Eén of meer extra tepel of tepels: Meestal onschuldig

Af en toe heeft een persoon extra tepels. Deze afwijking, ook wel bekend als polymastie of polythelie, is meestal niet gerelateerd aan andere aandoeningen of syndromen, hoewel dit in zeldzame gevallen mogelijk is. Extra tepels bevinden zich doorgaans onder de normale tepels en worden vaak niet opgemerkt omdat ze vaak klein en niet goed ontwikkeld zijn. Er bestaat een grote variatie in het uiterlijk van extra tepels, en medische classificaties worden gebruikt om deze variaties te categoriseren. Leichtenstern publiceerde in 1878 het eerste medische rapport over extra tepels. Een van de bekendste personen met een extra tepel is Lily Allen.

• Synoniemen van extra tepels
• Epidemiologie
• Mechanisme
• Oorzaken: Meestal onschuldig, mogelijk onderliggend medisch probleem
• Indeling
• Risicofactoren
• Risicogroepen
• Symptomen
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling: Chirurgie mogelijk
• Prognose
• Complicaties bij personen met extra tepels: Meestal geen problemen
• Preventie
• Praktische tips voor het leven met / omgaan met één of meer extra tepel of tepels
• Wees gerust: extra tepels zijn vaak onschuldig
• Controleer de extra tepel op veranderingen
• Overweeg verwijdering indien gewenst
• Kleed je comfortabel en zorg voor hygiëne
• Wees open over je extra tepels, als je dat wilt
• Raadpleeg een arts voor geruststelling en advies
• Misvattingen rond één of meer extra tepels
• Een extra tepel is altijd een zeldzame afwijking
• Een extra tepel is altijd functioneel
• Een extra tepel vergroot het risico op borstkanker
• Een extra tepel is altijd erfelijk
• Een extra tepel komt alleen bij mannen of vrouwen voor
• Een extra tepel is hetzelfde als een moedervlek
• Een extra tepel kan niet verwijderd worden
• Een extra tepel bevindt zich altijd op de borstkas
• Extra tepels veroorzaken altijd gezondheidsproblemen
• Extra tepels komen alleen bij mensen voor

Synoniemen van extra tepels

Extra tepels staan ook bekend onder de volgende synoniemen:

• Derde tepel
• Polymastie
• Polythelie
• Bijkomende tepels
• Extra tepels

Epidemiologie

Eén of meer extra tepels, ook bekend als polythelie, komt voor bij zowel mannen als vrouwen en is een aangeboren aandoening. Epidemiologische gegevens geven inzicht in de prevalentie, geografische spreiding en beïnvloedende factoren van deze aandoening.

Prevalentie in de algemene bevolking
Polythelie komt naar schatting voor bij 1-5% van de algemene bevolking. Het is vaker gerapporteerd bij mannen dan bij vrouwen, hoewel het vaak ondergediagnosticeerd wordt bij beide geslachten.

Geografische en etnische variaties
Onderzoeken suggereren dat polythelie wereldwijd voorkomt, maar de prevalentie kan variëren tussen verschillende etnische groepen. In sommige regio’s wordt het vaker opgemerkt, mogelijk door genetische factoren of diagnostische aandacht.

Leeftijd en geslacht
De aandoening wordt vaak al bij de geboorte vastgesteld, maar kan ook pas later in het leven worden opgemerkt, vooral als de extra tepel nauwelijks zichtbaar is of als deze zich onderhuids bevindt.

Mechanisme

Het mechanisme achter de ontwikkeling van extra tepels wordt beïnvloed door genetische en embryologische factoren. Deze inzichten helpen bij het begrijpen van de oorzaken en patronen van de aandoening.

Embryologische basis
Tijdens de embryonale ontwikkeling ontstaat een melklijn (mammaire lijst) van de oksels tot de liesstreek. Normaal gesproken regresseert deze lijn, behalve op de borst waar de tepels zich ontwikkelen. Polythelie treedt op wanneer delen van deze lijn niet volledig regresseren.

Genetische factoren
Hoewel de exacte genen die betrokken zijn bij polythelie nog niet volledig zijn geïdentificeerd, wordt aangenomen dat genetische predispositie een rol speelt. Familiaire gevallen suggereren een autosomaal dominante overerving met variabele penetrantie.

Hormonale invloeden
Hormonale verstoringen tijdens de foetale ontwikkeling kunnen bijdragen aan het ontstaan van extra tepels. Ook hormonale veranderingen in de puberteit of zwangerschap kunnen bestaande extra tepels zichtbaarder maken.

Oorzaken: Meestal onschuldig, mogelijk onderliggend medisch probleem

Spontaan: Onschuldig
Extra tepels ontstaan vaak als een variatie van de normale ontwikkeling en zijn meestal onschuldig. Bij de meeste mensen verschijnen extra tepels spontaan zonder dat er een medische oorzaak aan ten grondslag ligt.

Syndromen en genetische aandoeningen
In zeldzame gevallen kunnen extra tepels een genetische aandoening signaleren, zoals het Ruvalcaba-Myhre-syndroom of het Hay-Wells-syndroom, dat deel uitmaakt van ectodermale dysplasie. Deze aandoeningen zijn echter zeldzaam en gaan niet vaak gepaard met extra tepels.

Neurologische aandoeningen
Hoewel niet vaak, kunnen neurologische aandoeningen zoals epilepsie, migraine, neurose, familiaal alcoholisme, het foetaal alcoholsyndroom, intracranieel aneurysma, een neurale buisdefect en ontwikkelingsachterstanden in enkele gevallen gepaard gaan met extra tepels.

Maagproblemen
Maagproblemen zoals een maagzweer of pylorusstenose kunnen ook het risico op extra tepels verhogen. Oorafwijkingen of een extra longkwab worden soms ook geassocieerd met extra tepels.

Skeletafwijkingen
Skeletafwijkingen zoals handmisvormingen, vertebrale anomalieën, afwezigheid van ribben, hemihypertrofie, arthrogryposis, hoofdhuidafwijkingen, microcefalie en tandafwijkingen kunnen ook samenhangen met de aanwezigheid van extra tepels.

Hartaandoeningen
Hartaandoeningen zoals essentiële hypertensie, een bundeltakblok, patent ductus arteriosus, aangeboren hartafwijkingen, een atriaal septumdefect, een ventrikelseptumdefect en geleidingsdefecten kunnen ook samenhangen met de aanwezigheid van extra tepels.

Indeling

Er bestaat een classificatie voor extra tepels die in 1915 werd beschreven:

• Volledige extra tepel: Tepel, tepelhof en borstklierweefsel
• Extra tepel: Tepel en klierweefsel (zonder tepelhof)
• Extra tepel: Tepelhof en klierweefsel (zonder tepel)
• Alleen afwijkend klierweefsel
• Extra tepel: Tepel en tepelhof met pseudomamma (vetweefsel dat het klierweefsel vervangt)
• Extra tepel: Enkel een extra tepel (de meest voorkomende vorm)
• Extra tepel: Alleen een tepelhof (polythelia areolaris)
• Klein stukje waar alleen haar op staat (polythelia pilosa)

(Bron: Medscape, geraadpleegd op augustus 2024)

Risicofactoren

Diverse factoren kunnen het risico op polythelie verhogen of de herkenbaarheid ervan beïnvloeden.

Genetische predispositie
Een familiegeschiedenis van polythelie verhoogt significant de kans op het voorkomen van extra tepels.

Embryonale ontwikkelingsstoornissen
Afwijkingen in de embryonale ontwikkeling van de melklijn, veroorzaakt door genetische of externe invloeden, zijn een belangrijke risicofactor.

Hormonale verstoringen tijdens de zwangerschap
Hormonale schommelingen tijdens de foetale ontwikkeling, bijvoorbeeld door medicatiegebruik of endocriene stoornissen bij de moeder, kunnen een rol spelen.

Risicogroepen

Polythelie kan in alle bevolkingsgroepen voorkomen, maar bepaalde groepen hebben een hogere kans of een specifieke klinische presentatie.

Familiaire gevallen
Mensen met een familiegeschiedenis van polythelie hebben een verhoogd risico, vooral bij een autosomaal dominante overerving.

Patiënten met congenitale syndromen
Polythelie wordt vaker geassocieerd met bepaalde aangeboren aandoeningen, zoals het Turner-syndroom, het Pallister-Hall-syndroom en nierafwijkingen.

Geografische en etnische variaties
Hoewel polythelie wereldwijd voorkomt, lijkt het vaker gerapporteerd te worden in bepaalde etnische groepen. Dit kan het gevolg zijn van genetische of culturele verschillen in het melden of herkennen van de aandoening.

Symptomen

Aantal, locatie en positie
Personen met extra tepels kunnen één of meer extra tepels hebben. Hoewel één extra tepel het meest voorkomt, kunnen sommige individuen tot acht extra tepels hebben, hoewel dit zelden voorkomt. Extra tepels kunnen zowel unilateraal (eenzijdig) als bilateraal (tweezijdig) voorkomen. Ze kunnen symmetrisch of asymmetrisch zijn ten opzichte van de normale tepels. De meeste extra tepels bevinden zich onder de normale tepel, maar in sommige gevallen bevinden extra tepels zich boven de normale tepel.

Uiterlijk
Extra tepels zijn vaak kleiner dan de normale tepels en blijven meestal kleiner dan 30% van de diameter van de normale tepel. In sommige gevallen kan een extra tepel echter groter zijn en soms zelfs de grootte van een normale tepel bereiken. Ze bevatten zeer zelden borstklieren en kunnen soms haar bevatten. Extra tepels blijven vaak asymptomatisch en worden vaak niet opgemerkt, tenzij ze tijdens de puberteit, menstruatie, zwangerschap of andere hormonale veranderingen opvallen.

Alarmsymptomen

Hoewel polythelie meestal een goedaardige aandoening is, kunnen bepaalde symptomen wijzen op onderliggende problemen die medische opvolging vereisen.

Pijn of zwelling
Bij pijnlijke of gezwollen extra tepels, vooral tijdens hormonale schommelingen zoals zwangerschap of menstruatie, is medisch onderzoek nodig om complicaties uit te sluiten.

Ontsteking of infectie
Roodheid, warmte of afscheiding in de omgeving van de extra tepel kan duiden op een infectie en moet onmiddellijk worden behandeld.

Verband met systemische aandoeningen
Polythelie kan een marker zijn voor onderliggende aandoeningen zoals nierproblemen of endocriene stoornissen. Bijkomende symptomen zoals bloeddrukproblemen of hormonale afwijkingen vereisen verdere evaluatie.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek
Bij het lichamelijk onderzoek zal de arts zichtbare extra tepels opmerken.

Diagnostisch onderzoek
In sommige gevallen kan genetisch onderzoek nodig zijn om een onderliggende genetische aandoening uit te sluiten.

Differentiële diagnose
Extra tepels kunnen soms worden verward met:

• Moedervlekken
• Acrochordon (huidflap)
• Een amniocentese litteken
• Dermatofibroom
• Dermatologische symptomen van een lipoom (goedaardig vetgezwel)
• Een lymfoom
• Hidradenitis suppurativa (chronische huidziekte met ontstekingen)
• Lymfadenitis (ontsteking van de lymfeklieren)
• Macule (huidvlek)
• Huidlitteken
• Neurofibroom
• Wratten

Behandeling: Chirurgie mogelijk

In de meeste gevallen is geen behandeling nodig voor extra tepels. Ze ontwikkelen zich meestal niet tot borstklieren tijdens de puberteit. Indien cosmetische redenen, hinder bij lactatie of gevoeligheid een probleem vormen, kunnen cryotherapie of cosmetische chirurgie worden overwogen. Houd er rekening mee dat deze behandelingen littekens kunnen achterlaten.

Prognose

De prognose voor mensen met polythelie is doorgaans uitstekend. In sommige gevallen kunnen cosmetische of medische factoren een rol spelen in de prognose.

Langetermijnimpact
Polythelie heeft zelden invloed op de gezondheid of levenskwaliteit van patiënten. Psychosociale factoren, zoals zelfbeeld, kunnen echter bij sommige mensen een rol spelen.

Associatie met syndromen
In gevallen waar polythelie gepaard gaat met aangeboren aandoeningen, hangt de prognose af van de ernst en het beheer van de geassocieerde aandoeningen.

Cosmetische correctie
Bij patiënten die esthetische zorgen hebben, kan chirurgische verwijdering een oplossing bieden. Dit heeft geen invloed op de algemene gezondheid, mits uitgevoerd door een deskundige.

Complicaties bij personen met extra tepels: Meestal geen problemen

Extra tepels veroorzaken meestal geen ernstige complicaties. Desondanks kunnen borstweefselaandoeningen zoals een abces, adenoom (goedaardig klierweefselgezwel), borstkanker, een cyste (abnormale blaasvormige holte), fibroadenoom (goedaardig gezwel) of mastitis (ontsteking van de borstklier) soms optreden, hoewel dit zeldzaam

Preventie

Er zijn beperkte mogelijkheden voor het voorkomen van polythelie, omdat het een aangeboren aandoening is.

Prenatale zorg
Adequate prenatale zorg, inclusief het vermijden van schadelijke stoffen en het beheersen van hormonale afwijkingen, kan de kans op congenitale afwijkingen verminderen.

Genetisch advies
Voor families met een geschiedenis van polythelie kan genetisch advies nuttig zijn bij het plannen van een zwangerschap.

Vroege detectie en bewustzijn
Vroege identificatie en bewustzijn over polythelie kunnen bijdragen aan een betere begeleiding en vermindering van psychosociale impact bij patiënten.

Praktische tips voor het leven met / omgaan met één of meer extra tepel of tepels

Wees gerust: extra tepels zijn vaak onschuldig

Een extra tepel of tepels, ook wel polythelia genoemd, zijn meestal volkomen goedaardig en vereisen geen medische behandeling. In de meeste gevallen is het een normaal fenomeen dat zich ontwikkelt tijdens de puberteit en kan het op de borst of elders op het lichaam verschijnen. Als je extra tepels hebt, is het belangrijk om te weten dat dit geen reden voor paniek is. Ze worden vaak niet opgemerkt totdat je erop let, en ze zijn meestal geen teken van een medische aandoening.

Controleer de extra tepel op veranderingen

Hoewel extra tepels meestal onschadelijk zijn, is het wel belangrijk om ze regelmatig te controleren op veranderingen. Let vooral op tekenen zoals pijn, roodheid, zwelling, bloeding of afscheiding. Als je veranderingen opmerkt, zoals een verharde knobbel, is het verstandig om een arts te raadplegen. In zeldzame gevallen kunnen er complicaties optreden, zoals een ontsteking of cyste in de extra tepel, die aandacht nodig heeft.

Overweeg verwijdering indien gewenst

Als je extra tepels een esthetisch ongemak zijn of je er ongemakkelijk bij voelt, kun je overwegen om ze te laten verwijderen. Dit is een relatief eenvoudige procedure die vaak wordt uitgevoerd onder lokale verdoving. Bespreek je opties met een arts, die je kan adviseren over de beste aanpak voor het verwijderen van extra tepels, afhankelijk van de grootte, locatie en eventuele symptomen die je ervaart.

Kleed je comfortabel en zorg voor hygiëne

Als je extra tepels hebt, is het belangrijk om jezelf comfortabel te kleden en te zorgen voor goede hygiëne. Dit betekent dat je je regelmatig wast en voorkomt dat er irritaties ontstaan door strakke kleding of wrijving op de extra tepels. Kies voor ademende stoffen en vermijd te strakke bh's of kleding die druk uitoefenen op het gebied van de extra tepels, vooral als je last hebt van gevoeligheid.

Wees open over je extra tepels, als je dat wilt

Als je extra tepels hebt en je voelt je ongemakkelijk, is het belangrijk om te weten dat dit iets is waar je niet voor hoeft te schamen. Het is een normaal fysiologisch verschijnsel en veel mensen hebben extra tepels zonder dat dit hen ooit medische problemen bezorgt. Als je hierover open wilt zijn met anderen, is het goed om dat te doen op een manier die voor jou comfortabel voelt. Je kunt bijvoorbeeld het onderwerp bespreken met je arts, die je kan helpen om je zorgen te verlichten.

Raadpleeg een arts voor geruststelling en advies

Als je twijfelt over je extra tepels of als ze gepaard gaan met ongemak, pijn of andere symptomen, is het altijd raadzaam om een arts te raadplegen. Een arts kan je geruststellen en eventueel verder onderzoek doen om er zeker van te zijn dat er geen onderliggende aandoening is, zoals een infectie of andere afwijking.

Door deze praktische tips te volgen, kun je goed omgaan met het hebben van extra tepels en ervoor zorgen dat je gezondheid en welzijn niet in gevaar komen.

Misvattingen rond één of meer extra tepels

Een extra tepel is altijd een zeldzame afwijking

Hoewel veel mensen denken dat het hebben van een extra tepel uiterst zeldzaam is, komt dit fenomeen vaker voor dan men vermoedt. Geschat wordt dat ongeveer 1 op de 18 mensen een extra tepel heeft, hoewel deze vaak klein en nauwelijks zichtbaar is. Extra tepels kunnen zich overal langs de ‘melklijn’ bevinden, die van de oksel tot de lies loopt.

Een extra tepel is altijd functioneel

Niet alle extra tepels bevatten klierweefsel of zijn in staat melk te produceren. Sommige zijn slechts kleine pigmentvlekken of verdikkingen op de huid zonder enige functie. In uitzonderlijke gevallen kan een extra tepel melk produceren tijdens zwangerschap of borstvoeding, maar dit is niet de norm.

Een extra tepel vergroot het risico op borstkanker

Hoewel extra tepels soms klierweefsel kunnen bevatten, is er geen sterk bewijs dat ze het risico op borstkanker verhogen. Het is wel belangrijk om net als bij gewone borstklieren alert te zijn op veranderingen zoals knobbeltjes of pijn. Als een extra tepel klachten veroorzaakt of verandert, kan een arts beeldvormend onderzoek uitvoeren om zekerheid te krijgen.

Een extra tepel is altijd erfelijk

Hoewel genetische factoren een rol kunnen spelen bij het ontstaan van extra tepels, is het niet altijd een erfelijke eigenschap. In sommige gevallen ontstaat een extra tepel spontaan tijdens de embryonale ontwikkeling zonder dat er een duidelijke genetische oorzaak is. Dit betekent dat iemand een extra tepel kan hebben zonder dat andere familieleden deze eigenschap delen.

Een extra tepel komt alleen bij mannen of vrouwen voor

Extra tepels kunnen bij zowel mannen als vrouwen voorkomen. Omdat tepels zich in de vroege embryonale ontwikkeling vormen, is er geen geslachtsgebonden verschil in de kans op een extra tepel. Ze kunnen echter bij mannen minder opvallen door het ontbreken van borstontwikkeling.

Een extra tepel is hetzelfde als een moedervlek

Soms wordt een extra tepel verward met een moedervlek, vooral als deze klein en donker van kleur is. Echter, extra tepels hebben vaak een kleine verhevenheid en kunnen een rudimentaire tepelhof bevatten. In sommige gevallen kan een dermatoloog of een arts gespecialiseerd in huidaandoeningen de juiste diagnose stellen als er twijfel bestaat.

Een extra tepel kan niet verwijderd worden

Hoewel een extra tepel in de meeste gevallen geen medische problemen veroorzaakt, kunnen sommige mensen ervoor kiezen deze om cosmetische redenen te laten verwijderen. Dit kan eenvoudig worden gedaan met een kleine chirurgische ingreep, vergelijkbaar met het verwijderen van een goedaardige huidafwijking. De ingreep wordt meestal uitgevoerd onder lokale anesthesie en laat slechts een klein litteken achter.

Een extra tepel bevindt zich altijd op de borstkas

Extra tepels kunnen zich overal langs de melklijn bevinden, wat betekent dat ze soms ook in de oksel, op de buik of zelfs in de liesstreek kunnen voorkomen. In zeldzame gevallen worden ze zelfs buiten deze lijn aangetroffen, hoewel dit uitzonderlijk is.

Extra tepels veroorzaken altijd gezondheidsproblemen

De meeste mensen met een extra tepel ervaren geen enkele vorm van ongemak of gezondheidsproblemen. In uitzonderlijke gevallen kunnen ze gevoelig zijn of meedoen met hormonale veranderingen, zoals zwelling of pijn tijdens de menstruatie of zwangerschap. Dit gebeurt echter slechts bij een klein percentage van de mensen met een extra tepel.

Extra tepels komen alleen bij mensen voor

Hoewel extra tepels bij mensen een curiositeit kunnen zijn, komen ze ook bij veel andere zoogdieren voor. Sommige dieren, zoals katten en honden, hebben van nature meerdere tepels in verschillende rijen. Dit is een evolutionaire eigenschap die ervoor zorgt dat ze meerdere nakomelingen tegelijk kunnen voeden.

Door deze misvattingen te weerleggen, wordt duidelijk dat een extra tepel een normaal en vaak onschuldig fenomeen is. Mensen die zich zorgen maken over een extra tepel kunnen altijd een arts raadplegen om de exacte aard ervan te laten beoordelen.