Yogahoudingen – dwi pada viparita dandasana

Dwi pada viparita dandasana (achterwaartse tweebenige stokhouding) is een yogahouding die de rug zo lenig maakt als van een kat. Typisch een oefening voor gevorderde yogi’s met een voldoende flexibele rug dankzij langdurig en toegewijd praktiseren van de vele voorbereidende asana’s. Op mentaal vlak vergroot deze houding op grandioze wijze het uithoudingsvermogen. Het is een fysieke evenwichtsoefening die helpt om een gebalanceerd persoon te worden. In de orthodoxe yoga wordt dwi pada viparita dandasana gebruikt om de Anahata Chakra (hartchakra) te openen.

Inhoud

• Oorsprong van dwi pada viparita dandasana (achterwaartse tweebenige stokhouding)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van dwi pada viparita dandasana (achterwaartse tweebenige stokhouding)
• Therapie

Oorsprong van dwi pada viparita dandasana (achterwaartse tweebenige stokhouding)

Het Sanskriet-woord dwi betekent ‘twee’. Pada heeft de betekenis van ‘voet’ en viparita wil zeggen ‘omgekeerd’. Danda is Sanskriet voor ‘stok’ of ‘staf’. Asana is een ander woord voor '(zit)houding' en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). Vrij vertaald betekent deze yogahouding ‘achterwaartse tweebenige stokhouding’. Het is een uitdagende asana uit de hatha-yoga. In de kundalini-yoga wordt dwi pada viparita dandasana onder andere gebruikt om de ‘hartchakra’ (Anahata Chakra) te openen. Deze chakra bevindt zich ter hoogte van het borstbeen en wordt de 'zetel van de emoties' genoemd.

Hindoeïsme
Dwi pada viparita dandasana is een yogahouding met een opmerkelijke symboliek. In het hindoeïsme stelt iemand die God aanbidt zich nederig en onderworpen op. Dit uit hij door plat op de vloer te gaat liggen, de armen naar voren gestoken. Overigens is dat ook in bepaalde katholieke wijdingsrituelen gebruikelijk. De Indiase yogi symboliseert deze nederigheid echter in de vorm van dwi pada viparita dandasana, ofwel een extreem achterwaartse, maar niettemin zeer bevallige en sierlijke buiging.

Techniek

Wees u ervan bewust dat dwi pada viprarita dandasana geen asana is waar beginners zich aan kunnen wagen. Deze yogahouding vergt een langdurige, toegewijde training om de rug zo lenig te krijgen als vereist is. Beheers eerst de beginnershoudingen. U voorkomt daarmee blessures.

1. Ga in savasana (lijkhouding). Lig plat op de rug, voeten bij elkaar, de armen ontspannen aan weerszijden van het lichaam. Bereid u mentaal voor op de yogaoefening.
2. Breng de armen over het hoofd. Buig daarna de ellebogen en plaats de handpalmen zo dicht mogelijk bij of onder de schouders op de vloer. De vingers wijzen naar de voeten.
3. Trek nu de knieën op. Probeer de voeten zo dicht mogelijk bij de heupen te krijgen, voetzolen plat op de vloer.
4. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling. Ontspan u, bereid u voor.
5. Breng tijdens een uitademing het bovenlichaam en het hoofd omhoog. Doe dat in die mate dat de kruin van uw hoofd op de vloer rust. Blijf rustig doorademen.
6. Strek tijdens een uitademing de benen, ongeveer in een hoek van 45 graden ten opzichte van de vloer. De handen, voeten en de kruin dragen het lichaamsgewicht.
7. Plaats de linkerhand achter uw hoofd. De elleboog van uw linkerarm steunt nu mede het lichaamsgewicht.
8. Doe hetzelfde met de rechterhand. Het lichaamsgewicht steunt nu ook op beide ellebogen en onderarmen. Plaats de rechterhand tegen de linkerhand aan. De ellebogen wijzen op schouderbreedte naar voren.
9. Ontspan u. Vouw de handen, de vingers verstrengeld in de christelijke gebedshouding. Uw achterhoofd ligt nu in de palm van uw handen.
10. Probeer de schouders zo hoog mogelijk te krijgen, wat ook geldt voor de borstkas en de benen. Idealiter staat het bovenlichaam verticaal boven de vloer (90 graden), de benen ongeveer in een hoek van vijfenveertig graden, de voeten plat op de vloer.
11. Blijf enkele minuten in dwi pada viparita dandasana, al naargelang uw capaciteiten.
12. Kom in omomgekeerde volgorde terug in savasana (lijkhouding).
13. Ontspan grondig in savasana II (lijkhouding).

Aandachtspunten

Waag u pas aan de 'achterwaartse tweebenige stokhouding' als u de beginnershoudingen volledig beheerst. Enkele belangrijke yogaoefeningen zijn surya namaskar (zonnegroet), bhujangasana (cobrahouding), parivrtta trikonasana (omgekeerde driehoekhouding), ustrasana (kameelhouding), maar ook janu sirsasana (hoofd-naar-kniehouding), virabhadrasana I (held of krijger) en purvottanasana (oostwaartse strekhouding).

Blessures
Dwi pada viparita dandasana is een houding die alleen geschikt is voor gevorderde yogi's. Voorkom blessures, word dus niet overmoedig in hatha-yoga. Doe deze yogaoefening niet bij rugproblemen, zoals een hernia. Evenmin bij klachten van de gewrichten van onder andere enkels, schouders en nek.

Uitwerking

Dwi pada viparita dandasana heeft veel gezondheidsvoordelen. De oefening versterkt de heupen en het hele spierstelsel, van de benen tot de armen, schouders, rug en borst. Door de extreme achterwaartse buiging krijgen alle buikorganen, zoals de lever, milt, alvleesklier en het darmstelsel, een grondige massage. De daaruit voortvloeiende gezonde peristaltiek zorgt ervoor dat obstipatie tot het verleden behoort. Volgens de yogahandboeken heeft dwi pada viparita dandasana een zeer kalmerend effect op de hersenen, waardoor emotionele mensen veel baat kunnen hebben bij deze yogahouding.

Anahata Chakra (hartchakra)
Volgens de yogahandboeken is dwi pada viparita dandasana zeer geschikt voor het stimuleren van het hartcentrum, ofwel de Anahata Chakra, die zich volgens de yogi’s dicht bij de ruggengraat, tussen beide longen in de hartstreek bevindt, ter hoogte van het borstbeen. Deze chakra wordt gezien als de zetel van de emoties, de bron van alle affectie en geluksgevoelens. In het christendom wordt het hart gesymboliseerd met een roos, ook wel de Tempel des Heren genoemd. Enkele kernbegrippen van de Anahata Chakra zijn compassie, acceptatie van uzelf en anderen, liefde, vrede en zelfvertrouwen. In de orthodoxe yoga is de Anahata Chakra de zetel van het bewustzijnsbeginsel.

Gezondheidsvoordelen van dwi pada viparita dandasana (achterwaartse tweebenige stokhouding)

Dwi pada viparita dandasana is in de gevorderde yogapraktijk een belangrijke oefening, al was het alleen maar om de belangrijke rol die deze yogahouding speelt in kundalini-yoga en bij het stimuleren van de chakra’s, in het bijzonder de Anahata Chakra.

Therapie

Dwi pada viparita dandasa heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op onder andere de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Verzwakte buikspieren.
• Gebrekkige spijsvertering.
• Obstipatie.
• Menstruatieklachten.
• Depressie.
• Stress.
• Emotionele onrust.
• Mentale onbalans.
• Slecht concentratievermogen.
• Gebrek aan energie.
• Slechte lichaamshouding.
• Gebrek aan uithoudingsvermogen, slecht (fysiek) evenwichtsgevoel.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Geschiedenis van yoga – hatha yoga
• Yogahoudingen – dandasana (stok- of stafhouding)
• Yogahoudingen – urdhva mukha svanasana (omhoogkijkende hond)