Poliose: Haaraandoening met witte haren, soms door ziekte

Poliose (poliosis) is een zeldzame haaraandoening waarbij een patiënt een witte tot grijze pigmentloze haarlok heeft, die zich meestal op het midden op het voorhoofd bevindt. Deze soms verontrustende ervaring komt tot stand door een ontbrekend pigment in de haarzakjes. De onschadelijke haarafwijking is mogelijk wel geassocieerd met diverse milde tot ernstige aandoeningen alsook met enkele omgevingsfactoren. Het raadplegen van een arts is steeds verstandig omdat soms sprake is van een ernstigere onderliggende aandoening. De meeste patiënten behouden de witte haarlok op de huid en leren hiermee leven, of anders verven ze de haren of gebruiken ze andere camouflagetechnieken voor het verbergen van de witte haren.

• Oorzaken en risicofactoren van poliose
• Aandoeningen
• Omgevingsfactoren
• Symptomen: Witte haarlok in behaard lichaamsgebied
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van lichaamsgebied met witte haren
• Prognose van haaraandoening

Oorzaken en risicofactoren van poliose

De witte haren zijn te wijten aan ontbrekend pigment (melanine) in de haarzakjes. Gezonde mensen hebben deze haaraandoening eveneens; dan is eenvoudigweg geen pigment in het haar en de huid van dat betrokken gebied aanwezig. De witte haren komen echter eveneens tot stand door enkele aandoeningen alsook door andere omgevingsfactoren.

Aandoeningen

Patiënten met enkele aandoeningen lopen een verhoogd risico op poliose. Pijn en extreme psychologische stress zijn andere risicofactoren.

Genetische aandoeningen
Een patiënt ontwikkelt poliose door diverse genetische aandoeningen, zoals:

• het Waardenburg-syndroom (afwijkingen aan gehoor, huid, haren en ogen)
• piebaldisme (aandoening met witte haarlok en witte vlekken op de huid)
• tubereuze sclerose (neurocutane aandoening met tumoren)

Haaraandoening
De haaraandoening alopecia areata (haaruitval met ronde, kale plekken) gaat soms vergezeld met poliose.

Huidaandoeningen
Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat door de cellen die de huid van kleur voorzien (melanocyten). Poliose is soms het eerste teken van deze vorm van kanker. Een halo naevus (witte rand rond moedervlek) en vitiligo (huidaandoening met witte vlekken in huid) zijn andere geassocieerde huidaandoeningen. Tot slot resulteert poliose mogelijk uit gordelroos, een virale infectie waarbij een huiduitslag en symptomen aan het gezicht verschijnen.

Ontstekingsaandoeningen
Een chronische ontsteking in het lichaam is een belangrijke risicofactor voor poliose. Poliose is bekend als een late bijwerking van de ziekte van Vogt-Koyanagi-Harada (VKH). Dit is een multisystemische inflammatoire aandoening (ontstekingsaandoening die meerdere lichaamsdelen treft). De oren, de ogen, de huid en het centrale zenuwstelsel zijn mogelijk getroffen. De ziekte verschijnt vooral bij patiënten met een donkere huidskleur, en dan vooral bij Aziaten. Het syndroom van Allezandrini is eveneens een mogelijke ontstekingsaandoening die poliose met zich meebrengt.

Oogaandoeningen
Poliose komt vaker voor bij patiënten die last hebben van de oogaandoening uveïtis (ontsteking van de uvea, de middelste laag van het oog). Onbehandeld leidt deze vorm van een oogontsteking tot andere oogaandoeningen zoals glaucoom (verhoogde oogboldruk met mogelijk schade aan de oogzenuw) en cataract (staar: troebele ooglens).

Schildklieraandoeningen
Kinderen met vitiligo, een nauw verwante aandoening aan poliose, lijden sneller aan schildklieraandoeningen en auto-immuunziekten. Schildklieraandoeningen leiden tot veel negatieve effecten indien ze onbehandeld blijven. Deze omvatten:

• een depressie
• een gewichtstoename
• een verhoogd cholesterolgehalte
• een verminderd libido
• geheugenproblemen
• slikproblemen (dysfagie)
• vermoeidheid

Omgevingsfactoren

Sommige omgevingsfactoren dragen eveneens bij aan de totstandkoming van de witte haarlok. Het gebruik van bepaalde antibiotica en sommige soorten van chemotherapie en radiotherapie zijn in verband gebracht met poliose.

Symptomen: Witte haarlok in behaard lichaamsgebied

Veelal is heeft poliose invloed op het haar van de hoofdhuid, maar in principe is elk harig deel van het lichaam mogelijk aangetast, zoals de wenkbrauwen, de wimpers en bij mannen de snor en baard. De haaraandoening is eenvoudig te herkennen doordat de patiënt een witte of grijze vlek of vlekken heeft in een behaard lichaamsgebied. Poliose verschijnt op elke leeftijd mogelijk plotseling, maar wanneer poliose het gevolg is van een genetische aandoening, verschijnt dit mogelijk reeds vanaf de geboorte.

Diagnose en onderzoeken

Daar poliose mogelijk geassocieerd is met een aandoening, is het belangrijk om de onderliggende oorzaak te identificeren. De arts verzamelt een grondige medische geschiedenis en een gedetailleerde familiegeschiedenis van aandoeningen en/of poliose. Verder krijgt de patiënt een volledig lichamelijk onderzoek, een bloedonderzoek, een analyse van een huidmonster en een neurologisch onderzoek.

Behandeling van lichaamsgebied met witte haren

Enkele medische behandelingen keren poliose mogelijk om. Wanneer poliose optreedt in combinatie met vitiligo, krijgen de patiënten best eerst een huidtransplantatie gevolgd door lichttherapie gedurende vier tot elf maanden om de symptomen te doen verdwijnen. Ook lasertherapie in combinatie met dagelijkse toepassingen van een zalf en via de mond ingenomen medicatie gedurende ongeveer een half jaar blijkt succesvol te zijn. Deze behandelingen zijn wel vrij intensief en tijdrovend. De meeste patiënten met poliose opteren niet voor een medische behandeling. Zij laten de haren verven of leren leven met het kleurverschil. Verder behandelt de arts de onderliggende aandoening.

Prognose van haaraandoening

Poliose zelf is een onschadelijke haaraandoening met een pigmentgebrek in de haarzakjes, waardoor het haar wit of grijs is. Sommige patiënten voelen zich wel verveeld door de haarafwijking, maar enkele camouflagetechnieken of behandelingen verdoezelen of verhelpen het probleem.