Ruggenmergletsel (dwarslaesie): Schade aan ruggenmerg

Ruggenmergletsel (dwarslaesie): Schade aan ruggenmerg Een dwarslaesie (ruggenmergletsel) is een ernstige situatie die onmiddellijke medische zorg vereist. Bij deze aandoening ontstaat schade aan een deel van het ruggenmerg of aan de zenuwen aan het einde van het wervelkanaal. Dit letsel, dat compleet of incompleet is, tast onder andere de kracht, het gevoel en de bewegingen aan, al is de klinische presentatie wel zeer variabel. Na een stabilisatie van de patiënt volgt een uitgebreid behandelingsprogramma met medicatie en revalidatietherapie. De patiënt ervaart namelijk mogelijk fysieke, mentale, emotionele en sociale gevolgen van de schade aan het ruggenmerg.

Epidemiologie van ruggenmergletsel

Ruggenmergletsel (dwarslaesie) is wereldwijd een belangrijke oorzaak van langdurige invaliditeit en heeft aanzienlijke gevolgen voor de fysieke en psychologische gezondheid van patiënten. De prevalentie van ruggenmergletsel varieert wereldwijd, maar het is een aanzienlijk probleem in zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden. De epidemiologie van ruggenmergletsel omvat gegevens over incidentie, prevalentie, geslachts- en leeftijdsverdeling, en de oorzaken van letsel.

Incidentie en prevalentie

De incidentie van ruggenmergletsel wordt geschat op ongeveer 10 tot 40 gevallen per miljoen mensen per jaar, afhankelijk van het land en de beschikbare zorgregistratie. In landen met goede medische infrastructuur worden meer gevallen gediagnosticeerd en behandeld, wat de prevalentie van overlevende patiënten beïnvloedt. Wereldwijd wordt het aantal mensen met een dwarslaesie geschat op meer dan 2,5 miljoen, met een significante toename van het aantal overlevenden van ruggenmergletsel vanwege verbeterde medische zorg en revalidatie.

Geslachtsverdeling

Ruggenmergletsel komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, met een man-vrouwverhouding van ongeveer 3:1. Dit is te wijten aan hogere risicofactoren voor letsel bij mannen, zoals meer betrokkenheid bij risicovolle activiteiten, zoals motorvoertuigongevallen, sport, en geweld.

Leeftijdsverdeling

Ruggenmergletsel komt het vaakst voor bij jongvolwassenen, vooral tussen de 16 en 30 jaar, en is vaak het gevolg van verkeersongevallen of sportblessures. De incidentie neemt echter toe bij ouderen als gevolg van valincidenten en degeneratieve aandoeningen van de wervelkolom.

Oorzaken en risicofactoren

De meest voorkomende oorzaken van ruggenmergletsel zijn verkeersongevallen, gevolgd door vallen, geweld, en sportblessures. Andere minder frequente oorzaken zijn aandoeningen zoals tumoren, infecties en degeneratieve ziekten die de wervelkolom en het ruggenmerg aantasten.

Mechanisme

Het mechanisme van ruggenmergletsel betreft de beschadiging van het ruggenmerg door verschillende krachten, waaronder compressie, rek, torsie, of tranen in het weefsel. De aard van het letsel varieert afhankelijk van de kracht en het type van het trauma, maar in wezen komt het neer op schade aan de zenuwen in het ruggenmerg die verantwoordelijk zijn voor de motorische en sensorische functies van het lichaam.

Direct trauma en compressie

Direct trauma aan het ruggenmerg kan optreden bij een verkeersongeval of een val, waar de impact krachtig genoeg is om de wervels te breken of te verschuiven, wat leidt tot compressie van het ruggenmerg. Dit kan direct zenuwbeschadiging veroorzaken door het uitrekken of samendrukken van de zenuwvezels.

Ischemie door vasculaire schade

Naast mechanische schade kan ischemie optreden als gevolg van beschadigde bloedvaten die het ruggenmerg van zuurstof voorzien. Dit kan leiden tot necrose van het ruggenmergweefsel en verder verlies van neurologische functie.

Secundaire schadeprocessen

Na het initiële letsel kunnen secundaire processen, zoals ontstekingen, oxidatieve stress en celafsterving, het ruggenmerg verder beschadigen. Deze processen kunnen de herstelmogelijkheden beperken en leiden tot blijvende invaliditeit.

Oorzaken van ruggenmergletsels

Het ruggenmerg is een bundel zenuwen die langs het midden van de rug loopt. De signalen heen en weer tussen het lichaam en de hersenen gaan via het ruggenmerg. Een ruggenmergletsel verstoort deze signalen. De dwarslaesie resulteert uit schade aan de wervels, de ligamenten of de schijven van de wervelkolom of een letsel aan het ruggenmerg zelf. Ruggenmergletsels starten meestal met een slag waardoor de wervels van de patiënt breken, verpletterd, samengedrukt of ontwricht geraken. De meeste verwondingen snijden het ruggenmerg niet door. Ze veroorzaken echter wel schade wanneer stukjes wervels afscheuren in bindweefsel of druk uitoefenen op de zenuwdelen die signalen dragen. Verder ontstaat soms ook bijkomende schade na enkele dagen of weken als gevolg van een bloeding, een zwelling, een ontsteking en een vochtophoping in en rond het ruggenmerg.

Risicofactoren van dwarslaesie

Traumatische schade aan ruggenmerg

Schade aan de wervelkolom komt vaker voor bij sporters, duikers, alcoholdrinkers, ouderen en mensen die betrokken zijn bij een ongeval met een voertuig. Volgende risicofactoren leiden mogelijk tot een dwarslaesie:
  • beroepsrisico’s, zoals het werken met mechanische gereedschappen of apparatuur
  • een auto-ongeluk
  • een geweerschot
  • een gewelddadige kracht waardoor de helft van het lichaam verdraait
  • een slag door een zwaar voorwerp dat op de rug terechtkomt
  • een steekwonde
  • een val (vooral van grote hoogte)
  • elektrische schokken
  • verwondingen tijdens het sporten of snel racen

Alcohol speelt voorts bij 25% van de patiënten met een ruggenmergletsel een rol.

Niet-traumatische schade aan ruggenmerg

Een niet-traumatisch ruggenmergletsel is bij een aantal patiënten het gevolg van artritis (gewrichtsontsteking), osteoporose (verlies van botmassa met risico op botbreuken), myelitis (ontsteking van het ruggenmerg), kanker, infecties of een schijfdegeneratie van de wervelkolom.

Soorten

Compleet

Letsels van het ruggenmerg zijn compleet (volledig) of incompleet (onvolledig). Bij een compleet ruggenmergletsel zendt het ruggenmerg geen signalen meer naar gebieden die zich onder de verwonding bevinden. Hierdoor is de patiënt volledig verlamd onder het letsel. De motorische functie (vermogen om bewegingen te controleren) is hierbij volledig verloren gegaan.

Incompleet

Bij een onvolledig ruggenmergletsel, heeft de patiënt nog wel wat beweging en gevoel onder de verwonding omdat sommige zenuwen onder de verwonding nog steeds een beetje werken. Hierin bestaan wel diverse gradaties. Over het algemeen leiden onvolledige verwondingen tot minder functieverlies dan volledige verwondingen op dezelfde plek.

Tetraplegie

Tetraplegie (quadriplegie) is een aandoening waarbij het ruggenmergletsel de armen, de handen, de romp, de benen en de bekkenorganen aangetast zijn.

Paraplegie

Paraplegie is een vorm van verlamming waarbij een deel van de romp of de gehele romp, de benen en de bekkenorganen getroffen zijn. Een verlies van gevoel in het onderlichaam is ook één van de mogelijke symptomen.

Risicogroepen

Bepaalde groepen mensen lopen een groter risico op het oplopen van een ruggenmergletsel. Deze risicogroepen hebben vaak te maken met specifieke omstandigheden die de kans op letsel verhogen, zoals leeftijd, geslacht, en de betrokkenheid bij risicovolle activiteiten.

Mannen en jongvolwassenen

Mannen, vooral jongvolwassenen tussen de 16 en 30 jaar, vormen de grootste risicogroep voor ruggenmergletsel. Dit is het gevolg van de hogere incidentie van risicovolle activiteiten zoals autorijden, extreme sporten, en vechtpartijen.

Ouderen

Ouderen hebben een verhoogd risico door de toename van valincidenten, botverlies door osteoporose, en degeneratieve ziekten zoals artrose. Deze factoren verhogen de kans op breuken en schade aan het ruggenmerg.

Mensen met een voorgeschiedenis van rugproblemen

Mensen die eerder rugklachten hebben gehad of die lijden aan aandoeningen zoals scoliose of hernia, kunnen een verhoogd risico lopen op ruggenmergletsel, vooral als ze deelnemen aan risicovolle activiteiten.

Symptomen

De ernst en locatie van de schade bepalen de klinische presentatie en de ernst hiervan.

Volgende tekenen zijn mogelijk:
  • druk in de nek, het hoofd of de rug
  • ademhalingsproblemen
  • bewustzijnsverlies
  • bloedingen en blauwe plekken op de plaats van het letsel
  • breuken
  • coördinatiestoornissen
  • een duidelijke fysieke misvorming, zoals een abnormaal gedraaide hoofd- of lichaamspositie, een vreemd geplaatste of gedraaide nek of rug
  • een schok
  • een verlies van controle over de benen en armen
  • een verlies van de controle van de darmen (fecale incontinentie) of van de blaas (urine-incontinentie)
  • evenwichtsproblemen (ataxie)
  • gevoelsstoornissen zoals gevoelloosheid, tintelingen, en het onvermogen om koude, warmte of aanraking te voelen
  • matige tot intense pijn in de rug (rugpijn) of nek (nekpijn) (dit is het gevolg van schade aan de zenuwvezels in het ruggenmerg
  • moeilijk bewegen of opstaan en normaal lopen
  • moeilijkheden om te kunnen hoesten / moeilijkheden om slijmen op te hoesten
  • overdreven reflexactiviteiten of spasmen
  • veranderingen in de seksuele functie, de seksuele gevoeligheid en de vruchtbaarheid
  • verlamming in een lichaamsgebied
  • zwakte

Alarmsymptomen

Ruggenmergletsel kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de locatie en de ernst van de schade aan het ruggenmerg. Er zijn verschillende alarmsymptomen die wijzen op de mogelijkheid van een dwarslaesie en die onmiddellijke medische aandacht vereisen.

Verlies van gevoel of beweging

Een van de meest voorkomende symptomen van ruggenmergletsel is verlies van gevoel of beweging, vaak in de ledematen of de onderlichaam. Dit kan variëren van een lichte gevoelloosheid tot volledig verlies van motorische functies.

Pijn en zwelling

Bij een acuut ruggenmergletsel kan er intense pijn optreden op de plaats van de verwonding, vaak vergezeld van zwelling en blauwe plekken. De pijn kan variëren afhankelijk van de ernst van het letsel.

Moeite met ademhalen

Ruggenmergletsel kan de ademhalingsspieren aantasten, vooral bij letsel aan de bovenste delen van het ruggenmerg. Dit kan leiden tot ademhalingsmoeilijkheden en vereist onmiddellijk medische hulp.

Diagnose en onderzoeken

De arts inspecteert en onderzoekt de patiënt grondig. Hij voert een neurologisch onderzoek uit bij de patiënt waarbij hij de reflexen, het gevoel, de bewegingen en de functie van vooral de ledematen test. Bij nekpijn, bewustzijnsveranderingen, duidelijke tekenen van zwakte of neurologische schade, zet de arts meteen beeldvormende onderzoeken in zoals een röntgenfoto, een MRI-scan en een CT-scan. Een meer uitgebreid neurologisch onderzoek is nodig na enkele dagen omdat dan een deel van de zwelling verdwenen is. Hij test dan de spierkracht en het vermogen van het voelen van aanrakingen en prikkels. Hierdoor is de arts in staat om de ernst van het ruggenmergletsel op te sporen.

Behandeling bij schade aan het ruggenmerg

Een ruggenmergletsel is een medisch noodgeval. De schade van een dwarslaesie is blijvend maar een onmiddellijke behandeling vermindert de complicaties op lange termijn.

Eerste hulp bij ongevallen (EHBO)

De begeleider (helper) mag de patiënt niet verplaatsen bij het vermoeden van een ruggenmergletsel of schade aan het hoofd, de nek of de rug. Dit kan namelijk de ruggenmergletsels verergeren. Voorts moet hij de patiënt stabiel en rustig houden en mag hij de patiënt niet zelf naar het ziekenhuis vervoeren.

Acute behandeling

Op de eerste hulp (spoedeisende hulp) beoordeelt de arts de ernst van de verwondingen. Na het onderzoek worden de patiënten doorgaans met een wervelkolomimmobilisator (een harde halskraag) behandeld. Deze is nodig om te voorkomen dat het letsel verergert. Soms geeft men steroïden om de schade aan het ruggenmerg te beperken. Deze medicatie is best doeltreffend binnen de eerste acht uur na het letsel. Bij een patiënt met een ingewikkeld ruggenmergletsel kunnen er chirurgische ingrepen plaatsvinden om de druk van het ruggenmerg te halen.

Revalidatie

Revalidatie begint meestal onmiddellijk na de eerste acute fase en omvat vaak fysiotherapie, ergotherapie, psychotherapie en andere therapieën om de mogelijkheden van de patiënt te herstellen. Door oefeningen en aanpassingen traint de patiënt de kracht, de flexibiliteit en de coördinatie van de getroffen lichaamsdelen. Het doel van de revalidatie is om de patiënt zo onafhankelijk mogelijk te maken.

Prognose

De prognose van ruggenmergletsel varieert sterk, afhankelijk van de aard van het letsel, de locatie van de schade, en de snelheid van medische interventie. Bij sommige patiënten is er een gedeeltelijk herstel van motorische en sensorische functies, terwijl anderen blijvende invaliditeit ervaren.

Functioneel herstel

Een belangrijk aspect van de prognose is het functioneel herstel, wat verwijst naar het vermogen van de patiënt om weer zelfstandig te functioneren, zoals lopen of zich verzorgen. Het herstel kan variëren van volledige functionaliteit tot ernstige beperkingen die levenslang gehandhaafd blijven.

Complicaties

Complicaties zoals infecties, ademhalingsproblemen, of spasticiteit kunnen de prognose negatief beïnvloeden. Het tijdig herkennen van deze complicaties is essentieel voor het verbeteren van de uitkomst.

Complicaties van dwarslaesie

Een ruggenmergletsel kan tot tal van complicaties leiden, waaronder:
  • ademhalingsproblemen, vooral bij hoge niveaus van het letsel
  • problemen met de blaas en darmen, waaronder urine-incontinentie en fecale incontinentie
  • onderdrukking van het immuunsysteem, wat het risico op infecties verhoogt
  • huidzweren en decubitus (doorligwonden) door langdurig zitten of liggen
  • spasticiteit en spiercontracturen, die leiden tot stijfheid en pijn
  • psychologische gevolgen zoals depressie en angst
  • veranderingen in de seksuele functie en vruchtbaarheid
  • verlies van botdichtheid en risico op botbreuken door immobiele toestand
  • spieratrofie door langdurige inactiviteit

Preventie van dwarslaesie

Voorkomen van ruggenmergletsels omvat het vermijden van risicovolle situaties en het nemen van voorzorgsmaatregelen om letsels te voorkomen:
  • het dragen van veiligheidsgordels in voertuigen
  • het gebruiken van beschermende uitrusting bij risicovolle sporten
  • het vermijden van alcoholgebruik tijdens risicovolle activiteiten
  • het oefenen van goede tilltechnieken
  • het verbeteren van de veiligheid in de werkomgeving en thuis
  • het nemen van preventieve maatregelen tegen valpartijen, vooral bij ouderen
  • regelmatige gezondheidscontroles en preventieve medische zorg om risicofactoren te beheren

Praktische tips voor het omgaan met ruggenmergletsel

Ruggenmergletsel kan variëren van gedeeltelijke tot volledige verlamming van verschillende delen van het lichaam, afhankelijk van de locatie en ernst van het letsel. Het kan een enorme impact hebben op het dagelijks leven, maar met de juiste aanpak, zorg en aanpassingen kunnen veel mensen een actief en bevredigend leven leiden. Het omgaan met ruggenmergletsel vereist aanpassingen in je levensstijl, zelfzorg en een sterke focus op revalidatie.

Zorg voor een geschikt revalidatieplan

Het is belangrijk om samen te werken met een arts, fysiotherapeut en ergotherapeut om een revalidatieplan op te stellen. Dit plan zal zich richten op het verbeteren van mobiliteit, spierkracht en het behouden van zelfstandigheid in het dagelijks leven. Een goed revalidatieplan helpt niet alleen om fysieke functies te verbeteren, maar kan ook ondersteuning bieden voor mentale en emotionele uitdagingen die gepaard gaan met ruggenmergletsel.

Ondersteuning van een medisch team

Ruggenmergletsel kan gepaard gaan met verschillende medische complicaties, zoals ademhalingsproblemen, infecties, bloeddrukproblemen en meer. Het is essentieel om nauw samen te werken met een medisch team dat ervaring heeft met ruggenmergletsel. Dit team kan je helpen om deze complicaties te monitoren en de juiste medische zorg te bieden. Bespreek regelmatig met je arts of zorgverleners om de voortgang te volgen en je behandeling aan te passen waar nodig.

Optimaliseer je beweging en mobiliteit door hulpmiddelen

Afhankelijk van de ernst van het ruggenmergletsel, kunnen hulpmiddelen zoals een rolstoel, looprek of andere mobiliteitsapparaten essentieel zijn. Het gebruik van deze hulpmiddelen kan helpen om je onafhankelijkheid te behouden en dagelijkse taken gemakkelijker uit te voeren. Een ergotherapeut kan helpen bij het kiezen van het juiste hulpmiddel en het trainen in het effectief gebruik ervan. Daarnaast kunnen aanpassingen in de woning, zoals drempelvrije deuren of een aangepaste badkamer, je zelfstandigheid bevorderen.

Zorg voor een evenwichtig voedingspatroon en hydratatie

Een gezond voedingspatroon is belangrijk om je algehele gezondheid te ondersteunen, vooral als je ruggenmergletsel hebt. Goed eten kan je helpen om spieren te behouden, botten sterk te houden en het risico op infecties te verminderen. Zorg voor een dieet dat rijk is aan eiwitten, vitaminen, mineralen en vezels. Voldoende water drinken is ook cruciaal voor je herstel en om complicaties, zoals nierstenen, te voorkomen.

Beheer pijn en andere symptomen effectief

Pijn kan een significante uitdaging zijn bij ruggenmergletsel, zowel in de acute fase als later in het herstelproces. Werk samen met je arts om de meest effectieve pijnbeheersingsmethoden te vinden. Dit kan medicatie omvatten, maar ook fysiotherapie, massage of technieken zoals biofeedback. Het is belangrijk om je pijnniveaus goed te monitoren en veranderingen in je symptomen tijdig te bespreken met je zorgteam.

Hanteer goede hygiënepraktijken en voorkom infecties

Mensen met ruggenmergletsel hebben vaak een verhoogd risico op infecties, vooral als ze bedlegerig zijn of katheters gebruiken. Het is van groot belang om strikt goede hygiëne te handhaven, zoals regelmatig het bed verschonen, het schoonhouden van wonden en het goed verzorgen van katheters of andere medische hulpmiddelen. Je arts kan je ook adviseren over infectiepreventie en vaccinaties die je kunt overwegen.

Zorg voor je mentale gezondheid en welzijn

Het omgaan met ruggenmergletsel kan zowel fysieke als emotionele uitdagingen met zich meebrengen. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan je mentale gezondheid en open te staan voor therapieën of ondersteuningsgroepen die kunnen helpen bij het verwerken van de veranderingen in je leven. Je kunt mogelijk depressie of angst ervaren, vooral in de beginfase van het herstel, dus aarzel niet om professionele hulp te zoeken indien nodig.

Communiceer duidelijk met je omgeving

Open communicatie met familie, vrienden en zorgverleners is essentieel om de nodige ondersteuning te krijgen. Zorg ervoor dat je aangeeft wat je nodig hebt, zowel fysiek als emotioneel, en bespreek welke aanpassingen in je dagelijkse routine je helpen om zo zelfstandig mogelijk te blijven. Door duidelijk te zijn over je behoeften kunnen anderen beter helpen en begrijpen wat je doormaakt.

Streef naar een actieve levensstijl binnen je mogelijkheden

Het is belangrijk om actief te blijven, ook al heeft je ruggenmergletsel invloed op je mobiliteit. Zoek naar manieren om regelmatig te bewegen, afhankelijk van je fysieke mogelijkheden. Fysiotherapie kan helpen bij het verbeteren van mobiliteit en kracht, terwijl recreatieve activiteiten zoals zwemmen of een sportteam voor mensen met een handicap een positieve invloed kunnen hebben op je welzijn en sociale interacties. Het vinden van een activiteit die je plezierig vindt, kan bijdragen aan je algehele herstel en levenskwaliteit.

Maak gebruik van technologische hulpmiddelen voor communicatie en interactie

Er zijn verschillende technologieën en hulpmiddelen beschikbaar die je kunnen helpen bij het communiceren, werken en deelnemen aan sociale activiteiten, ondanks beperkingen in mobiliteit. Van stemherkenning software tot aangepaste computers en telefoons, technologie kan een sleutelrol spelen bij het behoud van onafhankelijkheid en verbinding met anderen. Deze hulpmiddelen kunnen het mogelijk maken om werk, studie of andere sociale activiteiten voort te zetten, wat belangrijk is voor je gevoel van eigenwaarde.

Wees geduldig en realistisch over je herstel

Herstel van ruggenmergletsel kan langdurig zijn en vereist geduld en doorzettingsvermogen. Het is belangrijk om realistische doelen voor jezelf te stellen en je voortgang te vieren, hoe klein de stappen ook zijn. Het kan een lang proces zijn, maar met de juiste begeleiding en doorzettingsvermogen kun je een significante verbetering in je leven ervaren.

Misvattingen rond ruggenmergletsel

Ruggenmergletsel is een ernstige aandoening die kan leiden tot gedeeltelijke of volledige verlamming, afhankelijk van de locatie en ernst van de schade. Ondanks de impact van deze aandoening bestaan er veel misverstanden over de oorzaken, gevolgen en behandelingsmogelijkheden.

Ruggenmergletsel betekent altijd volledige verlamming

Niet alle ruggenmergletsels leiden tot volledige verlamming. De ernst hangt af van de plaats van het letsel en of het ruggenmerg volledig of gedeeltelijk beschadigd is. Sommige patiënten behouden gevoel en controle over bepaalde spieren, terwijl anderen ernstige beperkingen ervaren.

Een gebroken rug betekent automatisch ruggenmergletsel

Een botbreuk in de wervelkolom betekent niet per se dat het ruggenmerg is beschadigd. Als de breuk geen druk uitoefent op het ruggenmerg, kunnen patiënten volledig herstellen zonder blijvende neurologische gevolgen. Om de ernst van de schade te bepalen, worden vaak beeldvormende onderzoeken zoals MRI of CT-scans uitgevoerd.

Ruggenmergletsel kan altijd volledig genezen

Helaas is herstel van ruggenmergletsel vaak beperkt. Hoewel revalidatie en therapieën kunnen helpen om functies te verbeteren, blijft schade aan het ruggenmerg grotendeels onomkeerbaar. Onderzoek naar regeneratieve therapieën, zoals stamcelbehandelingen, biedt hoop voor de toekomst, maar genezing is momenteel nog niet mogelijk.

Mensen met ruggenmergletsel hebben geen gevoel meer in hun lichaam

Afhankelijk van de locatie en ernst van het letsel kunnen patiënten nog steeds gevoel ervaren. Sommige mensen hebben een veranderd gevoel, zoals tintelingen of pijn, terwijl anderen bepaalde gebieden volledig gevoelloos zijn. Het is een misvatting dat alle functies onder het letsel volledig verloren gaan.

Ruggenmergletsel heeft alleen invloed op de beweging

Naast verlamming kunnen er veel andere gevolgen optreden, waaronder problemen met de urine- en darmfunctie, bloeddrukregulatie en ademhaling. Ook het risico op huidinfecties en doorligwonden is verhoogd door verminderde mobiliteit en gevoeligheid.

Mensen met ruggenmergletsel kunnen geen onafhankelijk leven leiden

Hoewel ruggenmergletsel grote aanpassingen vergt, kunnen veel patiënten met de juiste hulpmiddelen en ondersteuning een zelfstandig en actief leven leiden. Innovaties in mobiliteitshulpmiddelen, aangepaste voertuigen en therapieën helpen mensen om hun dagelijkse activiteiten zo goed mogelijk uit te voeren.

Lees verder

© 2018 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het ruggenmerg en dwarslaesieHet ruggenmerg en dwarslaesieHet ruggenmerg is onderdeel van het centrale zenuwstelsel. Het ruggenmerg ontvangt en geeft informatie door van verschil…
Rug gebroken, en nu?Rug gebroken, en nu?Een gebroken rug is ernstig letsel dat directe, intensieve medische zorg vereist. Men spreekt ook wel van een wervelbreu…
Wat is een dwarslaesie?Wat is een dwarslaesie?Een dwarslaesie wordt doorgaans veroorzaakt door een ernstig ongeluk. Hierbij is er een beschadiging of doorboring in je…
RuggenmergletselRuggenmergletselEr zitten veel kraakbeen en zenuwen tussen de wervels van je ruggenmerg. Door het kraakbeen kan je rug allerlei beweging…

Pijnlijke aders: oorzaken, symptomen, behandeling & zelfzorgPijnlijke aders: oorzaken, symptomen, behandeling & zelfzorgPijnlijke aders zijn vaak een symptoom dat voortkomt uit aderwanden. Een ader of vene is een bloedvat dat zorgt voor de…
Blindismen: Herhaald gedrag door blinden en slechtziendenBlindismen: Herhaald gedrag door blinden en slechtziendenGezinnen van sommige kinderen met een visuele beperking ontdekken dat hun blinde of (zwaar) slechtziende kinderen herhal…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 13 april 2018:
  • Better Understanding the Spinal Cord and a Spinal Cord Injury, https://www.spinalcord.com/blog/better-understanding-the-spinal-cord-and-a-spinal-cord-injury
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Diagnosis, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/spinal-cord-injury/diagnosis-treatment/drc-20377895
  • Overview on a spinal cord injury, http://firstaidkelowna.ca/overview-on-a-spinal-cord-injury/
  • Overview, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/spinal-cord-injury/symptoms-causes/syc-20377890
  • Spinal Cord Injuries, https://medlineplus.gov/spinalcordinjuries.html
  • Traumatic spinal cord injury., https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28447605
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 28-02-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.