Gezwollen arm: oorzaken en symptomen van zwelling van de arm

Een gezwollen arm of armzwelling kan duiden op een ontsteking of verstoringen van de bloedstroom of de lymfestroom, wat een gezwollen bovenarm, onderarm, hand of vinger(s) veroorzaakt. Het gebeurt zelden aan beide kanten tegelijkertijd en vaak treedt zwelling dan ook op in slechts één arm. Een opgezwollen arm is niet altijd een reden tot bezorgdheid. De meeste gevallen van zwelling zijn acuut en snel op te lossen zonder verdere problemen. Soms kan een gezwollen arm echter een teken zijn van een ernstige aandoening waarbij direct medisch ingrijpen nodig is.

• Zwelling van de arm
• Weefselvocht of bloed
• Ophoping van bloed
• Lymfevloeistof
• Oorzaken van een gezwollen arm
• Ontsteking
• Lymfoedeem
• Infectie
• Veneuze insufficiëntie (tekortschieten van de aders)
• Bloedstolsels
• Vetophoping
• Symptomen
• Behandeling van zwelling in de arm
• Casus: Gezwollen arm
• Patiënt
• Klachten
• Onderzoek
• Diagnose
• Behandeling
• Advies
• Prognose

Zwelling van de arm

Weefselvocht of bloed

Zwelling in het lichaam kan te wijten zijn aan vochtophoping. Deze vloeistof kan bestaan uit weefselvocht of bloed. Normaal gesproken is er een constante doorstroom van deze vloeistoffen. Wanneer er echter een ontsteking is, stroomt er meer vloeistof naar de arm en deze vloeistof hoopt zich dan op in de weefselruimten. Dit veroorzaakt zwelling van de arm. Ontsteking is het mechanisme waardoor het lichaam zich beschermt tegen weefselschade.

Ophoping van bloed

Een andere oorzaak voor zwelling is het ophopen van bloed in de weefselruimten. Dit kan worden gezien als een rode tot paarse blauwe plek als deze onder de huid optreedt. Het signaleert een breuk in een bloedvat waardoor het bloed uit de slagader of ader kan stromen. Op dezelfde manier wordt bloed constant uit de arm afgevoerd via de aderen. Als de ader echter geblokkeerd is, kan het bloed zich ophopen in de arm en het laten opzwellen.

Lymfevloeistof

Ook kan lymfe of lymfevloeistof zich ophopen en zwelling van de arm kan veroorzaken. Lymfevloeistof is het overtollige weefselvocht dat wegvloeit via het lymfevatenstelsel. Als het lymfevat of de lymfeklier echter geblokkeerd is, kan zwelling optreden.

Oorzaken van een gezwollen arm

Een gezwollen arm kan worden veroorzaakt door een aantal factoren of omstandigheden.

Ontsteking

Ontsteking door trauma (stompe kracht letsel), verwonding (gebroken botten), overmatig gebruik en inspanning, toxines (giftige stoffen, insectenbeten), brandwonden, allergieën of chronische aandoeningen zoals reumatoïde artritis, carpaaltunnelsyndroom en jicht.

Lymfoedeem

Lymfoedeem, een opeenhoping van lymfevocht in de arm. Dit wordt vaak geassocieerd met een gezwollen lymfeklier (lymfadenopathie).

Infectie

Infectie kan ontstaan door virussen, bacteriën of schimmels. Plaatselijke infectie van de vingers, hand of onderarm of een wijdverspreide infectie van de arm zoals bij cellulitis, kan zwelling veroorzaken.

Veneuze insufficiëntie (tekortschieten van de aders)

Veneuze insufficiëntie zijn stoornissen in de bloedsomloop als gevolg van chronische aandoeningen (perifeer vaatlijden), verwonding van een ader of geblokkeerde bloedstroom door de aderen van de armen.

Bloedstolsels

Bloedstolsels kunnen zich overal in het lichaam in de aderen of slagaders voordoen, dus ook in de arm. Een bloedstolsel kan optreden nadat bloedmonsters zijn genomen van de arm of een intraveneuze infuus.

Vetophoping

Vetophoping kan plaatsvinden als gevolg van hypothyreoïdie (traag werkende schildklier), het syndroom van Cushing of gewoon door algemene gewichtstoename, wat kan leiden tot gezwollen armen, hoewel deze vetafzetting geleidelijk plaatsvindt en over het hele lichaam en niet specifiek in de armen.

Symptomen

De zwelling van de arm kan gepaard gaan met andere symptomen:

• de zwelling is in het lichaam (gegeneraliseerd) of in specifieke gebieden (gelokaliseerd)
• als je er een putje in kunt drukken is er sprake van 'pitting oedeem'
• er is zwelling in slechts één arm (unilaterale zwelling) of beide armen (bilaterale zwelling)
• pijn in de arm
• roodheid of juist bleekheid van de arm
• tinteling van de arm
• jeukende arm
• huiduitslag
• overmatige warmte of koude en klamme huid
• spierzwakte met verminderde spierkracht
• moeite met het bewegen van de arm
• volledig verlies van beweging van de hand, onderarm of vingers

Behandeling van zwelling in de arm

De behandeling van een gezwollen arm is afhankelijk van de oorzaak. Een ophoping van vet vindt normaal gesproken geleidelijk plaats en geeft het uiterlijk van een gezwollen arm, maar is geen echte zwelling van de ledemaat. Zwelling van de vingers is waarschijnlijk te wijten aan een onderliggende aandoening zoals reumatoïde artritis of jicht en de behandeling moet gericht zijn op de oorzaak van de gewrichtszwelling. Het is niet raadzaam om een ​​koude toe te passen of je hand in ijswater onder te dompelen als een zwelling wordt opgemerkt zonder dat je de oorzaak weet. Koude toepassen is alleen nuttig in gevallen van stomp trauma direct na het letsel.

Anti-inflammatoire geneesmiddelen zoals ibuprofen en naproxen kunnen nuttig zijn bij het verminderen van zwelling als gevolg van ontsteking en het verlichten van de daarmee gepaard gaande pijn. Anti-histamine en corticosteroïden kunnen helpen bij zwelling door allergieën of insectenbeten. Bepaalde stoornissen in de bloedsomloop kunnen komen door ernstige onderliggende ziekteprocessen, waaronder hart- en vaatziekten zoals congestief hartfalen, nierfalen, leverfalen, aneurysma en trombose. Deze aandoeningen moeten zo snel mogelijk worden vastgesteld en adequaat worden behandeld. Botbreuken (gebroken botten) in de arm, hand of vingers zullen bij beweging zwelling en hevige pijn veroorzaken. Onmiddellijke medische aandacht is vereist om complicaties op de lange termijn te voorkomen.

Casus: Gezwollen arm

Patiënt

Marlies, 48 jaar, verpleegkundige.

Klachten

Marlies heeft sinds enkele dagen een gezwollen rechterarm. De zwelling begon plotseling en voelt zwaar en strak aan. Marlies ervaart geen pijn, maar de arm voelt gespannen. Ze merkt ook lichte verkleuring van de huid.

Onderzoek

• Anamnese: Marlies heeft geen trauma's of insectenbeten gehad. Onlangs onderging Marlies een borstoperatie waarbij lymfeklieren zijn verwijderd. Ze gebruikt geen bloedverdunners en heeft geen bekende medische aandoeningen.
• Fysiek onderzoek: Marlies’ rechterarm is gezwollen, licht verkleurd en voelt strak aan. Geen tekenen van infectie. Drukgevoeligheid in haar oksel. Pols is normaal.
• Beeldvorming: Duplex-echografie wordt uitgevoerd om een diepe veneuze trombose (DVT) uit te sluiten.

Diagnose

Lymfoedeem bij Marlies, waarschijnlijk door de recente operatie en lymfeklierverwijdering. Verminderde lymfeafvoer is de oorzaak.

Behandeling

• Compressiekous: Marlies krijgt een compressiekous voor haar arm om de zwelling te verminderen.
• Fysiotherapie: Lymfedrainage wordt voorgeschreven door een fysiotherapeut om de afvoer van lymfe bij Marlies te verbeteren.
• Beweging: Marlies moet milde oefeningen doen om de drainage te ondersteunen.

Advies

• Levensstijl: Marlies moet zware belasting van haar arm vermijden en zorgen dat ze goed gehydrateerd blijft. Haar arm mag niet te lang hangen.
• Medische follow-up: Marlies moet regelmatig terugkomen voor controle van de zwelling. Als de zwelling aanhoudt, wordt verdere behandeling overwogen.

Prognose

Met compressietherapie en fysiotherapie kan Marlies' zwelling beheersbaar worden. Vroege behandeling helpt complicaties voorkomen. Regelmatige controle is belangrijk om de voortgang te volgen en infecties te voorkomen.

Lees verder

• Gezwollen handen: oorzaken en symptomen opgezette handen
• Gezwollen pols: oorzaken & symptomen van zwelling in de pols