 over mogelijke schadelijkheid.

Toxicologie

Frequent gebruik van lindebloementhee is in zeldzame gevallen geassocieerd met hartschade.

Lees verder

• Geneeskrachtige planten en kruiden: soorten en toepassingen
• Goudsbloem (calendula): gezondsheidsvoordelen & toepassingen
• Echt lepelblad: gezondheidsvoordelen en werkzame stoffen
• Kamille: gezondheidsvoordelen en toepassingen van kamille
• Echte marjolein: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde