Bleek gezicht: oorzaken en behandeling bleke gezichtskleur

Met de term 'bleek gezicht' wordt gewoonlijk een huidskleur bedoeld die lichter is dan in de 'normale toestand'. Aangezien dit echter moeilijk te definiëren is en voor elke persoon anders is, kan bleekheid in het gezicht hoogstwaarschijnlijk het beste door jezelf of door mensen die je goed kennen worden bepaald. Een bleke huid wordt vaak geassocieerd met ziekte en malaise en wordt daarom vaak uitgedrukt door vragen als: "Je bent zo bleek, voel je je niet helemaal lekker?" Hoewel de bleekheid op het gezicht het meest zichtbaar is, kan de huid in de hals of andere delen van het lichaam ook bleker lijken dan normaal. Dit kan komen door ziekte, maar het kan ook voorkomen doordat je te weinig tijd in de frisse lucht doorbrengt.

• Een bleek gezicht
• Oorzaken en symptomen
• Externe oorzaken
• Shock
• Bloedarmoede
• Lage bloeddruk
• Verkoudheid en griep
• Levercirrose
• Kanker
• Nierzwakte
• Hartaandoeningen
• Ongezond voedingspatroon
• Wanneer is bleekheid ziekelijk?
• Behandeling van een bleek gezicht
• Zelfzorg bij een bleke gezichtskleur
• Huismiddeltjes en kruiden
• Bedrust, buitenlucht en drinken
• Prognose
• Complicaties
• Bloedarmoede
• Infecties
• Hart- en vaatziekten
• Chronische aandoeningen
• Voedingstekorten
• Preventie

Een bleek gezicht

Bleekheid of een bleke huid duidt een huidskleur die bleker is dan je normale huidskleur. Bij een bleek gezicht is je gezicht dus bleker dan normaal. Er is geen algemene definitie van bleekheid, omdat het bij elke persoon anders lijkt. Het wordt daarom het beste herkend door jezelf of door je naasten.

Bleekheid is vooral merkbaar in het gezicht en de hals, waarvan de kleur lichter en minder levendig lijkt dan normaal. Je kunt de verandering in huidskleur ook zien op andere delen van het lichaam die vaak staan blootgesteld aan licht. Mensen met een bleke huid worden meestal als ziek beschouwd. Mensen vragen zich dan af of je je wel goed voelt. Mensen die nauwelijks in de frisse lucht komen.

Oorzaken en symptomen

Externe oorzaken

Er zijn tal van oorzaken voor een bleke gezichtshuid. Houd echter rekening met het feit dat mensen uit noordelijke regio's over het algemeen een lichtere teint hebben vanwege de lagere stand van de zon, omdat hoe hoger de UV-straling in een gebied is, hoe sterker de natuurlijke pigmentatie van de huid. Ook mensen die weinig weinig buiten zijn of bewust hun huid meer beschermen tegen UV-straling hebben vaak een bijzonder lichte teint. Hetzelfde geldt voor rokers die door het zuurstofgebrek door ingeademde koolmonoxide vaak een grauwe, bleke rokershuid hebben. Ook vermoeidheid leidt tot een bleke gezichtshuid.

Shock

Als de huid van het gezicht plotseling lijkwit wordt, dan kan een shock de oorzaak zijn. Hierbij brengt je lichaam zoveel mogelijk bloed/zuurstof naar vitale organen die het meest van belang zijn voor overleving. Het bloed trekt dus weg uit je gezicht waardoor je over je hele lichaam bleek ziet. Deze lichaamsreactie treedt op bij alle vormen van shock, bijvoorbeeld na overmatig bloedverlies als gevolg van een ongeval of inwendig letsel. Een shock is een medische noodsituatie. Onmiddellijk medisch ingrijpen is noodzakelijk.

Bloedarmoede

Bleekheid van het gelaat wordt vaak geassocieerd met bloedarmoede of anemie. Er is een tekort aan rode bloedcellen (erytrocyten) of rood bloedpigment (hemoglobine), waardoor het zuurstoftransport wordt verminderd, waardoor er onvoldoende bloed naar weefsels en organen wordt aangevoerd. Bloedarmoede wordt, naast een merkbare bleekheid van de huid, doorgaans gekenmerkt door symptomen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, kortademigheid, duizeligheid en concentratiestoornissen. Als de bloedarmoede meer uitgesproken is, zijn snelle hartslag, zweten, ernstige kortademigheid en flauwvallen mogelijk. Droge huid, gescheurde mondhoeken en broos haar of broze nagels komen ook vaak voor.

Bloedarmoede kan verschillende triggers hebben: de meest voorkomende oorzaak is echter een ijzertekort, dat wordt veroorzaakt door een verminderde inname of een verhoogde afgifte van het mineraal ijzer, voornamelijk als gevolg van een verhoogde ijzerbehoefte (zwangerschap, borstvoeding, menstruatie, opgroeiende kinderen, extreme sporten, na blessures, enz.), vegetariërs, veganisten, plantaardigers en mensen met een eetstoornis kunnen relatief snel een ijzertekort oplopen. Kenmerkend voor bloedarmoede door ijzertekort zijn, naast de genoemde algemene symptomen van bloedarmoede, slikproblemen (moeite met slikken), droge keel, brandende tong en een pijnlijke ontsteking in het mondslijmvlies (aften).

Een tekort aan foliumzuur of vitamine B12 kan ook verantwoordelijk zijn voor bloedarmoede. Naast de algemene symptomen van bloedarmoede, leidt bloedarmoede door een vitamine B12-tekort vaak ook tot psychische klachten (depressie, concentratieverlies, etc.), maar ook tot maagklachten, jeukende huid en een brandende tong. Naast deze vitaminetekorten kunnen ook een aantal verschillende ziekten bloedarmoede veroorzaken, bijvoorbeeld infecties (malaria), auto-immuunziekten, nierziekten, chronische ontstekingen of tumoren, en het myelodysplastisch syndroom (MDS), een groep van beenmergziektes waarbij de aanmaak van bloedcellen meer of minder ernstig is verstoord.

Lage bloeddruk

Lage bloeddruk (hypotensie) kan ook bleekheid in het gezicht veroorzaken. Dit komt zeer vaak voor en treft vaak jonge, slanke vrouwen. Bij lage bloeddruk ziet de huid er vaak bleek, dof, grauwe en ziekelijk uit. Het kan gepaard gaan met vermoeidheid, hoofdpijn, koude handen en voeten, en in sommige gevallen ook innerlijke rusteloosheid, depressieve stemming en slaapstoornissen. Hieraan kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen, zoals een traag werkende schildklier, bepaalde medicijnen of vochtverlies, maar meestal is de bloeddruk zonder duidelijke reden permanent laag (constitutionele hypotensie). De lage bloeddruk is op zich niet gevaarlijk. Constitutionele hypotensie kan zelfs een positief effect hebben op de gezondheid en in veel gevallen weinig of geen ongemak veroorzaken. Als de bloeddruk echter snel daalt (bijvoorbeeld als gevolg van plotseling opstaan ​​na langdurig liggen, wat bekend staat als 'orthostatische hypotensie'), kan hypotensie ook visuele stoornissen ('zwart worden voor de ogen'), oorsuizen, duizeligheid of flauwvallen veroorzaken. Deze symptomen verdwijnen meestal na een korte rustperiode.

Verkoudheid en griep

Een bleek gezicht kan ook verschijnen als een symptoom van verschillende ziekten, zoals een aantal infecties waaronder verkoudheid of griep, die worden veroorzaakt door virussen. Mogelijke symptomen van griep zijn onder meer bleekheid, koude rillingen, hoge koorts, hoofdpijn, hoest en een sterk algemeen ziektegevoel. Het kan een paar weken duren voordat je je gezonde huidskleur weer terug hebt.

Levercirrose

Daarnaast kan levercirrose een bleke gelaatskleur veroorzaken. Cirrose wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door permanent overmatig alcoholgebruik. Omdat de bloedcirculatie in de huid in dit geval meestal verslechtert en de bloeddruk daalt, ziet de gezichtshuid er vaak bleek, soms bleekgeel uit (geelzucht).

Kanker

Kanker zoals leukemie (bloedkanker) en lymfoom (llymfklierkanker) gaan meestal gepaard met een verandering in het uiterlijk, evenals een soms ernstige bleke huid en vaak vaak niet alleen het gezicht, maar het hele lichaam. Door het gewichtsverlies en de bleke, 'transparante' huid zijn er vaak uitstekende vaten of donkere huidvlekjes te zien.

Nierzwakte

Bovendien kan chronische nierzwakte ook een bleke huid op het gezicht veroorzaken, die in de meeste gevallen wordt veroorzaakt door diabetes. Dit komt doordat de huidvaten sneller vernauwen als gevolg van nierzwakte.

Hartaandoeningen

Een bleek gezicht kan ook komen door hartaandoeningen zoals een hartspierontsteking of coronaire hartziekte, waarbij typische symptomen zoals snelle hartslag, kortademigheid, pijn op de borst, benauwdheid of pijn in de bovenbuik ook voorkomen.

Ongezond voedingspatroon

Daarnaast kan een bleke huid op het gezicht ook komen door een eenzijdig, ongezond voedingspatroon. Daarom kunnen bijvoorbeeld diëten of eetstoornissen ook de kleur van het gezicht beïnvloeden.

Wanneer is bleekheid ziekelijk?

Een bleek gezicht kan een relatief onschadelijke oorzaken hebben, maar het kan ook wijzen op een ernstigere ziekte of, in noodgevallen, zelfs een teken zijn van een cardiovasculaire shock, wat een medisch noodgeval is en direct moet worden behandeld. Bleekheid kan een gezondheidsrisico zijn, maar dat hoeft dus niet zo te zijn. Daarom moet in geval van twijfel altijd een arts worden geraadpleegd als er een algemeen gevoel van onwel zijn aanwezig, of als je twijfelt over je gezondheidstoestand.

Daarnaast moet altijd een medische controle plaatsvinden als de bleekheid toeneemt of langer aanhoudt of tevens overgaat op andere delen van het lichaam of als er begeleidende symptomen zoals pijn, maagklachten, duizeligheid, chronische vermoeidheid, snelle hartslag, slechte bloedsomloop of kortademigheid optreden. Hetzelfde geldt als er tegelijkertijd veranderingen in de urine of ontlasting optreden, zoals bloed in de ontlasting of donkere urine, omdat deze onder meer kunnen duiden op nieraandoeningen of inflammatoire darmaandoeningen die medische behandeling vereisen.

Behandeling van een bleek gezicht

De behandeling van een bleke gezichtshuid is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Als er bijvoorbeeld bloedarmoede door ijzertekort is, begint de behandeling met het wegnemen van mogelijke bloedingsbronnen (om het bloedverlies te stoppen) of het veranderen van het dieet (vlees, vis, granen, groene groenten) zodat voldoende ijzer kan worden opgenomen. Zo nodig kunnen ijzerpreparaten worden gebruikt en in ernstigere gevallen kan ook een intraveneuze toevoer van ijzer nodig zijn. Als de bloeddruk laag is, is medicatie zelden nodig. Eenvoudige maatregelen zoals een gezond, uitgebalanceerd dieet, lichaamsbeweging, voldoende (water) drinken en ontspanning zijn meestal voldoende om de bloeddruk te stabiliseren en daardoor bleekheid te verminderen. In het geval van kanker, zoals leukemie, wordt gerichte therapie uitgevoerd afhankelijk van het type en het stadium van de ziekte (chemotherapie, bestraling, etc.). Als een hart- of nierziekte door de arts is vastgesteld, zal de behandeling zich op deze onderliggende aandoening richten.

Zelfzorg bij een bleke gezichtskleur

Huismiddeltjes en kruiden

Je kunt een mooie teint krijgen door te wassen met gedestilleerd water van citroenmelisse. De huid wordt zacht als je de huid na het wassen met koud water afspoelt.

Bedrust, buitenlucht en drinken

Frisse lucht of een wandeling in het park helpt vaak om de bloedsomloop weer op gang te krijgen en zo het gezicht een frisse en gezondere uitstraling te geven. Als ernstigere problemen, zoals problemen met de bloedsomloop, gepaard gaan met bleekheid in het gezicht, is het raadzaam om bedrust te houden. Ontspanning is ook belangrijk en je moet voldoende belangrijk. Bleekheid verdwijnt vanzelf wanneer de bloedsomloop is hersteld.

Prognose

In de meeste gevallen verdwijnt de gezichtsbleekheid na een paar minuten of uren als je weer hersteld bent. Behandeling door een arts hoeft meestal niet. Als je gezicht bleek is, is het belangrijk om voldoende te drinken en te eten. Een bleek gezicht is ook vaak een symptoom van griep en verkoudheid. Zodra je bent hersteld en weer bent aangesterkt, zal de bleekheid verdwijnen. Als de bleekheid meerdere dagen aanhoudt en niet vanzelf verdwijnt, moet een arts worden geraadpleegd. Je moet ook een arts raadplegen als de bleekheid in het gezicht optreedt na een ongeval. Hier kan het bleke gezicht duiden op letsel aan de inwendige organen dat onopgemerkt is gebleven. In dat geval moet een spoedarts worden gebeld.

Behandeling kan plaatsvinden met gezond eten, infusen of vitaminetabletten om de bloedcirculatie weer in balans te brengen. Het symptoom zelf (de bleekheid) leidt echter niet tot gevaarlijke complicaties.

Complicaties

Complicaties van een bleek gezicht kunnen afhankelijk zijn van de onderliggende oorzaak. Bleekheid op zich vormt meestal geen direct gevaar, maar kan wijzen op ernstige gezondheidsproblemen die medische aandacht vereisen. Hier zijn enkele mogelijke complicaties:

Bloedarmoede

Bleekheid kan een teken zijn van bloedarmoede, een aandoening waarbij er onvoldoende gezonde rode bloedcellen zijn om zuurstof door het lichaam te vervoeren. Onbehandelde bloedarmoede kan leiden tot extreme vermoeidheid, zwakte, kortademigheid en zelfs hartproblemen.

Infecties

Een bleek gezicht kan duiden op een infectie die het immuunsysteem aantast, zoals een griepvirus of bacteriële infectie. Zonder behandeling kan dit zich ontwikkelen tot ernstigere aandoeningen, zoals longontsteking of sepsis.

Hart- en vaatziekten

Bleekheid kan ook wijzen op problemen met het hart of de bloedvaten, zoals hartfalen of een lage bloeddruk. Dit kan leiden tot complicaties zoals flauwvallen, een verminderde bloedtoevoer naar vitale organen, en in sommige gevallen zelfs hartaanvallen of beroertes.

Chronische aandoeningen

Bleekheid kan een symptoom zijn van onderliggende chronische aandoeningen, zoals nierziekten of leverproblemen. Deze kunnen op lange termijn complicaties veroorzaken, waaronder verminderde orgaanfunctie en verhoogde vatbaarheid voor andere gezondheidsproblemen.

Voedingstekorten

Een gebrek aan essentiële voedingsstoffen zoals ijzer, vitamine B12 of foliumzuur kan leiden tot bleekheid. Als deze tekorten niet worden behandeld, kunnen ze blijvende schade veroorzaken, zoals neurologische problemen en cognitieve achteruitgang.

Preventie

Het is in veel gevallen vrij eenvoudig om een bleek gezicht door een slechte bloedsomloop te voorkomen. Het is belangrijk om bijvoorbeeld nooit van huis te gaan zonder ontbijt. Zelfs gedurende de dag moet je ervoor zorgen dat je voldoende gezond voedsel tot je neemt. Je moet indien mogelijk ernstige stress of nervositeit vermijden of leren ermee om te gaan.

Je kunt bleekheid door een vitamine B-tekort voorkomen door op de juiste voeding te letten. De bleekheid komt niet tot stand als je gezond en gevarieerd eet, want dan krijg je voldoende vitamine B binnen. Als je óf geen zuivel óf geen eieren gebruikt, kan het volgens het Voedingscentrum nodig zijn een supplement te slikken. Veganisten moeten dit zeker doen. Ernstige ziekten zoals kanker kun je lang niet altijd voorkomen, alhoewel het van belang is om een gezonde leefstijl in acht te nemen. De beste maatregel is in dit geval de preventieve medische controle.

Lees verder

• Bleke huid: symptomen en oorzaken van een bleke huidskleur
• Bleke tong (bleke tongkleur): oorzaken witte laag op tong
• Bloedarmoede: symptomen, oorzaken, behandeling en preventie
• Bloeddrukwaarden: tabel voor bloeddruk en normale waarden
• Bloedarmoede verhelpen met ijzerrijke voeding