Achalasie van de slokdarm: symptomen, oorzaak en behandeling

Achalasie van de slokdarm: symptomen, oorzaak en behandeling Achalasie oorzaak en symptomen. Achalasie is een aandoening van de slokdarm, waarbij de zenuwvoorziening in het onderste deel van de slokdarm is verminderd. Hierdoor opent de kringspier onderaan de slokdarm zich bij het slikken onvoldoende en is de peristaltiek afwezig. Het gevolg is dat de passage van voedsel van de slokdarm naar de maag moeizaam verloopt. Dit geeft aanleiding tot allerlei klachten. Genezing is niet mogelijk. De behandeling richt zich dan ook op het verminderen of wegnemen van de symptomen. Het was de arts Sir Thomas Willis die in 1672 achalasie voor het eerst in de medische literatuur beschreef.
Slokdarm / Bron: Decade3d/Shutterstock.comSlokdarm / Bron: Decade3d/Shutterstock.com

Achalasie van de slokdarm

Verminderde zenuwvoorziening

Achalasie is een aandoening van de slokdarm, waarbij de zenuwvoorziening in het onderste deel van de slokdarm is verminderd. Hierdoor kan de de sluitspier (gelegen tussen de slokdarm en de maag) niet goed ontspannen, waardoor de passage van voedsel van de slokdarm naar de maag wordt bemoeilijkt. Dit voedsel gaat zich ophopen boven de sluitspier, met als gevolg dat de onderkant van de slokdarm uitzet en er zich nog meer voedsel ophoopt.

Zeldzame aandoening

Naast passageklachten en een slechte adem (als gevolg van voedsel dat gaat gisten/rotten omdat het lang in de slokdarm blijft hangen), kan de aandoening gepaard gaan met pijn en/of krampen in de buurt van het borstbeen en het omhoog komen van voedsel. Tussen het 20ste en 40ste levensjaar ontstaan vaak de eerste klachten. De etiologie van deze ziekte is niet bekend. Achalasie is een zeldzame aandoening.

Oorzaak achalasie van de slokdarm

Als gevolg van een verminderde zenuwvoorziening in het onderste deel van de slokdarm, verloopt de passage van voedsel van de slokdarm naar de maag moeizaam. Hierbij spelen twee factoren een rol:
  • de kringspier onderaan de slokdarm opent zich (bij het slikken) onvoldoende;
  • de peristaltiek van de slokdarm is afwezig.

Als gevolg van deze twee motiliteitsstoornissen stapelt het voedsel zich op in de slokdarm. Chronische irritatie als gevolg van voedsel dat in de slokdarm blijft hangen en gaat gisten en rotten, is een mogelijke risicofactor voor het ontwikkelen van slokdarmkanker. Wanneer de aandoening onbehandeld blijft, zal de slokdarm allengs uitrekken waardoor voedsel nog makkelijker hangen. Dit proces zorgt voor een slechtere prognose.

Klachten en symptomen achalasie van de slokdarm

Het meest voorkomende symptoom van achalasie is moeite met slikken. Deze klacht kan maanden of zelfs jaren duren voordat iemand hulp zoekt. Andere symptomen zijn onder meer:

Onderzoek en diagnose

Het stellen van een goede diagnose is de eerste stap in de richting van adequate en effectieve behandeling. Er zijn worden verschillende onderzoeken uitgevoerd, voordat de diagnose achalasie gesteld wordt. De onderzoeken kunnen bestaan uit:

Slikfoto

Het maken van een slikfoto. Hierbij worden een aantal röntgenfoto's gemaakt, nadat de patiënt een contrastvloeistof heeft gedronken. In tweederde deel van de gevallen kan aan de hand van deze slikfoto worden vastgesteld dat de patiënt aan achalasie lijdt.

Endoscopie / Bron: Beloborod/Shutterstock.comEndoscopie / Bron: Beloborod/Shutterstock.com

Endoscopie

Het inbrengen van een dunne, flexibele buis via de mond in de slokdarm. De endoscoop is uitgerust met een minuscule camera die de arts in staat stelt om de slokdarm en andere organen van binnenuit te onderzoeken.

Manometrie

Dit is een drukmeting van de slokdarm. Via de neus wordt een zeer dun slangetje ingebracht in de slokdarm. Aan dit slangetje is een instrument bevestigd waarmee de druk in de slokdarm kan worden gemeten. Dit onderzoek meet de spierfunctie van de slokdarm, terwijl de patiënt slikt slokjes water drinkt. Manometrie beoordeelt ook de functie van de sluitspier van de slokdarm. Aan de hand van dit onderzoek kan een gestoorde peristaltiek van de slokdarm en een zich niet of nauwelijks openende kringspier gemakkelijk worden waargenomen.

Differentiaal diagnose

In differentiaal diagnostische zin kan gedacht worden aan slokdarmkanker of kanker in de bovenbuik, en een parasitaire infectie die is veroorzaakt door de ziekte van Chagas.

Behandeling achalasie van de slokdarm

Genezing is niet mogelijk. De behandeling richt zich dan ook op het verminderen of wegnemen van de klachten en op het voorkomen van complicaties. Alle behandelingen zijn erop gericht om de druk in de kringspier onderin de slokdarm te reduceren. In de meeste gevallen worden patiënten endoscopisch of chirurgisch behandeld.

Pneumodilatatie

Het oprekken van de sluitspier onderin de slokdarm, met behulp van een met lucht gevuld ballonnetje. Door het opheffen van de vernauwing, kan het eten en drinken beter passeren naar de maag. Deze behandeling wordt uitgevoerd via een endoscoop.

Myotomie

Wanneer pneumodilatatie - ook na herhaald toepassen - niet het beoogde effect heeft, kan een chirurgische behandeling worden overwogen. In de praktijk gebeurt dit bij ongeveer 10 tot 15% van de gevallen. Bij deze ingreep wordt onder algehele narcose de kringspier onderin de slokdarm doorgesneden (myotomie).

Prognose

De vooruitzichten variëren sterk per patiënt. Er zijn mensen met slechts milde klachten, terwijl anderen te maken hebben met levensbedreigende complicaties. Patiënten met achalasie hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van slokdarmkanker.

Complicaties

Mogelijke complicaties die kunnen ontstaan zijn onder meer:
  • Aspiratiepneumonie. Dit is een longontsteking doordat vaste stoffen of vloeistoffen in de longen terechtkomen.
  • Perforatie van de slokdarm, letterlijk een doorboring.

Lees verder

© 2011 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Achalasie: symptomen, diagnose, behandeling en oorzaakAchalasie: symptomen, diagnose, behandeling en oorzaakAls er sprake is van problemen met slikken door een spierstoornis van de slokdarm is er sprake van achalasie. Het eten w…
Achalasie, oorzaak en symptomenAchalasie, oorzaak en symptomenEr zijn van die ziekten, die zo zeldzaam zijn dat iemand er nauwelijks van gehoord heeft. Achalasie is er één van. In Ne…
Achalasie: Slokdarmaandoening met slikproblemenAchalasie: Slokdarmaandoening met slikproblemenDe slokdarm draagt voedsel van de mond naar de maag. Bij de aandoening achalasie is het voor het onderste deel van de sl…
Achalasie van de slokdarm (achalasie oesophagus)Achalasie van de slokdarm (achalasie oesophagus)Achalasie van de slokdarm is een motiliteits- of bewegingsstoornis van het uiteinde van de slokdarm (oesophagus). Het be…

Liesklachten - differentiaal diagnostiekLiesklachten - differentiaal diagnostiekDoor het complexe gebied van anatomische structuren is het vaststellen van de diagnose bij liespijn een gecompliceerde f…
Spataderen, oorzaken en gevolgenSpataderen, oorzaken en gevolgenSpataderen zijn niet alleen een cosmetisch probleem, maar ze kunnen door zwellingen en pijnen ook de kwaliteit van het l…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/Wavebreakmedia
  • http://www.amc.nl
  • http://www.mlds.nl
  • http://www.uchospitals.edu
  • http://medical.shimashima.net
  • Afbeelding bron 1: Decade3d/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Beloborod/Shutterstock.com
Reactie

Ldekoene, 16-10-2019
Vanwege een niet werkende slokdarm heb ik een pegsonde omdat ik niet kan eten en veel was afgevallen.Vandaag zei mijn internist dat er niets aan te doen was. Ben een beetje verbaasd, moet ik dan altijd 24 uur per dag met die sonde blijven lopen? Lees toch ook dat er andere opties zijn? Hoef niet eens meer op controle te komen… Reactie infoteur, 17-10-2019
U kunt altijd een second opinion aanvragen bij een andere arts.

Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 16-05-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.