Gezwollen handen: oorzaken en symptomen opgezette handen

Talloze aandoeningen kunnen gezwollen handen of opgezette handen veroorzaken, waaronder letsel, artrose of carpaletunnelsyndroom. Zwelling van de hand komt ook vaak voor tijdens inspanning, als gevolg van de manier waarop het lichaam en de bloedvaten reageren op de vraag naar meer energie van de spieren. Mensen die chronisch last hebben van gezwollen handen, doen er verstandig aan hun huisarts te raadplegen voor advies. In sommige gevallen kan een ernstige onderliggende medische aandoening de oorzaak zijn van zwelling van de handen. Vaak kunnen gezwollen handen behandeld worden met zelfzorgmaatregelen, zoals pijnstilling, oefeningen, rust of het toepassen van een ice-pack.

• Opgezette of gezwollen handen
• Symptomen opgezette handen
• Oorzaken van gezwollen handen
• Vocht vasthouden
• Diverse oorzaken
• Sport en beweging
• Bloedtoevoer
• Warmte en zweet
• Hyponatriëmie
• Na het slapen een gezwollen hand
• Gezwollen handen door weersomstandigheden
• Warm weer
• Koud weer
• Carpaletunnelsyndroom
• Problemen met de nieren
• Te veel zout
• Slecht functionerende nieren
• Lymfoedeem
• Zwangerschap
• Zwelling tijdens zwangerschap en bevalling
• Pre-eclampsie
• Opgezette hand(en) door artritis
• Artritis psoriatica
• Artrose
• Reumatoïde artritis
• Angio-oedeem
• Letsel aan de hand(en)
• Beet
• Breuk
• Gekneusde hand
• Insectenbeet
• Bijwerkingen van medicijnen
• Behandeling van gezwollen behandelen
• Onderliggende aandoening behandelen
• Rust nemen
• Koelen
• Verhoging (elevatie)
• Medicijnen
• Oefeningen
• Compressie
• Voeding en drinken
• Wanneer arts inschakelen?

Opgezette of gezwollen handen

Het hebben van gezwollen handen is zowel vervelend als ongemakkelijk, omdat het je vaak belemmert bij het uitvoeren van dagelijkse taken. Zwelling, ook bekend als oedeem, kan overal in het lichaam plaatsvinden. Het komt vaak voor in de handen, armen, voeten, enkels en benen.

Symptomen opgezette handen

Gezwollen handen kunnen gepaard gaan met andere symptomen en klachten, zoals roodheid en warmte rond het getroffen gebied (rode handen en warme handen) of koorts en koude rillingen. Andere symptomen die kunnen optreden bij een gezwollen hand zijn onder meer:

• vermoeidheid
• tintelingen of gevoelloosheid
• pijnlijke of gevoelige gebieden (pijnlijke hand)
• uitslag
• minder beweging in een gewricht of vermindert bewegingsbereik
• stijfheid
• gezwollen gewrichten
• zwelling van de pols

Oorzaken van gezwollen handen

Vocht vasthouden

Zwelling treedt op wanneer vocht niet uit het lichaamsweefsel trekt. Verschillende factoren kunnen dit veroorzaken, waaronder hitte, lichaamsbeweging of medische aandoeningen. Hoewel gezwollen handen meestal niet iets zorgelijks is, kunnen ze soms een teken zijn van een onderliggende ziekte die behandeling nodig heeft.

Diverse oorzaken

Gezwollen handen zijn een teken dat er vochtophoping of ontsteking van de weefsels of gewrichten van de hand is. Ze kunnen ook het gevolg zijn van trauma, infecties of andere abnormale processen. Gezwollen handen kunnen optreden tijdens of na het sporten of na het wandelen en de zwelling duurt dan vaak kort. Zwelling die in de loop van de tijd opbouwt, of chronische zwelling van de hand, kan duiden op een ontstekingsproces zoals artritis. Gezwollen handen kunnen ook worden veroorzaakt door verschillende orthopedische aandoeningen zoals een botbreuk.

Zwelling van de hand kan worden veroorzaakt door onder meer het volgende:

• infectie
• ontstekingsaandoeningen waaronder slijmbeursontsteking (bursitis), artrose, reumatoïde artritis, ganglioncyste
• vochtretentie tijdens de zwangerschap
• gebroken bot
• handletsel
• traumakneuzingen en zwelling
• scheur in ligament of spier
• repetitieve stress-blessures

Sport en beweging

Bloedtoevoer

Door te sporten of te bewegen, wordt de bloedtoevoer naar je hart, longen en spieren verhoogd. Het kan ook de bloedtoevoer naar de handen verminderen, waardoor ze kouder worden. Soms zullen de bloedvaten in je handen dit tegengaan door zich te openen, waardoor je handen kunnen opzwellen.

Warmte en zweet

Bovendien zorgt beweging ervoor dat je spieren warmte produceren. Als reactie daarop drijft je lichaam bloed naar de vaten die zich het dichtst bij het oppervlak van je lichaam bevinden om wat van de warmte kwijt te raken. Dit proces maakt je aan het zweten, maar het kan ook je handen doen zwellen.

Hyponatriëmie

In de meeste gevallen hebben gezwollen handen tijdens het sporten niets te betekenen. Soms kan het echter een teken zijn van hyponatriëmie, een stoornis in de water- en elektrolythuishouding wat kan ontstaan tijdens een langeafstandsloop zoals een marathon. Bij hyponatriëmie ontstaat een laag natriumgehalte in het bloed. Je kunt hierbij ook last hebben van misselijkheid en verwardheid komt ook voor.

Na het slapen een gezwollen hand

Wanneer je met de hand in een ongemakkelijke houding of met een gebogen pols slaapt, leidt dit tot een verminderde bloeddoorstroming hetgeen leidt tot een zwelling van de hand. Als je hier vaker last van hebt, kan het dragen van een handspalk of polsbrace uitkomst bieden, zodat je hand en pols in een goede positie blijven.

Gezwollen handen door weersomstandigheden

Warm weer

Wanneer je plotseling wordt blootgesteld aan ongewoon warme temperaturen, kan je lichaam moeite hebben om zichzelf af te koelen. Normaal gesproken stuwt je lichaam warm bloed naar het oppervlak van je huid, waar het afkoelt door te zweten. Op warme en vochtige dagen werkt dit proces mogelijk niet correct. In plaats daarvan kan vocht zich in je handen ophopen in plaats van te verdampen nadat het is uitgezweet. Andere symptomen van extreme blootstelling aan hitte zijn onder andere:

• uitslag
• verhoogde lichaamstemperatuur
• duizeligheid of flauwvallen
• verwardheid

Soms heeft je lichaam een ​​paar dagen nodig om te acclimatiseren aan warm weer. Zodra dat het geval is, zal de zwelling verdwijnen.

Koud weer

Sommige mensen ontwikkelen een zwelling en netelroos na blootstelling aan koude (bijvoorbeeld in de winter) of het vasthouden van een koud voorwerp

Carpaletunnelsyndroom

Het carpaletunnelsyndroom doet zich voor wanneer de nervus medianus bekneld raakt in de carpale tunnel in de hand. Dit veroorzaakt pijn, tintelingen en/of een doof gevoel in je duim, vingers en handpalm.

Problemen met de nieren

Te veel zout

De balans van zout en water in het lichaam kan gemakkelijk verstoord raken. Zout heeft als belangrijkste taak het op peil houden van de vochtbalans door het aantrekken van water. Je nieren filteren je bloed de hele dag door, halen gifstoffen en ongewenste vloeistoffen eruit en voeren dit via de urine af. Als je te veel zout eet, moeten je nieren extra hard werken om dit via de urine uit je lichaam te verwijderen. Hierdoor kan vloeistof zich ophopen in je systeem, waar het zich kan verzamelen in bepaalde gebieden, waaronder je handen. Wanneer er zich vocht ophoopt, werkt je hart harder om bloed te laten circuleren, waardoor de bloeddruk stijgt. Hoge bloeddruk zorgt voor extra druk op je nieren wat nierschade kan veroorzaken. Het volgen van een natriumarm dieet kan helpen de juiste balans te herstellen.

Slecht functionerende nieren

Gezwollen benen, gezwollen voeten en enkels en gezwollen handen zijn klachten die mogelijk te wijten zijn aan vochtretentie (vasthouden van vocht). als gevolg van slecht werkende nieren. Wanneer je daarnaast ook last hebt van vermoeidheid, kortademigheid (reeds na minimale inspanning) en concentratieproblemen ontstaan, is het raadzaam om een arts te raadplegen omdat er mogelijk sprake is van nierproblemen.

Lymfoedeem

Lymfoedeem is zwelling veroorzaakt door een opeenhoping van lymfevocht. Deze aandoening komt het meest voor bij mensen bij wie lymfeklieren zijn verwijderd of beschadigd tijdens de behandeling van kanker. Als er lymfeklieren onder je oksel zijn verwijderd tijdens de behandeling van borstkanker, heb je een verhoogd risico om lymfoedeem in je handen te krijgen, maanden of jaren na de behandeling. Dit staat bekend als secundair lymfoedeem. Je kunt ook worden geboren met primair lymfoedeem, hoewel deze vorm vaker in je benen aanwezig is.

Andere symptomen van lymfoedeem zijn onder andere:

• zwelling en pijn in de arm of hand
• een zwaar gevoel in de arm
• gevoelloosheid in de arm of hand
• de huid voelt strak aan
• sieraden lijken te strak te zitten
• verminderde mogelijkheid om te buigen of je arm, hand of pols te bewegen

Hoewel er geen remedie is voor lymfoedeem, kan lymfedrainage-massage helpen de zwelling te verminderen en te voorkomen dat vloeistof zich ophoopt.

Zwangerschap

Zwelling tijdens zwangerschap en bevalling

Als je zwanger bent, laat je lichaam ongeveer 50 procent meer vocht en bloed vrij. Een deel van dat overtollige vocht en bloed kan terechtkomen in de weefsels van je handen, enkels en voeten, wat gezwollen handen en gezwollen enkels en voeten tot gevolg heeft, met name 's ochtends. Over het algemeen zijn gezwollen handen in de ochtend als gevolg van zwangerschap niets om je zorgen over te maken. Het is ook normaal dat je na je bevalling nog geruime tijd vocht vasthoudt. Overleg echter met je huisarts omdat er een kans is dat zwelling van de handen een aanwijzing kan zijn voor een hoog eiwitgehalte en een hoge bloeddruk. Een natriumarm dieet en meer water drinken, bieden vaak al soelaas.

Pre-eclampsie

Pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging) is een aandoening die zwangere vrouwen in hun derde trimester kan treffen. Het gaat om een combinatie van te hoge bloeddruk en eiwitverlies via de urine. Een zekere mate van zwelling is normaal tijdens de zwangerschap, vooral in je handen en voeten. Een plotselinge toename van de bloeddruk als gevolg van pre-eclampsie kan echter vochtretentie en snelle gewichtstoename veroorzaken. Als je zwanger bent en een van de volgende symptomen ervaart in combinatie met gezwollen handen, moet je onmiddellijk contact opnemen met een arts:

• buikpijn
• ernstige hoofdpijn
  Buikpijn / Bron: Andrey Popov/Shutterstock.com
• vlekken zien
• een verandering in reflexen
• minder plassen of helemaal niet
• bloed in de urine
• duizeligheid
• overmatig braken en misselijkheid

Opgezette hand(en) door artritis

Artritis psoriatica

Artritis psoriatica is een type artritis dat mensen met psoriasis treft. Psoriasis is een huidaandoening die wordt gekenmerkt door platte plekken met rode, schilferige huid. De meeste mensen worden eerst gediagnosticeerd met psoriasis, maar het is mogelijk dat de symptomen van artritis reeds de kop opsteken voordat de huid symptomen vertoont.

Artritis psoriatica kan elk deel van je lichaam beïnvloeden. Het manifesteert zich vaak op je vingers, tenen, voeten en onderrug. Vooral je vingers kunnen extreem opgezwollen raken en er 'worstachtig' uitzien. Je kunt mogelijk zwelling in je vingers opmerken voordat er tekenen van gewrichtspijn zijn. Andere symptomen van psoriatische artritis zijn onder andere:

• gewrichten die pijnlijk en opgezwollen zijn
• gewrichten die warm aanvoelen
• pijn in de achterkant van je hiel of zool van je voet
• pijn in de onderrug

Artrose

Bij artrose verandert het kraakbeen van je handgewrichten, wat klachten geeft als stijfheid en pijn in de pols, vinger of duim. Gewrichtsontsteking met lichte zwelling en warm aanvoelen van het gewricht, kan ook optreden.

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening waarbij meerdere gewrichten gaan ontsteken. De gewrichtsontstekingen komen meestal voor in je handen of voeten. De belangrijkste klachten van gewrichtsontsteking zijn pijn en zwelling.

Angio-oedeem

Angio-oedeem is een abrupt optredende zwelling van weefsels, bijvoorbeeld zwelling van de lippen, oogleden of handen. Het ontstaat vaak door een soort allergische reactie op een stof in medicijnen, voedingsmiddelen, snoep of drank. Tijdens een allergische reactie komen histamine en andere stoffen vrij in je bloedbaan. Dit kan een plotselinge zwelling onder de huid veroorzaken, met of zonder galbulten. Het beïnvloedt meestal je lippen en ogen, maar kan ook in je handen, voeten en keel verschijnen.

Angio-oedeem lijkt sterk op netelroos, maar het gebeurt net onder het oppervlak van je huid. Andere symptomen zijn onder meer:

• grote, dikke, stevige, vaak jeukende striemen
• zwelling en roodheid
• pijn of warmte in de getroffen gebieden
• zwelling van je oogleden en het gebied rond je ogen

Angio-oedeem verdwijnt meestal vanzelf. De symptomen kunnen ook met medicijnen worden behandeld.

Letsel aan de hand(en)

Beet

Een beet van een mens of een hond kan leiden tot ernstig letsel aan de pezen, gewrichten en botten van de hand. Ook kan er een infectie optreden met pijn en zwelling.

Breuk

Een gebroken hand of een gebroken pols kan komen door een val met uitgestrekte handen. Een breuk veroorzaakt onder meer een gezwollen hand.

Gekneusde hand

Kenmerken van een kneuzing zijn pijn, meestal zwelling en soms een bloeduitstorting (zichtbaar als een blauwe verkleuring). Zwelling en een bloeduitstorting zijn soms pas na langere tijd zichtbaar. Herstel duurt meestal één tot twee weken.

Insectenbeet

Een insectenbeet kan jeuk, een branderig gevoel of zwelling veroorzaken. Deze klachten verdwijnen meestal na enkele uren of dagen. Nemen de huidirritaties niet af en ontstaat er een pijnlijke en/of forse handzwelling, koorts of gevoelens van algehele malaise, dan is het raadzaam om een arts te raadplegen.

Bijwerkingen van medicijnen

Intraveneus toegediende medicijnen komen soms terecht in het omliggende weefsel en veroorzaken dan een zwelling van de hand. Ook via de mond ingenomen medicijnen kunnen als bijwerking een zwelling van de handen en voeten veroorzaken. Bloeddrukmedicijnen kunnen aanleiding geven tot gezwollen handen. Je huisarts of apotheker zijn het eerste aanspreekpunt indien je last hebt van gezwollen handen als gevolg van medicatiegebruik. Stop niet met het innemen van voorgeschreven medicatie, maar ga altijd eerst in overleg met de arts die het heeft voorgeschreven. De arts verlaagt zo mogelijk de dosis of schrijft andere medicatie voor.

Behandeling van gezwollen behandelen

Onderliggende aandoening behandelen

Behandeling van gezwollen handen hangt gedeeltelijk af van de onderliggende oorzaak van de symptomen. Een verwonding of breuk die zwelling veroorzaakt, moet medisch behandeld worden, maar zwelling door minder ernstige verwondingen of door langdurige aandoeningen zoals artritis en het carpaletunnelsyndroom kunnen meestal thuis worden behandeld.

Rust nemen

Als zwelling optreedt tijdens een activiteit, kun je het beste hiermee stoppen en je pols en hand laten rusten.

Koelen

Het toepassen van een cold-pack op het getroffen gebied helpt om pijn, zwelling en ontsteking te verminderen.

Verhoging (elevatie)

Het meerdere keren per dag hoog leggen van je arm en hand (boven het hart) gedurende 30 minuten kan de bloedtoevoer naar het hart verbeteren en de zwelling verminderen. 's Nachts slapen met de onderarm op kussens kan ook helpen.

Medicijnen

Vrij verkrijgbare niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) zoals aspirine en ibuprofen zijn effectief in het verminderen van pijn, ontsteking en zwelling. Raadpleeg wel eerst de bijsluiter voor gebruik.

Oefeningen

Rekoefeningen en krachtoefeningen die de spieren van hand en pols laten bewegen, kunnen helpen om het vocht naar het hart terug te brengen. Het masseren van de hand kan ook helpen de zwelling te verminderen.

Compressie

Compressie van de pols en hand met bijvoorbeeld een compressiehandschoen, kan voorkomen dat vocht zich ophoopt in het getroffen gebied. Er zijn speciale vingerloze compressiehandschoenen beschikbaar voor mensen met artritis, maar ook voor breiers, typisten en anderen die zwelling ervaren wanneer ze hun handen herhaaldelijk gebruiken. Dergelijke handschoenen moeten goed aansluiten, maar ook weer niet zo strak zitten dat de bloedsomloop naar de vingers wordt belemmerd.

Voeding en drinken

Als de zwelling wordt veroorzaakt door jicht, moet je de consumptie van alcohol, vlees, vis en gevogelte beperken. Veel water drinken en natrium in de voeding verminderen, kan zwelling helpen verminderen die wordt veroorzaakt door verschillende omstandigheden.

Wanneer arts inschakelen?

Schakel direct medische hulp in bij een gezwollen hand wanneer één of meer van volgende symptomen optreden:

• een gezwollen hand na een mensen- of hondenbeet (of ander dier)
• een kind met een zwelling van de hand dat lijdt aan sikkelcelziekte of koorts heeft
• een verminderd vermogen om één of meer vingers te bewegen
• moeite met ademhalen of gezichtszwelling
• pijn en zwelling na een val met uitgestrekte hand
• bij tintelingen, gevoelloosheid, zwakke of koude vingers

Neem ook in de volgende gevallen contact op met een arts:

• gezwollen handen tijdens de zwangerschap
• een zwelling aan de hand die niet verdwijnt
• in een eerder stadium de diagnose gekregen van artritis, sikkelcelanemie of orgaanfalen
• onlangs begonnen met ene nieuw medicijn
• het hebben van open wonden of zweren aan de hand of vingers

Lees verder

• Gezwollen vingers: oorzaken en behandeling opgezette vingers
• Gezwollen voeten: oorzaken en symptomen van dikke voeten
• Handschimmel: symptomen en behandeling schimmel aan handen
• Kramp in hand of vingers: oorzaken van vinger- & handkrampen
• Jeukende handen: jeuk aan handpalm en handrug