Weegbree: gezondheidsvoordelen en inhoudsstoffen weegbree

Weegbree: gezondheidsvoordelen en inhoudsstoffen weegbree Weegbree (Plantago) is een geslacht uit de weegbreefamilie (Plantaginaceae) en is een medicinale plant die onopvallend langs de weg groeit. Iedereen heeft wel eens wegbree gezien (misschien zonder dat je weet dat het weegbree is), maar er zijn maar weinig mensen bekend met de genezende kracht van deze plant. De weegbree kan zowel inwendig als uitwendig worden gebruikt voor een breed scala aan klachten. De bladeren zijn het belangrijkste onderdeel dat wordt gebruikt voor medicinale doeleinden. Deze medicinale plant wordt over het algemeen goed verdragen en heeft een pijnstillend, hemostatisch (bloedstollend), wondhelend, schimmelwerend, ontstekingsremmend en krampstillend effect. Je kunt zeggen dat de onopvallende plant die door veel mensen wordt beschouwd als een onkruid, een heus natuurwonder is.
Grote weegbree / Bron: Rasbak, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Grote weegbree / Bron: Rasbak, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Wat is weegbree?

Soorten weegbree

De generieke naam 'weegbree' is met name van toepassing op de gewone weegbree (de Grote weegbree, of Plantago major L.). Als locatie geeft hij de voorkeur aan paden met verdichte en zuurstofarme grond. Er zijn verschillende soorten weegbree. In Nederland komen de volgende soorten voor:
  • Getande weegbree
  • Grote weegbree
  • Hertshoornweegbree
  • Ruige weegbree
  • Smalle weegbree
  • Zandweegbree
  • Zeeweegbree

Medicinale plant en toepassing in de keuken

De weegbree wordt al sinds lange tijd gewaardeerd als medicinale plant. De weegbree wordt uitwendig gebruikt voor wondbehandeling en inwendig voor ziekten van de bovenste luchtwegen, bronchitis en astma. Ook is het bekend dat een ooglotion van weegbreebladeren op vermoeide ogen een heilzaam effect heeft. Wegbree kan ook worden gebruikt in de keuken. De verse bladeren van weegbree kunnen worden toegevoegd aan salades en soepen.

Weegbree tussen de tegels / Bron: Jesse Taylor, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Weegbree tussen de tegels / Bron: Jesse Taylor, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Groei en bloei

Afhankelijk van de locatie en het type kan de meerjarige weegbree een hoogte bereiken van 10 tot 60 cm. De bladeren van deze medicinale plant zijn gerangschikt in een basisrozet. De weegbree bloeit tussen mei en oktober. De bloemen van de weegbree staan in een lang gesteelde, lange of korte aar en hebben meestal een stamper en meeldraden.

Voorkomen

Het is een plant die overal te vinden is en zich vanzelf verspreidt. In Nederland groeit weegbree langs de randen van weiden en bermen en kan het zelfs gedijen tussen straatstenen. Veel mensen zien weegbree ten onrechte aan voor onkruid. De plant is wintervast en vermenigvuldigt zich door het stuifmeel dat wordt verspreid door insecten of de wind.

Inhoudsstoffen van de weegbree

Inhoudsstoffen

Belangrijke inhoudsstoffen van de weegbree zijn ridoid glycosiden zoals aucubine, catalpol, asperuloside, slijmstoffen, tannines, silica en saponinen (ook wel zeepstoffen genoemd).

Ruige weegbree (Plantago media) / Bron: Kurt Stüber [1], Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Ruige weegbree (Plantago media) / Bron: Kurt Stüber [1], Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Werking

De werkzame stoffen in de weegbree hebben een samentrekkend, slijmoplossend, bloedzuiverend, verzachtend en diuretisch effect.

Gebruikte plantendelen

In de natuurlijke geneeskunde wordt de gehele plant, het verse sap, de wortels en de bladeren van de weegbree gebruikt. De verzamelde planten moeten snel en voorzichtig in de schaduw worden gedroogd.

Gezondheidsvoordelen van weegbree

Binnen de plantengeneeskunde wordt weegbree voor de volgende doeleinden gebruikt:

Grote weegbree (Plantago major) / Bron: Iorsh at English Wikipedia, Wikimedia Commons (Publiek domein)Grote weegbree (Plantago major) / Bron: Iorsh at English Wikipedia, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Het helende effect van weegbree is veelzijdig. De (smalle) weegbree heeft bij inwendig gebruik een antibacteriële en ontgiftende werking, hetgeen een positief effect heeft op de lever en het bloed. Je kunt het gebruiken om darmschimmels te behandelen. Een afwijkende samenstelling van darmschimmels blijkt geassocieerd te zijn met een prikkelbare darm. Bij uitwendig gebruik is de weegbree onmisbaar bij wonden en huidbeschadigingen en dit komt door de hemostatische en antibacteriële actieve ingrediënten in de plant. Als je een blad plukt, kun je het sap van het blad op de wond wrijven. Hetzelfde geldt voor een insectenbeet, brandwonden en huidschimmels.

Toepassingen

Weegbree is ontzettend veelzijdig. Je kunt het rauw eten, je kunt het vocht van het blad gebruiken, je kunt het gekookt eten, er thee of siroop van maken, of een kompres, tinctuur, olie en zalf van maken.

Weegbreethee

Voor een kopje thee neem je 1-2 theelepels gedroogde of verse bladeren. Een kopje weegbreethee 's morgens en' s avonds versterkt het immuunsysteem en je kunt verkoudheid ermee behandelen. Een beetje sterkere thee is erg goed om ermee te gorgelen tegen zweertjes in de mond, keelpijn en hoesten. De thee is ook geschikt voor de behandeling van darmschimmels.

Smalle weegbree (Plantago lanceolata) / Bron: H. Zell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Smalle weegbree (Plantago lanceolata) / Bron: H. Zell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Weegbreesnoep

Weegbreesnoep is gunstig voor de keel en keelpijn bij verkoudheid. Op internet staan diverse recepten om zelf weegbreetoffees te maken.

Weegbreesiroop

Weegbreesiroop met honing is kant-en-klaar verkrijgbaar en helpt goed bij verkoudheden en keelpijn. Het is vaak minimaal 3 maanden houdbaar na opening.

Weegbreesap

Weegbreesap bevat alle actieve ingrediënten van natuurlijke verse weegbree. Het is verzachtend voor het mond- en keelslijmvlies. Het sap in de bladeren is ook zeer geschikt voor uitwendig gebruik. Wanneer je een vers blad vouwt en uitknijpt, komt er een sap uit dat je direct op de gewenste plek kunt aanbrengen. Dit is hoe het wonden geneest, tegen wratten werkt, gunstig is voor zonnebrand en andere brandwonden. De verse bladeren in een schoen voorkomen blaarvorming.

Zaden

De weegbreezaden zijn bijzonder effectief voor spijsverteringsproblemen en om gewichtsverlies te bevorderen. Ze zijn bij drogisterijen verkrijgbaar in capsulevorm.

Weegbreewortel

Kauwen op de wortel helpt bij mondontstekingen en keelontstekingen.

Gebruik in de keuken

Op culinair vlak is weegbree een uiterst veelzijdige plant die op talloze manieren kan worden aangewend. Weegbree is gewoon rauw te eten. Je kunt het vaak gebruiken in verschillende recepten in plaats van spinazie of sla. De bladeren van de weegbree kunnen ook worden gekookt. De smaak doet denken aan bospaddenstoelen en smaakt aangenaam fris. Met pasta kan een lekkere pesto gemaakt worden. De verse bladeren passen goed bij salade of als specerij bij verschillende gerechten. Als je wat blaadjes in een glas honing mengt, heb je na een paar weken een lekkere spread.

Recept: Weegbreethee maken

De onweerstaanbare kwaliteiten van weegbreethee, met zijn vermogen om ontstekingen te verminderen en bacteriën te doden, maken het een heilzaam middel bij talloze ademhalingsproblemen, variërend van keelpijn tot verkoudheid.

Benodigdheden:
  • 2 riante handenvol vers geplukte weegbreebladeren
  • 1 liter (bron)water
  • 1 lepel honing

Instructies:
  • Was de weegbreebladeren secuur en snij ze vervolgens in stukjes.
  • Breng het water aan de kook in een pannetje.
  • Doe de in stukjes gesneden weegbreebladeren in het kokende water.
  • Laat het mengsel zo'n 10 minuten zachtjes sudderen op laag vuur.
  • Haal de pan van het vuur en laat het mengsel enigszins afkoelen.
  • Zeef de thee om de bladeren te verwijderen.
  • Voeg desgewenst een scheutje honing toe naar smaak.
  • Serveer de weegbreethee, warm of gekoeld, en profiteer van de weldadige gezondheidsvoordelen.

Lees verder

© 2020 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De weegbree als medicinale groenteDe weegbree als medicinale groenteDe weegbree groeit overal, langs de waterkant, in het veld, tussen stoeptegels middenin de stad en in elk park in Nederl…
De geneeskracht van smalbladige weegbreeDe geneeskracht van smalbladige weegbreeSmalbladige weegbree groeit overal in Nederland in het wild; het schiet zelfs op in de stad tussen de stoeptegels. Smalb…
Weegbree, geschiedenis en mythisch gebruikWeegbree, geschiedenis en mythisch gebruikDe zeer algemeen langs wegen en weilanden groeiende Weegbree, Plantago major, werd vroeger in de volksgeneeskunde als su…
Eten uit eigen tuin – onkruidgroente weegbree en zevenbladmijn kijk opEten uit eigen tuin – onkruidgroente weegbree en zevenbladDe onkruidgroente groeit overal. Het is eigenlijk een schande dat je het onkruid noemt, want er zitten kostelijke stoffe…

Bitterhout (kwasibita): gezondheidsvoordelen en werkingBitterhout (kwasibita): gezondheidsvoordelen en werkingBitterhout, kwasibita in het Surinaams, is het kernhout van Quassia amara, een kleine boom uit de hemelboomfamilie (Sima…
Guldenroede: gezondheidsvoordelen, dosering en toepassingGuldenroede: gezondheidsvoordelen, dosering en toepassingGuldenroede (Solidago virgaurea) is een geslacht van meer dan 100 soorten uit de composietenfamilie en het staat al onge…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0/bewerkt)
  • Dr. Jörg Grünwald en Christof Jänicke. Praktisch handboek plantengeneeskunde van A tot Z. Zuidnederlandse uitgeverij NV, zj.
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Weegbree
  • https://ayuhuid.nl/weegbree-geneeskracht/
  • https://www.ensie.nl/betekenis/weegbree
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Getande_weegbree
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_weegbree
  • http://yavannah.nl/detailpagina.php?soortid=53&catid=1&soortnaam=smalle_weegbree
  • https://tallsay.com/page/4294968178/recepten-en-het-gebruik-van-weegbree
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Iridoid
  • https://www.drugs.com/npc/plantain.html
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Saponine
  • https://harmonycenter.nl/weegbree-tinctuur
  • https://yourwholenutrition.com/plantain-weed-for-health/
  • https://www.herbal-supplement-resource.com/common-plantain-herb.html
  • https://www.darmgezondheid.nl/schimmels-boosdoener-prikkelbare-darm/
  • https://bee-healthy-apitherapie.nl/hoestsiroop-met-honing-en-weegbree/
  • https://www.salus.nl/weegbreesap/
  • https://www.healthbenefitstimes.com/plantain-herb/
  • https://wellnessmama.com/5387/plantain-healing-herb/
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0753332217322746
  • https://www.pit-pit.com/weegbree.html
  • https://www.healthline.com/nutrition/plantain-weed
  • https://www.optimalegezondheid.com/weegbree-het-gezonde-onkruid/
  • Voordeelkruiden. Weegbree. https://voordeelkruiden.nl/weegbree/ (ingezien op 29-4-2023)
  • Afbeelding bron 1: Rasbak, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Jesse Taylor, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 3: Kurt Stüber [1], Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 4: Iorsh at English Wikipedia, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 5: H. Zell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 29-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Natuurgeneeswijze
Bronnen en referenties: 30
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.