Witte vlekjes (stipjes) in de ontlasting: Oorzaken
De ontlasting heeft een bruine kleur. Deze kleur komt tot stand door de aanwezigheid van gal, een vloeistof die de lever aanmaakt en helpt bij de spijsvertering. Af en toe bevinden zich witte spikkels in de ontlasting. Soms is een eenvoudige verklaring te geven aan dit onschuldige fenomeen, namelijk medicatiegebruik of een andere omgevingsfactor. Maar soms vloeien de witte spikkels in de ontlasting wel uit een aandoening voort, zoals een leverprobleem, waarvoor wel een medische behandeling noodzakelijk is. Na een grondig lichamelijk en diagnostisch onderzoek, volgt een behandeling van het onderliggend probleem, zodat de witte spikkeltjes in de poep verdwijnen.
Biliaire atresie en spikkels in de ontlasting
'Biliair' staat voor 'met betrekking tot gal' en 'atresie' is de medische term voor 'afsluiting (van een lichaamsopening)'. Biliaire atresie is een
aangeboren aandoening waarbij een afsluiting bestaat van de kanalen die de lever met de galblaas verbinden. Hierdoor is een galstroom tussen deze organen niet mogelijk. Bij biliaire atresie ontstaat bijgevolg een tekort aan gal in het spijsverteringskanaal, met witte puntjes in de stoelgang als gevolg.
Coeliakie en stipjes in de stoelgang
Coeliakie is een ziekte waarbij de dunne darm gluten niet kan verteren. Hierdoor gaat de darm onder invloed van het immuunsysteem het onverdunde materiaal via de ontlasting uitscheiden, waardoor op de stoelgang vaak witte vlekken en plekken verschijnen. Glutenvrij eten, en een verwijzing naar een voedingsdeskundige zijn aanbevolen voor patiënten met glutenintolerantie.
Constipatie en vlekjes in de poep
Constipatie zelf veroorzaakt geen witte spikkeltjes in de stoelgang, maar dit wijst vaak wel op een probleem met het spijsverteringskanaal. Bij een verstopping bouwen onaangetaste voedseldeeltjes,
vitaminen en mineralen zich op. Als de patiënt dan toch stoelgang maakt, dan is deze hierdoor wit of gevuld met witte vlekjes.
Galstenen en vlekken in de ontlasting
Via een kanaal gaat gal uit de lever naar de galblaas.
Galstenen vormen zich in de galblaas en zijn gemaakt van
cholesterol of bilirubine. Ze blokkeren soms het kanaal dat verbonden is met de lever, waardoor te weinig gal terechtkomt in het spijsverteringskanaal. Dit levert ontlasting met witte vlekjes op. De behandeling van galstenen bestaat uit een
laparoscopische cholecystectomie (chirurgische ingreep voor het verwijderen van de galblaas), geneesmiddelen en lithotripsie (verbrijzelen van de
stenen).
Leverprobleem en stippen in de stoelgang
Meestal veroorzaken
leverproblemen de witte stipjes in de ontlasting. Een leverziekte,
medicatiegebruik of andere medische problemen die leiden tot leverschade, verminderen of remmen de galvorming. Hierdoor is de spijsvertering aangetast waardoor bacteriën en vetten in de stoelgang worden uitgescheiden. Een
kleigekleurde ontlasting of witte stipjes in de ontlasting zijn dan het resultaat.

Medicatie veroorzaakt soms witte stipjes in de poep /
Bron: Stevepb, PixabayMedicatie en stippeltjes in de poep
Sommige medicijnen veroorzaken witte stipjes in de ontlasting. Dit geldt vooral voor geneesmiddelen die aluminiumhydroxide bevatten, zoals bij
antacida (soort
maagzuurremmers). Ook bepaalde
antibiotica veroorzaken kleine stippeltjes in de stoelgang. Witte vlekjes in de ontlasting veroorzaakt door medicatiegebruik, is niet ernstig en behoeft geen medische behandeling. Dit symptoom verdwijnt wanneer de patiënt stopt met de medicatie.
Pancreatitis en vlekjes in de ontlasting
Bij
pancreatitis is de alvleesklier ontstoken of geïnfecteerd. Het pancreas produceert enzymen die helpen bij de spijsvertering van andere spijsverteringssappen en ook nodig zijn voor de vertering van suikers. Bij een ontstoken pancreas verloopt de productie van deze enzymen niet zo snel, waardoor vetten en suikers hun weg banen door het spijsverteringsstelsel en vervolgens in de ontlasting terechtkomen. Zuurstof- en vochttoediening,
pijnstillers en soms een chirurgische ingreep zijn nodig voor het verhelpen van een alvleesklierontsteking. Ook is een gezonde levensstijl nodig.
Parasieten en witte stukjes in de stoelgang
Witte stukjes in de ontlasting zijn soms het resultaat van parasieten, zoals
giarda en lintwormen. Deze parasieten dringen veelal het lichaam binnen via verontreinigd drinkwater of voedsel. Meestal komen de parasieten terecht in de darmbekleding, waar ze groeien of eieren leggen die later in de ontlasting te vinden zijn.
Diarree en
buikkrampen komen vaak voor bij deze parasitaire infecties.
Schimmelinfectie / Candida-schimmelinfectie en witte vlokjes in de poep
Ook een schimmelinfectie leidt mogelijk tot witte vlekjes in de stoelgang. Een overgroei van de schimmel
Candida albicans veroorzaakt mogelijk klachten aan de mond (
spruw) of het vaginale gebied. Soms zijn deze schimmelinfecties het gevolg van meer ernstige aandoeningen zoals
aids. Ook zijn ze soms een complicatie van
chemotherapie, omdat het immuunsysteem hierdoor verzwakt is. De arts zet bij een schimmelinfectie
antimycotica in om de schimmels te verwijderen uit het lichaam.
Slijm in de ontlasting en stippeltjes in de ontlasting
Een andere reden van bleke stippen in de ontlasting, is een overmatige hoeveelheid slijm in het spijsverteringskanaal. Veelal duidt dit op een
ontsteking van het darmslijmvlies, zoals bij het
prikkelbaredarmsyndroom (ziekte met symptomen van diarree en obstipatie),
colitis ulcerosa (chronische darmziekte met diarree) en de
ziekte van Crohn (aandoening met diarree en
buikpijn). De slijmproductie is eigenlijk een reactie van het lichaam om deze ziekten te bestrijden. De overmatige slijm komt voor in de ontlasting (
slijmerige ontlasting), waardoor witte vlekken in de ontlasting ontstaan.
Vette stoelgang en puntjes in de stoelgang
Te vette ontlasting veroorzaakt een bleke stoelgang, gekend als ‘steatorree’, '
vetdiarree' of ‘vetontlasting’. Dit treedt op wanneer het lichaam niet alle vetten in de spijsvertering kan absorberen, meestal door een gebrek aan gal. Het vet komt vervolgens terecht in de ontlasting, waardoor een verkleuring ontstaat.
Diagnose en onderzoeken
De arts voert een lichamelijk onderzoek uit waarbij hij de buikregio palpeert (betast). Om een idee te krijgen over de mogelijke oorzaak van de witte vlekken in de stoelgang, bevraagt hij de patiënt over zijn voedingspatroon, medicatiegebruik, andere mogelijke klachten, … Ook is een ontlastingsstaaltje nodig. Soms geeft dit reeds een idee over de oorsprong, zoals bijvoorbeeld bij een infectie. Bij steatorree (vetontlasting) is mogelijk sprake van een probleem in de spijsvertering. In een aantal gevallen zijn bijkomende
beeldvormende onderzoeken en andere diagnostische onderzoeken vereist, zoals een
colonoscopie (inwendig kijkonderzoek van de dikke darm), een
CT-scan, een
MRI-scan, een
echografie, een
röntgenfoto, een
leverbiopsie, … Het vormt voor de arts soms wel een uitdaging om de oorzaak te achterhalen waardoor vaak meerdere onderzoeken vereist zijn.
Lees verder