Antacida (maagzuurremmers): Medicatie bij maagzuur (reflux)
Antacida (maagzuurremmers) zijn medicijnen die het zuurgehalte van de maag neutraliseren, wat nuttig is bij bijvoorbeeld zure reflux, veroorzaakt door maagzuur, zure indigestie en maagklachten. Hoewel dit type medicijnen vaak vervangen zijn door andere medicatievormen, bewijzen antacida nog hun nut voor patiënten die af en toe te maken krijgen met spijsverteringsproblemen en brandend maagzuur. Bijwerkingen komen zelden voor, maar de arts is wel voorzichtig met het voorschrijven van deze medicatie bij bepaalde patiënten.
Indicatie: Medicatie tegen reflux door maagzuur
Antacida verminderen de symptomen van
gastro-oesofageale reflux (brandend maagzuur door maaginhoud die terugvloeit naar slokdarm) die veroorzaakt zijn door maagzuur of een
ontsteking van de slokdarm (
oesofagitis). Deze aandoeningen zijn beter bekend als gastro-oesofageale reflux (GOR). Daarnaast zijn antacida nuttig om symptomen te verlichten die veroorzaakt zijn door zweren in de maag en het duodenum (twaalfvingerige darm: eerste deel van de dunne darm). Tot slot zijn deze medicijnen nuttig voor incidentele aanvallen van
indigestie (maagklachten na het eten of drinken). Antacida zijn voor vrijwel alle aandoeningen vervangen door
protonpompremmers (medicijnen die het maagzuur verminderen) en H2-receptorantagonisten (
bètablokkers). Deze zijn doorgaans effectiever dan antacida. Antacida zijn echter nog steeds belangrijk in de geneeskunde. De arts zet deze medicatie in om de symptomen veroorzaakt door maagzuur snel te verlichten. Vooral bij patiënten die af en toe vlagen van milde dyspepsie of brandend maagzuur krijgen, zijn antacida bijzonder nuttig.
Tegenindicatie gebruik van een antacidum
De arts is voorzichtig met het voorschrijven van een antacidum in volgende omstandigheden wanneer de patiënt:
Werking antacida bij zuur in maag
Maagzuur
De maag produceert normaalgezien zuur wat helpt bij de vertering van voedsel en kiemen (bacteriën) doodt. Dit zuur is bijtend, zodat het lichaam een natuurlijke slijmbarrière produceert die het maagslijmvlies beschermt tegen erosie (wegslijting). Bij sommige patiënten is deze barrière afgebroken waardoor het zuur schade toebrengt aan de maag, wat leidt tot een
maagzweer. Bij andere patiënten ontstaat een probleem met de sluitspier aan de bovenkant van de maag. Hierdoor ontsnapt het zuur en irriteert het de slokdarm (oesofagus). Dit is gekend als zure reflux, waardoor maagzuur en/of ontsteking van de slokdarm (oesofagitis) ontstaat.
Maagzuurremmers
Maagzuurremmers neutraliseren het zuur in de maag. De chemische stoffen in maagzuurremmers zijn bases (basen), het tegenovergestelde van zuren. Een reactie tussen een zuur en base heet neutralisatie. Deze neutralisatie maakt de maaginhoud minder corrosief. Dit helpt om de
pijn geassocieerd met maagzweren en een
brandend gevoel bij zure reflux te verlichten. De medicatie veroorzaakt wel
winderigheid (flatulentie). Simeticon helpt om dit effect te stoppen en is soms opgenomen in antacida. Veel antacida bevatten eveneens alginaten. Deze vormen een gel die bovenop de maaginhoud drijft. Deze gel werkt als een beschermende barrière, waardoor maagzuur de slokdarm niet irriteert.
Vormen en voorbeelden van bekende antacida
Vormen
Maagzuurremmers zijn niet altijd vrij verkrijgbaar. Sommige soorten zijn enkel te verkrijgen op doktersvoorschrift. Antacida zijn beschikbaar in aluminiumhydroxide, magnesiumcarbonaat en magnesiumtrisilicaat. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende merknamen en zijn beschikbaar als tabletten en in vloeibare vorm. Deze laatste hebben een snellere werking, al zijn tabletten voor sommige patiënten makkelijker in te nemen.
Voorbeelden
Voorbeelden van maagzuurremmers zijn onder meer:
- Alka-Seltzer
- Alternagel
- Amphojel
- Bromo-Seltzer
- Gaviscon
- Gelusil
- Maalox
- Mylanta
- Pepto-Bismol
- Rolaids
- Tums
Gebruik van maagzuurremmers
De arts of apotheker meldt de benodigde dosis om de symptomen te verlichten. De patiënt neemt deze medicijnen precies in zoals voorgeschreven of geadviseerd, om de symptomen van maagzuur te verlichten. De patiënt neemt deze medicatie ongeveer één uur na het eten in of anders wanneer de patiënt symptomen voelt van brandend maagzuur. 's Nachts mag de patiënt deze niet innemen met voeding. Over het algemeen bieden maagzuurremmers een snelle verlichting voor problemen zoals brandend maagzuur door reflux. De verlichting van de symptomen is echter vrijwel steeds van korte duur. De arts schrijft soms een antacidum voor dat de patiënt enkel inneemt bij klachten.
Gebruik met andere geneesmiddelen
De arts of apotheker bevraagt de patiënt over de reeds andere gebruikte medicijnen,
vitaminen of
kruidensupplementen. Deze veroorzaken namelijk soms problemen met de effectiviteit van antacida. De patiënt neemt daarom een ander geneesmiddel ofwel één uur vóór of vier uur na de antacida in.
Bijwerkingen medicijn
De meeste patiënten die een maagzuurremmer nemen, hebben geen bijwerkingen. Bijwerkingen treden echter wel op bij een klein aantal patiënten. De meest voorkomende zijn
diarree, obstipatie (verstopping), een andere ontlastingskleur,
witte stipjes in de ontlasting,
maagkrampen en oprispingen (
boeren). Magnesium bevattende antacida zijn vaak laxerend, terwijl aluminium bevattende antacida eerder
constipatie veroorzaken. Antacida die zowel magnesium als aluminium bevatten, compenseren deze effecten waardoor eventuele bijwerkingen van diarree of constipatie beperkt zijn. In zeer zeldzame gevallen treden nierstenen op.
Hypermagnesiëmie (verhoogd magnesiumgehalte in het bloed) is een andere mogelijke complicatie van antacida, hetgeen optreedt door een overdosis.
Risico's gebruik van antadcida
Alka Seltzer en Bromo Seltzer zijn antacida waarin
aspirine is opgenomen. Deze vrij verkrijgbare medicijnen verhogen bij sommige patiënten het risico op ernstige maag- of darmbloedingen. Dit meldde de Amerikaanse Food and Drug Administration begin juni 2016. Bij het gebruik van antacida verhoogt het risico tevens op een mogelijke
botbreuk (door
osteoporose waarbij een verlies van botmassa plaatsvindt). Daarnaast zijn sommige patiënten gevoeliger voor bepaalde voedingsmiddelen bij het gebruik van antacida.
Lees verder