Gevoelloze benen: oorzaken gevoelloosheid in been of benen

Gevoelloze benen: oorzaken gevoelloosheid in been of benen Gevoelloze benen of been duidt op het verschijnsel dat je minder voelt of waarneemt in je benen of been. Gevoelloosheid is een symptoom waarbij je het gevoel verliest in een bepaald deel van je lichaam. Deze sensaties kunnen zich voordoen in één lichaamsdeel of je kunt je overal tintelingen voelen, alsof je met veel kleine naalden wordt geprikt of elektrische schokjes krijgt. Gevoelloosheid in de armen of benen is een veel voorkomend symptoom dat wordt geassocieerd met verschillende aandoeningen die variëren van neurologische schade tot sensorische aandoeningen of neuropathie. In sommige gevallen kan gevoelloosheid zelfs wijzen op een medisch noodgeval, zoals een beroerte. Om de precieze oorzaak van de gevoelloosheid te achterhalen, wordt vaak een uitgebreide neurologisch onderzoek gedaan.

Symptomen gevoelloze benen

Gevoelloosheid van ledematen kan verschillende sensaties veroorzaken in verschillende delen van de armen en benen. De symptomen kunnen bestaan uit:

Gevoelloosheid kan veel verschillende kenmerken hebben, waaronder de factoren die de sensatie erger maakt (bijvoorbeeld zitten of bepaalde bewegingen), hoe de gevoelloosheid begint en vordert, en de plek of locatie waar precies het gevoel van verdoving zich bevindt.

Alarmsymptomen

Gevoelloosheid wordt meestal geassocieerd met een vorm van zenuwbeschadiging, irritatie of compressie (beknelling). Wanneer gevoelloosheid optreedt zonder andere symptomen, duidt dit vaak niet op een medische noodsituatie. Gevoelloosheid kan echter een symptoom zijn van een ernstige aandoening als het gepaard gaat met symptomen zoals:
  • gevoelloosheid aan één kant van het lichaam
  • de mondhoek hangt, het oog sluit niet goed, praten en slikken is lastig
  • moeite met spreken
  • verward denken

In dergelijke gevallen kan een beroerte de oorzaak zijn. Dit is een medisch noodgeval dat onmiddellijke medische aandacht behoeft om schade aan hersenweefsel zo veel mogelijk te beperken.

Een gevoelloze been of arm kan ook ernstig zijn als het optreedt met symptomen zoals:

Dit kan wijzen op de aanwezigheid van een hersentumor, waarvoor ook dringend medische hulp vereist is.

Oorzaken van een gevoelloze benen

Gevoelloze benen kunnen door heel wat verschillende factoren veroorzaakt worden, en het is niet altijd meteen duidelijk waar de bron van het probleem ligt. Naast de bekende oorzaken zijn er nog meer mogelijke boosdoeners die voor tintelingen of gevoelloosheid in je benen kunnen zorgen. Laten we ze eens op een rijtje zetten!

Alcoholisme / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comAlcoholisme / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.com

Alcoholisme

Alcohol drinken kan op korte termijn misschien ontspannend zijn, maar op de lange termijn kan het een flinke tol eisen van je lichaam – en ja, zelfs van je benen. Langdurig en overmatig alcoholgebruik kan namelijk je zenuwen aantasten en dat merk je vooral in je ledematen. Het resultaat? Die vervelende tintelingen, zwakte of zelfs volledige gevoelloosheid in je benen.

Alcohol heeft de neiging om je lichaam langzaam maar zeker van essentiële voedingsstoffen te beroven, zoals vitamine B12. En juist deze vitamine is cruciaal voor het gezond houden van je zenuwen. Als je lichaam die tekort begint te komen, kunnen de zenuwen in je benen en voeten beschadigd raken. Dit noemen we alcoholische neuropathie – en het zorgt ervoor dat je benen minder goed functioneren.

Hoe voelt dat precies? Het begint vaak met een lichte tinteling of een branderig gevoel, alsof je benen in slaap zijn gevallen. Maar naarmate de schade toeneemt, kan het gevoel helemaal verdwijnen. Het is alsof je benen niet meer goed weten wat ze moeten voelen – of juist te veel voelen, waardoor lopen lastig kan worden.

Het goede nieuws? Als je op tijd stopt met drinken en je lichaam weer de voedingsstoffen geeft die het nodig heeft, kun je deze schade vaak beperken. Maar als de zenuwen te veel zijn aangetast, kan het een langdurig of zelfs permanent probleem worden. Dus als je merkt dat je benen niet meer doen wat ze zouden moeten doen, is het tijd om de fles te laten staan en hulp te zoeken. Je benen zullen je dankbaar zijn!

Botcompressie vanwege artrose

Artrose is die stille spelbreker die zich langzaam in je gewrichten nestelt en ze steeds stugger en pijnlijker maakt. Maar wist je dat het ook kan leiden tot gevoelloosheid in je benen? Dat komt doordat de slijtage aan je gewrichten niet alleen zorgt voor pijn en stijfheid, maar ook voor botcompressie – een situatie waarin de ruimte tussen je botten kleiner wordt en er druk komt te staan op de zenuwen die door je lichaam lopen.

Bij artrose kan het kraakbeen tussen je gewrichten langzaam verdwijnen, waardoor de botten dichter op elkaar komen te liggen. En als dat in je rug of heupen gebeurt, kan de zenuw die naar je benen loopt in de verdrukking komen. Het resultaat? Die zenuw raakt geïrriteerd en geeft signalen door die niet kloppen, waardoor je benen gevoelloos of zwak kunnen aanvoelen.

Het begint vaak met een lichte tinteling of een zwaar, dof gevoel in je benen. Je kunt merken dat je minder kracht hebt of dat je minder controle hebt over je bewegingen. In sommige gevallen kan de gevoelloosheid zelfs zo ernstig worden dat het moeilijk is om goed te lopen of te staan. Je benen voelen als het ware ‘buiten werking’.

Artrose en botcompressie gaan vaak hand in hand, vooral als je al langere tijd met slijtage aan je gewrichten kampt. Het goede nieuws? Behandelingen zoals fysiotherapie, pijnstilling en zelfs operaties kunnen helpen om de druk op de zenuwen te verminderen en de gevoelloosheid aan te pakken. Hoe sneller je erbij bent, hoe meer je kunt doen om de schade te beperken en je benen weer in beweging te krijgen.

Dus, als je merkt dat je benen plotseling niet meer zo reageren als je zou willen en je ook last hebt van pijnlijke gewrichten, dan is het zeker tijd om even bij de arts langs te gaan. Want je benen verdienen het om vrij te kunnen bewegen, zonder dat ze in de knel zitten!

Compressie-neuropathie

Compressie-neuropathie is een van die aandoeningen die je niet altijd meteen opmerkt, maar die flink roet in het eten kan gooien wanneer je zenuwen letterlijk bekneld raken. En ja, dit kan ook gebeuren in je benen. De zenuwen die van je rug naar je benen lopen, zijn gevoelig voor druk – en als ze ergens in de knel komen te zitten, zoals door een verkeerde houding, een blessure, of zelfs een uitstulping van een tussenwervelschijf, kun je last krijgen van gevoelloze benen.

Hoe werkt dat precies? Je zenuwen functioneren als soort snelwegen die informatie door je lichaam sturen, maar als ze onder druk komen te staan, raken die snelwegen geblokkeerd. Het gevolg: je benen kunnen tintelen, zwak aanvoelen, of zelfs helemaal gevoelloos worden. Soms voelt het alsof je benen 'ver weg' zijn, niet helemaal meer van jou. Compressie-neuropathie kan variëren van mild ongemak tot serieuze, langdurige gevoelloosheid, afhankelijk van hoe ernstig de zenuw bekneld is.

De boosdoeners? Dat kunnen van alles zijn: te lang in één houding zitten, zware inspanning zonder goede techniek, of problemen met je wervelkolom zoals een hernia. Ook strakke kleding of een blessure kan de zenuwen samenknijpen en voor dit vervelende gevoel zorgen.

Het voelt vaak alsof je benen een eigen leven leiden, alsof ze niet meer luisteren naar je hersenen zoals ze zouden moeten. Soms gaat dit gepaard met scherpe pijn, soms is het gewoon dat vreemde, doffe gevoel dat je benen slap of futloos maakt.

De oplossing? Afhankelijk van de oorzaak kan fysiotherapie helpen om de druk van de zenuw af te halen, terwijl in sommige gevallen een operatie nodig is om de compressie op te lossen. Ook het aanpassen van je houding, het vermijden van strakke kleding en het versterken van je rug- en buikspieren kan helpen om compressie-neuropathie te voorkomen of verminderen.

Dus als je merkt dat je benen je in de steek laten, is het zeker de moeite waard om te kijken of compressie-neuropathie de schuldige is. Want je benen horen vrij te bewegen, zonder dat ze klem zitten!

Diabetes

Diabetes is een aandoening die veel verder reikt dan alleen je bloedsuikerspiegel. Bij langdurige diabetes kunnen je zenuwen, vooral die in je benen en voeten, flink te lijden krijgen. Dit staat bekend als diabetische neuropathie en het kan ervoor zorgen dat je benen gevoelloos of zwak aanvoelen. Eigenlijk werkt het zo: als je bloedsuikerspiegel te vaak of te lang te hoog is, kunnen de kleine bloedvaten die je zenuwen voeden, beschadigd raken. Dit belemmert de zenuwen in hun functie, met alle gevolgen van dien.

Hoe voelt dat precies? Het begint vaak met een tintelend of prikkelend gevoel in je voeten of benen, alsof ze in slaap zijn gevallen. Maar na verloop van tijd kan die gevoelloosheid erger worden, tot het punt dat je minder voelt in je benen, of zelfs helemaal geen gevoel meer hebt. En dat is gevaarlijk, want zonder gevoel in je benen merk je misschien niet dat je wondjes of verwondingen hebt opgelopen, wat tot infecties kan leiden.

Diabetische neuropathie is één van de meest voorkomende complicaties bij diabetes, vooral als je bloedsuikerspiegel moeilijk te reguleren is. Het beïnvloedt vooral de zenuwen die het verst van je hart liggen, dus je benen en voeten zijn vaak als eerste de pineut.

De beste manier om deze gevoelloosheid te voorkomen of verminderen? Het allerbelangrijkste is het goed onder controle houden van je bloedsuikerspiegel. Door je diabetes goed te managen, kun je de schade aan je zenuwen beperken. Daarnaast kunnen pijnstillers, fysiotherapie en zelfs speciale schoenen helpen om de druk op je benen en voeten te verminderen.

Kortom, als je diabetes hebt en je merkt dat je benen gevoelloos worden of anders aanvoelen, is het tijd om actie te ondernemen. Want hoe beter je je bloedsuikerspiegel in balans houdt, hoe minder je zenuwen hoeven te lijden – en hoe vrijer je je benen weer kunt bewegen!

Fibromyalgie

Fibromyalgie is een mysterieuze aandoening die niet alleen voor pijn en vermoeidheid zorgt, maar ook kan leiden tot dat vervelende gevoel van gevoelloosheid in je benen. Deze aandoening beïnvloedt het hele lichaam en zorgt ervoor dat je zenuwen overgevoelig worden. Hoewel fibromyalgie vaak in verband wordt gebracht met chronische pijn, zijn er ook veel mensen die last hebben van tintelingen, een doof gevoel of zelfs complete gevoelloosheid in hun ledematen – vooral in de benen.

Hoe komt dat precies? Bij fibromyalgie werken je zenuwen net even anders dan bij anderen. De prikkels die je zenuwen normaal verwerken, zoals aanraking of temperatuur, kunnen verstoord raken. Het gevolg is dat je soms helemaal niets voelt, alsof je benen “uitgeschakeld” zijn. Of je voelt juist te veel, wat kan resulteren in een prikkelend of brandend gevoel.

Fibromyalgie is geen aandoening die een directe schade aan je zenuwen veroorzaakt, maar het zenuwstelsel raakt wel overbelast. Het lijkt alsof de signalen van je zenuwen verkeerd worden geïnterpreteerd door je hersenen. Je benen kunnen hierdoor niet alleen pijnlijk aanvoelen, maar ook dof of gevoelloos, alsof ze tijdelijk “niet meedoen.”

De beste aanpak? Het is belangrijk om fibromyalgie holistisch aan te pakken, met aandacht voor zowel je fysieke als mentale gezondheid. Beweging, zoals lichte oefeningen of wandelen, kan helpen om je spieren soepel te houden zonder je zenuwen te overbelasten. Daarnaast kunnen medicijnen, fysiotherapie, ontspanningstechnieken of mindfulness verlichting bieden.

Als je merkt dat je benen plots gevoelloos aanvoelen of als het probleem aanhoudt, is het slim om hierover met je arts te praten. Fibromyalgie kan grillig zijn, maar met de juiste aanpak kun je veel doen om je benen weer leven in te blazen en die gevoelloosheid aan te pakken.

Guillain-Barré-syndroom

Guillain-Barré-syndroom (GBS) is een zeldzame, maar ernstige aandoening waarbij je eigen immuunsysteem je zenuwen aanvalt. Dit kan leiden tot snel opkomende zwakte en gevoelloosheid, vooral in je benen. Het begint vaak met een tintelend gevoel of plotselinge gevoelloosheid in je benen en kan zich uitbreiden naar andere delen van je lichaam. Bij GBS raken de beschermende lagen rond je zenuwen beschadigd, waardoor de zenuwsignalen niet meer goed worden doorgegeven. Het gevolg? Je benen kunnen hun kracht en gevoel verliezen.

Het eerste wat je opmerkt bij GBS is vaak die typische tintelingen of gevoelloosheid in de benen, alsof ze plotseling niet meer bij je horen. Dit kan snel erger worden, waardoor je zwaktes voelt in je benen en moeite krijgt met lopen of zelfs staan. In ernstige gevallen kan GBS ook de ademhaling beïnvloeden, omdat de zenuwen naar de ademhalingsspieren worden aangetast.

Wat maakt GBS zo uitdagend, is dat het plotseling opkomt en snel kan verergeren. Vaak treedt het op na een infectie, zoals een verkoudheid of griep, en in sommige gevallen kan het een paar weken duren voordat je symptomen opmerkt. Gelukkig is GBS behandelbaar, maar het vereist meestal ziekenhuiszorg om de immuunreactie onder controle te krijgen en de zenuwen de kans te geven om te herstellen.

De behandeling bestaat vaak uit plasmaferese (een bloedzuiveringsprocedure) of intraveneuze immuunglobulinen (IVIG) om de aanvallen van het immuunsysteem te stoppen. Fysiotherapie is daarna essentieel om je spieren en zenuwen weer sterker te maken en de gevoelloosheid in je benen te verminderen.

Guillain-Barré-syndroom is een aandoening die je zenuwstelsel flink uit balans kan brengen, maar met de juiste zorg en tijd kunnen de meeste mensen volledig herstellen. Dus als je plotseling tintelingen, gevoelloosheid of zwakte in je benen voelt, vooral na een infectie, is het belangrijk om meteen medische hulp in te schakelen. Hoe sneller je erbij bent, hoe beter!

Hernia

Een hernia is een van de meest voorkomende oorzaken van gevoelloosheid in de benen, en dat is geen verrassing. Bij een hernia puilt een tussenwervelschijf in je rug uit en drukt deze op de zenuwen die van je rug naar je benen lopen. Het gevolg? Die zenuwen raken geïrriteerd of bekneld, en dat kan leiden tot tintelingen, pijn of – je raadt het al – complete gevoelloosheid in je benen.

Hoe voelt dat? Het begint vaak met een stekende of zeurende pijn in je onderrug, die naar beneden trekt richting je benen. Je kunt het gevoel hebben dat je been 'in slaap' is, of helemaal niet goed meer reageert op wat je hersenen willen. Soms gaat dit gepaard met krachtverlies, waardoor het lopen lastig kan worden. Vooral bij langdurig zitten of staan, kan de druk op de zenuw toenemen en wordt het gevoel erger.

Bij een hernia is het meestal de zenuw die naar je benen loopt, de zogenaamde nervus ischiadicus, die bekneld raakt. Dit kan leiden tot ischias – een scherpe, brandende pijn die van je onderrug naar je benen straalt en soms samengaat met gevoelloosheid. Deze pijn kan variëren van licht ongemak tot serieus vervelend, en in sommige gevallen wordt het gevoel in je benen flink aangetast.

De oplossing? Behandeling hangt af van de ernst van de hernia. Soms kan rust en fysiotherapie al genoeg zijn om de zenuw weer ruimte te geven, waardoor het gevoel in je benen terugkeert. In ernstigere gevallen kan een operatie nodig zijn om de tussenwervelschijf te herstellen of te verwijderen, zodat de zenuw niet langer bekneld zit.

Een hernia klinkt misschien eng, maar met de juiste behandeling kun je vaak weer goed herstellen en je benen hun volledige kracht en gevoel teruggeven. Dus als je last hebt van gevoelloze benen, gecombineerd met rugpijn, is het zeker verstandig om te laten onderzoeken of een hernia de oorzaak is. Want je benen verdienen het om zonder beperkingen te bewegen!

Ziekte van Lyme

De ziekte van Lyme is misschien wel een van de meest verraderlijke oorzaken van gevoelloze benen. Het begint vaak met iets kleins: een beet van een geïnfecteerde teek, en voordat je het weet, kan je lichaam vreemde symptomen vertonen. Een van de mogelijke gevolgen van de ziekte van Lyme is dat je zenuwen worden aangetast, wat kan leiden tot dat vervelende, tintelende of gevoelloze gevoel in je benen.

Lyme-borreliose, zoals het officieel heet, kan je zenuwstelsel flink in de war sturen. De bacterie die de ziekte veroorzaakt, kan zich door je lichaam verspreiden en je zenuwen beschadigen, met als resultaat dat de signalen van je hersenen naar je benen niet meer goed worden doorgegeven. Dit kan beginnen met een dof of tintelend gevoel, maar naarmate de infectie verder vordert, kan dit overgaan in volledige gevoelloosheid of zwakte in je benen.

De symptomen van de ziekte van Lyme zijn niet altijd makkelijk te herkennen. Vaak krijg je eerst last van griepachtige verschijnselen of een rode kringvormige uitslag rond de tekenbeet. Maar als de bacterie ongemerkt zijn gang gaat, kan het je zenuwen bereiken en voor serieuze problemen zorgen. Dit wordt neuroborreliose genoemd en kan niet alleen gevoelloosheid in de benen veroorzaken, maar ook krachtverlies of zelfs pijn in de ledematen.

Het goede nieuws? Als je de ziekte van Lyme vroeg opmerkt, kan het vaak goed worden behandeld met antibiotica. Hoe sneller je erbij bent, hoe kleiner de kans dat je zenuwen blijvend beschadigd raken. Maar als de infectie al verder is gevorderd en je zenuwen zijn aangetast, kan het langer duren voordat je gevoel in je benen weer helemaal terugkomt. Soms is fysiotherapie nodig om je spieren en zenuwen te helpen herstellen.

Dus, als je last hebt van gevoelloosheid in je benen en je ooit een tekenbeet hebt gehad (zelfs al is het jaren geleden), is het slim om je te laten testen op de ziekte van Lyme. Want ook al is het een klein beestje dat de ziekte verspreidt, de gevolgen kunnen groot zijn – en je benen verdienen het om weer in topvorm te komen!

Multiple sclerose (MS)

Multiple sclerose (MS) is een aandoening die je zenuwstelsel flink in de war kan schoppen, en een van de eerste symptomen die veel mensen opmerken is gevoelloosheid in de benen. Bij MS wordt de beschermende laag rond je zenuwen – de myeline – beschadigd, waardoor de signalen van je hersenen niet goed meer bij je benen aankomen. Het gevolg? Je benen kunnen tintelen, dof aanvoelen, of zelfs helemaal geen gevoel meer doorgeven.

MS is een chronische ziekte waarbij het immuunsysteem je eigen zenuwstelsel aanvalt. Dit kan op verschillende plekken in je lichaam voor problemen zorgen, maar de benen zijn vaak een van de eerste gebieden die worden getroffen. Je kunt merken dat je benen plotseling zwaar aanvoelen of dat het moeilijk wordt om normaal te lopen, alsof je lichaam niet meer reageert zoals het zou moeten. Soms voelt het alsof je in een luchtige waas loopt, zonder echt contact met de grond.

Wat zo bijzonder (en frustrerend) is aan MS, is dat de symptomen kunnen komen en gaan. Op de ene dag voel je je benen prima, terwijl je op een andere dag last hebt van tintelingen, gevoelloosheid of zelfs spierzwakte. Dit maakt MS onvoorspelbaar en voor veel mensen lastig om mee om te gaan.

Er is helaas nog geen genezing voor MS, maar er zijn wel behandelingen die de symptomen kunnen verlichten en de progressie van de ziekte kunnen vertragen. Medicatie, fysiotherapie en aanpassingen in je levensstijl kunnen allemaal helpen om het leven met MS wat makkelijker te maken en de gevoelloosheid in je benen te verminderen.

Dus, als je last hebt van terugkerende gevoelloosheid in je benen, en vooral als dit samengaat met andere neurologische symptomen zoals vermoeidheid, problemen met balans of zicht, is het belangrijk om te overwegen of MS misschien de oorzaak kan zijn. Het is een ziekte die zich op verschillende manieren kan uiten, maar hoe eerder je het aanpakt, hoe beter je je benen (en de rest van je lichaam) in beweging kunt houden!

Perifere zenuwcompressie

Perifere zenuwcompressie klinkt misschien technisch, maar het komt erop neer dat je zenuwen vastzitten, en dat voelt allesbehalve goed. Je zenuwen werken als snelwegen voor signalen tussen je hersenen en de rest van je lichaam, maar als ze worden ingeklemd of bekneld, kan die communicatie flink verstoord raken. Het resultaat? Je benen kunnen tintelen, gevoelloos worden of zelfs helemaal niet meer reageren zoals je wilt.

Bij perifere zenuwcompressie is er ergens in je lichaam iets dat te veel druk zet op een van de zenuwen die naar je benen lopen. Dit kan van alles zijn: een blessure, een slechte houding, of zelfs iets kleins als een te strakke broek of onhandige zithouding. Wanneer die zenuw onder druk komt te staan, raken de signalen die normaal vlekkeloos door je lichaam stromen in de knoop. Het voelt alsof je benen even niet meer “meedoen”.

Het begint vaak subtiel – misschien merk je een tinteling of een licht dof gevoel in je benen. Maar als de compressie erger wordt, kan die gevoelloosheid intenser worden, en voor je het weet, reageren je benen niet meer zoals je gewend bent. Lopen kan lastiger worden, en je hebt misschien het gevoel dat je je benen niet meer volledig onder controle hebt.

Een van de meest voorkomende vormen van zenuwcompressie is de beknelling van de nervus ischiadicus, de grote zenuw die van je onderrug naar je benen loopt. Dit wordt vaak ischias genoemd, en kan een scherpe, brandende pijn en gevoelloosheid in je benen veroorzaken. Maar zenuwen in andere delen van je lichaam kunnen ook bekneld raken, wat resulteert in vergelijkbare symptomen.

Gelukkig is perifere zenuwcompressie meestal goed te behandelen. Vaak kan fysiotherapie helpen om de druk van de zenuw af te halen, en in sommige gevallen kunnen eenvoudige aanpassingen, zoals een betere houding of het vermijden van lange periodes van zitten, al verlichting brengen. In ernstige gevallen kan een operatie nodig zijn om de zenuw weer vrij te maken.

Kortom, als je merkt dat je benen tintelen, gevoelloos aanvoelen of anders reageren dan normaal, is het tijd om na te gaan of je zenuwen misschien een beetje te veel onder druk staan. Want je zenuwen verdienen de ruimte om hun werk goed te doen – en jij verdient het om vrijuit te kunnen bewegen!

Perifere neuropathie

Perifere neuropathie is het moment waarop je zenuwen de draad kwijtraken. Normaal zorgen ze ervoor dat je hersenen en benen perfect met elkaar communiceren, maar als die zenuwen beschadigd zijn, gaat het mis. Het resultaat? Tintelingen, brandende pijn of complete gevoelloosheid in je benen. Je loopt rond alsof je benen "in slaap" zijn, of erger nog, je voelt niets meer terwijl je benen wel hun werk zouden moeten doen.

De oorzaken? Van diabetes tot vitaminetekort of overmatig alcoholgebruik, er zijn veel dingen die je zenuwen kunnen aantasten. Het begint vaak met subtiele tintelingen, maar kan snel erger worden als het niet behandeld wordt.

Ofschoon zenuwbeschadiging niet altijd te herstellen is, kun je het verloop vaak vertragen. Goede zorg, zoals medicatie, supplementen en fysiotherapie, kan helpen om de pijn en gevoelloosheid te verminderen. Dus als je benen niet meer luisteren, is het tijd om in actie te komen en je zenuwen weer op het juiste spoor te krijgen!

Ischias

Ischias kan ervoor zorgen dat je benen ineens niet meer doen wat je wilt, en dat komt door de boosdoener: de nervus ischiadicus, de grootste zenuw in je lichaam. Deze loopt helemaal van je onderrug tot aan je voeten, en als die zenuw in de knel komt te zitten, kan dat voor flinke ellende zorgen. Denk aan een scherpe, brandende pijn die vanuit je onderrug door je been trekt, maar ook aan tintelingen en – ja hoor – complete gevoelloosheid.

Het voelt alsof je been "uitstaat", of alsof het niet goed reageert op wat je wilt doen. Misschien merk je ook dat je been zwak aanvoelt, en lopen of staan kan ineens een uitdaging worden. Dit alles gebeurt omdat de zenuw door een hernia, verkrampte spieren of zelfs door langdurig in een slechte houding zitten bekneld raakt.

Het goede nieuws? Ischias is meestal goed te behandelen. Met fysiotherapie, pijnstilling en soms een paar simpele aanpassingen in je houding kun je de druk op de zenuw verlichten. En dan komt het gevoel in je benen langzaam maar zeker weer terug. Dus, als je benen hun eigen gang lijken te gaan, is het tijd om die zenuw wat ruimte te geven en ischias aan te pakken!

Gordelroos

Gordelroos is berucht om zijn pijnlijke huiduitslag, maar wist je dat het ook kan leiden tot gevoelloze benen? Dit gebeurt wanneer het varicella-zoster-virus (ja, hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt) weer actief wordt en je zenuwen aanvalt. Gordelroos beperkt zich vaak tot één kant van je lichaam, en als het je rug of benen treft, kunnen je benen ineens tintelen, branden of zelfs helemaal gevoelloos worden.

Het voelt alsof je been niet meer “meedoet”, of alsof er een vreemd, prikkelend gevoel over je huid kruipt. Dit komt omdat het virus zich nestelt in je zenuwen en daar flinke schade kan aanrichten. Naast de bekende pijn en uitslag kan het dus ook je benen compleet uit balans brengen.

Gelukkig kan gordelroos goed behandeld worden met antivirale medicatie en pijnstilling, zodat je weer controle krijgt over je benen. Dus, als je ineens een brandend gevoel, pijn of gevoelloosheid in je benen hebt, en er een huiduitslag bij komt kijken, is het tijd om gordelroos te overwegen en snel in te grijpen!

Schildklierklachten

Schildklierklachten kunnen ook de boosdoener zijn. Je schildklier lijkt misschien een klein orgaantje, maar het heeft een enorme invloed op je lichaam. Als je schildklier niet goed werkt, bijvoorbeeld bij hypothyreoïdie (traag werkende schildklier), kan dit leiden tot allerlei vervelende symptomen – waaronder gevoelloze benen. Hoe? Omdat je schildklier verantwoordelijk is voor je stofwisseling en hormonen, en wanneer die uit balans raken, kunnen ook je zenuwen de dupe worden.

Bij een trage schildklier vertraagt je hele systeem, inclusief de bloedtoevoer naar je zenuwen. Dit kan leiden tot tintelingen, een dof gevoel of zelfs volledige gevoelloosheid in je benen. Het voelt alsof je benen ineens geen energie meer hebben, of dat ze niet goed reageren op wat je wilt doen. Je merkt het vaak niet meteen, maar na verloop van tijd kunnen die signalen steeds duidelijker worden.

Gelukkig is er een oplossing. Als je schildklierklachten hebt, kan medicatie helpen om je hormonen weer in balans te brengen, en daarmee ook de zenuwen in je benen weer op het juiste spoor zetten. Dus als je merkt dat je benen niet meer helemaal meedoen en je vermoedt dat je schildklier de boosdoener is, laat het checken. Want met de juiste behandeling kun je je benen weer tot leven wekken!

Vasculitis

Vasculitis klinkt misschien als een ingewikkelde term, maar het betekent eigenlijk dat je bloedvaten ontstoken zijn. En ja, dat kan ook in je benen voor flink wat problemen zorgen. Wanneer die bloedvaten ontsteken, kunnen ze vernauwen en minder bloed doorlaten naar je zenuwen. Minder bloed betekent minder zuurstof, en als je zenuwen niet genoeg zuurstof krijgen, gaan ze protesteren. Het resultaat? Gevoelloosheid, tintelingen en zelfs zwakte in je benen.

Het voelt alsof je benen niet meer helemaal bij je horen – alsof er iets is dat de communicatie tussen je hersenen en je benen blokkeert. Soms begint het met subtiele tintelingen, maar het kan snel omslaan in dat vervelende, doffe gevoel of totale gevoelloosheid.

Vasculitis kan je hele lichaam treffen, maar als je benen de dupe zijn, merk je snel dat je minder controle hebt over je bewegingen. Gelukkig zijn er behandelingen. Met ontstekingsremmers en medicijnen die je immuunsysteem kalmeren, kun je vasculitis onder controle krijgen en de bloedtoevoer naar je zenuwen herstellen.

Vitamine B12-tekort

Vitamine B12 is een van die onmisbare voedingsstoffen die je zenuwen in topvorm houden. Maar als je een tekort hebt aan deze belangrijke vitamine, kan dat voor flinke problemen zorgen – en ja, ook in je benen. Vitamine B12 speelt een cruciale rol in het gezond houden van je zenuwen, en zonder genoeg daarvan kunnen je zenuwen niet meer goed functioneren. Het gevolg? Tintelingen, een doof gevoel en in ernstige gevallen volledige gevoelloosheid in je benen.

Bij een vitamine B12-tekort voelen je benen vaak slap, alsof ze je plots niet meer kunnen dragen. Het kan beginnen met wat lichte tintelingen of een prikkelend gevoel, maar naarmate het tekort verergert, kan het lijken alsof je benen steeds verder "uitvallen". Je kunt zelfs moeite krijgen met lopen of je balans bewaren.

Een tekort aan vitamine B12 komt vaker voor dan je denkt, vooral bij vegetariërs, veganisten, of mensen die problemen hebben met de opname van voedingsstoffen. Gelukkig is het goed te behandelen met supplementen of injecties die je B12-voorraad snel aanvullen. En hoe eerder je dit aanpakt, hoe sneller je benen weer tot leven komen.

Gevoelloze benen tijdens de zwangerschap / Bron: Greyerbaby, PixabayGevoelloze benen tijdens de zwangerschap / Bron: Greyerbaby, Pixabay

Zwangerschap

Vrouwen in de derde trimester van de zwangerschap krijgen ook vaak last krijgen van tintelingen en gevoelloosheid in de ledematen door zwelling van het lichaam die de zenuwen onder druk zet.

Slechte bloedcirculatie

Als de bloedtoevoer naar je benen niet goed verloopt, kunnen ze gevoelloos of zwak aanvoelen. Perifeer arterieel vaatlijden is een veelvoorkomende oorzaak van circulatieproblemen die je benen in de war kunnen sturen. Je bloedvaten zijn als snelwegen, en als die verstopt raken, komt het bloed gewoon niet goed op zijn bestemming.

Blootstelling aan toxines

Bepaalde schadelijke stoffen zoals zware metalen kunnen zenuwschade veroorzaken, met als resultaat die vervelende gevoelloosheid in je benen. Lood, kwik of zelfs sommige chemicaliën waar je per ongeluk mee in aanraking komt, kunnen deze schade aanrichten zonder dat je het doorhebt.

Nierproblemen

Bij nierfalen hopen schadelijke stoffen zich op in je lichaam, omdat je nieren ze niet goed kunnen filteren. Dit kan leiden tot beschadigde zenuwen, wat gevoelloosheid in de benen kan veroorzaken. Je nieren werken hard om je lichaam schoon te houden, en als ze het zwaar hebben, merk je dat overal, zelfs in je benen!

Infecties

Bepaalde infecties zoals HIV/AIDS of syfilis kunnen je zenuwen beschadigen en tintelingen of gevoelloosheid in je benen veroorzaken. Deze infecties beïnvloeden niet alleen je algehele gezondheid, maar kunnen ook specifiek je zenuwstelsel aantasten.

Tumoren

Niet alleen hersentumoren kunnen gevoelloosheid veroorzaken, maar ook tumoren in de wervelkolom of rondom je zenuwen. Deze gezwellen oefenen druk uit op je zenuwen, waardoor het normale gevoel in je benen verstoord wordt. Dit kan zich langzaam opbouwen, maar is zeker iets om goed in de gaten te houden.

Auto-immuunziekten

Naast multiple sclerose (MS) kan ook lupus voor gevoelloosheid zorgen. Bij auto-immuunziekten valt je eigen immuunsysteem je lichaam aan, wat onder andere je zenuwen kan beschadigen. Dit kan zorgen voor tintelingen, pijn of zelfs helemaal geen gevoel in je benen.

Trauma of verwonding

Heb je ooit je wervelkolom of rug beschadigd? Een ongeval of letsel kan druk uitoefenen op de zenuwen die naar je benen lopen, wat gevoelloosheid veroorzaakt. Soms kan zelfs een klein trauma zorgen voor langdurige klachten als de zenuwen betrokken zijn.

Slechte houding: te lang op dezelfde plek

We hebben het allemaal wel eens meegemaakt: te lang in één houding zitten of liggen, en bam – je benen voelen alsof ze van rubber zijn. Dit komt doordat je de bloedtoevoer naar je zenuwen afknelt. Gelukkig is dit meestal tijdelijk, maar het laat wel zien hoe gevoelig je zenuwstelsel kan zijn!

Medicatie (bijwerkingen)

Sommige medicijnen, zoals chemotherapie, kunnen als bijwerking perifere neuropathie veroorzaken, wat kan leiden tot gevoelloosheid in de benen. Je medicijnen doen veel goeds, maar soms hebben ze ook onverwachte effecten op je zenuwen. Altijd goed om met je arts te bespreken.

Wanneer (direct) medische hulp inschakelen?

Schakel onmiddellijk medische hulp als je de volgende symptomen ervaart (naast gevoelloze benen of een gevoelloos been):
  • gevoelloosheid van een hele arm of been
  • verwardheid
  • gevoelloosheid na een recente hoofdwond
  • plotselinge hoofdpijn
  • plotseling begin van gevoelloosheid
  • problemen met spreken
  • pijn op de borst
  • moeite met ademhalen
  • zwakte of verlamming

Maak in de volgende gevallen een afspraak met je huisarts:
  • de gevoelloosheid is slechts van invloed op een deel van een ledemaat, zoals de tenen of vingers
  • de klachten verergeren geleidelijk en zonder duidelijke oorzaak
  • de klachten verslechteren bij repetitieve bewegingen

Overleg met de arts / Bron: Syda Productions/Shutterstock.comOverleg met de arts / Bron: Syda Productions/Shutterstock.com

Onderzoek en diagnose

Omdat gevoelloosheid van een been of beide benen te wijten kan zijn aan vele factoren, zetten artsen vaak meerdere diagnostische middelen in om te achterhalen wat de oorzaak van de klachten zijn.

Vraaggesprek

De arts zal vragen stellen over je klachten en je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen. Hij of zij zal vragen wanneer de gevoelloosheid is begonnen, onder welke omstandigheden het verergert en of je onlangs letsel hebt opgelopen.

Lichamelijk onderzoek

De arts zal je neurologische functies onderzoeken. Dit omvat het testen van je reflexen, spierkracht en sensorische functies. Een arts kan testen of je verschillende sensaties kunt voelen, zoals een prik met een naald of lichte aanraking aan beide zijden van het lichaam.

Van bijzonder belang is waar en in welke mate je gevoelloosheid ervaart. Een doof gevoel aan beide zijden van het lichaam kan bijvoorbeeld wijzen op een hersenletsel. Gevoelloosheid in slechts een deel van een ledemaat kan wijzen op perifere zenuwbeschadiging.

Vervolgonderzoek

Verdere onderzoek in de vorm van beeldvormend onderzoek en bloedonderzoek kunnen nodig zijn om een ​​diagnose te stellen. Deze omvatten MRI- of CT-scans om de hersenen in beeld te brengen en om te controleren op een beroerte of tumor. Bloedonderzoeken die een arts kan laten uitvoeren, zijn onder meer:

Behandeling van een gevoelloos been of gevoelloze benen

Gevoelloze benen kunnen behoorlijk vervelend zijn, maar gelukkig zijn er genoeg manieren om ze weer tot leven te wekken. Afhankelijk van de oorzaak zijn er verschillende behandelingen die je kunnen helpen om dat tintelende, doffe of helemaal gevoelloze gevoel achter je te laten. Laten we de opties eens bekijken!

Bewegen, bewegen, bewegen!

Een van de beste dingen die je kunt doen voor gevoelloze benen is simpelweg in beweging komen. Of het nu gaat om een slechte houding of zenuwcompressie, soms is het beste medicijn een goede wandeling of stretchoefeningen om je doorbloeding te verbeteren en je zenuwen wat ruimte te geven. Fysiotherapie kan hier ook wonderen doen.

Vitaminetekorten aanvullen

Heb je een vitamine B12-tekort? Of misschien een tekort aan andere essentiële vitamines zoals foliumzuur? Dan is het tijd om je lichaam te voeden. Supplementen of een injectie kunnen helpen om je zenuwen weer in topvorm te krijgen, zodat het gevoel in je benen terugkomt.

Pijnstillers en ontstekingsremmers

Als zenuwontsteking de oorzaak is van je gevoelloze benen, kunnen medicijnen zoals ibuprofen of andere ontstekingsremmers helpen om de zwelling rond de zenuwen te verminderen. Dit zorgt ervoor dat je zenuwen weer normaal kunnen functioneren, en je gevoel terugkeert.

Behandeling van de onderliggende oorzaak

Of het nu gaat om diabetes, een hernia, of iets anders – de beste manier om gevoelloosheid in je benen aan te pakken, is door de onderliggende oorzaak te behandelen. Voor diabetes betekent dit je bloedsuikerspiegel goed onder controle houden, voor een hernia kan fysiotherapie of zelfs een operatie nodig zijn.

Massage: geef je benen wat liefde

Een goede massage kan helpen om de bloedsomloop te stimuleren en gespannen spieren los te maken, vooral als zenuwcompressie de boosdoener is. Het is een ontspannende manier om je benen weer op de juiste weg te krijgen.

Rust en herstel

Soms is het simpel: je benen hebben rust nodig. Of je nu overbelast bent door inspanning, een slechte houding hebt aangenomen of last hebt van een ontsteking – rust kan je lichaam helpen herstellen en je benen weer tot leven brengen.

Chirurgische ingreep: als niets anders werkt

In ernstige gevallen, zoals bij een beknelde zenuw door een hernia, kan een operatie nodig zijn om de druk op de zenuwen te verlichten. Dit kan helpen om de gevoelloosheid in je benen voorgoed te verhelpen.

Prognose

Prognose van gevoelloze benen: terug naar springlevend!

De prognose van gevoelloze benen hangt natuurlijk af van de oorzaak, maar het goede nieuws is dat in veel gevallen het gevoel weer helemaal terugkomt. Heb je last van een beknelde zenuw door een verkeerde houding of een hernia? Met de juiste behandeling – denk aan fysiotherapie, rust, of zelfs een operatie – heb je een grote kans dat je benen weer helemaal tot leven komen.

Bij aandoeningen zoals een vitamine B12-tekort of diabetes kun je door de juiste aanpassingen, zoals supplementen of betere bloedsuikercontrole, de schade vaak goed herstellen en het gevoel in je benen terugwinnen. Hoe eerder je ingrijpt, hoe beter de kans dat je zenuwen zich volledig herstellen.

Zelfs bij meer complexe oorzaken, zoals multiple sclerose of een andere chronische aandoening, kun je met de juiste zorg en behandeling verbetering zien. Hoewel volledig herstel niet altijd mogelijk is, kun je met medicatie, therapie en aanpassingen in je levensstijl vaak een groot deel van je bewegingsvrijheid en comfort terugkrijgen.

Kortom, de weg naar herstel kan soms wat tijd en geduld kosten, maar de vooruitzichten zijn meestal positief. Met de juiste aanpak kun je die tintelende, doffe benen weer springlevend maken – en je weer helemaal vrij voelen om te bewegen zoals je wilt!

Complicaties van gevoelloze benen: als je benen je langer in de steek laten

Gevoelloze benen kunnen op zichzelf al behoorlijk frustrerend zijn, maar als je het probleem niet aanpakt, kunnen er complicaties ontstaan die je liever vermijdt. Wat begint met een lichte tinteling of een doof gevoel kan op den duur leiden tot meer serieuze gevolgen, vooral als de onderliggende oorzaak onbehandeld blijft.

Verlies van kracht en mobiliteit

Wanneer je benen langdurig gevoelloos blijven, kunnen ze ook aan kracht inboeten. Dat betekent dat je niet meer goed kunt lopen, staan, of zelfs je evenwicht bewaren. Je benen doen gewoon niet wat je wilt, en dat kan een flinke impact hebben op je dagelijkse leven.

Wondjes en infecties die je niet voelt

Een van de gevaarlijkste complicaties van gevoelloze benen is dat je wondjes of blaren misschien niet eens opmerkt. Zonder het gevoel in je benen, mis je de signalen dat er iets mis is, en dat kan leiden tot infecties. Vooral mensen met diabetes moeten hier extra voorzichtig mee zijn, omdat dit kan uitmonden in ernstige voet- en beenproblemen.

Permanente zenuwbeschadiging

Als de oorzaak van de gevoelloosheid niet wordt behandeld, kunnen je zenuwen blijvend beschadigd raken. Dit betekent dat het gevoel nooit helemaal terugkomt, en dat kan je kwaliteit van leven flink beïnvloeden. Je benen voelen dan permanent dof, zwak of gevoelloos aan.

Slechte doorbloeding

Gevoelloze benen door zenuwcompressie of een slechte bloedtoevoer kunnen ook leiden tot doorbloedingsproblemen. Dit kan weer zorgen voor koude, zwakke benen en zelfs het risico op trombose vergroten.

Verminderde levenskwaliteit

Het klinkt misschien minder ernstig, maar het continu omgaan met gevoelloze benen kan je mentale welzijn en levenskwaliteit behoorlijk aantasten. Als je je bewegingsvrijheid verliest en je constant zorgen maakt over je benen, kan dat je dagelijks leven flink beïnvloeden.

Problemen met balans en coördinatie

Met gevoelloze benen kun je je balans verliezen, wat het risico op vallen vergroot. Dit kan gevaarlijke situaties opleveren, vooral voor ouderen of mensen die al moeite hebben met lopen.

Preventie van gevoelloze benen

Dit zijn 12 manieren om je benen blij te houden:
  • Blijf in beweging: Regelmatige beweging stimuleert de doorbloeding en houdt je zenuwen en spieren gezond. Lopen, fietsen of tuinieren kan al een groot verschil maken.
  • Let op je houding: Zit of sta je vaak in dezelfde positie? Probeer regelmatig te wisselen van houding om zenuwcompressie te voorkomen.
  • Stretch dagelijks: Rekken en strekken houdt je spieren soepel en vermindert de druk op je zenuwen, wat kan helpen gevoelloosheid te voorkomen.
  • [BZorg voor voldoende vitamine B12[/B]: Een gezond voedingspatroon met genoeg vitamine B12 (vlees, eieren, zuivel) of supplementen voorkomt dat je zenuwen tekortkomen.
  • Vermijd strakke kleding: Te strakke kleding kan zenuwen afknellen en de doorbloeding verminderen. Kies voor comfortabel, loszittende kleding.
  • Beperk alcoholgebruik: Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot zenuwbeschadiging, dus drink met mate om je zenuwen te beschermen.
  • Controleer je bloedsuikerspiegel: Als je diabetes hebt, is het belangrijk om je bloedsuikerspiegel goed in balans te houden om zenuwschade (diabetische neuropathie) te voorkomen.
  • Stop met roken: Roken vermindert de bloedtoevoer naar je ledematen en kan zenuwbeschadiging veroorzaken. Je zenuwen zullen je dankbaar zijn als je stopt.
  • Masseer je benen regelmatig: Een massage verbetert de bloedcirculatie en kan helpen om tintelingen of gevoelloosheid tegen te gaan.
  • Draag goed schoeisel: Zorg voor goed ondersteunende schoenen die je voeten en benen beschermen tegen overbelasting en zenuwcompressie.
  • Hydrateer voldoende: Drink genoeg water om je bloedcirculatie op peil te houden en je zenuwen gezond te houden.
  • Bezoek tijdig een arts: Merk je dat je benen regelmatig gevoelloos worden of tintelen? Wacht niet te lang en laat het checken door een arts om complicaties te voorkomen.

Lees verder

© 2019 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Gevoelloze borsten: oorzaken van een doof gevoel in de borstGevoelloze borsten: oorzaken van een doof gevoel in de borstGevoelloze borsten of een gevoelloze borst is een euvel dat niet vaak voorkomt bij een vrouw. Het kan voor onrust zorgen…
Gevoelloze vingers: oorzaken van gevoelloosheid in vingersGevoelloze vingers: oorzaken van gevoelloosheid in vingersGevoelloze vingers of vingertoppen is de sensatie alsof de vingers of vingertoppen in slaap zijn gevallen, dat wil zegge…
Jeuk aan de benen of voeten, wat kan het zijn?Jeuk aan de benen of voeten, wat kan het zijn?Jeuk aan de voeten of benen is een veel voorkomend probleem. Jeuk is hebben is heel vervelend en bovendien kunnen jeuken…
Pijnlijke, tintelende, vermoeide, slap gevoel in de benen?Pijnlijke, tintelende, vermoeide, slap gevoel in de benen?Een vreemd slap gevoel in je benen? Het gevoel dat je niet meer kan staan? Een slap, moe gevoel in de benen die trillen…
Zadelneus: Neusmisvorming met instorting van neusbrugZadelneus: Neusmisvorming met instorting van neusbrugEen zadelneus is een relatief zeldzame neusmisvorming waarbij de neusbrug verzwakt is, waardoor deze naar binnen valt (i…
Tandbederf (cariës): Oorzaken van gaatjes in tandenTandbederf (cariës): Oorzaken van gaatjes in tandenTandbederf (cariës, gaatjes in de tanden) is een aandoening waarbij schade aan de tanden ontstaat door een combinatie va…
Bronnen en referenties
  • https://www.zorgkaartnederland.nl/aandoeningen/gezichtsverlamming
  • https://www.healthline.com/symptom/numbness-of-limbs
  • https://www.zorgsaam.org/ziekenhuis/patientfolders/neurologisch-functie-onderzoek
  • https://www.healthline.com/health/numbness-of-foot
  • https://www.belmarrahealth.com/numbness-foot-causes-symptoms-treatment-tips/
  • https://www.gezondheidsplein.nl/dossiers/voetproblemen-en-loopstoornissen/welke-neurologische-oorzaken-kunnen-aan-loopstoornissen-ten-grondslag-liggen/item43816
  • https://www.healthline.com/health/left-arm-numb
  • Martin Sulman. Mens & Gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 19-9-2024)
  • Afbeelding bron 1: Marian Weyo/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Greyerbaby, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Syda Productions/Shutterstock.com
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 28-09-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.