Poliose: Haaraandoening met witte haren, soms door ziekte

Poliose (poliosis) is een zeldzame haaraandoening waarbij een patiënt een witte tot grijze pigmentloze haarlok heeft, die zich meestal op het midden van het voorhoofd bevindt. Deze vaak verontrustende ervaring ontstaat door een tekort aan pigment in de haarzakjes. Hoewel poliose op zichzelf onschadelijk is, kan het geassocieerd worden met verschillende milde tot ernstige aandoeningen en omgevingsfactoren. Het is raadzaam om een arts te raadplegen, omdat poliose soms een aanwijzing kan zijn voor een ernstigere onderliggende aandoening. De meeste patiënten behouden de witte haarlok en leren hiermee leven. Anderen kiezen ervoor om de haren te verven of andere camouflagetechnieken te gebruiken om de witte haren te verbergen.

• Oorzaken en risicofactoren van poliose
• Aandoeningen
• Omgevingsfactoren
• Symptomen: Witte haarlok in behaard lichaamsgebied
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van lichaamsgebied met witte haren
• Prognose van haaraandoening
• Complicaties
• Preventie

Oorzaken en risicofactoren van poliose

De witte haren bij poliose ontstaan door een gebrek aan pigment (melanine) in de haarzakjes. Gezonde mensen kunnen ook poliose hebben, waarbij simpelweg geen pigment aanwezig is in het haar en de huid van het betrokken gebied. Poliose kan echter ook het gevolg zijn van diverse aandoeningen en omgevingsfactoren.

Aandoeningen

Patiënten met bepaalde aandoeningen lopen een verhoogd risico op poliose. Ook pijn en extreme psychologische stress zijn mogelijke risicofactoren.

Genetische aandoeningen
Poliose kan ontstaan door verschillende genetische aandoeningen, zoals:

• Waardenburg-syndroom (afwijkingen aan gehoor, huid, haren en ogen)
• Piebaldisme (aandoening met witte haarlok en witte vlekken op de huid)
• Tubereuze sclerose (neurocutane aandoening met tumoren)

Haaraandoeningen
De haaraandoening alopecia areata (haaruitval met ronde, kale plekken) kan soms gepaard gaan met poliose.

Huidaandoeningen
Een melanoom, een vorm van huidkanker die ontstaat in de pigmentcellen van de huid (melanocyten), kan soms gepaard gaan met poliose. Poliose kan in zulke gevallen het eerste teken zijn van deze kanker. Andere geassocieerde huidaandoeningen zijn een halo naevus (witte rand rond moedervlek) en vitiligo (huidaandoening met witte vlekken op de huid). Poliose kan ook een gevolg zijn van gordelroos, een virale infectie die een huiduitslag en symptomen aan het gezicht veroorzaakt.

Ontstekingsaandoeningen
Een chronische ontsteking in het lichaam kan een belangrijke risicofactor voor poliose zijn. Poliose kan optreden als een late bijwerking van de ziekte van Vogt-Koyanagi-Harada (VKH), een multisystemische inflammatoire aandoening die verschillende lichaamsdelen aantast, waaronder de oren, de ogen, de huid en het centrale zenuwstelsel. VKH komt vooral voor bij patiënten met een donkere huid, met name bij Aziaten. Het syndroom van Allezandrini is ook een mogelijke ontstekingsaandoening die gepaard kan gaan met poliose.

Oogaandoeningen
Poliose komt vaker voor bij patiënten met de oogaandoening uveïtis (ontsteking van de uvea, de middelste laag van het oog). Onbehandeld kan uveïtis leiden tot andere oogaandoeningen, zoals glaucoom (verhoogde oogboldruk die mogelijk schade aan de oogzenuw veroorzaakt) en cataract (staar: troebele ooglens).

Schildklieraandoeningen
Kinderen met vitiligo, een aandoening die nauw verwant is aan poliose, hebben een verhoogd risico op schildklieraandoeningen en auto-immuunziekten. Onbehandelde schildklieraandoeningen kunnen leiden tot ernstige gevolgen, waaronder:

• een depressie
• gewichtstoename
• een verhoogd cholesterolgehalte
• verminderd libido
• geheugenproblemen
• slikproblemen (dysfagie)
• vermoeidheid

Omgevingsfactoren

Sommige omgevingsfactoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van poliose. Het gebruik van bepaalde antibiotica, evenals sommige soorten chemotherapie en radiotherapie, zijn in verband gebracht met het optreden van poliose.

Symptomen: Witte haarlok in behaard lichaamsgebied

Poliose beïnvloedt meestal het haar op de hoofdhuid, maar kan elk behaard deel van het lichaam aantasten, zoals de wenkbrauwen, wimpers en bij mannen de snor en baard. De aandoening is eenvoudig te herkennen aan een witte of grijze vlek of vlekken in een behaard lichaamsgebied. Poliose kan op elke leeftijd plotseling optreden, maar wanneer het gevolg is van een genetische aandoening, kan het reeds bij de geboorte aanwezig zijn.

Diagnose en onderzoeken

Omdat poliose geassocieerd kan worden met andere aandoeningen, is het belangrijk om de onderliggende oorzaak te identificeren. De arts verzamelt een gedetailleerde medische geschiedenis en een familiegeschiedenis van aandoeningen en/of poliose. Verder wordt een volledig lichamelijk onderzoek uitgevoerd, inclusief bloedonderzoek, analyse van een huidmonster en een neurologisch onderzoek.

Behandeling van lichaamsgebied met witte haren

Behandeling van poliose kan variëren afhankelijk van de oorzaak en ernst. Wanneer poliose gepaard gaat met vitiligo, kunnen behandelingen zoals huidtransplantatie gevolgd door lichttherapie gedurende vier tot elf maanden effectief zijn. Ook kan lasertherapie in combinatie met dagelijkse toepassingen van een zalf en orale medicatie gedurende ongeveer zes maanden succesvol zijn. Deze behandelingen zijn intensief en tijdrovend. Veel patiënten kiezen ervoor om geen medische behandeling te ondergaan, maar laten de haren verven of accepteren het kleurverschil. De arts behandelt ook de onderliggende aandoening indien van toepassing.

Prognose van haaraandoening

Poliose is een onschadelijke haaraandoening die resulteert in een pigmenttekort in de haarzakjes, waardoor het haar wit of grijs wordt. Hoewel sommige patiënten zich ongemakkelijk voelen door de haarafwijking, kunnen camouflagetechnieken of behandelingen helpen om het probleem te verdoezelen of te verhelpen.

Complicaties

Poliose kan leiden tot verschillende complicaties:

• Psychosociale impact: De aanwezigheid van witte haarlokken kan leiden tot onzekerheid of sociale angst bij sommige patiënten.
• Verergering van onderliggende aandoeningen: Poliose kan een aanwijzing zijn voor ernstige aandoeningen zoals vitiligo of schildklieraandoeningen, waarvan de symptomen mogelijk verergeren indien niet behandeld.
• Huidproblemen: In gevallen waarbij poliose gepaard gaat met huidaandoeningen zoals vitiligo, kunnen verdere huidproblemen optreden.

Preventie

Preventieve maatregelen voor poliose zijn beperkt, maar enkele strategieën kunnen helpen:

• Vermijd schadelijke blootstelling: Beperk blootstelling aan chemische stoffen en medicaties die het risico op poliose kunnen verhogen.
• Gezonde levensstijl: Een gezonde levensstijl met een evenwichtig voedingspatroon en stressmanagement kan bijdragen aan een betere algehele gezondheid en mogelijk het risico op het ontwikkelen van aandoeningen die poliose kunnen veroorzaken verminderen.
• Regelmatige medische controles: Regelmatige controles bij een arts kunnen helpen bij het vroegtijdig opsporen van eventuele onderliggende aandoeningen die poliose kunnen veroorzaken.
• Huid- en haartesten: Bij de eerste tekenen van poliose, kan het nuttig zijn om een dermatoloog te raadplegen voor huid- en haartesten om de oorzaak te bepalen en indien nodig verdere behandeling te starten.