Krakend geluid in oor: oorzaken en symptomen kraken in oren

Een krakend geluid in het oor of kraken in beide oren is een relatief niet-specifiek symptoom dat kan optreden als een normaal verschijnsel van drukvereffening in het oor, maar het kan ook optreden als gevolg van ernstigere ooraandoeningen. Deze laatste vertonen meestal andere symptomen zoals zoemen in de oren, oorpijn of koorts, en vereisen dringend een medisch onderzoek voor snelle diagnostiek en behandeling. Meestal is een krakend geluid in het oor een tamelijk ongevaarlijk en onschuldig symptoom, ook al is het zeer vervelend voor de getroffenen. Mogelijk heeft zich een oorsmeerprop in je oor gevormd, dat het geluid veroorzaakt. Probeer het niet te verwijderen met een wattenstaafje. Laat je oor schoonmaken door een arts of gebruik oorsmeerspray. Vreemde voorwerpen in het oor kunnen ook een krakend geluid veroorzaken. Ontsteking in het oor kan ook verantwoordelijk zijn voor het kraken. Een middenoorontsteking is een mogelijke trigger voor het geluid in je oor.

• Een krakend geluid in het oor
• Symptomen van een krakend geluid in het oor
• Mogelijke oorzaken van kraken in het oor
• Vreemde voorwerpen
• Kaakgewrichtsklachten (temporomandibulaire dysfunctie, TMD)
• Oorsmeer
• Allergie
• Zere keel of keelpijn
• Disfunctie van de buis van Eustachius
• Acute middenoorontsteking
• Oorsuizen of tinnitus
• Complicaties
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Lichamelijk onderzoek en vervolgonderzoek
• Kaakchirurg
• Beeldvormend onderzoek
• Behandeling van kraken in de oren
• Oorsmeer verwijderen
• Plaatsen van trommelvliesbuisjes
• Ballondilatatie buis van eustachius
• Oorontsteking behandelen
• Behandeling van temporomandibulaire dysfunctie
• Zelfzorg
• Neusspoeling
• Verwijdering van oorsmeer
• Steek geen wattenstaafje in je oor
• Vrij verkrijgbare medicijnen
• TMD-oefeningen
• Prognose
• Prognose bij oorsmeerophoping of vreemde voorwerpen
• Prognose bij oorontstekingen
• Prognose bij onderliggende medische aandoeningen
• Preventie

Een krakend geluid in het oor

Het trommelvlies is verantwoordelijk voor de meeste gevallen van een krakend geluid in het oor. Wanneer er een onbalans is tussen interne en externe druk, beweegt het trommelvlies om de druk te egaliseren en genereert het een krakend geluid. Deze drukvereffening wordt overgebracht via de buis van Eustachius.

De buis van Eustachius verbindt de neus-keelholte met het middenoor. Als de omstandigheden van de externe luchtdruk veranderen, bijvoorbeeld wanneer een vliegtuig landt, gaat de buis open om de druk tussen buiten en binnen het oor gelijk te maken en zet zo het trommelvlies in beweging. Hierdoor ontstaat een krakend geluidje in het oor.

Symptomen van een krakend geluid in het oor

Een krakend geluid in het oor of in beide oren wordt meestal waargenomen bij slikken, kauwen, geeuwen, snuiten of praten, maar kan ook onafhankelijk zijn van dergelijke bewegingen. Het oorgeluid bij het slikken of een slikbeweging is vaak te wijten aan een gelijktijdige drukvereffening, waarbij de buis van Eustachius (die de verbinding vormt tussen de middenoorholte en de keel-neusholte) kort opengaat, zodat de luchtdruk in het oor kan worden aangepast aan de externe druk. Bij slikken, kauwen, geeuwen en spreken gaat deze buis heel even open (waar twee spiertjes voor zorgen), waardoor de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft.

De korte opening van de buis van Eustachius gaat gepaard met een beweging van het trommelvlies, dat een krakend geluid kan veroorzaken. De drukcompensatie kan ook nodig zijn bij het vliegen of bij andere plotselinge hoogteverschillen of veranderingen in de luchtdruk (bijvoorbeeld met de auto omhoog of omlaag rijden). De drukvereffening is ook duidelijk waarneembaar tijdens duiken.

Als het krakende geluid wordt veroorzaakt door een onderliggende aandoening, dan kan dit gepaard gaan met andere symptomen en klachten.

Mogelijke oorzaken van kraken in het oor

Het knisperende of krakend geluid in het oor kan een symptoom zijn van drukvereffening die je kent van vliegen of duiken. Het kan ook verband houden met een slecht uitgelijnde kaak of een ontsteking in het oor.

Vreemde voorwerpen

De reden waarom je een geluid in het oor hoort, is meestal dat er spanning staat op het trommelvlies, bijvoorbeeld door een vreemd voorwerp in de gehoorgang. Naast een merkwaardig gevoel, kan dit het gehoor in dat oor aantasten.

Kaakgewrichtsklachten (temporomandibulaire dysfunctie, TMD)

De kaak en stoornissen van het bewegingsapparaat van het kauworgaan kunnen ook een rol spelen bij een krakend geluid in het oor. Een verkeerde uitlijning kan verantwoordelijk zijn voor het geluid. Temporomandibulaire dysfunctie (TMD) is een verzamelnaam voor stoornissen van het bewegingsapparaat van het kauworgaan. Het betekent dat de scharnierende verbinding tussen het bovenste en het onderste kaakgewricht niet goed functioneert. Knappende, krakende geluiden en pijn in het gewricht, zijn veel voorkomende symptomen.

Oorsmeer

Oorsmeer kan ook kraken in de oren veroorzaken. Knettert het als je slikt? Dan is oorsmeer waarschijnlijk de boosdoener. Slikken betekent altijd een drukverandering. Dit wordt geblokkeerd door de oorsmeer. De opbouw van oorsmeer veroorzaakt ook andere symptomen zoals een gevoel van volheid in het oor, drukgevoel in het oor, hoesten, jeuk in het oor en oorpijn.

Allergie

Veel mensen reageren allergisch op medicijnen. Zo kunnen oordruppels, waar antibiotica in zit, een allergische reactie veroorzaken in de uitwendige gehoorgang.

Zere keel of keelpijn

Het oor is anatomisch verbonden met de keel. Wanneer de keel pijn doet en ontstoken raakt (keelpijn en keelontsteking), kan het oor ook worden aangetast. Deze ontsteking kan ook kraken in het oor veroorzaken.

Disfunctie van de buis van Eustachius

De buis van Eustachius is een kleine, smalle buis je middenoor met je keelholte verbindt. Je hebt er een in elk oor. De buis van Eustachius heeft verschillende functies, waaronder de druk in je middenoor gelijk houden met de druk in je omgeving en het afvoeren van vocht uit je middenoor. Meestal zijn de buisjes van Eustachius gesloten. Bij slikken en geeuwen gaat de buis even open, waardoor er lucht aan- of afgevoerd wordt. Aldus blijft de luchtdruk aan weerskanten van het trommelvlies gelijk. Een disfunctie van de buis van Eustachius kan leiden tot een krakend of knallend geluid in je oor. Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van disfunctie van de buis van Eustachius:

• een infectie zoals verkoudheid of bijholteontsteking
• allergieën
• vergrote amandelen
• irriterende stoffen in de lucht, zoals sigarettenrook of vervuiling
• neuspoliepen
• neustumoren

Acute middenoorontsteking

Acute otitis media of middenoorontsteking is een ontsteking van het middenoor, een met lucht gevulde ruimte waarin zich de gehoorbeentjes bevinden. Het komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Een buis van Eustachius kan bijdragen aan de ontwikkeling van acute otitis media. Wanneer de buizen worden vernauwd of geblokkeerd, kan vocht zich ophopen in het middenoor en geïnfecteerd raken. Een acute middenoorontsteking kan leiden tot een krakend geluid in het oor, evenals andere klachten.

Oorsuizen of tinnitus

Een andere mogelijke oorzaak van een krakend geluid in het oor is tinnitus of oorsuizen. Dit wordt vaak omschreven als een fluitend geluid, maar kan ook worden opgemerkt als een knetterend of ander oorgeluid.

Complicaties

In de meeste gevallen zijn er geen speciale complicaties bij kraken in het oor. De klacht is meestal slechts tijdelijk en verdwijnt dan vanzelf, wat resulteert in een volledig positief verloop van de ziekte. Naast een krakend geluid in het oor hebben de getroffenen vaak ook last van oorpijn. Deze pijn kan zich verspreiden naar het hoofd of de tanden en kan in deze regio's ook ongemak veroorzaken. Het verdere verloop van deze klacht hangt ook sterk af van de oorzaak, zodat in het algemeen geen algemene aanbevelingen kunnen worden gegeven.

Als het gekraak in het oor wordt veroorzaakt door water in het oor, verdwijnt de klacht meestal vanzelf als het water is verwijderd. In het geval van griep of verkoudheid is kraken in het oor een ander veel voorkomend symptoom en verdwijnt het ook wanneer de onderliggende ziekte is overwonnen. In zeldzame gevallen kan kraken in het oor leiden tot een ontsteking in het oor, die ook kan worden behandeld.

Huisarts raadplegen

Raadpleeg je huisarts als je naast een krakend geluid in het oor, ook een van de volgende symptomen ervaart:

• krakende geluiden in het oor die je dagelijkse activiteiten verstoort of waardoor je minder goed hoort
• symptomen die ernstig, aanhoudend zijn of blijven terugkomen
• oorafscheiding met bloed of pus
• gehoorverlies
• tekenen van een oorontsteking, zoals koorts of pijn, die langer dan één dag aanhouden
• vocht uit het oor

Onderzoek en diagnose

Lichamelijk onderzoek en vervolgonderzoek

Om de aandoening te diagnosticeren, zal de huisarts je medische geschiedenis in ogenschouw nemen, vragen stellen over je klachten en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Dit omvat waarschijnlijk het onderzoeken van je oren, keel en kaak. Als het gekraak in het oor kan worden waargenomen zonder bijkomende symptomen, is het voor een arts vaak buitengewoon moeilijk om een ​​duidelijke diagnose te stellen. De klassieke benadering voor het diagnosticeren van oorklachten bestaat uit een visueel onderzoek van de gehoorgang met een otoscoop. Een onderzoek van de nasopharynx of neus-keelholte kan ook aanwijzingen opleveren om een ​​diagnose te stellen. Ook kan de arts een gehoortest uitvoeren. Een tympanometrie levert informatie op over de werking van het middenoor (tympano).

Kaakchirurg

Bij vermoeden van de oorzaak van het kraken in het oor ter hoogte van de kaak is een bezoek aan een kaakchirurg aan te raden, die de positie van de tanden, kaakbeweging, kauwspieren en het temporomandibulaire (of kaak-) gewricht, een scharniergewricht dat je kaak voor je oor met je schedel verbindt, nader bekijkt. Hierbij kunnen röntgenfoto's van de kaak bijdragen aan de diagnose.

Beeldvormend onderzoek

Soms is beeldvormend onderzoek zoals een CT-scan of MRI-scan nodig voor het stellen van de juiste diagnose.

Behandeling van kraken in de oren

De behandeling van een krakend geluid in het oor hangt af van de oorzaak. Enkele voorbeelden van behandelingen die de (huis)arts kan voorschrijven, zijn onder meer:

Oorsmeer verwijderen

Verwijdering van oorsmeer door een arts als oorsmeer een verstopping veroorzaakt en verantwoordelijk is voor de klachten.

Plaatsen van trommelvliesbuisjes

Plaatsing van buisjes in je trommelvliezen zodat er geen onderdruk kan ontstaan in het middenoor en om vocht af te voeren.

Ballondilatatie buis van eustachius

Bij ballondilatatie van de buis van Eustachius wordt een ballonkatheter in het kraakbenige deel van de buis van Eustachius gebracht en door deze op te blazen wordt het kraakbenige deel uitgerekt, zodat de buis van Eustachius gemakkelijker opent bij het slikken

Oorontsteking behandelen

Vaak wordt een combinatie van pijnstillende oordruppels, decongestivum-neussprays en orale inname van ontstekingsremmende preparaten gebruikt om ontstekingen van het middenoor tegen te gaan. Soms zal de arts een antibioticum voorschrijven. Een andere optie voor het behandelen van herhaalde ontsteking van het middenoor is het gebruik van een zogenaamde trommelbuis (zie boven).

Behandeling van temporomandibulaire dysfunctie

Fysiotherapie kan hierbij zeer nuttig zijn. Het belangrijkste doel hiervan is om de spanning in de spieren te verlichten, de bewegingssequenties te corrigeren en het temporomandibulair gewricht te stabiliseren. Als de tanden en kiezen niet goed op elkaar passen, kan een plastic plaatje (splint) uitkomst bieden, zodat de kaak op een juiste manier wordt belast. Een operatie van de kaakgewrichten wordt slechts zelden uitgevoerd.

Zelfzorg

Als het gekraak in je oor niet ernstig is en niet gepaard gaat met andere symptomen, kun je mogelijk volstaan met zelfzorgmaatregelen en huismiddeltjes.

Neusspoeling

Een neusspoeling met zout water helpen om overtollig slijm uit je neus en sinussen te verwijderen die mogelijk bijdragen aan disfunctie van de buis van Eustachius.

Verwijdering van oorsmeer

Je kunt oorsmeer zachter maken met een paar druppels babyolie of vrij verkrijgbare oordruppels. Je kan ook gebruikmaken van een speciale spray. De spray is verkrijgbaar in de drogisterij of apotheek.

Steek geen wattenstaafje in je oor

Steek geen wattenstaafje of ander voorwerp in je oor. Dit kan leiden tot een oorprop door ophoping van oorsmeer in de gehoorgang. Door met een wattenstaafje in je oor te peuteren, riskeer je tevens de gehoorgang en/of het trommelvlies te beschadigen,

Vrij verkrijgbare medicijnen

Je kunt medicijnen zoals paracetamol of ibuprofen gebruiken om ontstekingen en pijn te verminderen, of decongestiva en/of antihistaminica om congestie te verminderen.

TMD-oefeningen

Mogelijk kun je de pijn en het ongemak van TMD-stoornissen of kaakgewrichtsklachten verlichten door specifieke oefeningen te doen, het gebied te masseren of een koude applicatie toe te passen.

Prognose

De prognose voor een krakend geluid in het oor is over het algemeen gunstig, vooral als de oorzaak tijdig wordt vastgesteld en behandeld. In de meeste gevallen is het krakende geluid in het oor een tijdelijk probleem en het gevolg van iets onschuldigs, zoals oorsmeerophoping of drukveranderingen in het oor. Wanneer deze oorzaken worden aangepakt, verdwijnt het krakende geluid vaak vanzelf of na eenvoudige behandelingen zoals het reinigen van het oor of het gebruik van oorsmeerspray.

Prognose bij oorsmeerophoping of vreemde voorwerpen

Als het krakende geluid wordt veroorzaakt door oorsmeerophoping of een vreemd voorwerp in het oor, kan dit meestal snel worden verholpen door een arts die het oor professioneel schoonmaakt. Nadat het oor is gereinigd, verdwijnen de symptomen doorgaans direct of binnen enkele dagen. De kans op complicaties is laag als er geen schade is aan het trommelvlies of de gehoorgang.

Prognose bij oorontstekingen

Als de oorzaak van het krakende geluid een oorontsteking is, hangt de prognose af van de ernst van de infectie. Bij een middenoorontsteking is een snelle behandeling met antibiotica of ontstekingsremmers vaak effectief en leidt dit tot volledig herstel. De symptomen, inclusief het kraken in het oor, verdwijnen meestal binnen enkele dagen tot weken. In ernstige gevallen kan de ontsteking zich echter uitbreiden of schade veroorzaken aan het oor, wat langdurige gehoorproblemen kan veroorzaken. Het is daarom belangrijk om bij aanhoudende pijn of koorts direct een arts te raadplegen.

Prognose bij onderliggende medische aandoeningen

In zeldzame gevallen kan een krakend geluid in het oor het gevolg zijn van ernstigere aandoeningen zoals een tumor of chronische oorziekte. De prognose bij deze aandoeningen varieert sterk afhankelijk van de diagnose en de gekozen behandeling. Vroege detectie en behandeling zijn cruciaal om complicaties te voorkomen en de kans op herstel te vergroten.

Preventie

Er zijn geen algemene aanbevelingen om een krakend geluid in het oor te voorkomen. In de ruimste zin kan het vermijden van bovenste luchtwegaandoeningen het optreden van een ventilatiestoornis van de buis van Eustachius voorkomen. Hiervoor moet het immuunsysteem worden versterkt door middel van een gezonde leefstijl. Helaas kunnen anatomische oorzaken van kraken in het oor, zoals een vernauwing van de buis van Eustachius, niet worden beïnvloed door deze maatregelen.

Lees verder

• Drukgevoel in oor: symptomen en oorzaken van druk in het oor
• Verstopte oren: dichte oren (zelf) oplossen en behandelen
• Oorpijn: oorzaken en oorpijn verzachten kind en volwassene
• Oorontsteking: symptomen baby, kind en volwassenen
• Oorpoliep: symptomen en behandeling poliep in oor