Majeed-syndroom: Ziekte met symptomen aan bloed, bot en huid

Het Majeed-syndroom is een zeldzame aandoening waarbij een patiënt door een verandering in een gen te maken krijgt met symptomen aan het bot (ontsteking), het bloed (bloedarmoede) en de huid (huidontsteking). Deze erfelijke ziekte behandelt de arts op basis van de aanwezige symptomen, die variëren in aantal en ernst. Medicijnen, fysiotherapie en bloedtransfusie zijn enkele ondersteunende behandelingsvormen voor deze niet te genezen aandoening. De vooruitzichten voor behandelde patiënten zijn tot slot niet gekend door het zeer lage aantal patiënten met deze ziekte.

• Epidemiologie zeldzame aandoening
• Oorzaken ziekte
• Symptomen aan bloed (bloedarmoede), bot en huid (beiden een ontsteking)
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling via medicatie, bloedtransfusie en fysiotherapie
• Prognose Majeed-syndroom onzeker

Epidemiologie zeldzame aandoening

Anno oktober 2020 is sprake van drie families in het Midden-Oosten die lijden aan het Majeed-syndroom. Hierdoor bestempelen artsen deze ziekte als uiterst zeldzaam. Meer informatie over de epidemiologie van het syndroom van Majeed is niet gevonden.

Oorzaken ziekte

Genetische veranderingen

Bij het Majeed-syndroom is sprake van mutaties (wijzigingen) in het LPIN2-gen. Dit gen zorgt ervoor dat het lipin-2-eiwit wordt geproduceerd. Dit eiwit speelt vermoedelijk een rol in de verwerking van vetten (vetstofwisseling), al zijn wel geen tekenen van een lipidenafwijking aanwezig. Lipin-2 is eveneens nodig voor de celdeling en het regelen van een ontsteking. Wanneer genmutaties plaatsvinden, dan verandert de structuur en de functie van het lipin-2-eiwit. Waarom dan precies de kenmerken van de ziekte tot stand komen, is anno oktober 2020 onduidelijk.

Overervingspatroon

Het Majeed-syndroom heeft een autosomaal recessief overervingspatroon, dus beide kopieën van een fout gen zijn nodig om de symptomenreeks tot uiting te laten komen. Normaal gesproken hebben dragers van de aandoening, zoals de ouders, geen ziektesymptomen. Maar bij het Majeed-syndroom lijden sommige ouders van kinderen het Majeed-syndroom aan de huidaandoening psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers).

Symptomen aan bloed (bloedarmoede), bot en huid (beiden een ontsteking)

De symptomen van het Majeed-syndroom komen al in het eerste levensjaar tot uiting maar ze variëren wel in aantal en ernst.

Bloed

De patiënt komt ter wereld met een bloedziekte, met name “aangeboren dyserythropoïsche bloedarmoede (anemie)”. De symptomen hiervan zijn duidelijk in het eerste levensjaar. Bij deze vorm van bloedarmoede ontstaat een tekort aan rode bloedcellen. Dit brengt complicaties met zich mee, want zonder voldoende rode bloedcellen, krijgen de weefsels van het lichaam onvoldoende zuurstof aangeleverd. Daardoor ontstaan symptomen zoals vermoeidheid, zwakte, een bleke huid (pallor) en kortademigheid (dyspneu). Deze vorm van bloedarmoede varieert van mild tot ernstig waarbij een bloedtransfusie noodzakelijk is.

Bot

Bij het Majeed-syndroom komt een terugkerende vorm van een botontsteking (osteomyelitis) tot stand die gepaard gaat met koorts. Hierdoor heeft de patiënt ook terugkerende aanvallen van pijn en gezwollen gewrichten. Deze symptomen starten reeds in de kindertijd, en houden aan tot in de volwassenheid, al verbeteren de symptomen soms kort. Door de terugkerende botontstekingen komt soms een trage groei voor. Daarnaast presenteert een patiënt zich mogelijk met contracturen (blijvende samentrekking van spieren), waardoor de gewrichten misvormd zijn en uiteindelijk een beperkt bewegingsbereik van bepaalde gewrichten tot stand komt.

Huid

De huid is bij het Majeed-syndroom eveneens aangetast. De meeste patiënten ontwikkelen immers het Sweet-syndroom. Hierbij ontstaan ontsteking van de huid die gepaard gaan met huidletsels zoals bulten of blaren op het gezicht, de nek, de rug en de armen. Koorts, zweren in en rond het mondgebied (mondzweren) en oogproblemen zijn eveneens kenmerkend bij deze aandoening. Deze huidproblemen zijn doorgaans van voorbijgaande aard maar keren wel snel terug.

Diagnose en onderzoeken

Bij een lichamelijk onderzoek bemerkt de arts de aanwezige symptomen, en dit onthult eveneens een vergrote lever (hepatomegalie) en een vergrote milt (splenomegalie). Andere mogelijke tekenen zijn cachexie (uitgemergelde toestand), gewrichtspijn, botpijn, koorts en huidletsels. Een bloedonderzoek onthult de bloedarmoede die gepaard gaat met het Majeed-syndroom. Verder maakt de arts beeldvormende onderzoeken van de botten en het skelet via een röntgenfoto en een MRI-scan. Een botbiopsie onthult een niet-specifieke ontsteking met de aanwezigheid van granulocyten (gekorrelde witte bloedcellen). Mogelijk voert de arts een beenmergbiopsie uit waarbij de arts afwijkingen identificeert. Tot slot biedt een huidbiopsie nuttige informatie over de ziekte. De bevestiging van de diagnose van het Majeed-syndroom is gebaseerd op klinische bevindingen en moleculaire genetische testen van het LPIN2-gen.

Behandeling via medicatie, bloedtransfusie en fysiotherapie

De arts behandelt het Majeed-syndroom ondersteunend omdat dit niet te genezen is.
Bloed
De bloedarmoede behandelt de arts indien nodig met een bloedtransfusie. Hiervoor controleert hij regelmatig het bloed om te bepalen of dit nodig is of niet. Af en toe is het nodig om de milt te verwijderen; deze chirurgische ingreep is in medische termen gekend als een splenectomie.

Bot

Voor de botgerelateerde problemen zet de arts niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) in. Daarnaast schrijft hij fysiotherapie voor omdat dit nodig is om het om het afsterven van de spieren en de aanhoudende spiersamentrekkingen (contracturen) te voorkomen. Soms reageert een patiënt niet op de medicijnen, en dan moet de arts andere medicijnen voorschrijven, zoals corticosteroïden. Langdurige bedrust moet de patiënt tot slot vermijden.

Huid

De arts kiest voor een kortstondige kuur met corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers) voor de behandeling van de huidgerelateerde symptomen. Het is namelijk niet aangewezen om langdurig corticosteroïden te gebruiken. Zeker bij kinderen verhoogt het langdurig gebruik van dit medicijn het risico op het ontwikkelen van complicaties.

Prognose Majeed-syndroom onzeker

Door het zeer lage aantal patiënten, is zowel de medisch-wetenschappelijke literatuur als op het Internet geen informatie gevonden over de prognose van patiënten met het Majeed-syndroom.