Congenitale (aangeboren) syfilis: Ernstige SOA bij baby's
Syfilis is een seksueel overdraagbare aandoening die veroorzaakt is door een bacterie. Een zwangere moeder die syfilis heeft, verspreidt de ziekte mogelijk via de placenta naar het ongeboren kind. Mogelijk ontstaan de symptomen pas jaren later. Enkele mogelijke tekenen zijn prikkelbaarheid, koorts, een laag geboortegewicht en oogproblemen. De behandeling bestaat uit antibiotica. Aangeboren syfilis is een ernstige, invaliderende en vaak levensbedreigende infectie bij baby’s. Zonder behandeling ontstaat potentieel ernstige complicaties.
Oorzaken van bacteriële infectie
De bacterie
Treponema pallidum is verantwoordelijk voor congenitale syfilis. De bacteriële infectie wordt van moeder op
baby overgedragen tijdens de ontwikkeling van de foetus (transplacentaal) of bij de geboorte.
Symptomen
De symptomen van deze ziekte treden pas enkele weken of maanden na de geboorte op en in sommige gevallen duurt het zelfs jaren voordat de tekenen verschijnen.
Jonge baby’s tot twee jaar
De meeste baby's die vóór de geboorte zijn besmet, lijken normaal bij de geboorte. Na verloop van tijd ontwikkelen patiënten symptomen van de
seksueel overdraagbare aandoening. Bij jonge baby’s en kinderen tot twee jaar bestaan de symptomen uit:
Jonge kinderen
Soms treden de tekenen van aangeboren syfilis pas tussen de leeftijd van twee en vijf jaar op.
Genitaliën
Er zijn mogelijk grijze, slijmachtige plekken rond de anus en de vagina aanwezig. Ook zijn er soms littekens aanwezig op de huid rond de geslachtsorganen en de anus.
Gezicht
Enkele
gezichtsafwijkingen bij jonge kinderen met aangeboren syfilis zijn:
- abnormaal gevormde, kleine en pinvormige tanden (hutchinson-tanden)
- een korte bovenkaak
- een verminderd gehoor of doofheid
- een vervorming van de neus met een afgeplatte neusbrug (zadelneus)
- een vooruitstekende onderkaak
- littekens van de huid rond de mond
Ogen
Oogproblemen bij jonge kinderen met congenitale syfilis zijn:
Spieren, botten en gewrichten
Diverse spier-, bot- en gewrichtsafwijkingen treden mogelijk op:
Diagnose en onderzoeken
Moeder
De arts voert tijdens de zwangerschap bij de moeder een standaard
bloedtest uit voor het opsporen van
syfilis.

Een oogonderzoek is nodig bij baby's en jonge kinderen /
Bron: Jeff Dahl, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Baby
Als de arts de infectie vermoedt op het moment van de geboorte, onderzoekt hij de placenta op symptomen van syfilis. Een lichamelijk onderzoek van de baby onthult tekenen van een zwelling van de lever en milt en een
botontsteking.
Een baby of kind krijgt mogelijk nog volgende onderzoeken om de seksueel overdraagbare aandoening te bevestigen:
- donkerveldmicroscopie om syfilisbacteriën onder een microscoop te detecteren
- een botröntgenfoto
- een lumbale punctie (ruggenprik: onderzoek van hersenvocht)
- een oogonderzoek
- een uitgebreid bloedonderzoek
Behandeling van ernstige SOA bij baby's
Penicilline is het meest geschikte medicijn voor de behandeling van congenitale syfilis. De arts geeft deze vorm van antibiotica intraveneus (via een ader) als een injectie. Andere
antibiotica zijn inzetbaar als de baby allergisch is voor penicilline.
Tetracyclines zijn wel gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap vanwege hun effect op de foetale bot- en tandontwikkeling.
Prognose van congenitale syfilis
Bijna de helft van alle baby’s die met syfilis zijn besmet terwijl ze in de
baarmoeder zijn, sterft kort voor of na de geboorte. Dit geldt vooral voor baby’s die vroeg in de zwangerschap zijn geïnfecteerd. Baby's die geïnfecteerd raken bij het passeren van het geboortekanaal hebben een betere prognose dan baby’s die eerder tijdens de zwangerschap zijn geïnfecteerd.
Complicaties
Complicaties die optreden als de baby geen behandeling krijgt, omvatten:

Een bloedonderzoek tijdens de zwangerschap spoort syfilis tijdig op zodat een behandeling mogelijk is /
Bron: Frolicsomepl, PixabayPreventie van aangeboren syfilis
Veiligere seksuele praktijken helpen de verspreiding van syfilis te voorkomen. Een behandeling van de aanstaande moeder met syfilis verlaagt het risico op congenitale syfilis bij de baby. Prenatale zorg is voorts erg belangrijk. De arts voert tijdens de zwangerschap van de vrouw standaard bloedonderzoeken uit voor het opsporen van syfilis. Deze bloedonderzoeken helpen bij het identificeren van geïnfecteerde moeders, zodat ze en behandeling kunnen krijgen zodat er minder risico’s zijn voor de baby en voor zichzelf. Baby's van geïnfecteerde moeders die tijdens de zwangerschap een juiste antibioticabehandeling hebben ondergaan, hebben een minimaal risico op congenitale syfilis.
Lees verder