Acidose: Te hoge zuurgraad van het bloed

Acidose: Te hoge zuurgraad van het bloed Acidose is een aandoening waarbij te veel zuur in de lichaamsvloeistoffen aanwezig is. Normaal gesproken hebben mensen met gezonde nieren en de longen geen ernstige acidose maar wanneer problemen aanwezig zijn aan deze organen, komt acidose sneller tot stand. Een pH (zuurgraad) in het bloed van 7,5 is neutraal. Van acidose is sprake wanneer de pH 7,35 of lager is. Deze lagere pH-waarde betekent dat het bloed zuur is. Acidose bestaat in verschillende vormen met name respiratoire en metabole acidose. Veel voorkomende symptomen zijn o.a. hoofdpijn verwardheid, braken, slaperigheid en vermoeidheid. Omdat acidose voorkomt bij tal van aandoeningen of bij verscheidene andere factoren, is het belangrijk om de behandeling hierop af te stemmen. De vooruitzichten zijn zeer goed indien de patiënt een snelle behandeling krijgt, maar zijn veeleer somber indien dit niet het geval is.

Oorzaken en soorten van te hoge zuurgraad van het bloed

De nieren en de longen zorgen voor een evenwicht (juiste pH = zuurgraad) van zuren en basen (chemische stoffen) in het lichaam. Acidose vindt plaats wanneer zuur zich opbouwt of wanneer bicarbonaat (een base) verloren gaat. Acidose is tevens het tegenovergestelde van alkalose (een aandoening waarbij zich teveel base in de lichaamsvloeistoffen bevindt). Acidose is onderverdeeld in respiratoire of metabole acidose.

Respiratoire acidose

Respiratoire acidose ontstaat wanneer er te veel kooldioxide (een zuur) in het lichaam aanwezig is. Deze vorm van acidose is meestal het gevolg van het lichaam dat niet in staat is om voldoende kooldioxide te verwijderen via de ademhaling. Andere namen voor respiratoire acidose zijn hypercapnische acidose en kooldioxide acidose. Oorzaken van respiratoire acidose zijn onder meer:
  • Borstkasmisvormingen zoals kyfose
  • Een borstletsel
  • Een chronische longaandoening zoals astma
  • Een overmatig gebruik van sedativa (kalmerende geneesmiddelen)
  • Obesitas, waardoor het ademen bemoeilijkt is
  • Overmatig gebruik van alcohol (alcoholmisbruik)
  • Problemen met het zenuwstelsel
  • Spierzwakte in de borst

Metabole acidose

Metabole acidose ontstaat wanneer het lichaam te veel zuur produceert. Deze toestand treedt eveneens op wanneer de nieren niet voldoende zuur uit het lichaam verwijderen. Metabole acidose is eveneens ingedeeld in verschillende soorten:
  • Diabetische acidose: Diabetische acidose is ook gekend als “diabetische ketoacidose” of “DKA”. Deze toestand ontstaat wanneer ketonlichamen (bepaalde stoffen die zuur zijn) zich opbouwen en hierdoor het bloed verzuren bij een niet goed gereguleerde diabetes mellitus.
  • Hyperchloremische acidose: Deze vorm van metabole acidose is het gevolg van het verlies van teveel natriumbicarbonaat, wat mogelijk is bij ernstige diarree en braken.
  • Metabole acidose bij een nierziekte (distale renale tubulaire acidose en proximale renale tubulaire acidose)
  • Metabole acidose door een vergiftiging door aspirine, ethyleenglycol (aanwezig in antivries), of methanol
  • Metabole acidose door ernstige uitdroging

Alcoholmisbruik veroorzaakt soms lactaatacidose / Bron: Jarmoluk, PixabayAlcoholmisbruik veroorzaakt soms lactaatacidose / Bron: Jarmoluk, Pixabay
Lactaatacidose
Bij lactaatacidose vindt een opbouw van melkzuur plaats. Melkzuur is voornamelijk te vinden in spiercellen en rode bloedcellen. De vorming hiervan gebeurt wanneer het lichaam koolhydraten afbreekt wat nodig is voor het gebruik van energie wanneer het zuurstofgehalte te laag is. Dit is te wijten aan enkele factoren en medische aandoeningen:
  • een lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie)
  • een zware, langdurige inspanning
  • epileptische aanvallen
  • hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart)
  • het drinken van teveel alcohol (alcoholmisbruik)
  • het gebruik van medicijnen zoals salicylaten
  • het langdurig gebrek aan zuurstof door een shock, hartfalen, of ernstige bloedarmoede
  • kanker
  • leverfalen
  • MELAS (een zeer zeldzame genetische aandoening die de mitochondriale energieproductie aantast)
  • sepsis (bloedvergiftiging: overdreven reactie van het immuunsysteem op ziektekiemen)

Symptomen metabole en respiratoire acidose

Respiratoire acidose

De symptomen van respiratoire acidose symptomen omvatten onder meer verwardheid, en vermoeidheid, lusteloosheid, hoofdpijn, kortademigheid en slaperigheid. Bij diabetische acidose (ketoacidose) heeft de patiënt een fruitige ademgeur.

Metabole acidose

De symptomen van metabole acidose zijn afhankelijk van de onderliggende ziekte of aandoening. Metabole acidose zelf veroorzaakt meestal een snelle en oppervlakkige ademhaling (tachypneu). Verwardheid, lethargie, geelzucht, een verhoogde hartslag (tachycardie), een verlies van eetlust en hoofdpijn zijn andere symptomen.

Diagnose en onderzoeken

Een bloedonderzoeken urineonderzoek zijn nodig om acidose te identificeren. Het bloedonderzoek onthult mogelijk hypofosfatemie (verlaagd fosfaatgehalte in het bloed).

Behandeling

De behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Natriumbicarbonaat (zuiveringszout) verhoogt de zuurgraad in he bloed. Dit neemt de patiënt oraal (via de mond) in of krijgt hij via een intraveneus infuus. Bij respiratoire acidose door longproblemen of spierzwakte krijgt de patiënt veelal luchtwegverwijdende medicatie of zuurstof.

Complicaties

Mogelijke complicaties zijn afhankelijk van het specifieke type acidose. Deze complicaties zijn mogelijk: chronische nierproblemen, nierfalen (verminderde of afwezige nierfunctie) en nierstenen, een botziekte en een vertraagde groei. Ernstige metabole acidose leidt tot een shock of de dood.

Prognose

Veel patiënten reageren goed op de behandeling; zij herstellen bijgevolg volledig. Niettemin hangt de mate van herstel af van de oorzaak van acidose. Acidose is echter gevaarlijk wanneer de patiënt geen behandeling krijgt.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Te hoge zuurgraad bloed: symptomen en behandeling acidoseTe hoge zuurgraad bloed: symptomen en behandeling acidoseAcidose duidt op een abnormaal zure toestand van het bloed veroorzaakt door ophoping van zuren of verlies van alkali. Er…
Acidose: verzuring van het lichaam- symptomen en behandelingAcidose: verzuring van het lichaam- symptomen en behandelingAcidose is een ziekte waarvan de varianten metabolische acidose en respiratorische acidose bekend zijn. Het heeft allema…
Alkalose: Te lage zuurgraad van het bloedAlkalose: Te lage zuurgraad van het bloedAlkalose is een aandoening waarbij de patiënt lichaamsvloeistoffen heeft die overmatig basisch (alkalisch) zijn. Mensen…
Alcoholische ketoacidose: Opbouw van ketonen in bloedAlcoholische ketoacidose: Opbouw van ketonen in bloedAlcoholische ketoacidose is een aandoening waarbij een opbouw van ketonen in het bloed optreedt. Ketonen zijn een type z…

Erythroplasie van Queyrat: symptomen, oorzaak en behandelingErythroplasie van Queyrat: symptomen, oorzaak en behandelingErythroplasie van Queyrat, ook wel peniele intra-epidermale neoplasie (PIN) genoemd, is een vroeg stadium van huidkanker…
Klippel-Feil-syndroom: Fusie van twee of meer nekwervelsKlippel-Feil-syndroom: Fusie van twee of meer nekwervelsHet Klippel-Feil syndroom is een aangeboren botaandoening waarbij afwijkingen ontstaan aan de nek en rug. Dit is te wijt…
Bronnen en referenties
  • Acidosis, http://www.healthline.com/health/acidosis, geraadpleegd op 1 augustus 2016
  • Acidosis, http://www.merckmanuals.com/home/hormonal-and-metabolic-disorders/acid-base-balance/acidosis, geraadpleegd op 1 augustus 2016
  • Acidosis, https://medlineplus.gov/ency/article/001181.htm, geraadpleegd op 1 augustus 2016
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 1 augustus 2016
  • What Is Metabolic Acidosis? (1), http://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-is-metabolic-acidosis, geraadpleegd op 1 augustus 2016
  • What Is Metabolic Acidosis? (2), http://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-is-metabolic-acidosis?page=2, geraadpleegd op 1 augustus 2016
  • Afbeelding bron 1: Jarmoluk, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 20-05-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.