Radiatiepneumonitis (bestralingslongontsteking)

Radiatiepneumonitis (bestralingslongontsteking) is een ontsteking van het longweefsel die vaak enkele weken tot maanden na een radiotherapiebehandeling optreedt, meestal voor de behandeling van longkanker. Symptomen zoals kortademigheid, hoesten en pijn op de borst kunnen wijzen op deze complicatie. Diverse laboratorium- en beeldvormende onderzoeken zijn nodig om de diagnose te stellen. Behandeling omvat vaak medicatie en aanpassingen in de huidige behandeling om de ontsteking onder controle te krijgen. Vroegtijdige interventie vergroot de kans op volledig herstel en vermindert het risico op blijvende longschade.

• Epidemiologie
• Mechanisme
• Oorzaken van ontsteking van longweefsel
• Risicofactoren van radiatiepneumonitis
• Risicogroepen
• Symptomen
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van radiatiepneumonitis
• Zelfzorg
• Professionele medische zorg
• Prognose van longschade door radiotherapie
• Complicaties van radiatiepneumonitis
• Preventie van radiatiepneumonitis
• Praktische tips voor het omgaan met radiatiepneumonitis
• Volg nauwkeurig het behandelplan van je arts
• Monitor je ademhaling en symptomen nauwkeurig
• Blijf fysiek actief, maar pas je inspanning aan
• Zorg voor een schone lucht en vermijd irritaties
• Zorg voor een gezonde en evenwichtige voeding
• Vermijd infecties door goede hygiënepraktijken
• Stel een ademhalingsplan op voor noodgevallen
• Communiceer regelmatig met je zorgteam
• Zorg voor voldoende rust en slaap
• Overweeg ademhalingsoefeningen of longrehabilitatie
• Wees bewust van de langetermijneffecten en volg regelmatige controles
• Misvattingen rond radiatiepneumonitis
• Radiatiepneumonitis ontstaat direct na bestraling
• Iedereen die bestraling krijgt, ontwikkelt radiatiepneumonitis
• Radiatiepneumonitis is hetzelfde als een gewone longontsteking
• Radiatiepneumonitis leidt altijd tot blijvende longschade
• Symptomen van radiatiepneumonitis zijn onmiddellijk herkenbaar
• Radiatiepneumonitis is niet te behandelen

Epidemiologie

Radiatiepneumonitis is een ontstekingsreactie in de longen die optreedt na thoracale bestraling, meestal bij kankerbehandelingen. Deze aandoening komt relatief vaak voor bij patiënten die radiotherapie ondergaan voor thoracale tumoren zoals longkanker, borstkanker, en mediastinale tumoren. De incidentie van radiatiepneumonitis varieert afhankelijk van de gebruikte bestralingstechniek, de totale dosis bestraling, de locatie van het te bestralen gebied en de algehele gezondheid van de patiënt.

Incidentie en prevalentie
Radiatiepneumonitis komt voor bij ongeveer 10-20% van de patiënten die thoracale radiotherapie ondergaan, hoewel de frequentie afhangt van verschillende factoren zoals de toegepaste dosis en het type tumor. Bij patiënten die langdurige follow-up krijgen na de behandeling, wordt de prevalentie mogelijk hoger gerapporteerd, omdat de aandoening soms pas maanden na de bestraling verschijnt.

Geografische en demografische variaties
Er is geen significante geografische variatie in de incidentie van radiatiepneumonitis, hoewel er wel verschillen kunnen zijn afhankelijk van lokale behandelingspraktijken en de technieken die voor bestraling worden gebruikt. Demografische factoren, zoals leeftijd en geslacht, spelen een kleinere rol in de incidentie, hoewel het waarschijnlijk is dat oudere patiënten een verhoogd risico lopen door de lagere herstelsnelheid van hun weefsels na bestraling.

Langetermijngevolgen bij patiënten
Patiënten die radiatiepneumonitis ontwikkelen, kunnen langdurige effecten ondervinden, waaronder vermindering van de longfunctie en verhoogd risico op secundaire complicaties zoals longfibrose. Bij sommige patiënten kunnen de symptomen aanhouden of verergeren na de initiële behandelingsperiode, wat kan leiden tot een verminderde kwaliteit van leven en functionele beperkingen.

Mechanisme

Radiatiepneumonitis ontstaat wanneer ioniserende straling het longweefsel beschadigt, wat resulteert in een inflammatoire respons. De straling beschadigt de cellen in de longen, waaronder epitheliale cellen, endotheliale cellen en longfibroblasten, wat leidt tot ontsteking, vasculaire schade en verhoogde permeabiliteit van de vaatwand. Dit mechanisme is complex en afhankelijk van de dosis, de duur van de bestraling en de gevoeligheid van de patiënt.

Directe effecten van ioniserende straling
De straling veroorzaakt directe schade aan het DNA van cellen in de longen, wat leidt tot celafsterving en de afgifte van inflammatoire mediatoren zoals cytokines en chemokines. Deze stoffen trekken immuuncellen aan, zoals neutrofielen en macrofagen, die de ontstekingsreactie verergeren.

Vasculaire veranderingen
Ioniserende straling beschadigt de endotheelcellen die de bloedvaten bekleden, wat leidt tot veranderingen in de vasculaire integriteit en verhoogde doorlaatbaarheid. Deze veranderingen kunnen zwelling en oedeem veroorzaken, wat bijdraagt aan de klinische symptomen van radiatiepneumonitis zoals kortademigheid en hoesten.

Langdurige effecten en fibrose
In sommige gevallen kan de ontsteking na bestraling leiden tot de ontwikkeling van longfibrose, waarbij het beschadigde longweefsel wordt vervangen door littekenweefsel. Dit kan de longfunctie blijvend aantasten en leidt tot langdurige ademhalingsproblemen bij patiënten.

Oorzaken van ontsteking van longweefsel

Lucht stroomt door de luchtwegen naar de alveoli (longblaasjes), die essentieel zijn voor de gasuitwisseling tussen de longen en het bloed. Zuurstof wordt van de longen naar het bloed getransporteerd, terwijl koolstofdioxide van het bloed naar de longen verplaatst wordt. Radiatiepneumonitis veroorzaakt een ontsteking in deze longblaasjes, wat de gasuitwisseling verstoort en resulteert in verminderde zuurstofopname door het lichaam.

In de meeste gevallen is radiatiepneumonitis het gevolg van radiotherapie van de longen. Longweefsel is gevoelig voor straling, en na blootstelling aan hoge doses straling kan het weefsel ontstoken raken. Deze ontsteking leidt tot zwelling en overmatige productie van vloeistof, wat de gasuitwisseling belemmert. Dit resulteert in een verminderde zuurstofopname en een ophoping van koolstofdioxide in het bloed.

Risicofactoren van radiatiepneumonitis

Radiatiepneumonitis komt vooral voor bij patiënten die radiotherapie ondergaan voor de behandeling van longkanker. Risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van bestralingslongontsteking verhogen zijn onder andere:

• Bestaande longaandoeningen: zoals chronische obstructieve longziekte (COPD) die de gasuitwisseling kan belemmeren.
• Andere behandelingen: zoals chemotherapie, die de longen verder kunnen belasten.
• Stralingsdosis en -omvang: grotere hoeveelheden blootgesteld longweefsel en hogere doseringen of langere behandelingsduur verhogen het risico.
• Leeftijd: Vooral bij patiënten van 65 jaar en ouder is het risico hoger.
• Vorige radiotherapie: een eerdere radiotherapie of eerdere longschade kan het risico verhogen.

Risicogroepen

Patiënten die aan bepaalde risicogroepen behoren, hebben een hoger risico om radiatiepneumonitis te ontwikkelen na thoracale bestraling. Deze groepen omvatten ouderen, patiënten met onderliggende longziekten en patiënten die intensieve bestraling of combinatiebehandelingen ondergaan.

Oudere patiënten
Oudere patiënten vertonen vaak een verminderde longfunctie en een verminderde regeneratieve capaciteit van het longweefsel, wat hen vatbaarder maakt voor de ontwikkeling van radiatiepneumonitis. Deze patiënten hebben vaak meer moeite met herstel van de ontstekingsreactie na bestraling.

Patiënten met pre-existente longziekten
Patiënten met chronische longziekten, zoals COPD of longfibrose, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van radiatiepneumonitis. De onderliggende schade aan het longweefsel maakt het moeilijker voor de longen om zich te herstellen van bestraling.

Patiënten die hogere doses bestraling ontvangen
Patiënten die hogere doses bestraling ontvangen, bijvoorbeeld voor tumoren die moeilijker te behandelen zijn, hebben een verhoogd risico op radiatiepneumonitis. De kans op ernstige longbeschadiging neemt toe met de dosis.

Symptomen

Sommige patiënten met radiatiepneumonitis ervaren geen duidelijke symptomen, terwijl anderen verschillende tekenen vertonen. Deze symptomen beginnen meestal tussen vier weken en zes maanden na de voltooiing van de radiotherapie. Het meest voorkomende symptoom is kortademigheid, die kan optreden bij zowel activiteit als rust en in de loop van de tijd verergert.

Andere mogelijke symptomen van radiatiepneumonitis zijn:

• Hoesten: een milde tot ernstige droge hoest
• Koorts
• Pijn op de borst
• Spierpijn
• Sputum (slijm) dat al dan niet bloed bevat
• Toenemende zwakte

Alarmsymptomen

De alarmsymptomen van radiatiepneumonitis kunnen variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de ernst van de ontsteking en de betrokkenheid van het longweefsel. Symptomen beginnen vaak enkele weken na de bestraling, maar kunnen ook later optreden, soms pas maanden na de behandeling.

Kortademigheid en hoesten
Een van de eerste symptomen van radiatiepneumonitis is kortademigheid, die kan variëren van een mild gevoel van benauwdheid tot ernstige ademhalingsproblemen. Hoesten, vaak droog, komt ook veel voor. Beide symptomen kunnen verergeren naarmate de ontsteking voortschrijdt.

Koorts en vermoeidheid
Koorts is een veelvoorkomend symptoom van radiatiepneumonitis en kan gepaard gaan met algemene vermoeidheid. Deze symptomen kunnen lijken op een infectie, maar zijn meestal een teken van ontsteking in de longen.

Pijn op de borst
In sommige gevallen ervaren patiënten pijn op de borst, vooral als de ontsteking zich uitbreidt naar de pleura (de longvlies). Dit kan het gevolg zijn van irritatie en ontsteking van de pleurale lagen die de longen omhullen.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van radiatiepneumonitis wordt gesteld op basis van symptomen, medische geschiedenis en recente behandelingen. Het lichamelijk onderzoek omvat een auscultatie met een stethoscoop om naar de longgeluiden te luisteren. Omdat de symptomen van radiatiepneumonitis vergelijkbaar kunnen zijn met andere longaandoeningen, zijn aanvullende onderzoeken nodig om de diagnose te bevestigen:

• Bloedonderzoek: om tekenen van infectie of onbalans in het bloed te detecteren.
• CT-scan: om de longen en omliggende structuren te visualiseren.
• Röntgenfoto van de borstkas: om de longen en omliggende structuren te beoordelen.
• Sputumcultuur: om eventuele infecties op te sporen.
• Keelcultuur: om te zoeken naar infecties.
• Longfunctietest: om de longfunctie te beoordelen.

Behandeling van radiatiepneumonitis

Zelfzorg

Patiënten met radiatiepneumonitis moeten voldoende rust nemen bij kortademigheid en extra vocht drinken. Het gebruik van een luchtbevochtiger kan helpen om de luchtvochtigheid te verhogen. Het is ook nuttig om het hoofd en bovenlichaam op te verhogen met een extra kussen tijdens het rusten of slapen. Vermijd blootstelling aan extreme weersomstandigheden en draag losse, comfortabele kleding om verdere irritatie van de luchtwegen te voorkomen.

Professionele medische zorg

De behandeling van radiatiepneumonitis is gericht op het verminderen van ontsteking en het verlichten van symptomen. De arts kan de volgende behandelingen voorschrijven:

• Corticosteroïden: krachtige ontstekingsremmers om de ontsteking te verminderen.
• Decongestiva: om de zwelling van de slijmvliezen te verminderen.
• Hoestonderdrukkers: om de hoest te verminderen.
• Luchtwegverwijders: om de luchtwegen te openen.
• Immunosuppressiva: medicijnen om het immuunsysteem te onderdrukken indien nodig.
• Zuurstoftherapie: om de hoeveelheid beschikbare zuurstof te verhogen.

Medicatie aanpassen
Sommige chemotherapiemedicijnen kunnen de longontsteking verergeren, dus de arts kan het huidig medicatiegebruik aanpassen. Regelmatige controle van de longfunctie is noodzakelijk om veranderingen tijdig op te sporen.

Prognose van longschade door radiotherapie

De prognose voor patiënten met radiatiepneumonitis is sterk afhankelijk van de ernst van de aandoening, het tijdstip van ontdekking en de behandeling die wordt ingezet. Veel patiënten herstellen volledig met de juiste behandeling, terwijl anderen blijvende longschade kunnen ervaren.

Herstel na behandeling
In gevallen van milde radiatiepneumonitis kan het herstel plaatsvinden met eenvoudige ondersteunende zorg, zoals corticosteroïden en ademhalingsondersteuning. Bij ernstigere gevallen kan ziekenhuisopname noodzakelijk zijn voor intraveneuze behandelingen en intensieve monitoring.

Langdurige longfunctie
Sommige patiënten kunnen langdurige schade aan de longen ondervinden, vooral bij ernstigere gevallen van radiatiepneumonitis. Dit kan leiden tot blijvende ademhalingsproblemen en een verminderde kwaliteit van leven. Bij veel patiënten is er echter sprake van een volledig herstel van de longfunctie na een periode van behandeling.

Complicaties van radiatiepneumonitis

Als radiatiepneumonitis niet adequaat behandeld wordt, kan het longweefsel geleidelijk afsterven en littekens vormen, wat bekend staat als longfibrose. Longfibrose is permanent en kan leiden tot verdere ademhalingsproblemen en beperkingen.

Preventie van radiatiepneumonitis

De preventie van radiatiepneumonitis richt zich vooral op het minimaliseren van de dosis bestraling die het longweefsel ontvangt, evenals het toepassen van ondersteunende behandelingen tijdens en na de therapie.

Geavanceerde bestralingstechnieken
Door gebruik te maken van geavanceerdere bestralingstechnieken, zoals intensiteitsgeconformeerde bestraling (IMRT) of protontherapie, kan de dosis straling aan gezond longweefsel verminderd worden, waardoor het risico op radiatiepneumonitis afneemt.

Preventieve medicatie
In sommige gevallen kan het gebruik van corticosteroïden vóór of tijdens de bestraling worden overwogen om de kans op een ontstekingsreactie in de longen te verminderen. Dit moet echter zorgvuldig worden afgewogen tegen de risico's van bijwerkingen.

Monitoring en vroege detectie
Patiënten die radiotherapie ondergaan voor thoracale tumoren moeten nauwlettend worden gemonitord op symptomen van radiatiepneumonitis. Regelmatige beeldvorming en longfunctietests kunnen helpen bij de vroege detectie van de aandoening, zodat tijdige interventie mogelijk is.

Educatie van zorgverleners en patiënten
Zorgverleners moeten goed geïnformeerd zijn over de risicofactoren en symptomen van radiatiepneumonitis, zodat zij snel kunnen reageren wanneer symptomen zich voordoen. Daarnaast moet de patiënt zelf ook goed geïnformeerd zijn over de mogelijke complicaties van radiotherapie en het belang van follow-up.

Praktische tips voor het omgaan met radiatiepneumonitis

Volg nauwkeurig het behandelplan van je arts

Radiatiepneumonitis is een ontsteking van de longen die kan ontstaan na bestralingstherapie, meestal bij patiënten die behandelingen hebben ondergaan voor kanker. Het is van cruciaal belang dat je het voorgeschreven behandelplan van je arts volgt, wat vaak het gebruik van ontstekingsremmende medicijnen zoals corticosteroïden kan omvatten. Deze medicijnen helpen de ontsteking te verminderen en kunnen de symptomen van ademhalingsmoeilijkheden en hoesten verlichten. Het is belangrijk om deze medicijnen exact zoals voorgeschreven te nemen en regelmatig je arts te raadplegen om de effectiviteit van de behandeling te beoordelen.

Monitor je ademhaling en symptomen nauwkeurig

Een van de belangrijkste aspecten van het beheren van radiatiepneumonitis is het nauwlettend volgen van je ademhaling en symptomen. Let goed op of je merkt dat je kortademig wordt, hoest of pijn op de borst ervaart, en neem deze symptomen serieus. Het gebruik van een spirometer of een andere ademhalingsmonitor kan je helpen om veranderingen in je longfunctie bij te houden. Als je merkt dat de symptomen verergeren of dat je moeite hebt met ademhalen, neem dan onmiddellijk contact op met je arts.

Blijf fysiek actief, maar pas je inspanning aan

Fysieke activiteit is belangrijk voor het behoud van je algemene gezondheid, maar het is essentieel om je inspanning aan te passen aan je conditie als je last hebt van radiatiepneumonitis. Begin met lichte oefeningen, zoals wandelen, en verhoog de intensiteit geleidelijk naarmate je longen zich herstellen. Luister goed naar je lichaam en stop met bewegen als je last krijgt van ademhalingsmoeilijkheden of vermoeidheid. Het is ook nuttig om ademhalingsoefeningen op te nemen in je routine om je longcapaciteit te verbeteren.

Zorg voor een schone lucht en vermijd irritaties

Rook, stof, schimmel en andere luchtvervuiling kunnen de symptomen van radiatiepneumonitis verergeren. Het is belangrijk om je omgeving zo schoon mogelijk te houden en blootstelling aan luchtvervuiling te vermijden. Zorg ervoor dat je huis goed geventileerd is en gebruik indien nodig een luchtfilter om schadelijke deeltjes uit de lucht te verwijderen. Vermijd ook het inademen van sterke geuren, zoals parfum, schoonmaakmiddelen of rook, die je longen kunnen irriteren.

Zorg voor een gezonde en evenwichtige voeding

Een gezond en evenwichtig voedingspatroon speelt een belangrijke rol in het herstel van je lichaam, vooral bij longaandoeningen zoals radiatiepneumonitis. Zorg voor voldoende eiwitten om het herstel van weefsels te ondersteunen, en eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten, zoals fruit en groenten, om ontstekingen te bestrijden. Voedingsstoffen zoals vitamine C en E kunnen ook helpen bij het versterken van je immuunsysteem. Hydratatie is essentieel, dus drink voldoende water om je longen vochtig te houden en slijm te verminderen.

Vermijd infecties door goede hygiënepraktijken

Mensen met radiatiepneumonitis zijn vatbaarder voor infecties van de luchtwegen, zoals verkoudheden of longontsteking. Het is belangrijk om goede hygiënepraktijken te volgen om de kans op infecties te verkleinen. Was regelmatig je handen met water en zeep, vooral voor het eten of na het in contact komen met openbare oppervlakken. Vermijd contact met mensen die verkouden zijn of griepachtige symptomen vertonen. Het dragen van een mondmasker in drukke omgevingen kan ook helpen om jezelf te beschermen tegen luchtweginfecties.

Stel een ademhalingsplan op voor noodgevallen

In sommige gevallen kunnen de symptomen van radiatiepneumonitis plotseling verergeren. Het is handig om een ademhalingsplan op te stellen, zodat je weet wat je moet doen in geval van een noodsituatie, zoals een plotselinge benauwdheid of hoestaanval. Dit plan kan onder meer het gebruik van een inhalator, het aanpassen van je medicatie, of het onmiddellijk raadplegen van je arts omvatten. Zorg ervoor dat je altijd je medicatie bij de hand hebt en weet wanneer je hulp moet inroepen.

Communiceer regelmatig met je zorgteam

Een goede communicatie met je zorgteam is essentieel om de voortgang van je behandeling goed te monitoren. Houd je arts op de hoogte van je symptomen, hoe je je voelt, en eventuele bijwerkingen van de medicijnen die je gebruikt. Soms kan het nodig zijn om je behandeling aan te passen of extra therapieën in te zetten om de ontsteking onder controle te houden. Als je merkt dat je fysieke of emotionele welzijn achteruitgaat, bespreek dan met je arts of andere zorgverleners welke aanvullende ondersteuning nodig is.

Zorg voor voldoende rust en slaap

Het herstel van radiatiepneumonitis kan zwaar zijn voor je lichaam, en voldoende rust is essentieel om te genezen. Zorg ervoor dat je elke nacht voldoende slaap krijgt, omdat dit helpt om je immuunsysteem te versterken en je lichaam de kans geeft om te herstellen. Het is ook belangrijk om stress zoveel mogelijk te vermijden, aangezien stress de genezing kan vertragen en de ademhalingssymptomen kan verergeren. Probeer ontspanningstechnieken, zoals diepe ademhaling of meditatie, op te nemen in je dagelijkse routine om je stressniveau te verlagen.

Overweeg ademhalingsoefeningen of longrehabilitatie

Als je merkt dat je ademhalingsproblemen aanhouden, kunnen ademhalingsoefeningen of een longrehabilitatieprogramma nuttig zijn. Longrehabilitatie helpt je om de kracht en flexibiliteit van je longen te verbeteren door middel van gecontroleerde ademhalingstechnieken, spierversterkende oefeningen en fysiotherapie. Dit kan helpen om je algehele longfunctie te verbeteren en je onafhankelijkheid te herstellen. Overleg met je arts of longspecialist om te zien of longrehabilitatie een goede optie voor jou is.

Wees bewust van de langetermijneffecten en volg regelmatige controles

Radiatiepneumonitis kan soms leiden tot blijvende schade aan de longen, wat kan resulteren in longfibrose of andere langdurige ademhalingsproblemen. Het is belangrijk om op de lange termijn regelmatig gecontroleerd te worden, zelfs nadat je symptomen zijn verminderd. Regelmatige beeldvorming van de longen, zoals röntgenfoto’s of CT-scans, kan helpen om vroege tekenen van blijvende schade op te sporen. Dit helpt om de juiste behandelingsmaatregelen tijdig te nemen en je gezondheid op lange termijn te waarborgen.

Misvattingen rond radiatiepneumonitis

Radiatiepneumonitis is een ontsteking van de longen die kan optreden na bestraling van de borstkas. Het komt vooral voor bij patiënten die een behandeling hebben ondergaan voor kanker, zoals longkanker of borstkanker. Ondanks de medische kennis over deze aandoening bestaan er veel misvattingen.

Radiatiepneumonitis ontstaat direct na bestraling

Veel mensen denken dat deze longontsteking onmiddellijk na de bestraling optreedt, maar in werkelijkheid kan het weken tot maanden duren voordat de eerste symptomen merkbaar worden. De ontstekingsreactie ontstaat doordat het bestraalde longweefsel geleidelijk schade oploopt en een immuunrespons uitlokt.

Iedereen die bestraling krijgt, ontwikkelt radiatiepneumonitis

Niet elke patiënt die een bestraling van de borstkas ondergaat, krijgt radiatiepneumonitis. De kans op het ontwikkelen van deze aandoening hangt af van verschillende factoren, zoals de totale stralingsdosis, de grootte van het bestraalde gebied en individuele gevoeligheid.

Radiatiepneumonitis is hetzelfde als een gewone longontsteking

Hoewel beide aandoeningen de longen aantasten en kortademigheid en hoesten veroorzaken, hebben ze verschillende oorzaken. Een gewone longontsteking wordt veroorzaakt door infecties met bacteriën of virussen, terwijl radiatiepneumonitis een steriele ontstekingsreactie is op stralingsschade. Antibiotica helpen daarom niet bij deze vorm van longontsteking.

Radiatiepneumonitis leidt altijd tot blijvende longschade

Hoewel sommige patiënten fibrose (littekenweefsel) in de longen ontwikkelen na een ontsteking, herstellen veel anderen volledig zonder blijvende schade. Vroege behandeling met ontstekingsremmende medicijnen kan de ernst van de aandoening verminderen en verdere schade beperken.

Symptomen van radiatiepneumonitis zijn onmiddellijk herkenbaar

De symptomen van radiatiepneumonitis kunnen vaag zijn en lijken op andere longproblemen. Kortademigheid, droge hoest en vermoeidheid kunnen in eerste instantie mild zijn en pas na verloop van tijd erger worden. Hierdoor kan de diagnose soms vertraagd worden, vooral als artsen niet direct aan een verband met eerdere bestraling denken.

Radiatiepneumonitis is niet te behandelen

Hoewel er geen specifieke genezing voor radiatiepneumonitis bestaat, kunnen ontstekingsremmers zoals corticosteroïden de symptomen aanzienlijk verlichten en verdere complicaties voorkomen. Daarnaast kunnen zuurstoftherapie en andere ondersteunende maatregelen helpen bij ademhalingsproblemen. Een tijdige diagnose en behandeling zijn cruciaal om het herstel te bevorderen.

Lees verder

• Radiotherapie (behandeling via bestraling): Tumor verkleinen
• Radiotherapie bij longtumor door oncoloog en radiotherapeut
• Longontsteking (pneumonie): Ontsteking onderste luchtwegen
• Longkanker (bronchuscarcinoom): Kanker in longen
• Longfibrose: Littekenvorming in longen met kortademigheid