Carpaal tunnel syndroom: Tintelingen en/of zwakte in de hand

Het carpaal tunnel syndroom is een aandoening waarbij de middelste zenuw (mediane zenuw) in de pols onder druk komt te staan. Deze zenuw is verantwoordelijk voor de gevoel- en bewegingsfunctie in delen van de hand. Het carpaal tunnel syndroom kan leiden tot symptomen zoals gevoelloosheid, tintelingen, zwakte en spierbeschadiging in de hand en vingers. Met een juiste behandeling, die zelfzorgmaatregelen, braces, medicijnen en soms chirurgie kan omvatten, kunnen de symptomen worden verlicht en kan de functie van de pols en hand worden hersteld. De vooruitzichten zijn doorgaans goed bij vroege behandeling, maar bij sommige patiënten kan blijvende zenuwschade optreden. Het carpaal tunnel syndroom kan door verschillende maatregelen worden voorkomen.

• Synoniemen van de ziekte
• Epidemiologie van het carpaal tunnel syndroom
• Oorzaken: Overmatige druk op de middelste zenuw in de pols
• Risicofactoren
• Symptomen: Gevoelloosheid, tintelingen, pijn en/of zwakte in de hand
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie van het carpaal tunnel syndroom

Synoniemen van de ziekte

Het carpaal tunnel syndroom staat ook bekend als:

• Carpaaltunnelsyndroom
• Carpale tunnel syndroom
• Carpaletunnelsyndroom

Epidemiologie van het carpaal tunnel syndroom

De incidentie van het carpaal tunnel syndroom bedraagt ongeveer 2,5 gevallen per 1000 patiënten per jaar. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en is het meest prevalent bij personen tussen de 30 en 60 jaar oud. Ongeveer 10% van de patiënten is jonger dan 31 jaar. Mensen van Europese afkomst hebben een hoger risico dan mensen van andere etnische groepen, zoals Zuid-Afrikaanse bevolkingsgroepen.

Oorzaken: Overmatige druk op de middelste zenuw in de pols

De middelste zenuw verzorgt het gevoel en de beweging in de handpalm, duim, wijsvinger, middelvinger en de duimzijde van de ringvinger. De zenuw passeert door de carpale tunnel in de pols, een smalle doorgang omgeven door bot en ligamenten. Bij zwelling of irritatie van de weefsels in deze tunnel kan de zenuw worden samengedrukt, wat leidt tot de symptomen van het carpaal tunnel syndroom.

Risicofactoren

Enkele bekende risicofactoren voor het carpaal tunnel syndroom zijn:

Anatomische factoren

Sommige mensen zijn geboren met een kleinere carpale tunnel, waardoor ze een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van carpaal tunnel syndroom.

Herhalende bewegingen

Herhaalde hand- en polsbewegingen, zoals bij het gebruik van handgereedschappen of het typen op een computer, kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de aandoening. Hoewel het gebruik van computermuizen en toetsenborden geen directe oorzaak is, kunnen deze activiteiten leiden tot ontstekingen zoals tendinitis en bursitis, die de carpale tunnel kunnen vernauwen.

Andere factoren

Andere risicofactoren zijn:

• Alcoholgebruik
• Botbreuken en artritis van de pols
• Cystes of tumoren in de pols
• Diabetes mellitus (diabetici hebben vaker handproblemen)
• Extra vochtopname tijdens zwangerschap of menopauze
• Hypothyreoïdie (te traag werkende schildklier)
• Infecties
• Reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten)
• Zwaarlijvigheid

Symptomen: Gevoelloosheid, tintelingen, pijn en/of zwakte in de hand

Bij een gevorderd stadium of chronische symptomen kan er spierafbraak onder de duim optreden. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Gevoelloosheid of tintelingen in de duim, de twee of drie volgende vingers, en/of de handpalm van één of beide handen
• Gevoel van zwelling in de vingers, hoewel ze niet daadwerkelijk gezwollen zijn
• Onhandigheid bij het grijpen van objecten of problemen met fijne motoriek (coördinatieproblemen)
• Pijn en mogelijk een brandend gevoel in de pols en hand, soms uitstralend naar de elleboog (brandende handen)
• Zwakte in één of beide handen, wat het moeilijk maakt om bijvoorbeeld een tas te dragen of de hand te schudden
• Handkrampen kunnen ook optreden

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Tijdens een lichamelijk onderzoek kan de arts gevoelloosheid en zwakte in de handpalm, duim, wijsvinger, middelvinger en de duimzijde van de ringvinger constateren. Het Tinel-teken, waarbij de arts op de middelste zenuw in de pols tikt, kan pijn veroorzaken die van de pols naar de hand uitstraalt. Het Phalen-teken, waarbij de patiënt de pols gedurende 60 seconden in een geflecteerde positie houdt, kan ook symptomen zoals tintelingen en zwakte veroorzaken.

Diagnostisch onderzoek
Om andere mogelijke oorzaken uit te sluiten, kan een röntgenfoto van de pols worden gemaakt. Electromyografie (EMG) kan worden uitgevoerd om de spier- en zenuwfunctie te evalueren. Een zenuwgeleidingstest kan ook worden gebruikt om de snelheid van elektrische signalen door de zenuw te meten.

Differentiële diagnose

Andere aandoeningen die symptomen vertonen die lijken op het carpaal tunnel syndroom zijn onder andere:

• Acute compartimentsyndroom (schade aan spieren en zenuwen met pijn, gevoelloosheid en zwakte)
• Brachiale plexopathie (zenuwpijn of zwakte in arm of hand)
• Cervicale myofasciale pijn
• Cervicale spondylose
• De ziekte van Lyme
• Diabetische neuropathie (zenuwschade door diabetes)
• Epicondylitis
• Het thoraxapertuursyndroom
• Ischemische monomelische neuropathie
• Lepra
• Mononeuritis multiplex
• Multiple sclerose
• Neoplastische brachiale plexopathie
• Overbelastingsblessure
• Posttraumatische syringomyelia
• Traumatische brachiale plexopathie
• Tussenwervelschijfaandoening van de nek

Behandeling

Zelfzorg

Vroegtijdige behandeling kan de symptomen verlichten en verdere zenuwschade voorkomen. Tijdens de behandeling kan het nuttig zijn om 's nachts een polsspalk te dragen. Als dit niet effectief is, kan het nodig zijn om de spalk ook overdag te dragen. Het is raadzaam om het slapen op de polsen te vermijden. Het toepassen van warme en koude kompressen op het getroffen gebied kan pijn verlichten. Ergonomische aanpassingen op de werkplek of thuis kunnen nuttig zijn, zoals het gebruik van speciale toetsenborden, computermuizen en muismatten. Het toetsenbord moet op een hoogte worden geplaatst die voorkomt dat de polsen omhoog worden gebogen tijdens het typen.

Professionele medische zorg
Medicatie
Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), zoals ibuprofen of naproxen, kunnen helpen de pijn te verlichten. Injecties met corticosteroïden kunnen tijdelijk verlichting geven van de pijn door ontsteking in de carpale tunnel.

Chirurgie
In ernstige gevallen kan een chirurgische ingreep nodig zijn waarbij de arts het ligament doorsnijdt dat druk uitoefent op de zenuw. Deze ingreep wordt meestal alleen uitgevoerd als andere behandelingen niet effectief zijn.

Prognose

Veel patiënten ervaren verbetering van de symptomen zonder chirurgie. Toch zal meer dan de helft van de patiënten uiteindelijk een operatie nodig hebben. De meeste operaties zijn succesvol, hoewel de mate van herstel afhankelijk is van de duur en ernst van de zenuwcompressie. Zelfs na een succesvolle operatie kan het enkele maanden duren voordat het herstel volledig is.

Complicaties

Complicaties komen meestal niet voor wanneer de aandoening adequaat wordt behandeld. Onbehandeld kan het carpaal tunnel syndroom echter leiden tot blijvende zenuwschade, met als gevolg blijvende zwakte, gevoelloosheid en tintelingen.

Preventie van het carpaal tunnel syndroom

Het is belangrijk om gereedschappen en apparatuur te gebruiken die ergonomisch zijn ontworpen om de kans op polsletsels te verminderen. Ergonomische hulpmiddelen zoals aangepaste toetsenborden en polsbraces kunnen helpen bij het verbeteren van de polshouding. Regelmatige pauzes tijdens het typen en stoppen bij het ervaren van tintelingen of pijn zijn ook cruciaal. Andere preventieve maatregelen omvatten het handhaven van een gezond gewicht, regelmatig bewegen en het vermijden van overbelasting van de polsen.

Lees verder

• Mononeuropathie: Aandoening met zenuwschade aan één zenuw