Gezonde voeding bij een maagzweer: wat eten en drinken?

Een maagzweer is een zweer van de maagwand of twaalfvingerige darm. Een maagzweer vormt zich wanneer de beschermende slijmvlieslaag van de maag is beschadigd. In dat geval kan maagsap/maagzuur weefselschade veroorzaken, wat op een gegeven ogenblik kan leiden tot een maagzweer. Een maagzweer geeft vaak enkele uren na een maaltijd pijnklachten of pijn tijdens het eten, pijn in de bovenbuik en brandend maagzuur of zuurbranden. Door adequate behandeling zullen de klachten snel afnemen. Ook doe je er verstandig aan om een aantal leefstijlregels en voedingsadviezen in acht te nemen.

• Wat zijn de symptomen van een maagzweer?
• Wat is de oorzaak van een maagzweer?
• Helicobacter pylori
• NSAID's
• Hoe wordt een maagzweer behandeld?
• Welke voedingsmiddelen kun je het beste vermijden?
• Welk voedsel kun je eten en drinken?
• Gezonde en gevarieerde voeding
• Diëtist
• Algemene adviezen eten en drinken
• Plantengeneeskunde bij maagzweer
• 10 tips voor zelfzorg bij een maagzweer

Wat zijn de symptomen van een maagzweer?

Het meest voorkomende symptoom van een maagzweer is brandende of schroeiende pijn die overal kan worden gevoeld vanaf de bovenkant van het borstbeen helemaal naar beneden tot aan de navel. Deze pijn treedt vaak enkele uren na een maaltijd op, maar soms ook tijdens het eten. De pijn kan komen en gaan voor een paar dagen tot weken. De klachten verergeren door overmatig maagzuur, wat vooral 's nachts kan gebeuren wanneer de maag leeg is of door het eten of drinken van bepaalde (irriterende) voedingsmiddelen. De pijn kan worden verminderd door het eten van voedingsmiddelen die het maagzuur helpen neutraliseren of door geneesmiddelen die de zuurproductie remmen, zogenaamde antacida.

Wat is de oorzaak van een maagzweer?

Helicobacter pylori

Veel maagzweren worden veroorzaakt door de bacterie Helicobacter pylori (H. pylori). H. pylori kan zowel maagzweren als maagkanker veroorzaken, of het kan helemaal geen symptomen veroorzaken. Het is een algemeen voorkomende gastrointestinale infectie en 20 procent van de mensen jonger dan dertig en 50 procent van de mensen boven de zestig, herbergen deze bacteriën in het spijsverteringsstelsel. En toch ontwikkelt minder dan de helft van alle mensen die besmet zijn met H. pylori ooit een maagzweer.

NSAID's

Langdurig gebruik van aspirine of non-steroïeontstekingsremmers (NSAID), zoals diclofenac, flurbiprofen, ibuprofen, indometacine, ketoprofen, meloxiam, nabumeton, naproxen, piroxicam en sulindac, kunnen ook een maagzweer in de hand werken. Roken en fors alcoholgebruik kunnen het risico van zweervorming verhogen en vertraagt ​​de genezing van reeds bestaande maagzweren.

Hoe wordt een maagzweer behandeld?

Behandeling van de maagzweer is gericht op het doden van de bacteriën en het verminderen van de zuurgraad in de maag om pijn te verlichten en genezing te bevorderen. Dit vindt plaats met geneesmiddelen die de zuurproductie remmen (antacida ofwel zuurbindende middelen). Ook wordt de onderliggende oorzaak aangepakt. De helicobacter pylori wordt bestreden met een combinatie van twee antibiotica (meestal amoxacillin of metronidazol met clarithromycine) plus een geneesmiddel om maagzuur te verminderen of te neutraliseren (bijvoorbeeld omeprazol). De behandelingsduur is gewoonlijk slechts twee weken, maar het is vaak zeer effectief. Indien pijnstillers de oorzaak zijn van een zweer, dan moet je zo mogelijk met het gebruik ervan stoppen.

Welke voedingsmiddelen kun je het beste vermijden?

De volgende voedingsmiddelen kun je het beste vermijden als je een maagzweer hebt:

• Vermijd koffie en andere bronnen van cafeïne, met inbegrip van cafeïnevrije koffie, maar ook alcohol en tabak.
• Vermijd melk en melkproducten aangezien ze de zuursecretie verhogen.
• Vermijd pepermunt, chocola en thee. Deze kunnen de klachten verergeren.
• Sinaasappel- en grapefruitsappen.
• Kruiden en specerijen (zwarte en rode peper, chilipoeder, mosterdzaad en nootmuskaat).
• Chocolade, suikerwaren en snoepgoed.
• Vet vlees zoals spek, ham, lamsvlees, schapenvlees en vet rundvlees.
• Bewerkte vleeswaren zoals gehakt, filet américain, corned beef en worst.

Welk voedsel kun je eten en drinken?

Gezonde en gevarieerde voeding

Mensen met maagklachten mogen in principe alles tot zich nemen, mits het gezond en gevarieerd is. Eet een verscheidenheid van gezonde voedingsmiddelen uit alle groepen levensmiddelen. Eet fruit, groenten en volle granen. Onder volle granen valt volkoren brood, granen, pasta en zilvervliesrijst. Alkalische groenten, zoals spinazie, artisjokken, andijvie, champignons, bloemkool, sla en pompoen zijn een weldaad voor je maag. Kies mager vlees, gevogelte (kip en kalkoen), vis, bonen, eieren en noten. Een gezonde maaltijdplan is laag in ongezonde, verzadigde vetten, zout en toegevoegde suikers. Verzadigd vet vergroot de kans op hart- en vaatziekten, doordat het namelijk het cholesterolgehalte in je bloed laat stijgen en en bloedvaten daardoor verstopt kunnen raken (slagaderverkalking). Onverzadigd vet verlaagt daarentegen het cholesterolgehalte in je bloed. Gezonde vetten zijn onder andere olijfolie en koolzaadolie. Vette vis (makreel, zalm, haring en sardines) bevat ook veel onverzadigd vet, evenals noten. Als je zuivel neemt, kies dan voor magere varianten.

Diëtist

Vraag je diëtist voor meer informatie en stel met hem of haar een gezonde maaltijdplan op.

Algemene adviezen eten en drinken

Als je een maagzweer hebt, is het verstandig om grote en vette maaltijden te mijden. Eet kleinere maaltijden, verspreid over de dag. Neem daarnaast de tijd voor iedere maaltijd, ga er rustig voor zitten en kauw het eten goed. Eet niet vlak voor het slapen gaan. Stop met eten ten minste twee uur voor het slapen gaan, bij voorkeur drie uur.

Plantengeneeskunde bij maagzweer

Een maagzweer kan behandeld worden met echte kamille en zoethout. Doordat kamillebloesem krampstillend en ontstekingsremmend werkt, is het uitermate geschikt voor het verminderen van maag-darmklachten. Zoethout wordt onder meer geadviseerd voor de behandeling van zweren aan maag en twaalfvingerige darm.

10 tips voor zelfzorg bij een maagzweer

1. Zorg voor je maaltijden: Kies voor lichte, gemakkelijk te verteren maaltijden. Denk aan rijst, gekookte groenten en mager vlees. Vermijd pittige en vetrijke voeding die je maag kan irriteren.
2. Kleine porties: Eet kleinere porties verspreid over de dag om je maag niet te overbelasten. Dit helpt bij het verminderen van de maagzuurproductie.
3. Vermijd alcohol: Alcohol kan de maagwand verder irriteren en de genezing vertragen. Blijf weg van alcoholische dranken totdat je maagzweer volledig genezen is.
4. Stop met roken: Rokers hebben meer kans op maagzweren en de genezing kan vertraging oplopen. Stoppen met roken is een belangrijke stap in het herstelproces.
5. Hydrateer jezelf: Drink voldoende water, maar vermijd het drinken van grote hoeveelheden tijdens de maaltijd. Dit kan de maag verdunnen en ongemak veroorzaken.
6. Beperk koffie en cafeïne: Cafeïne kan de productie van maagzuur verhogen en de symptomen verergeren. Probeer je consumptie van koffie en andere cafeïnehoudende dranken te verminderen.
7. Drink kamille- en pepermuntthee: Kamille- en pepermuntthee kunnen kalmerend werken op je maag. Deze natuurlijke remedies helpen bij het verminderen van maagklachten.
8. Neem medicatie conform voorschrift: Volg de aanbevelingen van je arts en neem voorgeschreven medicijnen op tijd in. Ze kunnen helpen de maagzuurproductie te verminderen en de maagwand te beschermen.
9. Gebruik maagzuurremmers: Als je maagzuurremmers gebruikt, neem ze dan volgens het advies van je arts. Deze kunnen helpen de symptomen te verlichten.
10. Vermijd stress: Stress kan de symptomen van een maagzweer verergeren. Zoek ontspanningstechnieken die voor jou werken, zoals tuinieren of een rustige wandeling.

Lees verder

• Maagzweer klachten: maagpijn, rugpijn, misselijk en boeren
• Maagzweer: zeurende of brandende pijn in de bovenbuik
• Maagslijmvliesontsteking (gastritis): symptomen, behandeling
• Maagpoliepen: symptomen en behandeling van een maagpoliep
• Maagpijn: oorzaken pijn in de maag of pijnlijke maag