Appendectomie: Chirurgisch verwijderen van de appendix

Een appendicitis, de medische term voor een blindedarmontsteking, is een medische noodsituatie die een appendectomie vereist. Bij deze veel voorkomende spoedoperatie verwijdert de chirurg de appendix, het aanhangsel van de blindedarm. De appendix is een klein, vingervormig orgaan dat aftakt uit het eerste deel van de dikke darm. Wanneer een appendix geperforeerd is en scheurt, gaat deze lekken en infecteert de ontsteking het hele buikgebied, wat potentieel levensbedreigend is. Bij een appendectomie heeft de chirurg de keuze tussen een open en laparoscopische operatietechniek. De laparoscopische techniek kent doorgaans een snellere hersteltijd. Meestal is de prognose na een chirurgische verwijdering van het aanhangsel van de blindedarm uitstekend.

• Wat is appendicitis?
• Tegenindicatie operatie bij een ontsteking van het aanhangsel van de blindedarm
• Voor de laparoscopische of open appendectomie
• Tijdens het chirurgisch verwijderen van de appendix
• Na de operatie
• Resultaten appendectomie
• Risico’s bij patiënten
• Preventie van appendicitis

Wat is appendicitis?

Appendicitis, ook bekend als blindedarmontsteking, is een ontsteking van het wormvormig aanhangsel van de blindedarm, ook wel de appendix genoemd. Bij deze aandoening ervaart de patiënt een reeks symptomen die een medische noodsituatie vereisen.

Symptomen van appendicitis

De symptomen van appendicitis beginnen vaak met milde pijn rondom de navel. Deze pijn verergert geleidelijk en wordt scherp en ernstig. Meestal verplaatst de pijn zich naar de rechteronderbuik. Naast pijn kunnen de volgende symptomen optreden:

• Diarree of constipatie
• Stijve buikspieren
• Een gezwollen buik
• Koorts (meestal niet zeer hoog)
• Misselijkheid en overgeven
• Verminderde eetlust

Daarnaast kunnen activiteiten zoals wandelen en hoesten de pijn verergeren.

Medische benadering en diagnose

Bij een vermoeden van appendicitis is het cruciaal om geen huismiddeltjes zoals warmtekompressen, klysma’s of laxeermiddelen te gebruiken, aangezien deze de situatie kunnen verergeren. De patiënt dient onmiddellijk medische hulp te zoeken bij een arts of in het ziekenhuis.

De diagnose appendicitis kan soms moeilijk zijn, vooral bij kinderen, ouderen en vrouwen in de vruchtbare leeftijd. De arts zal de buik en het rectum onderzoeken en kan aanvullende onderzoeken uitvoeren, waaronder:

• Bloedonderzoek
• CT-scan van de buik
• Abdominale echografie (echografisch onderzoek)

Behandeling: Appendectomie

De behandeling van appendicitis bestaat meestal uit een appendectomie, een chirurgische procedure waarbij de geïnfecteerde appendix wordt verwijderd. Het doel is om de appendix te verwijderen voordat deze openbarst en complicaties veroorzaakt. Meestal scheurt de appendix open binnen 48 tot 72 uur nadat de symptomen zijn begonnen, wat een dringende chirurgische ingreep vereist.

Prognose en complicaties

Als appendicitis niet tijdig wordt behandeld, kunnen ernstige complicaties optreden, zoals:

• Abcesvorming
• Peritonitis (ontsteking van het buikvlies)
• Sepsis (systemische infectie)

Bij een tijdige appendectomie is de prognose doorgaans goed. De meeste patiënten herstellen volledig en snel, vooral als de operatie tijdig en zonder complicaties wordt uitgevoerd. Regelmatige follow-up kan helpen bij het identificeren en behandelen van eventuele postoperatieve complicaties.

Tegenindicatie operatie bij een ontsteking van het aanhangsel van de blindedarm

Bij de behandeling van een ontsteking van het aanhangsel van de blindedarm (appendicitis) kan een operatie in bepaalde gevallen niet worden uitgevoerd. Dit kan vooral het geval zijn bij specifieke medische omstandigheden en situaties die de veiligheid van de patiënt in gevaar kunnen brengen.

flegmone en langdurige symptomen

Als een patiënt een lange geschiedenis van symptomen vertoont en tekenen heeft van een grote flegmone, kan dit een reden zijn om de operatie uit te stellen of te annuleren. Een flegmone is een medische aandoening die wordt gekenmerkt door acute weefselontsteking met ettering en een neiging tot snelle uitbreiding. Deze aandoening kan de chirurgische ingreep compliceren en het risico op postoperatieve infecties verhogen. In dergelijke gevallen kunnen breedspectrumantibiotica een beter alternatief zijn om de infectie te beheersen voordat een operatie wordt overwogen.

Zwangerschap

Tijdens het eerste trimester van de zwangerschap wordt een laparoscopische appendectomie, een minimaal invasieve chirurgische techniek, meestal niet aanbevolen. Dit komt omdat de procedure potentiële risico’s met zich meebrengt die nadelige gevolgen kunnen hebben voor de ontwikkeling van de foetus. De beslissing om al dan niet te opereren tijdens de zwangerschap moet zorgvuldig worden afgewogen tegen de risico's van een onbehandelde appendicitis voor zowel de moeder als het ongeboren kind. In dergelijke gevallen kan een alternatieve behandeling of een uitgestelde operatie in overleg met een specialist worden overwogen om de veiligheid van de moeder en de foetus te waarborgen.

Voor de laparoscopische of open appendectomie

Voorbereidingen

De patiënt dient de arts te informeren of zij (mogelijk) zwanger is. Ook moet hij een volledige medicatielijst verstrekken, inclusief kruiden, vitaminen en andere supplementen. Mogelijk zijn medicatie-aanpassingen nodig, maar dit moet altijd in overleg met de arts gebeuren. Daarnaast is een lijst van allergieën (allergische reacties door contact met uitlokkende stoffen) nodig voor de arts. Het is ook belangrijk dat de arts informatie ontvangt over de medische geschiedenis van de patiënt en de huidige symptomen. Daarom voert de arts vlak voor de operatie nog een lichamelijk onderzoek uit.

Praktisch
De patiënt mag ten minste acht uur voor de ingreep niet eten of drinken. Hij moet, indien mogelijk, nuchter naar het ziekenhuis komen. Tijdens de ingreep krijgt de patiënt mogelijk een spinale anesthesie (lumbale punctie, ruggenprik) waardoor hij gevoelloos is onder de taille, evenals kalmerende medicijnen die slaperigheid veroorzaken. Een andere mogelijkheid is algemene anesthesie, waarbij de patiënt slaapt en geen pijn voelt tijdens de operatie.

Tijdens het chirurgisch verwijderen van de appendix

Bij een open appendectomie maakt de chirurg een incisie in de lagere rechterkant van het buikgebied. Hij scheidt de buikspieren en opent de buikholte. Daarna bindt hij de appendix af met hechtingen en verwijdert deze. Vervolgens sluit hij de wond met hechtingen. Bij een laparoscopische appendectomie maakt de chirurg kleine insnijdingen. Via deze sneden wordt een canule ingebracht en wordt gas in de buik gebracht. Daarna wordt een laparoscoop met camera ingebracht. Als de appendix gescheurd is of als er een abces aanwezig is, spoelt de arts de buik met een zoutoplossing (zout water) en plaatst hij een kleine drain om vocht of pus af te voeren. Na beide operatietechnieken wordt de appendix naar het laboratorium gestuurd voor verder onderzoek. De chirurg sluit de wond met hechtingen of nietjes en plaatst een steriel verband op de wond.

Na de operatie

De hersteltijd van een appendectomie is doorgaans snel bij een eenvoudige blindedarmoperatie. De meeste patiënten kunnen het ziekenhuis binnen één tot twee dagen na de operatie verlaten en mogen hun normale activiteiten binnen twee tot vier weken hervatten. Na een laparoscopische appendectomie is de hersteltijd meestal nog korter. Het herstel kan echter langzamer en ingewikkelder zijn als de chirurg een gescheurde appendix of een abces heeft behandeld.

Resultaten appendectomie

De prognose na een appendectomie is zeer goed. Patiënten kunnen normaal functioneren zonder appendix en herstellen meestal volledig binnen vier tot zes weken na de operatie.

Risico’s bij patiënten

Bij het gebruik van anesthesie kan de patiënt mogelijk reageren op de medicijnen of ademhalingsproblemen ervaren . De algemene risico’s van de operatie omvatten bloedingen en infecties. Specifieke risico’s bij een appendectomie na een gescheurde appendix zijn onder andere bijwerkingen van medicijnen, een [ARTIKEL=189074]wondinfectie, een darmobstructie (verstopping in de darm met buikpijn en braken), letsels aan nabijgelegen organen, een peritonitis (ontsteking van het buikvlies door infectie in de buikholte), ophopingen van pus waarvoor antibiotica en drainage (pus afvoeren) en een langer ziekenhuisverblijf nodig zijn.

Preventie van appendicitis

Er zijn geen bewezen methoden om appendicitis volledig te voorkomen. Een gezonde voeding en het vermijden van constipatie kunnen echter bijdragen aan een verminderd risico op het ontwikkelen van appendicitis. Het handhaven van een gezonde levensstijl kan helpen bij het voorkomen van veel van de aandoeningen die tot appendicitis kunnen leiden.

Lees verder

• Gescheurde appendix (wormvormig aanhangsel van blindedarm)
• Appendicitis: Ontsteking van aanhangsel blindedarm