Gezwollen onderlip: symptomen en oorzaken onderlipzwelling

Gezwollen onderlip: symptomen en oorzaken onderlipzwelling Een gezwollen onderlip is een symptoom dat aanvankelijk merkbaar is door een abnormaal uiterlijk van de onderlip. De onderlip is dik en gezwollen. Daarnaast gaan gezwollen lippen in de meerderheid van de gevallen gepaard met andere, soms onplezierige, symptomen, zoals pijn, jeuk, blaasjes, korstjes, etc. Je kunt ook last krijgen van verstoringen in de waarneming van stimuli zoals temperatuur of druk. Raadpleeg bij aanhoudende of verergerende klachten je huisarts. Deze kan de klachten beoordelen, een diagnose stellen en zo nodig een behandeling in gang zetten.

Wat is een gezwollen onderlip?

Een gezwollen onderlip is een zwelling van de onderlip. De mate van de zwelling van de lippen varieert, afhankelijk van de oorzaak en de ernst. Gezwollen lippen worden veroorzaakt door verschillende factoren. De behandeling is daarop afgestemd. De lippen hebben een bijzonder fijne en gevoelige huid, die dienovereenkomstig gevoelig reageert op tal van externe invloeden en zelfs al met de kleinste verwonding gezwollen kan raken. Een gezwollen onderlip wordt gekenmerkt door een aanzienlijk grotere lip dan normaal. Om deze reden kun je een sterk gevoel van beklemming in het getroffen gebied ervaren. Dit gevoel van spanning is in sommige gevallen zo intens dat het zelfs pijn veroorzaakt. Afhankelijk van de oorzaak kan zwelling gepaard gaan met klachten als roodheid, ontsteking, branderigheid en jeuk. Wanneer de onderlip gezwollen is door een uitwendig letsel, verschijnen in sommige gevallen open wondjes. Deze wonden kunnen bloeden of zelfs nattend worden. Een zwelling van de onderlip als gevolg van een infectie kan gepaard gaan met puistjes of kleine blaren. Dergelijke veranderingen aan de onderlip veroorzaken vaak aanzienlijke pijn.

Oorzaken

Een gezwollen onderlip kan komen door verschillende oorzaken.

Verwonding en trauma

Een mogelijke oorzaak is bijvoorbeeld verwondingen, waardoor het weefsel op de onderlip zo ernstig wordt beschadigd dat zwelling ontstaat. Een tand door de lip is een andere mogelijke oorzaak van een onderlipzwelling. De zwelling kan ook wijzen op een bijttrauma, bijvoorbeeld als je na een verdoving bij de tandarts gaat eten terwijl de verdoving nog niet is uitgewerkt. Wanneer dergelijke verwonde gebieden ontstoken raken, wordt de zwelling meestal erger.

Insectenbeten

Naast trauma's zijn insectenbeten een andere mogelijke oorzaak van een gezwollen onderlip. Zwelling treedt vooral op wanneer de beet direct in de onderlip of direct ernaast wordt gemaakt. Dergelijke steken kunnen gepaard gaan met pijn en leiden doorgaans tot aanzienlijke zwellingen in de onderlip en de omliggende gebieden.

Angio-oedeem: zwelling van de lippen / Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Angio-oedeem: zwelling van de lippen / Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Allergie

Sommige allergieën kunnen ook een gezwollen onderlip veroorzaken. Dit zijn contactallergieën of intolerantiereacties op bepaalde voedingsproducten of ingrediënten. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van angio-oedeem (een vochtophoping van weefsel buiten de bloedvaten) veroorzaakt door een allergische reactie op bepaald voedsel, zoals noten, schaal- of schelpdieren, melk of aardbeien.

Cosmetica veroorzaakt bij sommige personen ook contactallergie, met soms gezwollen onderlip tot gevolg. Als je allergisch bent voor een insectenbeet, heb je kans op een aanzienlijke zwelling van de onderlip. Aan de ene kant zwelt het weefsel als resultaat van de steek, aan de andere kant kan de zwelling nog erger worden door de allergische reactie op het insectengif.

Infectie

Bovendien leiden bepaalde infecties tot een gezwollen onderlip. In veel gevallen betreft het een infectie met herpesvirussen, wat leidt tot zwelling en zweertjes of blaasjes op de lip. Deze klachten gaan meestal gepaard met een lichte tinteling van de getroffen gebieden ofwel een tintelende onderlip.

Symptomen van onderlipzwelling

Een zwelling van de onderlip kan gepaard gaan met de volgende symptomen:

Koortslip bij volwassene / Bron: Istock.com/Levent KonukKoortslip bij volwassene / Bron: Istock.com/Levent Konuk

Complicaties zwelling van de onderlip

Herpes in het oog of de hersenen

Een gezwollen onderlip kan een enkele keer leiden tot complicaties, afhankelijk van de oorzaak. Zwelling van de onderlip treedt meestal op als gevolg van door virussen geïnduceerde herpes labialis (koortslip). Dit kan zich verspreiden in en rondom het oog en de hersenen en de twee organen infecteren. Herpes in het oog kan zelfs leiden tot blindheid en in de hersenen kan het leiden tot hersenontsteking (encephalitis) en kunnen verschillende symptomen van verlamming, gevoelsstoornissen of convulsies veroorzaken, afhankelijk van de locatie. In zeldzame gevallen kan het herpesvirus ook leiden tot bloedvergiftiging, die eindigt in een systemische infectie (sepsis), een levensbedreigende toestand.

Traumatisch hersenletsel

Bovendien kan een klap in het gezicht of een val op je gezicht een zwelling van de onderlip veroorzaken. In het ergste geval kan dit leiden tot gevaarlijk traumatisch hersenletsel. Ook kun je een gebroken kaak of een gebroken neus oplopen, wat kan leiden tot een vervorming van de neus.

Ernstig angio-oedeem

De angio-oedeem, die ontstaat als gevolg van een overgevoeligheidsreactie kan niet alleen van invloed zijn op de lippen, maar ook de oogleden, oren, mond, keel, schaamstreek, handen en voeten. Als angio-oedeem optreedt als zeer sterke zwelling in de keel, kan dit leiden tot moeite met slikken en ademhalingsproblemen. Deze overgevoeligheidsreactie kan ook leiden tot levensbedreigende anafylactische shock.

Arts raadplegen

Een gezwollen onderlip vereist gewoonlijk geen onmiddellijke medische aandacht. De zwelling gat vaak vanzelf weg, ook al kan dat soms enkele dagen duren. Het kan gaan om een insectenbeet, een allergie of een verwonding. Vooral als de zwelling van de onderlip het enige symptoom is en niet toeneemt in ernst, dan kun je vaak eerst de klacht aanzien om te kijken of het vanzelf, eventueel met zelfzorg, wegtrekt. Als het echter aanhoudt, wordt een doktersbezoek aanbevolen.

Als de onderlip echter opzwelt en je hebt tegelijkertijd last van ademhalingsproblemen, dan moet je dringend een arts raadplegen. Het kan een anafylactische shock zijn die zelf kan eindigen in de dood. Zelfs bij ontsteking en langdurige zwelling van de onderlip moet een arts worden geraadpleegd. Hij kan onderzoeken of het een lokaal probleem is of dat er sprake is van een onderliggende ziekte. Vaak treedt een gezwollen onderlip op als gevolg van een herpesinfectie. Een infectie met het herpesvirus kan ernstig verlopen bij borelingen, mensen met een verminderde afweer en mensen met uitgebreid eczeem. Raadpleeg in deze gevallen de huisarts.

In zeldzame gevallen is een gezwollen onderlip een symptoom van zeer ernstige ziekten, zoals de ziekte van Crohn, sarcoïdose of het Melkersson-Rosenthal syndroom (MRS). Om dit te verhelderen moet een arts worden geraadpleegd in geval van zwelling van de lippen, mondhoekeczeem en algemene ontsteking van het mondslijmvlies.

Onderzoek en diagnose

De diagnose van een gezwollen onderlip is meestal door een arts relatief snel gesteld op basis van het uiterlijk van de lip in combinatie met eventuele andere klachten. Veel belangrijker is het onderzoek naar de onderliggende oorzaak van de zwelling. Eerst analyseert de arts je medische geschiedenis in combinatie met je klachten (anamnese). De arts informeert naar je klachten: waar je last van hebt, sinds wanneer, enz. Dit wordt gevolgd door lichamelijk onderzoek, waarbij de zwelling meestal met het blote oog kan worden gedetecteerd. Bij een insectenbeet herkent de arts meestal de plaats waar het insect de huid is binnengedrongen. Bij een herpesinfectie verschijnen de typische blaasjes, meestal op of rond de lippen.

Behandeling van een gezwollen onderlip

De behandeling van een gezwollen onderlip is afhankelijk van de specifieke oorzaak. Als de zwelling optreedt als gevolg van een insectenbeet of een verwonding, zorgt het afkoelen van de getroffen gebieden meestal voor verlichting. Open letsel op de lip moet zorgvuldig schoongemaakt en gedesinfecteerd worden. Ook moet de wond schoon blijven. Hier zijn antiseptische crèmes voor om ontstekingen door ziektekiemen te voorkomen. Als een insectensteek een allergische reactie veroorzaakt, kan de arts geschikte medicijnen voorschrijven die vaak oraal worden ingenomen. Een gezwollen onderlip door infectie met herpesvirussen worden ook met medicijnen behandeld. Hierbij worden voornamelijk speciale zalfjes gebruikt om het virus te bestrijden en ter ondersteuning van de genezing van een koortslip. Maar op zich gaat een koortslip gaat vanzelf over. Als een allergische reactie de oorzaak is van de zwelling van de onderlip, is het dringend nodig om de oorzaak (bijvoorbeeld voedsel of cosmetica) te identificeren. Opgemerkt moet worden dat het ook een product kan zijn dat in het verleden zonder problemen werd gebruikt en getolereerd. Omdat allergische reacties of intoleranties zich op elk moment kunnen ontwikkelen.

Preventie

Er zijn wat maatregelen ter preventie van een gezwollen onderlip. Letsel aan de lippen kan bijvoorbeeld tot op zekere hoogte worden voorkomen door bijvoorbeeld valpreventie (voldoende verlichting in huis, losse kleedjes weghalen, enz.). Veel ongelukken gebeuren echter onverwachts of door externe invloeden en kunnen niet worden voorkomen. Hetzelfde geldt voor insectenbeten, die soms voorkomen kunnen worden door voorzichtig gedrag. Zelfs een infectie met herpesvirussen zijn niet altijd te voorkomen.

Lees verder

© 2019 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Bijtfibroom: oorzaken knobbeltje in wang, tong en onderlipBijtfibroom: oorzaken knobbeltje in wang, tong en onderlipLast van een bultje op je lip, tong of wang? Mogelijk is dit een bijtfibroom. Bijtfibroom symptomen bestaan uit een rode…
Zijn jouw lippen geschikt voor de dwarsfluit?Zijn jouw lippen geschikt voor de dwarsfluit?Als je wilt leren dwarsfluiten, zit je misschien met de vraag of je lippen daarvoor wel geschikt zijn. Hoe zit het met d…
Lipkanker: Irritatie, pijn en bloedende knobbel op de lipLipkanker: Irritatie, pijn en bloedende knobbel op de lipLipkanker is de meest voorkomende vorm van mondkanker die de huid van de lippen aantast. Dit komt onder andere voor bij…
Granulomateuze cheilitis: Chronische zwelling van lippenGranulomateuze cheilitis: Chronische zwelling van lippenGranulomateuze cheilitis is een cosmetisch verontrustende aandoening met onbekende oorzaak waarbij de patiënt een aanhou…

Ruwe plekken op de huid: oorzaken schrale plekken op de huidRuwe plekken op de huid: oorzaken schrale plekken op de huidRuwe plekken op de huid kunnen vele oorzaken hebben, sommige onschadelijk en weer andere schadelijk. Daarom is het uiter…
Gezwollen neus (neuszwelling): Oorzaken van zwelling neusGezwollen neus (neuszwelling): Oorzaken van zwelling neusSommige patiënten krijgen te maken met een gezwollen neus. De neuszwelling is het gevolg van tal van mogelijke oorzaken,…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Beardfiercely, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • https://www.medischcontact.nl/kennis/wat-ziet-u/wat-ziet-u-gezien/zwelling-onderlip-na-tandarts-1.htm
  • https://www.umcutrecht.nl/nl/Ziekenhuis/Ziekte/Angio-oedeem
  • https://www.thuisarts.nl/koortslip/ik-heb-koortslip
  • https://www.healthline.com/health/woke-up-with-swollen-lip
  • https://www.nhs.uk/conditions/angioedema/
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/321080.php
  • Afbeelding bron 1: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Istock.com/Levent Konuk
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 04-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.