Tyfus: Bacteriële infectie door besmette insectenbeet
Tyfus staat voor een groep zeldzame bacteriële infecties die tot stand komen door een besmette insectenbeet. Er zijn meerdere soorten tyfus, veroorzaakt door verschillende insecten. Slechte hygiënische omstandigheden verhogen de kans op het krijgen van tyfus. Veel voorkomende symptomen zijn koorts, hoofdpijn en een huiduitslag. Dankzij een snelle behandeling met antibiotica verdwijnen de symptomen. De preventie bestaat uit het verminderen van de blootstelling aan de organismen die de ziekte verspreiden.

Contact met een kat die besmet is met geïnfecteerde kattenvlooien, verhoogt de kans op tyfus /
Bron: George Ag., Flickr (CC BY-ND-2.0)Oorzaken: Door besmette insectenbeet
De bacteriële infectie tyfus loopt een patiënt op door een besmette
insectenbeet. Tyfus kent diverse types, die allen veroorzaakt zijn door een ander insect.
- Endemische tyfus (muriene tyfus) is het gevolg van een beet van katten- of rattenvlooien die geïnfecteerd zijn met de bacterie Rickettsia typhi.
- Epidemische tyfus (vlektyfus) resulteert uit een beet van lichaamsluizen of teken die zijn geïnfecteerd met de bacterie Rickettsia prowazekii.
- Scrubtyfus is het resultaat van een beet van een oogstmijt die geïnfecteerd is met de bacterie Orientia tsutsugamushi. Dit type tyfus is vooral aanwezig in Azië alsook in Noord-Australië.
Risicofactoren van tyfus
Een aantal factoren verhogen de kans op het ontwikkelen van tyfus:
- in contact komen met vlooien (huisdieren of wilde dieren, zoals knaagdieren)
- luizen hebben opgelopen
- recent gewandeld of gekampeerd hebben in gebieden met een hoge bosdichtheid waar mijten kunnen leven
- reizen naar een gebied waar tyfusinfecties aanwezig zijn
- tijd doorbrengen in zeer drukke omstandigheden, vooral vlakbij dieren of patiënten in slechte hygiënische omstandigheden

Hoofdpijn is één van de mogelijke symptomen /
Bron: Geralt, PixabaySymptomen
De incubatietijd (tijd tussen het oplopen van de besmette insectenbeet en het tot uiting komen van de klachten) is meestal vijf à veertien dagen.
Algemene tekenen
Volgende symptomen komen mogelijk tot stand bij tyfus:
Ziekte van Brill-Zinsser
Vooral bij patiënten met een zwak immuunsysteem verschijnen tyfustekenen maanden tot jaren nadat de eerste infectie is opgetreden. Dit staat bekend als de ziekte van Brill-Zinsser.
Alarmsymptomen
Een arts moet meteen geraadpleegd worden wanneer:
- de symptomen niet binnen enkele dagen na een opstart van antibiotica verdwenen zijn
- nieuwe symptomen ontstaan na het nemen van antibiotica
- tekenen van tyfus tot uiting komen bij een baby of oudere patiënt met een verzwakt immuunsysteem
- verkoudheid of griepachtige symptomen verdwijnen niet vanzelf
Diagnose en onderzoeken

Een bloedonderzoek is nodig /
Bron: Frolicsomepl, Pixabay Diagnostisch onderzoek
De arts voert een huidbiopsie en een uitgebreid bloedonderzoek uit om tyfus te diagnosticeren. Omdat de resultaten van het
bloedonderzoek vaak pas na enkele weken bekend zijn, start de arts meestal meteen met een antibioticabehandeling.
Differentiële diagnose
De ziekte wordt vaak verkeerd gediagnosticeerd door de arts. Het is niet eenvoudig om de oorzaak te achterhalen omdat de incubatietijd lang is. Daarnaast bootst de ziekte de symptomen van andere virale infecties na, zoals een
verkoudheid en de
griep. Ook
knokkelkoorts,
malaria en
brucellose zijn differentiële diagnoses voor tyfus. Het is dan ook belangrijk om bij de aanwezigheid van één of meer risicofactoren een arts te bezoeken en alle mogelijke informatie hierover aan hem te melden.
Behandeling
Doxycycline, een antibioticum, behandelt de drie vormen van tyfus. Het
antibioticum chlooramfenicol is een optie voor zwangere vrouwen of vrouwen die
borstvoeding geven. Voor volwassen patiënten die geen doxycycline kunnen gebruiken, zet de arts ciprofloxacine in. De behandelingsduur bedraagt meestal zeven à tien dagen maar soms is een langere behandeling nodig.
Prognose van bacteriële infectie
Wanneer een patiënt onmiddellijk start met een antibioticabehandeling, is de prognose uitstekend.
Complicaties
Enkele complicaties van tyfus zijn onder meer:
Zonder een snelle behandeling is tyfus soms nog steeds dodelijk.

Een goede persoonlijke hygiëne hanteren is belangrijk /
Bron: Gentle07, PixabayPreventie
Er zijn anno januari 2020 geen vaccins om tyfus te voorkomen en er is geen andere manier om de preventie ervan te garanderen. Volgende stappen verlagen echter het risico op tyfus en dan vooral tijdens het reizen:
- dichte bossen vermijden
- een goede persoonlijke hygiëne hanteren
- het dragen van kledij met lange mouwen en sokken tijdens het kamperen
- insectenwerende middelen gebruiken
- kleding regelmatig wassen
- verschillende kleding dragen