Morton neuroom: Pijn aan voet door zwelling van zenuw

Een neuroom is een goedaardig gezwel dat uitgaat van een zenuw. Bij een Morton neuroom ontstaat pijn aan de voet door de zwelling van één van de zenuwen tussen meestal de derde en vierde teen. Dit ontstaat door samendrukking (compressie) of irritatie van de zenuwen, door bijvoorbeeld hardlopen of het dragen van fout schoeisel. Een snelle diagnose is belangrijk om een operatie te vermijden, en dit gebeurt zowel via klinisch als beeldvormend onderzoek. Via een aantal zelfzorgmaatregelen vermindert de pijn, al zijn ook enkele medische behandelingen mogelijk. Tot slot zijn na de operatie enkele leefstijlwijzingen vereist zodat de pijnlijke aandoening niet terugkeert.

• Synoniemen Morton neuroom
• Epidemiologie
• Oorzaken: Zwelling van zenuwen
• Symptomen: Pijn aan voet
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling voetaandoening: Schoenen, steunzolen, medicatie en chirurgie
• Prognose: Uitstekend door operatie
• Complicaties voetafwijking

Synoniemen Morton neuroom

Een Morton neuroom is eveneens gekend onder deze synoniemen

• Interdigitaal neuroom
• Metatarsalgie van Morton
• Morton neuralgie (neuralgie is de medische term voor zenuwpijn)
• Morton's neuroom

Epidemiologie

Een Morton neuroom treedt op elke leeftijd op. Vooral vrouwen van middelbare leeftijd zijn aangetast. Vrouwen dragen namelijk vaak strak zittende schoenen of schoenen met hoge hakken wat druk op de voet zet. Ook lopers lijden vaak aan deze aandoening als gevolg van de toegenomen druk op de tenen die optreedt bij het draaien.

Oorzaken: Zwelling van zenuwen

Het Morton neuroom treedt op wanneer één van de zenuwen tussen de teenbotten geïrriteerd is en hierdoor zwelt. De exacte oorzaak van de irritatie is niet bekend, maar samendrukking (compressie), uitrekking of schade aan de zenuw zijn uitlokkende factoren. De aandoening gaan bijgevolg gepaard met het dragen van strakke, puntige of schoenen met hoge hakken. Ook het actief beoefenen van sporten, zoals hardlopen, racketsporten, bergbeklimmen of skiën waarbij druk op de voeten terecht komt, is een mogelijke risicofactor. De druk op de zenuw gebeurt ook bij bepaalde balletposities, bij het hurken of bij langdurig wandelen. Soms treedt een Morton neuroom op na een trauma. Daarnaast komt de voetaandoening tot uiting bij andere voetproblemen, zoals platvoeten, hoge bogen, eeltknobbels en hamertenen (abnormale bocht in middelste gewricht van teen).

Symptomen: Pijn aan voet

Bij een Morton neuroom is een zenuw in de voet geïrriteerd en verdikt, wat ernstige pijn (teenpijn) en voetpijn) veroorzaakt. De aandoening doet zich voor in één voet of beide voeten. Meestal is de zenuw tussen de derde en vierde teen (vanaf de grote teen) aangetast, maar soms is sprake van een geïrriteerde zenuw tussen de tweede en derde teen, of is een andere zenuw gezwollen. De patiënt voelt aanvankelijk een tintelend gevoel in de ruimte tussen de tenen, wat verergert na verloop van tijd. Deze pijn komt en gaat en verdwijnt meestal nadat de patiënt andere schoenen heeft aangedaan, gestopt is met een sportactiviteit en/of de voeten gemasseerd heeft. Geleidelijk aan verergeren echter de symptomen en hierdoor houdt de pijn ook enkele dagen tot zelfs weken aan. De patiënt voelt hierbij een intense scherpe of brandende pijn in de bal van de voet of aan de basis van de tenen. Daarnaast zijn soms ook enkele tenen gevoelloos. De pijn is vaak erger bij het lopen of het dragen van erg nauwe schoenen. Sommige patiënten ervaren een Morton neuroom als een kleine steen die onder de voet vastzit, of als het lopen op marmer. De pijn is uiteindelijk permanent aanwezig. Verder is mogelijk een voetknobbel zichtbaar.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts luistert eerst naar het verhaal van de patiënt over de soort pijn, het starten van de symptomen, de soort schoenen die de patiënt normaalgezien draagt en ook over het werk, de leefstijl en de sportieve activiteiten van de patiënt. Daarna onderzoekt hij de voeten. Een vroege diagnose van een Morton neuroom vermindert sterk de behoefte aan invasieve behandelingen en voorkomt soms een operatie. Het is dus belangrijk om meteen de arts te raadplegen bij het ervaren van de eerste symptomen.

Diagnostisch onderzoek

Beeldvormende onderzoeken zijn nodig om de diagnose te bevestigen. Voor het uitsluiten van bijvoorbeeld een voetstressfractuur, is een röntgenfoto (= radiografisch onderzoek) vereist. Bij een echografie maakt een toestel gebruik van geluidsgolven om beelden te maken van de interne voetstructuren. Afwijkingen aan zacht weefsel, zoals bij een neuroom, zijn bijzonder goed vast te leggen via een röntgenfoto. Tot slot is een MRI-scan bij sommige patiënten nuttig. Dankzij radiogolven en een sterk magnetisch veld, visualiseert een MRI-scan ook goed de zachte weefsels. De arts voert echter minder vaak een MRI-scan uit omdat de kosten voor deze scan hoog zijn en de scan soms een neuroom detecteert bij patiënten die geen klachten vertonen.

Differentiële diagnose

Bij volgende aandoeningen vertoont de patiënt symptomen die gelijkaardig zijn dan de symptomen van een Morton neuroom. Daarom zijn ze gekend als de differentiële diagnose:

• een echt neuroom
• een hamerteen
• een stressfractuur van de hals van het middenvoetsbeentje
• Freiburg osteochondrose
• ganglion cysten (abnormaal gevormde holten in lichaam)
• intermetatarsala bursa vochtophopingen
• metatarsalgie (pijn aan de middenvoetsbeentjes)
• neoplasmata
• osteonecrose (afsterven van bot door beperkte bloedtoevoer)
• reumatöide artritis (chronische auto-immuunaandoening met een ontsteking van gewrichten en andere organen) en andere aandoeningen waarbij artritis (gewrichtsontsteking) voorkomt

Behandeling voetaandoening: Schoenen, steunzolen, medicatie en chirurgie

Zelfzorg

De patiënt draagt andere schoenen met een breder teengebied. Hierdoor ontstaat minder druk op de zenuw in de voet. Ook over de voet en teen / tenen wrijven en masseren, vermindert de pijn. Zwaarlijvige patiënten verliezen best wat gewicht want hierdoor vermindert de spanning op de voeten. Sommige patiënten hebben veel baat aan rust. Daarnaast biedt een zak ijs tegen de voet de nodige verlichting van pijn.

Professionele medische zorg

Milde tot matige pijn
De behandeling is afhankelijk van de ernst en uitgebreidheid van de symptomen en hoe lang de patiënt reeds kampt met de voetproblemen. Steunzolen verlichten de druk op de zenuw. Ontstekingsremmende pijnstillers zoals ibuprofen bestrijden de pijn en ontsteking. Injecties van steroïde medicijnen of een alcoholoplossing samen met een plaatselijke verdoving verlichten eveneens de pijn. Tevens is cryochirurgie (of cryotherapie) voorhanden, waarbij de arts een kleine sonde in de voet plaatst en deze gebruikt om het verdikte zenuwweefsel te vernietigen door bevriezing.

Ernstige pijn
Bij zeer ernstige pijn of wanneer andere behandelingen niet effectief zijn, is chirurgie aanbevolen. De chirurg maakt hierbij een kleine incisie medische term voor "snede") aan de boven- of onderkant van de voet, zodat de chirurg toegang krijgt tot de getroffen zenuw. Hij heeft dan twee mogelijkheden. Ofwel maakt hij meer ruimte rond de zenuw door een deel van het omliggende weefsel te verwijderen. Deze operatietechniek is gekend als "decompressie". Een andere mogelijkheid is dat hij een deel van de zenuw verwijdert. Het gebied tussen de tenen blijft bij deze techniek wel permanent gevoelloos. Deze operatie gebeurt onder algehele narcose of via een plaatselijke verdoving op poliklinische basis. Hierdoor mag de patiënt meteen na de operatie naar huis. De patiënt draagt nadien een speciale beschermende schoen totdat het getroffen gebied voldoende genezen is om normaal schoeisel te dragen.

Prognose: Uitstekend door operatie

De meeste patiënten herstellen uitstekend na de operatie waarbij de pijn is verdwenen. De lengte van de herstelperiode varieert en is afhankelijk van de gebruikte operatietechniek en de conditie van de patiënt. Het volledig herstel van de operatie duurt bij de meeste patiënten meerdere weken tot zelfs maanden. De patiënt streeft na de operatie blijvend enkele maatregelen na, waaronder het vermijden van bepaalde sporten die druk op de zenuw veroorzaken en het steevast dragen van gepaste schoenen.

Complicaties voetafwijking

Complicaties door de operatie zijn zwelling, infectie en pijn.

Lees verder

• Voetpijn: Oorzaken van pijnlijke voet of pijn aan voeten
• Pijn aan voeten tijdens nacht: Oorzaken nachteljke voetpijn
• Voetknobbeltjes: Oorzaken van bultjes en knobbels aan voeten
• Voetboogpijn: Oorzaken en behandeling van pijn in voetboog
• Voeten: Tips voor goede voethygiëne en voetgezondheid