Bloed in het sperma (hematospermie): Oorzaken en symptomen

Hematospermie (ook wel hemospermie genoemd) verwijst naar de aanwezigheid van bloed in het sperma. Dit symptoom kan variëren van kleine tot aanzienlijke hoeveelheden bloed en kan beangstigend zijn voor mannen. Gelukkig is hematospermie in de meeste gevallen geen teken van een ernstig medisch probleem en komt het vaak slechts sporadisch voor. Het kan echter ook het gevolg zijn van een onderliggende ziekte, infectie of medische procedure. Wanneer bloed in het sperma niet gepaard gaat met andere zorgwekkende symptomen zoals pijn bij het plassen of koorts, is behandeling meestal niet nodig, aangezien de symptomen vaak vanzelf verdwijnen. Als een medische aandoening aan de basis ligt, zal de arts deze aandoening behandelen. Afhankelijk van de oorzaak kan het bloed in het sperma eenmalig zijn of enkele weken aanhouden. Bij succesvolle behandeling van de onderliggende oorzaak verdwijnt het symptoom meestal ook.

• Oorzaken en risicofactoren van bloed in het sperma
• Bloedvatproblemen
• Infecties en ontstekingen
• Leverziekte
• Obstructies en tumoren
• Medische procedures en trauma
• Leukemie
• Symptomen
• Blaaspijn
• Bloed in de urine
• Pijn en zwelling
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling voor bloed in sperma
• Prognose
• Complicaties van hematospermie
• Preventieve maatregelen en gezondheidsadvies

Oorzaken en risicofactoren van bloed in het sperma

Bij mannen jonger dan veertig jaar zonder andere symptomen of risicofactoren, verdwijnt hematospermie vaak vanzelf. Voor oudere mannen of degenen met risicofactoren en bijkomende symptomen is vaak een onderliggende oorzaak aanwezig die medische aandacht vereist. Bij ongeveer 15% van de mannen is de oorzaak van hematospermie onbekend. Wanneer de oorzaak wel bekend is, kan deze vaak worden toegeschreven aan:

Bloedvatproblemen

Delicate structuren betrokken bij zaadlozing bevatten bloedvaten. Schade aan deze vaten kan leiden tot bloed in het sperma.

Infecties en ontstekingen

Infecties of ontstekingen van de prostaat, urethra (plasbuis), epididymis (bijbal), vas deferens (zaadleider) of zaadblaasjes kunnen bloed in het sperma veroorzaken. Voorbeelden zijn:

• Epididymitis: Pijnlijke ontsteking van de bijbal
• Orchitis: Ontsteking van de teelbal (teelbalontsteking)

Leverziekte

Een aandoening van de lever kan soms bijdragen aan hematospermie.

Obstructies en tumoren

Blokkades in de kleine buisjes of kanalen van het voortplantingskanaal kunnen leiden tot bloedingen. Goedaardige prostaathypertrofie (vergroting van de prostaat) kan de urethra afknellen en is geassocieerd met bloed in het sperma. Andere oorzaken zijn:

• Poliepen in het voortplantingsstelsel
• Seksueel Overdraagbare Aandoeningen zoals gonorroe of chlamydia

Medische procedures en trauma

Een prostaatbiopsie, vasectomie (sterilisatie bij de man), injecties voor aambeien, of radiotherapie kunnen ook leiden tot hematospermie. Ook verwondingen van de urethra kunnen dit symptoom veroorzaken.

Leukemie

Leukemie kan soms ook bloed in het sperma veroorzaken.

Symptomen

Afhankelijk van de oorzaak van hematospermie kunnen de volgende symptomen optreden:

Blaaspijn

Blaaspijn kan voorkomen in combinatie met bloed in het sperma.

Bloed in de urine

Bloed in de urine (hematurie) kan samen met hematospermie optreden.

Pijn en zwelling

Gevoeligheid of pijn in het scrotum, zwelling in de liesstreek, of een zwelling in het scrotum kunnen aanwezig zijn. Andere symptomen zijn:
Penisafscheiding
Verhoogde hartslag (tachycardie)
Koorts of koude rillingen
Lage rugpijn
Pijn bij ejaculatie (zaadlozing)
Pijn bij de stoelgang of pijn bij het plassen (dysurie)

Alarmsymptomen

Wanneer mannen herhaaldelijk bloed in hun sperma opmerken of bijkomende symptomen ervaren, is het raadzaam om een arts te raadplegen. Dit is vooral belangrijk als andere symptomen zoals pijn, koorts of een verandering in de frequentie van de symptomen optreden.

Diagnose en onderzoeken

Om de oorzaak van hematospermie te achterhalen, zal de arts beginnen met het opstellen van een gedetailleerde medische geschiedenis van de patiënt. Vervolgens volgt een lichamelijk onderzoek, waarbij de geslachtsdelen worden gecontroleerd op knobbels of zwellingen. Een digitaal rectaal onderzoek kan worden uitgevoerd om de prostaat te inspecteren op zwellingen of gevoeligheid. Verdere onderzoeken kunnen omvatten:

• Urineonderzoek: Om infecties of andere afwijkingen te detecteren
• Cystoscopie: Inwendig kijkonderzoek van de blaas
• Prostaatechografie: Echo van de prostaat
• CT-scan: Voor gedetailleerde beelden van interne structuren
• MRI-scan: Voor uitgebreide weergave van zachte weefsels
• Als prostaatkanker wordt vermoed, kan een prostaatbiopsie nodig zijn om weefsel op kankercellen te onderzoeken.

• Behandeling voor bloed in sperma

• De behandeling van hematospermie richt zich op de onderliggende oorzaak. Voor bacteriële infecties worden antibiotica voorgeschreven. Ontstekingen kunnen worden behandeld met ontstekingsremmende medicijnen. Hypertensie wordt behandeld met antihypertensiva, en kankerbehandelingen worden toegepast indien nodig.

• Prognose

• De duur van bloed in het sperma kan variëren van enkele dagen tot weken, afhankelijk van de oorzaak. Na een recente urologische procedure zoals een prostaatbiopsie, verdwijnen de symptomen meestal spontaan binnen enkele weken. Bij jongere mannen kan bloed in het sperma één of twee keer optreden en daarna vanzelf verdwijnen zonder behandeling.

• Complicaties van hematospermie

• Bloed in het sperma kan soms wijzen op ernstigere aandoeningen zoals kanker van de testikels (testikelkanker), blaas (blaaskanker) of andere organen van het voortplantings- en urinewegstelsel. Vooral oudere mannen met risicofactoren voor kanker dienen een grondig onderzoek te ondergaan. Onbehandelde kanker kan levensbedreigend zijn.

• Preventieve maatregelen en gezondheidsadvies

• Om hematospermie te voorkomen en de algemene gezondheid van het voortplantingssysteem te bevorderen, wordt het volgende aanbevolen:
• Regelmatige medische controles en screenings, vooral bij risicogroepen en oudere mannen.
• Een gezonde levensstijl met een evenwichtige voeding en voldoende lichaamsbeweging kan bijdragen aan een betere algehele gezondheid en het verminderen van het risico op aandoeningen die hematospermie kunnen veroorzaken.
• Bij verdachte symptomen of veranderingen in gezondheidstoestand tijdig medische hulp zoeken om mogelijke ernstige aandoeningen te voorkomen.