Kortademigheid: symptomen en oorzaken bij inspanning of rust

Kortademigheid: symptomen en oorzaken bij inspanning of rust Kortademigheid of dyspnoe is een onaangenaam en vooral angstig gevoel dat de ademhaling tekortschiet. Men spreekt in dat geval ook wel van 'benauwdheid'. De belangrijkste oorzaken van kortademigheid zijn aandoeningen van de luchtwegen en longen, problemen aan het hart, ziekten van het strottenhoofd of de stembanden en andere oorzaken zoals een slechte lichamelijke conditie en/of zwaarlijvigheid. Een groot aantal mogelijk oorzaken van kortademigheid. De lijst van oorzaken is niet uitputtend. Aanhoudende klachten van kortademigheid is een reden de huisarts te bezoeken. Wanneer kortademigheid en vermoeidheid samen voorkomen, is het zeker aangeraden zo snel mogelijk een bezoek te brengen aan de huisarts. Dit kan bijvoorbeeld duiden op problemen met het hart.
Kortademigheid / Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.comKortademigheid / Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.com

Kortademigheid bij inspanning of rust

Wat is kortademigheid?

Kortademigheid wordt ook wel dyspneu genoemd, wat letterlijk 'bemoeilijkte ademhaling' betekent. Hierbij treedt een onaangenaam en vooral angstig gevoel op dat de ademhaling tekortschiet; dyspneu is een bewuste ervaring van een verstoring van de ademhaling. Kortademigheid kan wijzen op een mogelijk hart- of longprobleem of een ander probleem.

Bij inspanning of rust

Er wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen dyspneu bij inspanning of in rust. Bij kortademigheid bij inspanning ben je ineens buiten adem na een fietstocht of het beklimmen van een trap. Bij kortademigheid in rust, ben ja al kortademig terwijl je niets doet, dus niet na inspanning.

Symptomen

Bijkomende symptomen van kortademigheid zijn:
  • ademnood
  • luchthonger
    Beklemmend gevoel op de borst / Bron: InesBazdar/Shutterstock.comBeklemmend gevoel op de borst / Bron: InesBazdar/Shutterstock.com
  • benauwdheid
  • gesmoord of gestikt gevoel als gevolg van ademhalingsmoeilijkheden
  • moeizame ademhaling
  • beklemmend gevoel op de borst
  • snelle, oppervlakkige ademhaling
  • hartkloppingen
  • piepende ademhaling
  • hoesten

Vormen van kortademigheid

Kortademigheid kan geleidelijk of plotseling optreden, wat acute dyspneu wordt genoemd. De klachten kunnen kortere tijd duren of continue aanwezig zijn. Dit onderscheid kan helpen om de precieze oorzaak van kortademigheid op te sporen. Een gemiddelde volwassene haalt in rust per minuut 12 tot 15 keer adem. Bij kortademig, gaat iemand sneller ademen.

De acute vorm karakteriseert zich door het opeens (of binnen een aantal uren) opkomen van de klachten. Bij langzaam toenemende of chronische benauwdheid ontwikkelen de klachten van kortademigheid zich over langere tijd en je lichaam kan hier gewend aan raken, waardoor directe behandeling niet nodig is. Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen deze twee vormen van kortademigheid, omdat acute kortademigheid bedreigender is dan de langzaam toenemende kortademigheid.

Kortademigheid tijdens de zwangerschap / Bron: Zerocool, PixabayKortademigheid tijdens de zwangerschap / Bron: Zerocool, Pixabay

Specifieke groepen

Kortademigheid kan specifieke groepen mensen op verschillende manieren beïnvloeden:

Zwangerschap

Milde symptomen van kortademigheid komen frequent voor tijdens de zwangerschap. Dit komt omdat zwangerschap de ademhalingscapaciteit van een vrouw verandert. Ademhalingscapaciteit neemt toe tijdens de zwangerschap, maar er is ook een vermindering van het longvolume tot 20 procent aan het einde van een expiratie of uitademing. Het aantal ademhalingen dat een zwangere vrouw per minuut doet, of de ademhalingssnelheid, verandert meestal niet tijdens de zwangerschap.

Ouderen en mensen met ernstige gezondheidsproblemen

Kortademigheid kan ontstaan ​​wanneer mensen in een vergevorderd stadium van een ernstige (chronische) ziekten verkeren. In de palliatieve fase ervaart bijvoorbeeld 45 tot 56% van de patiënten met kanker klachten van kortademigheid; bij longkanker is dit ongeveer 70% en mensen met ernstig COPD worden vaker en heviger kortademig en vermoeid.

Baby's

Ziekten van de bovenste luchtwegen die acute kortademigheid veroorzaken, zijn een relatief veel voorkomende noodsituatie bij zuigelingen. Het is een van de meest voorkomende oorzaken van kortademigheid bij zuigelingen. Kroep, het inademen van een vreemd voorwerp en een ontsteking van het strotklepje (epiglottitis).zijn allemaal veel voorkomende oorzaken van kortademigheid bij baby's.

Beeldvormend onderzoek van de longen / Bron: Minerva Studio/Shutterstock.comBeeldvormend onderzoek van de longen / Bron: Minerva Studio/Shutterstock.com

Oorzaken van kortademigheid

Er is geen duidelijk verband tussen kortademigheid, het zuurstofgehalte in het bloed of het prestatievermogen. Een ieder beleeft dit anders en wat voor de een als ernstig wordt ervaren, hoeft voor de ander niet zo te zijn. De patiënt is zo dyspnoïsch, als hij zelf zegt te zijn. Ditzelfde geldt voor pijnklachten. De mate waarin men dyspnoe ervaart, is ook niet afhankelijk van de ernst van de onderliggende oorzaak.

De belangrijkste oorzaken van kortademigheid zijn:
  • aandoeningen van de luchtwegen en longen;
  • problemen aan het hart;
  • ziekten van het strottenhoofd of de stembanden; en
  • andere oorzaken zoals een slechte lichamelijke conditie en/of zwaarlijvigheid.

Oorzaken van kortademigheid in vogelvlucht

Mogelijke oorzaken van kortademigheid -in willekeurige volgorde- zijn onder meer:

Slechte lichamelijke conditie

Een gebrekkige conditie kan leiden tot kortademigheid bij inspanning. Beweging is een levenselixer. Het heeft een positief effect op het lichaam. Het hart werkt efficiënter, evenals de spieren. Na een korte periode van regelmatige en matig-intensieve lichaamsbeweging daalt het risico op een hartaanval met ongeveer 25 procent. Hoe vaker dit type training wordt herhaald, hoe sneller de spieren hun energie uit de vetophopingen halen. De bloeddruk daalt, de botten worden stabieler en steviger en de kans op diabetes en kanker neemt af. Ook zul je niet meer zo snel kortademig zijn als je je inspant. Beweging traint de spieren en je krijgt ook sterkere longen. De bloedtoevoer naar de hersenen wordt ook gestimuleerd en de heilzame boodschapperstoffen kunnen daar een beloning bieden. Dit verspreidt zich naar het hele organisme en brengt je op gang. Al deze effecten zijn al jaren bekend. Ze zullen echter meestal alleen optreden als je regelmatig beweegt.

Inspanningsastma

Het kan zijn dat je benauwd raakt door inspanning, bijvoorbeeld bij het sporten of als je een sprintje trekt naar de bus. Inspanningsastma treedt vooral op als je te snel in beweging komt. Bij inspanningsastma is het dan ook belangrijk om rustig aan te beginnen met een activiteit, zodat de longen kunnen wennen aan de overgang van rust naar inspanning. Ook stress en hevige emoties kunnen, vooral bij inspanningsastma, de klachten verergeren. De temperatuur en de vochtigheid van de lucht kunnen ook invloed hebben bij inspanningsastma. Koude en vochtige lucht zijn vaak vervelend voor mensen met inspanningsastma.

Kortademigheid is één van de symptomen van hartfalen / Bron: Wou, Wikimedia Commons (Publiek domein)Kortademigheid is één van de symptomen van hartfalen / Bron: Wou, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Hartfalen

Hartfalen leidt tot een geleidelijk ontstaan van kortademigheid. Eén van de oorzaken van hartfalen is een lekkende hartklep. Als gevolg van een lekkende hartklep stroomt het bloed terug en moet het hart meer kracht zetten om dezelfde hoeveelheid bloed rond te pompen. Dit leidt tot klachten als vermoeidheid en kortademigheid bij inspanning. De patiënt is zich bewust van het krachtig kloppen van het hart.

Klaplong

Pneumothorax of klaplong is de aanwezigheid van lucht tussen de vliezen van de long en borstwand. Een deel van de long of de hele long is ingeklapt, wat tot pijn of een beklemd gevoel op de borst, benauwdheid en kortademigheid leidt.

Pleuravocht

Hierbij is er te veel vocht tussen de vliezen die om de longen heen zitten. Het opgehoopte vocht drukt de long eronder in, wat geleidelijk kortademigheid veroorzaakt.

Longfibrose

Longfibrose is voortschrijdende verdikking en ontsteking van de wanden van de longblaasjes, wat tot kortademigheid, hardnekkige, droge hoest en gewrichtspijn leidt.

COPD

COPD staat 'chronic obstructive pulmonary disease', wat voorheen chronische bronchitis en longemfyseem heette. Bij chronisch obstructief longlijden raken luchtwegen en longen geleidelijk beschadigd, wat toenemende kortademigheid veroorzaakt. Deze aandoening wordt vooral veroorzaakt door langdurige blootstelling van de longen aan schadelijke stoffen zoals tabaksrook.

Extrinsieke allergische alveolitis

Dit is een allergische reactie op geïnhaleerd stof of chemicaliën, waarbij meestal binnen vier tot acht uur na de eerste blootstelling symptomen ontstaan. Deze klachten omvatten koorts en rillingen, hoesten en piepende ademhaling en een beklemd gevoel op de borst en mogelijk kortademigheid.

Overgewicht / Bron: Kurhan/Shutterstock.comOvergewicht / Bron: Kurhan/Shutterstock.com

Overgewicht

Doordat er bij overgewicht sprake is van een stapeling van vetten onder het middenrif en de borstwand, wordt de ademhaling gehinderd waardoor kortademigheid ontstaat. Kortademigheid kan na inspanning ontstaan, zoals na een stuk wandelen of fietsen, maar men kan ook al kortademig worden bij dagelijkse activiteiten zoals aankleden of traplopen.

Leukemie

Leukemie is de verzamelnaam voor verschillende soorten beenmergkanker. Er kunnen vele klachten optreden bij leukemie, waaronder vermoeidheid, bleke huid en kortademigheid bij inspanning vanwege bloedarmoede.

Longkanker / Bron: Muratart/Shutterstock.comLongkanker / Bron: Muratart/Shutterstock.com

Longkanker

Longkanker is een verzamelnaam voor een aantal kwaadaardige tumoren die uitgaan van de longen. Kortademigheid is één van de klachten van longkanker.

Longontsteking

Longontsteking is een ontsteking van de longblaasjes, dat vaak door een infectie wordt veroorzaakt. De boosdoener is niet zelden aan bacterie. Eén van de kenmerken van een longontsteking is kortademigheid, een snelle oppervlakkige ademhaling, in rusttoestand.

Bronchiëctasieën

Dit duidt op een chronische, abnormale verwijdingen van de wand van de luchtwegen, de bronchiën. Een veel voorkomende oorzaak is een telkens terugkerende bacteriële luchtweginfectie bij patiënten met taaislijmziekte (cystische fibrose). Ook recidiverende infecties bij COPD kunnen leiden tot bronchiëctasieën.

Pulmonale hypertensie

Bij deze aandoening treedt er abnormaal hoge druk in de bloedvaten naar de longen op. Allerlei hart- en longziekten kunnen dit veroorzaken. Symptomen zijn kortademigheid die erger wordt bij inspanning en vermoeidheid.

Vermoeidheid door bloedarmoede / Bron: Istock.com/dolgachovVermoeidheid door bloedarmoede / Bron: Istock.com/dolgachov

Bloedarmoede

Bloedarmoede of anemie is een medische aandoening waarbij er te weinig rode bloedcellen in het bloed aanwezig zijn en/of de rode bloedcellen werken niet naar behoren. Bij wat meer ernstige bloedarmoede kunnen de volgende symptomen optreden: vermoeidheid, gevoel van slapte, bleke huid, kortademigheid bij lichte inspanning of soms zelfs al in rust, hartkloppingen, oorsuizen, duizeligheid, licht in het hoofd, hoofdpijn en koude handen en voeten.

Bijwerking van sommige medicijnen

Sommige medicijnen kunnen als bijwerking kortademigheid geven.

Sarcoïdose

Sarcoïdose is een aandoening waarbij ontstekingen ontstaan in verschillende delen van het lichaam. Het wordt ook wel ziekte van Besnier-Boeck of ziekte van Besnier-Boeck-Schaumann genoemd, naar de ontdekkers ervan. Sarcoïdose in de larynx (strottenhoofd) bestaan uit kortademigheid, slikstoornissen en hoesten. Sarcoïdose in de longen kan ook klachten geven zoals kortademigheid of droge hoest.

Alcoholgebruik is een risicofactor voor keelkanker / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comAlcoholgebruik is een risicofactor voor keelkanker / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.com

Keelkanker

Bij keelkanker (strottenhoofdkanker of hoofd-halskanker) zit er een kwaadaardige tumor in of bij het strottenhoofd. Keelkanker veroorzaakt in een later stadium chronische hoest en veel slijm in de keel. Bij een grote tumor kan men ook last krijgen van kortademig en kunnen er slikklachten optreden.

Hyperventilatie en stress

Kortademigheid kan ook veroorzaakt worden door hyperventilatie, wat vaak het gevolg is van angst of stress, waardoor je snel gaat ademhalen of diep gaat zuchten. Angst, hyperventilatie en paniekaanvallen verhogen de kans op dyspneu.

Veteranenziekte

Legionella Pneumophila is een bacterie die de veteranenziekte kan veroorzaken, waarbij er een longontsteking of een lichtere vorm van infectie -de legionellagriep- optreedt. Je kan geïnfecteerd raken door het inademen van besmet waternevel afkomstig uit een besmette waterbron.

Ontstaan van een hartaanval / Bron: Alila Medical Media/Shutterstock.comOntstaan van een hartaanval / Bron: Alila Medical Media/Shutterstock.com

Hartaanval

Kortademigheid is een belangrijk symptoom van een hartaanval. Andere symptomen zijn:

Hartritmestoornis

Bij een hartritmestoornis is een steeds terugkerende verstoring van het hartritme, waarbij het hart te snel, te langzaam of te onregelmatig klopt. Eén van de symptomen die kunnen optreden is kortademigheid.

Bronchitis

Bronchitis is een acute ontsteking van de bronchiën en kan onder meer aanleiding geven tot kortademigheid. De symptomen van acute bronchitis en chronische bronchitis kunnen bestaan uit:

Als je acute bronchitis hebt, dan kun je verkoudheidssymptomen hebben, zoals een milde hoofdpijn of lichaamspijn. Hoewel deze symptomen meestal na ongeveer een week verbeteren, kun je last hebben van een zeurende hoest die enkele weken aanhoudt. Chronische bronchitis kenmerkt zich met een productieve hoest die ten minste drie maanden duurt, met terugkerende aanvallen die ten minste twee opeenvolgende jaren optreden. Als je chronische bronchitis hebt, heb je waarschijnlijk periodes waarin je hoest of andere symptomen verergeren.

Lage bloeddruk en hoge bloeddruk

Zowel Lage bloeddruk als hoge bloeddruk kunnen leiden tot kortademigheid.

Kortademigheid door vitamine B12-tekort / Bron: Istock.com/NatchaSKortademigheid door vitamine B12-tekort / Bron: Istock.com/NatchaS

Vitamine B12-tekort

Kortademigheid kan komen door een vitamine B12 tekort. Het lichaam in staat is grote reservehoeveelheden vitamine B12 op te slaan. Daarom ontstaat een tekort geleidelijk. Het kan een waaier aan klachten geven, waaronder kortademigheid.

De lijst met symptomen van een vitamine B12-tekort is lang omdat het van invloed is op alle lichaamsfuncties. De eerste tekenen kunnen afzonderlijk of in combinatie met andere klachten voorkomen:
  • vermoeidheid
  • stemmingswisselingen
  • concentratieproblemen
  • slaapproblemen
  • fysieke en mentale uitputting

Omdat de symptomen vrij diffuus zijn en ook op totaal verschillende ziekten kunnen duiden, ligt de diagnose van vitamine B12-tekort niet altijd voor de hand. Daarom wordt het vaak pas na jaren ontdekt. Bovendien ontstaan de eerste symptomen van een tekort vaak pas nadat het lichaam gedurende een aantal jaren onvoldoende is voorzien van de voedingsstof. Als de inname van vitamine B12 daalt, gebruikt het lichaam de B12-opslag in de lever en spieren. Wanneer echter de laatste reserves van de lichaamscellen worden opgebruikt, verschijnen de eerste symptomen.

Echo van de schildklier / Bron: Dreams Come True/Shutterstock.comEcho van de schildklier / Bron: Dreams Come True/Shutterstock.com

Te snel werkende schildklier

Een te snel werkende schildklier (Hyperthyreoïdie) kan aanleiding geven tot een scala aan klachten, waaronder kortademigheid.

Als de schildklier te veel hormonen vormt, is er sprake van een overproductie, wat bekendstaat als hyperthyreoïdie. De symptomen zijn gevarieerd vanwege de vele taken van de schildklierhormonen. De symptomen kunnen langzaam binnensluipen of heel abrupt optreden. Deze zijn onder meer:
  • gewichtsverlies ondanks onveranderde of zelfs verhoogde eetlust
  • haaruitval
  • meer zweten
  • warmte-intolerantie
  • warme, vochtige huid
  • diarree
  • menstruatiestoornissen

Schildklierhormonen hebben een stimulerend effect op het cardiovasculaire systeem, wat zich onder andere manifesteert in een verhoogde hartslag. De invloed van hyperthyreoïdie op het centrale zenuwstelsel komt tot uiting in verhoogde nervositeit, rusteloosheid, trillingen, slaapstoornissen en stemmingswisselingen.

De vermelde symptomen kunnen in ernst variëren. Bovendien hoeft hyperthyreoïdie niet noodzakelijkerwijs gepaard te gaan met alle genoemde symptomen.

Tuberculose (tbc)

Tuberculose (tbc) is een bacteriële infectieziekte die onder meer kan leiden to kortademigheid. Andere klachten zijn aanhoudende hoest (soms met bloed), koorts, pijn op de borst, zweten tijdens de slaap (nachtzweten), vermoeidheid, verminderde eetlust en gewichtsverlies.

Coronavirus

Mensen die besmet zijn met het nieuwe coronavirus COVID-19 ontwikkelen longklachten en zijn kortademig.

Arts inschakelen

Afspraak maken met huisarts

Als je kortademig bent in rust of bij elke vorm van inspanning, dan is het verstandig je huisarts te raadplegen. Ook wanneer de kortademigheid verergert of optreedt in combinatie met één of meer van volgende symptomen, is het raadzaam om een arts te zien:
  • Een piepende ademhaling (stridor);
  • gezwollen enkels of voeten;
  • Niet plat kunnen liggen;
    Flauwvallen / Bron: Andrey_Popov/Shutterstock.comFlauwvallen / Bron: Andrey_Popov/Shutterstock.com
  • Tekenen van een infectie, zoals koorts, koude rillingen of hoesten.

Alarmsymptomen

Bij kortademigheid in combinatie met de volgende symptomen, is het verstandig om meteen noodhulp in te schakelen en om de persoon in kwestie niet zelf in een auto te laten rijden omdat het risico bestaat op bewusteloosheid:
  • Duizeligheid;
  • Flauwvallen;
  • Kortademigheid die plotseling begint of ernstig is;
  • Misselijkheid of braken;
  • Pijn op de borst.

Overleg met de arts / Bron: Syda Productions/Shutterstock.comOverleg met de arts / Bron: Syda Productions/Shutterstock.com

Onderzoek en diagnose

Meestal kan een arts kortademigheid diagnosticeren op basis van een volledig lichamelijk onderzoek, samen met een volledige beschrijving van je klachten en ervaringen. Ook zal de arts daarbij je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. de arts zal vragen hoe en wanneer je aanvallen van kortademigheid zijn begonnen, hoe lang ze duren, hoe vaak ze optreden en hoe ernstig ze zijn.

Zo nodig zal de arts beeldvormend onderzoek laten verrichten in de vorm van thoraxfoto's en CT-scans om een meer specifieke diagnose te kunnen maken en de gezondheid van het hart, de longen en gerelateerde systemen te evalueren. Een elektrocardiogram (ECG) kan helpen om tekenen van een hartaanval of ander elektrisch probleem in het hart aan te tonen. Spirometrisch onderzoek kan gedaan worden voor het meten van de luchtstroom en de longcapaciteit. Dit kan helpen om het type en de omvang van de ademhalingsproblemen te bepalen. Aanvullende tests kunnen gedaan worden met betrekking tot het zuurstofniveau in het bloed en het vermogen van het bloed om zuurstof te vervoeren.

Behandeling

Behandeling van kortademigheid richt zich primair op de onderliggende oorzaak ervan.

Medicatie bij kortademigheid / Bron: Stevepb, PixabayMedicatie bij kortademigheid / Bron: Stevepb, Pixabay

Medicatie

De arts kan medicatie voorschrijven om het overmatige slijm uit de luchtwegen te verwijderen en de ademhaling te verbeteren. De arts schrijft corticosteroïden of luchtwegverwijdende geneesmiddelen in om de luchtwegen te openen zodat de ademhaling beter verloopt. Astma reageert normaal gezien goed op medicijnen. Bij een bacteriële infectie, zoals een bacteriële longontsteking, kan antibiotica zinvol zijn. De arts kan zo nodig ook opiaten, anti-inflammatoire medicijnen (ontstekingsremmers) en medicijnen tegen angst voorschrijven.

Dieet en lichaamsbeweging

Als overgewicht of obesitas en een slechte conditie de oorzaak zijn van de kortademigheid die je ervaart, dan is het belangrijk om onder leiding van een diëtist veranderingen in leefstijl door te voeren, zoals dieetveranderingen en meer bewegen. Als er een medische aandoening waardoor je een bewegingsbeperking hebt, bespreek dan met de huisarts wat voor jou een geschikt bewegingsprogramma is. Mogelijk biedt fysiotherapie uitkomst.

Extra zuurstof

COPD en andere longproblemen vereisen de zorg van een longarts, een arts die gespecialiseerd is in de gezondheid van je longen en ademhalingsstelsel. Je hebt wellicht extra zuurstof nodig. Er zijn verschillende zuurstofsystemen voor thuis met verschillende eigenschappen. Daarnaast zijn er allerlei mobiele systemen op de markt. Alle soorten hebben met elkaar gemeen dat de zuurstof via een slangetje je neus ingaat, waar het zich vermengt met de lucht die je inademt. Extra zuurstof kan de kwaliteit van je leven sterk
verbeteren. Dit kun je zelf doen om de therapie te bevorderen:
  • Rook niet.
  • Beweeg voldoende.
  • Volg de voorschriften van je arts goed op.

Longrevalidatie

Longrevalidatie kan ook zinvol zijn. Dit is een programma met ademhalingsoefeningen, waarbij goede verbeteringen van de symptomen bereikt kunnen worden. Het programma richt zich op:
  • Meer kennis over je ziekte.
  • Het verkrijgen van een betere conditie, door bijvoorbeeld fietsen, wandelen en krachttraining.
  • Het leren omgaan met je longziekte en je beperkingen binnen je gezin, werk of in je vrije tijd.
  • Het goed verdelen van energie over de dag.

Cardiale revalidatie

Kortademigheid is een van de symptomen van hartfalen. Cardiale revalidatie kan je helpen om te herstellen en je klachten te verbeteren. Het programma bestaat uit fysieke trainingen voor patiënten die werden opgenomen voor hartproblemen.

Bewegen is goed is goed voor de bloedcirculatie, ademhaling, spieren, gewrichten en botten / Bron: Goodluz/Shutterstock.comBewegen is goed is goed voor de bloedcirculatie, ademhaling, spieren, gewrichten en botten / Bron: Goodluz/Shutterstock.com

Leefstijlaanpassingen

Het doorvoeren van aanpassingen in de leefstijl is belangrijk om de ernst van de symptomen te verminderen zoals:
  • Gewicht verliezen indien nodig;
  • Stoppen met roken;
  • Vermijden van blootstelling aan verontreinigende stoffen en een rokerige omgeving;
  • Meer bewegen.

Natuurgeneeskunde en aromatherapie

Verschillende medicinale planten en medicinale kruiden kunnen nuttig zijn bij klachten van kortademigheid. Naast de afkooksels en thee, omvat dit ook inhalaties en baden. De volgende medicinale planten en kruiden zijn bijzonder geschikt voor ademhalingsmoeilijkheden:

Als er extra slijm is, kun je ook je toevlucht nemen tot:

Complicaties

Kortademigheid kan gepaard gaan met hypoxie (een conditie waarbij weefsels in het lichaam als geheel of in een bepaald deel van het lichaam niet voorzien worden van voldoende zuurstof) of hypoxemie (wat een laag zuurstofgehalte in het bloed is). Dit kan leiden tot een verminderd bewustzijnsniveau en andere ernstige symptomen. Als dyspnoe ernstig is en nog enige tijd aanhoudt, bestaat het risico van tijdelijke of permanente cognitieve stoornissen. Kortademigheid kan ook een teken zijn van een begin of een verslechtering van andere medische problemen.

Stoppen met roken / Bron: Serhiy Kobyakov/Shutterstock.comStoppen met roken / Bron: Serhiy Kobyakov/Shutterstock.com

Preventie en voorkomen

Stoppen met roken

Het voorkomen van kortademigheid betekent het vermijden of onder controle krijgen van de vele mogelijke oorzaken. De meest voor de hand liggende risicofactor voor kortademigheid is roken. Als je rookt, vraag je huisarts dan om hulp bij het stoppen met roken. Er zijn anno 2023 veel effectieve producten en therapieën beschikbaar die je kunnen helpen om te stoppen. Het is nooit te laat. De gezondheid van je hart en longen verbetert binnen enkele uren nadat je je laatste sigaret hebt uitgedrukt.

Luchtvervuiling

Luchtvervuiling en blootstelling aan chemicaliën, kunnen ook leiden tot ademhalingsproblemen. Dus als je in een omgeving met slechte luchtkwaliteit werkt, overweeg dan het gebruik van een masker en zorg ervoor dat je werkplek goed geventileerd is. Woon je vlak naast een snelweg, overweeg dan om te verhuizen.

Streef naar een gezond gewicht / Bron: Istock.com/VladimirFLoydStreef naar een gezond gewicht / Bron: Istock.com/VladimirFLoyd

Gezond gewicht

Het behoud van een gezond gewicht kan je helpen bij het voorkomen van een aantal gezondheidsproblemen. Als je hulp nodig hebt om gewicht te verliezen, schakel dan een voedingsdeskundige of diëtist in.

Prognose

De vooruitzichten voor mensen met kortademigheid hangt af van de oorzaak. Als de onderliggende aandoening met succes kan worden behandeld en verbeterd, zoals longontsteking of niet ernstige astma, kunnen ademhalingsproblemen worden geëlimineerd of sterk worden verminderd. Als kortademigheid echter te wijten is aan ernstige of chronische ziektes die na verloop van tijd verergert, zoals chronisch hartfalen, ernstig astma of COPD, kan de verbetering beperkt zijn maar soms genoeg om enige verlichting te bieden.

Lees verder

© 2012 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Kortademigheid: oorzakenKortademigheid: oorzakenKortademigheid kan best beangstigend zijn, maar kan ook een lichte vorm hebben. Bij zware inspanning, zoals sport of zwa…
Kortademig, oorzaak en behandelingKortademig, oorzaak en behandelingKortademig: letterlijk een korte adem hebben. Kortademigheid komt vooral voor bij inspanning maar kan ook vele andere oo…
Kortademig en zwangerKortademig en zwangerTijdens de zwangerschap kan je kortademig worden. Je hebt het gevoel dat je te weinig adem krijgt, moet extra veel of di…
Kortademig bij geringe inspanning (dyspnoe d'effort)Kortademig bij geringe inspanning (dyspnoe d'effort)De oorzaak van kortademigheid (dyspnoe) is in de meeste gevallen te vinden in de luchtwegen of longcirculatie. Dyspnoe k…

Juiste behandeling van zwemmerseczeem (voetschimmel)Juiste behandeling van zwemmerseczeem (voetschimmel)Jong en oud kan soms hinder hebben van zwemmerseczeem. Je ondervindt dan jeuk tussen de tenen, je ziet roodheid, en de h…
CPE bacterie in ziekenhuis: symptomen, oorzaak & behandelingCPE bacterie in ziekenhuis: symptomen, oorzaak & behandelingDe CPE-bacterie (CPE staat voor 'Carbapenemase Producerende Enterobacteriën'), die resistent is tegen verschillende anti…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Tibanna79/Shutterstock.com
  • Dr. Jörg Grünwald en Christof Jänicke. Praktisch handboek plantengeneeskunde van A tot Z. Zuidnederlandse uitgeverij NV, zj.
  • Expand-a-lung. Natural remedies for shortness of breath. https://expand-a-lung.com/natural-remedies-shortness-breath/ (ingezien op 6-3-2020)
  • Healthline. Dyspnea. http://www.healthline.com/health/dyspnea#overview1 (ingezien op 18-9-2017)
  • Healthline. Hyperthyroidism. https://www.healthline.com/health/hyperthyroidism (ingezien op 27-4-2020)
  • Harvard Health. Vitamin B12 deficiency can be sneaky, harmful. https://www.health.harvard.edu/blog/vitamin-b12-deficiency-can-be-sneaky-harmful-201301105780 (ingezien op 19-4-2020)
  • http://www.tigch.nl/medisch/kortademigheid.htm
  • http://www.gezondheidsplein.nl/topic/438/inspanningsastma.html
  • http://www.kankerwiehelpt.nl/zorgtraject/longkanker/verloop-van-de-ziekte/kortademigheid-2004.html
  • http://www.longtransplantatie.nl/Benny/Longemfyseem.htm
  • http://www.stichtingopvoeden.nl/kortademigheid
  • Isala. COPD (PID): H2 COPD en onderzoek. https://www.isala.nl/patientenfolders/7062-copd-pid-h2-copd-en-onderzoek/ (ingezien op 10-2-2020)
  • Longfonds. Longrevalidatie. https://www.longfonds.nl/copd/behandeling-van-copd/longrevalidatie (ingezien op 24-9-2017)
  • Longfonds. Zuurstof thuis, wat moet ik weten? Brochure, zj.
  • Long & Leven. Blijven bewegen. https://longenenleven.nl/leven-met-copd/blijven-bewegen/ (ingezien op 6-5-2020)
  • Mayo Clinic. Bronchitis. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bronchitis/symptoms-causes/syc-20355566 (ingezien op 28-7-2019)
  • Mayo Clinic. Heart attack: Symptoms & causes. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/symptoms-causes/syc-20373106 (ingezien op 21-5-2019)
  • Medical News Today. What is dyspnea? https://www.medicalnewstoday.com/articles/314963.php (ingezien op 13-4-2019 en 10-2-2020)
  • Oncoline. Achterliggende mechanismen. https://www.oncoline.nl/index.php?pagina=/richtlijn/item/pagina.php&id=17862&richtlijn_id=319 (ingezien op 10-2-2020)
  • www.pallialine.nl/dyspnoe
  • www.kiesbeter.n
  • Afbeelding bron 1: Wavebreakmedia/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: InesBazdar/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 3: Zerocool, Pixabay
  • Afbeelding bron 4: Minerva Studio/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 5: Wou, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 6: Kurhan/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 7: Muratart/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 8: Istock.com/dolgachov
  • Afbeelding bron 9: Marian Weyo/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 10: Alila Medical Media/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 11: Istock.com/NatchaS
  • Afbeelding bron 12: Dreams Come True/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 13: Andrey_Popov/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 14: Syda Productions/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 15: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 16: Goodluz/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 17: Walther Otto Müller, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 18: Serhiy Kobyakov/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 19: Istock.com/VladimirFLoyd
Reactie

H. J. Reijnhoudt, 30-09-2017
Ik gebruik al enige maanden ivm een hernia, Fentanylpleisters (morfine) en diclofenac. Kan mijn kortademigheid hierdoor worden veroorzaakt. Er wordt in bijsluiter wel van gesproken. Reactie infoteur, 02-10-2017
Kortademigheid (dyspneu) kan als bijwerking optreden bij zowel fentanyl als diclofenac. Krijg je last van één van de bijwerkingen die in de bijsluiter staan vermeld of een bijwerking die niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw (huis)arts of apotheker.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 27-03-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 40
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.