Aangeboren rodehond (congenitale rubella) bij baby's

Aangeboren rodehond (congenitale rubella) is een aandoening die optreedt bij een baby waarvan de moeder is besmet is met het rubellavirus. Jaarlijks komen naar schatting 100.000 baby's ter wereld met deze infectie en dan vooral in ontwikkelingslanden. In ontwikkelde landen komt de aandoening niet zo vaak tot stand omdat de meeste zwangere vrouwen zijn ingeënt tegen rubella. Een baby die voor de derde zwangerschapsmaand besmet raakt met het virus, ervaart mogelijk symptomen van de aandoening, zoals slaperigheid, een kleine hoofdomtrek en oogproblemen. De arts past enkel een ondersteunende behandeling toe aangezien er geen remedie bestaat. De prognose is tot slot afhankelijk van de ernst van de aanwezige symptomen en mogelijke complicaties.

• Oorzaken: Besmetting met rubellavirus
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van infectie bij baby's
• Prognose van aangeboren rodehond
• Complicaties
• Centrale zenuwstelsel
• Hart
• Ogen
• Anders
• Preventie van congenitale rubella

Oorzaken: Besmetting met rubellavirus

Congenitale rubella is een infectie die optreedt wanneer een zwangere vrouw besmet is met het rubellavirus en dit vervolgens doorgeeft aan de ontwikkelende baby waardoor symptomen ontstaan bij de baby. Als de moeder na de vierde zwangerschapsmaand een rodehondinfectie heeft, ontstaat minder vaak schade aan de ontwikkeling van de baby. Het aantal baby's met aangeboren rodehond is veel kleiner omdat het rodehondvaccin is ontwikkeld en de meeste zwangere vrouwen hiervoor zijn ingeënt. Zwangere vrouwen die niet zijn gevaccineerd tegen rodehond en die in het verleden de ziekte niet hebben gehad, lopen het risico om zichzelf en hun ongeboren baby's te infecteren.

Symptomen

Bekende symptomen van een rodehondinfectie bij de baby zijn:

• doofheid
• een huiduitslag bij de geboorte
• een kleine hoofdomtrek
• een laag geboortegewicht
• een ontwikkelingsachterstand
• een verstandelijke beperking
• een vertroebeld hoornvlies of een witte verschijning van de pupil
• epileptische aanvallen
• gehoorverlies
• overmatige slaperigheid
• prikkelbaarheid

Diagnose en onderzoeken

Congenitale rodehond treedt op wanneer het rodehondvirus in de moeder de ontwikkelende baby treft in de eerste drie maanden van de zwangerschap. Als de moeder na de vierde zwangerschapsmaand een rodehondinfectie heeft, is de ontwikkeling van de baby minder waarschijnlijk aangetast. De arts voert bij de baby een bloedonderzoek en urineonderzoek uit na de geboorte. Deze testen onthullen de aanwezigheid van het rubellavirus bij de baby.

Behandeling van infectie bij baby's

Er is anno oktober 2020 geen specifieke behandeling bij baby's met aangeboren rodehond. De arts behandelt daarom de symptomen ondersteunend.

Prognose van aangeboren rodehond

De vooruitzichten voor een kind met aangeboren rodehond hangt af van de ernst van de problemen van de baby en de duur van de infectie. Hartafwijkingen zijn in de meeste gevallen te corrigeren, maar de schade aan het zenuwstelsel is vaak permanent.

Complicaties

Complicaties van congenitale rubella hebben betrekking op vele lichaamsdelen.

Centrale zenuwstelsel

Mogelijk ontstaan complicaties aan het centrale zenuwstelsel hetgeen leidt tot:

• een klein hoofd door de slechte ontwikkeling van de hersenen
• een motorische beperking (problemen met fysieke bewegingen)
• een verstandelijke handicap
• encefalitis (een ontsteking van de hersenen)
• meningitis (een infectie van de wervelkolom en het weefsel rond de hersenen met hoofdpijn en een stijve nek)

Hart

Een bloedvat dat meestal kort na de geboorte wordt gesloten, blijft mogelijk open als complicatie van aangeboren rodehond (patent ductus arteriosus). Verder ontstaat mogelijk een vernauwing van de grote slagader die zuurstofrijk bloed naar het hart voert (stenose van de longslagader). Ook andere hartafwijkingen komen voor als complicatie van rodehond bij een baby.

Ogen

Door congenitale rubella ontstaan mogelijke ooggerelateerde complicaties:

• een vertroebeling van de ooglens (cataract)
• een ontsteking van het netvlies (retinitis)
• een ontsteking van het vaatvlies en netvlies van het oog (chorioretinitis)
• schade aan de oogzenuw (glaucoom)

Anders

Andere complicaties omvatten:

• anemie (bloedarmoede)
• doofheid
• een botziekte
• een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie)
• een lage spierspanning (hypotonie)
• een vergrote lever en milt
• geelzucht
• hormonale problemen

Ook een miskraam en doodgeboorte komen voor door congenitale rubella.

Preventie van congenitale rubella

Een vrouw zou zich voor de zwangerschap moeten laten vaccineren tegen rodehond, zodat congenitale rubella niet tot stand komt. Zwangere vrouwen die het vaccin niet hebben gehad, moeten contact vermijden met patiënten die het rubellavirus hebben.

Lees verder

• Rodehond (rubella): Huiduitslag gezicht, romp, armen, benen