Bleke huid: symptomen en oorzaken van een bleke huidskleur

In de geneeskunde verwijst een bleke huid, bleke huidskleur of bleekheid (pallor) naar een lichamelijke klacht waarbij je huid bleker is dan normaal. Opgemerkt moet worden dat het concept van bleekheid in de geneeskunde onderscheiden moet worden van een licht huidtype. In geval van palor is de bleekheid dus altijd een symptoom die wijst op een mogelijke onderliggende ziekte. Het is een veel voorkomend ziekteverschijnsel, met name bij bloedarmoede en infectieziekten. Veranderingen in huidskleur zijn het duidelijkst zichtbaar op het gezicht en de handpalmen. Een bleke huid kan zich plotseling of geleidelijk ontwikkelen, afhankelijk van de oorzaak. Raadpleeg je huisarts als een bleke huid gepaard gaat met een algemene bleekheid (bleke lippen, tong, handpalmen, mond en andere slijmvliesgebieden).

• Wat wordt bedoeld met een bleke huid?
• Symptomen van een bleke huid
• Oorzaken van een bleke huidskleur
• Overzicht
• Beschrijving
• Medische bijstand inschakelen
• Geen huisarts raadplegen
• Huisarts inschakelen
• Direct medische hulp inschakelen
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Vervolgonderzoek
• Behandeling van bleekheid van de huid
• Zelfzorg bij een bleke gelaatskleur
• Prognose
• Preventie

Wat wordt bedoeld met een bleke huid?

Men spreekt van een bleke huid als de huid en vooral de gezichtshuid gekenmerkt wordt door een opvallend lichte kleur (een bleek gezicht). Hier is de kleur aanzienlijk lichter dan de rest van de huid van de patiënt. Men kan gerust zeggen dat als een persoon bleek is, er altijd wel iets mis is met hem. Een bleke huid kan daarom worden geïnterpreteerd als een waarschuwingsteken om de fysieke conditie nader te bekijken. De bleekheid hoeft niet altijd een ziektewaarde te hebben. Soms geeft een bleke huid gewoon aan dat je veel en te vaak binnenshuis bent en nauwelijks buitenkomt. Wandelen en sporten in de frisse lucht kan hierin snel verandering brengen.

Symptomen van een bleke huid

Bleekheid van de huid of pallor duidt op een abnormale lichte kleur van de huid of slijmvliezen. Een bleke huid kan gegeneraliseerd voorkomen (zat wil zeggen over het gehele lichaam) of gelokaliseerd zijn in één gebied. Met bleek zien wordt dus bleekheid van de huid en de slijmvliezen (ogen, binnenzijde van de mond) bedoeld. Echte bleekheid van de huid hangt samen met de dikte en dichtheid van bloedvaten onder de huid en niet met de hoeveelheid melanine (huidpigment) die aanwezig is. Sommige mensen verwarren het verlies van huidpigmentatie (zoals bij albinisme) met bleekheid. Bij mensen met een donkere huidskleur is bleekheid mogelijk alleen duidelijk bij het onderzoeken van de slijmvliezen. Een bleke huid is meestal het gevolg van een afname van de bloedstroom, zoals bij flauwvallen of shock. Het kan ook het gevolg zijn van een vermindering van het aantal rode bloedcellen (bloedarmoede).

Oorzaken van een bleke huidskleur

Overzicht

Een bleke huidskleur kan door onder meer de volgende aandoeningen en factoren veroorzaakt worden:

• migraine of hoofdpijn
• overmaat oestradiol of estradiolen en oestron of estron
• vitaminetekorten, zoals een vitamine D-tekort of een vitamine B12-tekort
• osteoporose of botontkalking
• emotionele reactie, vanwege angst, schrik, schaamte of verdriet
• anorexia nervosa, een eetstoornis
• bloedarmoede als gevolg van bloedverlies, slechte voeding of onderliggende ziekte zoals sikkelcelanemie
• shock, een gevaarlijk lage bloeddruk veroorzaakt door ziekte of letsel
• acuut compartimentsyndroom (soms ook: logesyndroom)
• bevriezing
• griep en verkoudheid
• kanker
• hypoglykemie, een lage bloedsuikerspiegel
• bradycardie, een traag of onregelmatig hartritme
• leukemie
• paniekaanval
• medicijnen, zoals ketorolac, amfetaminen, ethanol en methyldopa
• drugsgebruik, zoals speed en cannabis
• roken
• loodvergiftiging
• reisziekte (wagenziekte, zeeziekte en luchtziekte)
• hartziekte
• perifeer vaatlijden
• traag werkende schildklier (hypothyreoïdie)
• hypopituïtarisme (hierbij maakt de hypofyse onvoldoende hormonen aan)
• scheurbuik (scorbutus of scorbuut)
• tuberculose (tvb)
• slaaptekort
• feochromocytoom (een gezwel van het bijniermerg dat teveel stresshormonen (adrenaline, noradrenaline) maakt)
• viscerale larva migrans (VLM)
• orthostatische hypotensie (een lage bloeddruk bij staan)
• verlies van eetlust
• ruimteziekte of space adaptation syndrome (SAS)
• fibromyalgie
• ijzertekort
• ziekte van Buerger (chronische ontsteking van de bloedvaten)

Beschrijving

De oorzaken van een bleke huid zijn talrijk. Het is bekend dat mensen uit noordelijke streken over het algemeen een bleke(re) huid hebben. De reden is de lagere blootstelling aan de zon. Dit heeft echter geen ziektewaarde. Bij een slechte bloedsomloop of ernstig bloedverlies is bleekheid extreem acuut omdat het lichaam de bloedtoevoer niet meer kan onderhouden.

Als de bleekheid langer aanhoudt, kan het komen door een ernstige ziekte. Zo kan bleekheid optreden bij kanker, bloedarmoede, hartziekte en leverziekte, ontsteking van de nieren of een tekort aan vitamine B. Maar zelfs een simpele verkoudheid kan tijdelijk leiden tot een bleke huid op het gezicht. Een van de meest voorkomende oorzaken is angst. Daarbij kan het bloed uit je gezicht wegtrekken.

Bij shock wordt bloed van het gezicht naar de inwendige organen overgebracht en dit veroorzaakt een bleke huid. Bleekheid kan ook optreden als je lijdt aan ernstig bloedverlies. Dit is bijvoorbeeld het geval na een ongeval of bij een bloedende maagzweer. Op korte termijn is er bleekheid wanneer de bloeddruk plotseling daalt. Mensen lijden daarentegen aan chronische bleekheid als ze hypotensie (lage bloeddruk) of anemie (bloedarmoede) hebben.

Een andere oorzaak is roken. De vernauwing van bloedvaten leidt tot onvoldoende bloedcirculatie in gezicht en handen. Er zijn ook tal van ziekten die een bleke huid tot gevolg hebben. Dit kunnen infecties, orgaanschade of tumoren zijn.

Medische bijstand inschakelen

Geen huisarts raadplegen

Mensen met een van nature bleke huid bevinden zich geenszins in een zorgwekkende toestand. Somtijds heeft een bleke huid gewoon te maken met een natuurlijke aanleg. In date geval is er geen actie nodig en hoef je geen afspraak te maken met je huisarts. Als de bleekheid van de huid spontaan verschijnt na een intens emotionele gebeurtenis, dan hoef je ook geen arts te raadplegen. Je huidskleur trekt vanzelf weer bij als de rust is wedergekeerd.

Huisarts inschakelen

Een bleke huid kan duiden op een lage bloeddruk. Dit is vaak geen zorgwekkende toestand. Niettemin moet het regelmatig door een arts worden gecontroleerd, omdat het verdere complicaties kan veroorzaken, zoals vermoeidheid, gebrek aan energie of slechte concentratie. Het kan ook wijzen op bloedarmoede en in dat geval is beoordeling door je huisarts nodig.

Als de bleke huid zich geleidelijk ontwikkelt, moet ook een arts worden geraadpleegd. De bleekheid van de huid kan ook een teken zijn van een voedingstekort. Dit moet worden opgehelderd door een arts.

Direct medische hulp inschakelen

Bel onmiddellijk een arts als je plotseling gegeneraliseerde bleekheid ontwikkelt. Bleekheid wordt beschouwd als een medisch noodgeval wanneer het gepaard gaat met symptomen zoals:

• flauwvallen
• koorts
• bloedbraken
• anale / rectale bloeding
• buikpijn

Andere ernstige symptomen die onmiddellijke medische aandacht vereisen, zijn onder meer:

• kortademigheid
• pijnlijke en koude ledematen
• pijn op de borst met plotseling begin van bleekheid (wijst op een hartaanval)

Een bleke, witte en grauwe huid kan een teken zijn van een hartinfarct. In dat geval moet je direct 112 bellen.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De arts zal vaak allereerst allerlei vragen aan je stellen over de klachten die je ervaart om een ​​idee te krijgen van je leefomstandigheden en mogelijke oorzaken van de bleekheid. Dit omvat vragen over het nemen van medicijnen, eerdere ziektes, eetgewoonten, sportactiviteiten en mogelijk gebruik van sigaretten. Vervolgens worden bloeddruk en hartslag gemeten.

Vervolgonderzoek

Bloedonderzoek kan uitwijzen of bloedarmoede hebt of niet. Voor de veiligheid wordt het hart ook gecontroleerd door middel van een ECG om afwijkingen te kunnen identificeren. Een ECG is een hartfilmpje dat de elektrische signalen van het hart in een grafiek weergeeft. Als de diagnose nog steeds niet duidelijk is, zijn verdere onderzoeken nodig. Dit omvat naast een echografisch onderzoek ook een langdurig ECG (waarbij je 24 uur of meerdaags onder controle wordt gehouden met behulp van een ECG), langdurige bloeddrukmeting en een beenmergpunctie (voor de diagnose van een vloeibare kanker, zoals lymfomen en leukemie).

Behandeling van bleekheid van de huid

De behandeling van een bleke huid richt zich op de onderliggende oorzaak, waardoor de bleekheid vaak ook verdwijnt. Als er een bloedingsbron kan worden gevonden (zoals een bloedende maagzweer), moet deze onmiddellijk worden behandeld. Als een bleke huid daarentegen wordt geassocieerd met ondervoeding, wordt een voedingsplan opgesteld en worden voedingssupplementen voorgeschreven.

Behandeling is moeilijker als er een onderliggende ziekte is. In dit geval kan een bleke huid alleen worden tegengegaan als de onderliggende ziekte wordt herkend en behandeld. Dit is moeilijker als het een chronische ziekte is. Lage bloeddruk en bloedarmoede zijn daar voorbeelden van. Het behandelen van bleekheid is ook moeilijk als het wordt veroorzaakt door leukemie (kanker). Bij chemotherapie en sommige andere kankerbehandelingen is bleekheid een bijwerking.

Als een bleke huid kan worden toegeschreven aan roken, is stoppen met roken de enige remedie. Als medicatie zorgt voor een bleke huid, is het verstandig om met de arts te overleggen of er alternatieven zijn. Stop nooit op eigen houtje met het gebruik van voorgeschreven medicatie.

Zelfzorg bij een bleke gelaatskleur

Als een bleke huid of bleke gelaatskleur niet voortkomt uit een ernstige ziekte, kunnen zelfzorgmaatregelen helpen. De ervaring heeft geleerd dat een bleke huid het gevolg kan zijn van een ijzertekort. Dit kan worden verholpen door voldoende ijzer te consumeren. IJzersupplementen zijn zelden nodig omdat een groot aantal voedingsmiddelen ijzer bevat. IJzer komt voor in dierlijke producten (heemijzer) en plantaardige producten (non-heemijzer). IJzer uit dierlijke producten wordt makkelijker door het lichaam opgenomen dan ijzer uit plantaardige producten. Heemijzer zit in vlees(waren), vis en eieren. Non-heemijzer komt vooral voor in peulvruchten zoals linzen en bonen, groene groenten zoals spinazie en andijvie, gedroogde vruchten, noten en pinda’s en (appel)stroop.

Medicinale planten kunnen ook worden gebruikt voor een bleke huid. Kruiden zoals brandnetels of paardenbloemen kunnen puur gebruikt worden of als thee en salade. Frambozensap behoort ook tot een leverancier van non-heemijzer. Kersen-, druiven- en granaatappelsap worden evenzeer aanbevolen voor een bleke huid.

Een bleke huid wordt ook vaak veroorzaakt door een lage bloeddruk. Medicatie is echter zelden nodig. Om de bloeddruk te stabiliseren en bleekheid te verminderen, helpen eenvoudige methoden zoals lichaamsbeweging, ontspanning en een adequate hydratatie, dus voldoende (water) drinken.

Prognose

Een bleke huid kan voor de één normaal zijn, terwijl het bij een ander een symptoom van een ziekte is. Als een bleke huid bij gezonde mensen voorkomt, heeft dit geen ziektewaarde en kan er in prognostische zin niets over gezegd worden. Bij een lichte huid is bescherming tegen de zon belangrijk, omdat anders zonnebrand kan optreden en later huidkanker kan ontstaan. Donkere huidtypes zijn daarentegen beter beschermd door hun verhoogde melaninegehalte.

Als je opeens last krijgt van een bleke huid, dan kan dit wijzen op een onderliggende ziekte. Vaak is de bleke huid slechts een eerste symptoom en zul je in de nabije toekomst andere tekenen opmerken dat er iets mis is. Het kan echter even duren voordat je erachter komt dat een bleke huid en andere nieuwe symptomen met elkaar verband houden.

Wanneer de behandeling aanvangt, bijvoorbeeld bij gebrek aan ijzer of bloedarmoede, duurt het vaak een tijdje voordat de bleke huid weer normaal wordt.

Preventie

Een bleke huid kan met verschillende maatregelen worden voorkomen. Allereerst is het belangrijk om aandacht te besteden aan een gezond en gevarieerd dieet. Daarnaast speelt voldoende slaap een belangrijke rol. Bovendien moeten tabak, alcohol en drugs worden vermeden. Het is ook belangrijk om regelmatig te sporten of anderszins te bewegen. Meestal is het voldoende om te gaan joggen of zwemmen. De beweging en de zuurstofrijke lucht hebben een positief effect.

Lees verder

• Bloedarmoede: duizeligheid hoofdpijn vermoeidheid kortademig
• IJzertekort: symptomen, oorzaak, behandeling & complicaties
• Bloeddrukwaarden: leeftijd en tabel man, vrouw en ouderen
• Bleek gezicht: oorzaken en behandeling bleke gezichtskleur
• Bleke tong (bleke tongkleur): oorzaken witte laag op tong