Carpaal tunnel syndroom: Tintelingen en/of zwakte in de hand

Carpaal tunnel syndroom: Tintelingen en/of zwakte in de hand Het carpaal tunnel syndroom is een aandoening waarbij een overmatige druk op de middelste zenuw (mediane zenuw) in de pols ontstaat. Deze zenuw is verantwoordelijk voor het gevoel en de beweging in delen van de hand. Het carpaal tunnel syndroom leidt tot gevoelloosheid, tintelingen, zwakte of spierbeschadiging in de hand en vingers. Dankzij de juiste behandeling met zelfzorgmaatregelen, braces, medicijnen en soms chirurgie zijn de tintelingen en gevoelloosheid te verlichten en het herstelt de functie van de pols en hand. De vooruitzichten voor vroeg behandelde patiënten zijn meestal goed, terwijl bij anderen soms blijvende zenuwschade optreedt. Via enkele maatregelen valt het carpaal tunnel syndroom tot slot te voorkomen.

Synoniemen ziekte

Het carpaal tunnel syndroom is ook gekend als:
  • het carpaaltunnelsyndroom
  • het carpale tunnel syndroom
  • het carpaletunnelsyndroom

Epidemiologie carpaal tunnel syndroom

De incidentie van het carpaal tunnel syndroom bedraagt 2,5 gevallen per 1000 patiënten per jaar. Mensen met een blanke huidskleur vormen het grootste risico op het carpaal tunnel syndroom. Bij niet-blanke Zuid-Afrikanen komt de ziekte zelden voor. Het carpaal tunnel syndroom komt het meest voor bij mensen tussen de dertig tot zestig jaar. Slechts 10% van de patiënten met de aandoening is jonger dan 31 jaar. De ziekte komt tot slot vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Oorzaken: Overmatige druk op middelste zenuw in pols

De middelste zenuw biedt gevoel en beweging aan de duimzijde van de hand. Dit omvat de handpalm, de duim, de wijsvinger, de middelvinger en de duimzijde van de ringvinger. Het gebied in de pols, waar de zenuw in de hand binnenkomt, is gekend als de carpale tunnel. Deze tunnel is normaal smal. Elke zwelling doet de zenuw dichtknijpen hetgeen leidt tot de symptomen van het carpaal tunnel syndroom.

Zwaarlijvigheid vormt een risicofactor voor het carpaal tunnel syndroom / Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)Zwaarlijvigheid vormt een risicofactor voor het carpaal tunnel syndroom / Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)

Risicofactoren

Sommige patiënten met het carpaal tunnel syndroom zijn geboren met een kleine carpaal tunnel. Het carpaal tunnel syndroom is soms ook het gevolg van steeds herhalende hand- en polsbewegingen. Het gebruik van handgereedschappen vormt ook een risicofactor voor het carpaal tunnel. Typen op een computer, werken met een computermuis, herhalende bewegingen tijdens het werk, het spelen van een muziekinstrument of sporten zijn geen oorzaken van de aandoening. Wel leiden deze activiteiten tot tendinitis (peesontsteking) en bursitis (ontsteking van een slijmbeurs door overbelasting) in de hand. Hierdoor ontstaat wel een vernauwde carpale tunnel wat leidt tot symptomen van het syndroom.

Andere factoren die soms leiden tot het carpaal tunnel syndroom zijn:

Symptomen: Gevoelloosheid, tintelingen, pijn en/of zwakte in hand

In een gevorderd stadium of bij chronische symptomen sterft de spier onder de duim af. Gevoelloosheid of tintelingen in de duim en de volgende twee of drie vingers en/of de handpalm van één of beide handen is een veel voorkomend symptoom. De vingers voelen gezwollen aan, maar zijn het in de praktijk niet. Daarnaast is de patiënt onhandig met de hand wanneer hij een object wil grijpen of heeft hij problemen met fijne vingerbewegingen (coördinatieproblemen) in één of beide handen. Hij presenteert zich tevens met pijn en soms ook een brandend gevoel in de pols en hand in één of beide handen en/of pijn die zich uitstrekt tot de elleboog (brandende handen). Zwakte is bovendien kenmerkend bij het carpaal tunnel syndroom. Dit houdt in dat de patiënt zwakte vertoont in één of beide handen, waardoor het bijvoorbeeld ook moeilijk is om een tas te dragen of de hand te schudden. Handkrampen komen bij een aantal patiënten eveneens tot stand.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Tijdens een lichamelijk onderzoek bemerkt de arts gevoelloosheid in de handpalm, de duim, de wijsvinger, de middelvinger en de duimzijde van de ringvinger en de zwakke handgreep. Wanneer hij op de middelste zenuw in de pols tikt, ervaart de patiënt pijn die gaat van de pols naar de hand (Tinel-teken). Andere symptomen die de arts identificeert, zijn gevoelloosheid, tintelingen en/of zwakte die optreden wanneer de patiënt de pols naar voren duwt gedurende zestig seconden.

Resultaten van een EMG: elektromyogram / Bron: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Resultaten van een EMG: elektromyogram / Bron: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Diagnostisch onderzoek
De patiënt krijgt een röntgenfoto van de pols om andere problemen zoals artritis (gewrichtsontsteking) in de pols uit te sluiten. De arts voert bovendien een elektromyografie (EMG) uit om de spier- en de zenuwfunctie te controleren. Een ander nuttig diagnostisch instrument is een zenuwgeleidingstest, waarbij de arts kijkt naar de snelheid van de elektrische signalen die zich verplaatsen door middel van een zenuw.

Differentiële diagnose

Volgende aandoeningen en syndromen bootsen het klinisch beeld na van het carpaal tunnel syndroom; de arts moet deze dus eerst uitsluiten via lichamelijke en beeldvormende onderzoeken:
  • acute compartimentsyndroom (schade aan spieren en zenuwen met pijn, gevoelloosheid en zwakte)
  • brachiale plexopathie (zenuwpijn of zwakte in arm of hand)
  • cervicale myofasciale pijn
  • cervicale spondylose
  • de ziekte van Lyme
  • diabetische neuropathie (zenuwschade door diabetes met pijn aan veel lichaamsdelen)
  • epicondylitis
  • het thoraxapertuursyndroom
  • Ischemische monomelische neuropathie
  • lepra
  • mononeuritis multiplex
  • multiple sclerose
  • neoplastische brachiale plexopathie
  • overbelastingsblessure
  • posttraumatische syringomyelia
  • traumatische brachiale plexopathie
  • tussenwervelschijfaandoening van de nek

Behandeling

Zelfzorg

Des te sneller de patiënt begint met de behandeling, des te beter de kansen op het stoppen van symptomen en het voorkomen van langdurige schade aan de zenuwen. ’s Nachts draagt de patiënt daarom gedurende enkele weken een spalk. Is dit niet effectief, dan draagt de patiënt de spalk eveneens overdag. Slapen op de polsen is verder niet aanbevolen. Het plaatsen van warme en koude kompressen gedurende tien tot vijftien minuten (één of twee keer per uur) op het getroffen gebied, vermindert de pijn. Verder is het soms nodig om ergonomische aanpassingen door te voeren op het werk of thuis, waarbij hulp van een ergotherapeut nuttig is. Zo werkt de patiënt best met speciale of anders geplaatste toetsenborden, computermuizen en muismatten. Het toetsenbord moet laag genoeg zijn, zodat de polsen niet naar boven worden gebogen tijdens het typen.

Indien de zelfzorgtips niet helpen, is medicatie beschikbaar / Bron: Stevepb, PixabayIndien de zelfzorgtips niet helpen, is medicatie beschikbaar / Bron: Stevepb, Pixabay
Professionele medische zorg
Medicatie
De patiënt gebruikt niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), zoals ibuprofen of naproxen om de pijn te bestrijden. Injecties met corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers) in het carpale tunnel-gebied (niet in de zenuw!) verlichten eveneens (tijdelijk) de pijn in het gebied van de carpale tunnel.

Chirurgie
Sommige patiënten krijgen een chirurgische ingreep waarbij de arts in het ligament snijdt die druk geeft op de zenuw. Dit is enkel nodig bij patiënten met zeer ernstige symptomen waarbij andere behandelingen niet effectief zijn.

Prognose

De symptomen verbeteren vaak zonder chirurgie. Maar meer dan de helft van de patiënten met het carpaal tunnel syndroom heeft uiteindelijk toch een operatie nodig. Een operatie is meestal succesvol, maar hangt af van de duur en ernst van de zenuwcompressie (beknelde zenuw). Zelfs bij een succesvolle operatie duurt de volledige genezing soms meerdere maanden.

Complicaties

Complicaties treden normaal gezien niet op wanneer de arts de aandoening goed behandelt. Onbehandeld ontstaat zenuwschade, hetgeen resulteert in blijvende zwakte, gevoelloosheid en tintelingen.

Preventie aandoening

Het is aanbevolen om steeds gereedschappen en apparatuur aan te schaffen met een goed ergonomisch ontwerp. Deze verkleinen de kans op polsletsels. Ergonomische hulpmiddelen zoals aangepaste toetsenborden en polsbraces zijn beschikbaar voor het verbeteren van de polshouding. Deze zijn verkrijgbaar in tal van (web)winkels. Tot slot is het aangewezen om regelmatig te pauzeren tijdens het typen en altijd te stoppen bij het gevoel van tintelingen of pijn. Andere preventieve maatregelen omvatten zorgen voor een gezond gewicht, voldoende fysieke inspanning leveren en een gezond gewicht handhaven.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Carpaal Tunnel Syndroom: Symptomen, oorzaken en behandelingWat is het Carpaal Tunnel Syndroom of Carpale Tunnel Syndroom? Wat zijn de oorzaken van deze vervelende aandoening, die…
Carpaal Tunnel Syndroom: pijnlijke, tintelende vingersCarpaal Tunnel Syndroom: pijnlijke, tintelende vingersBij Carpaal Tunnel Syndroom (CTS) is er sprake van een beknelling van de middelste handzenuw (nervus medianus) in de pol…
Dove tintelende vingers: het carpaal tunnel syndroomSommige mensen hebben voortdurend een doof gevoel in de hand of ze hebben last van tintelende vingers. In veel gevallen…
Carpaal tunnelsyndroom: symptomen, behandelingCarpaal tunnelsyndroom: symptomen, behandelingAls het kanaal waar de zenuwen en buig pezen doorheen lopen in de pols gezwollen raakt, en daardoor klachten veroorzaakt…

Opgezette lymfeklieren achter oor: oorzaak opgezette klierenOpgezette lymfeklieren achter oor: oorzaak opgezette klierenOpgezette lymfeklieren achter het oor kunnen voor onrust zorgen, maar veelal is de oorzaak relatief onschuldig. Lymfekli…
Gewrichtsklachten: gezond gewicht en een goede levensstijlGewrichtsklachten: gezond gewicht en een goede levensstijlEen veelvoorkomende vraag van mensen met een gewrichtsaandoening, zoals reuma of artrose, is de vraag of de gewrichtskla…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Jarmoluk, Pixabay
  • Geraadpleegd op 1 februari 2017:
  • Carpal Tunnel Syndrome - Topic Overview, http://www.webmd.com/pain-management/carpal-tunnel/carpal-tunnel-syndrome-topic-overview en http://www.webmd.com/pain-management/carpal-tunnel/carpal-tunnel-syndrome-topic-overview?page=2
  • Carpal tunnel syndrome, boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 508-509
  • Carpal tunnel syndrome, https://medlineplus.gov/ency/article/000433.htm
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/carpal-tunnel-syndrome/basics/definition/con-20030332
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/327330-differential-diagnoses#showall
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/327330-overview#showall
  • Afbeelding bron 1: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 2: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 3: Stevepb, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 22-08-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 12
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.