Droge huid op voeten: Oorzaken, symptomen en behandelingen

De voeten hebben minder olieklieren dan andere lichaamsdelen en tevens ervaren ze dagelijkse slijtage. Hierdoor ontstaat vaak een droge, ruwe of gebarsten huid op de voeten (vaak op hielen, zijkanten van de voeten en tussen de tenen). Een patiënt heeft mogelijk eveneens jeukende voeten, voetenpijn, irritatie of een strak gevoel aan het droge gebied. Diverse eenvoudige huismiddeltjes verlichten de droogheid. Helpen deze remedies niet, dan is het verstandig om contact op te nemen met een podoloog of arts. Tot slot zorgen enkele tips ervoor dat het risico op een droge huid op de voeten minder snel tot stand komt.

• Aandoeningen en droge huid op voeten
• Diabetes mellitus
• Eczeem
• Psoriasis
• Stasis dermatitis
• Te traag werkende schildklier
• Voetschimmel
• Omgevingsfactoren en droogheid van huid op voeten
• Irritatie
• Medicijnen
• Te weinig vocht
• Vergrijzing
• Warmte en vochtigheid
• Zepen
• Symptomen
• Behandelingen
• Bevochtigen
• Exfoliëren
• Hydraterende sokken dragen
• Puimsteen of voetvijl gebruiken
• Voetbad nemen
• Preventie

Aandoeningen en droge huid op voeten

Een droge huid op de voeten treedt mogelijk op als gevolg van een aandoening.

Diabetes mellitus

Ongecontroleerde suikerziekte leidt mogelijk tot schade aan de perifere zenuwen (perifere neuropathie). Diabetische neuropathie tast de zenuwen aan die olie en vocht in de voeten reguleren, waardoor een droge of gebarsten huid aan de voeten tot stand komt.

Eczeem

Eczeem verwijst naar een groep aandoeningen die een huidontsteking veroorzaken. De huidaandoening komt mogelijk overal voor. Veel voorkomende symptomen van eczeem zijn droge, verkruimelde of jeukende plekken op de huid.

Psoriasis

Psoriasis is een chronische auto-immuunaandoening die dikke, schilferige huidplekken veroorzaakt op bijna alle mogelijke lichaamsdelen. Ook is psoriasis op de voeten mogelijk.

Stasis dermatitis

Stasis dermatitis is een huidziekte die ontstaat bij patiënten met de bloedcirculatie in de aderen (chronische veneuze insufficiëntie). Pijn en zwelling aan het been, de enkels en de voeten komen tot stand. Hierbij treedt mogelijk ook droogheid aan de huid van de voeten op.

Te traag werkende schildklier

Een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) veroorzaakt soms extreem droge voeten, omdat de schildklier de zweetklieren in de voeten niet kan reguleren, waardoor ze droog worden.

Voetschimmel

Voetschimmel is een schimmelinfectie die een schilferige huiduitslag veroorzaakt tussen de tenen en onder de voet.

Omgevingsfactoren en droogheid van huid op voeten

Enkele omgevingsfactoren zijn gekoppeld aan droogheid van de huid op de voeten.

Irritatie

Te lang staan of slecht passende schoenen dragen oefent een constante druk uit op specifieke delen van de voet of veroorzaakt wrijving van de huid. Hierdoor ontstaat een droge, gebarsten huid of eeltvorming.

Medicijnen

Bepaalde medicijnen, waaronder diuretica (plaspillen) leiden tot een droge huid op de voeten.

Te weinig vocht

Een droge, gebarsten en schilferende huid komt vooral veel voor op de hiel en de voetzool, omdat deze gebieden minder olieklieren hebben dan andere huidgebieden van het lichaam.

Vergrijzing

Na verloop van tijd verliest de huid het vermogen om water vast te houden en verdunt deze (dunne huid). Ouderen hebben meer kans op een droge huid als gevolg van het natuurlijke verouderingsproces.

Warmte en vochtigheid

Gesloten schoenen, zoals sneakers en laarzen, creëren een extreem warme en vochtige omgeving voor de voeten. Warmte en vochtigheid trekken vocht uit de huid, wat leidt tot droge, dikke of gebarsten plekken op de voeten.

Zepen

Zepen en bodylotions die agressieve chemicaliën of irriterende stoffen bevatten, verwijderen vocht van de huid. Mensen die overtollige zeep niet van de voeten verwijderen, krijgen ook te maken met huidproblemen aan de voeten.

Symptomen

Een droge huid op de voeten veroorzaakt mogelijk diverse symptomen zoals voetpijn, jeukende voeten, roodheid van de huid en irritatie van de voeten, een gebarsten huid van de voeten, brandende voeten en/of een huiduitslag. Dode cellen op het huidoppervlak vallen van nature af en nieuwe cellen nemen hun plaats in. Wanneer een patiënt de opeenhoping van dode huidcellen niet verwijdert, vormen zich dikke, schilferige plekken op de voeten. Na verloop van tijd kunnen droge gebieden verdikken of barsten, vooral op de hielen. Gebarsten hielen maken de voeten kwetsbaar voor infecties, terwijl dikke eeltplekken het lopen moeilijk of oncomfortabel maakt.

Behandelingen

Bevochtigen

Het regelmatig bevochtigen van de voeten vermindert de bestaande droge huid en voorkomt dat nieuwe droge huid zich ophoopt. Na gebruik van een voetvijl of een puimsteen is het belangrijk om de voeten te hydrateren, zodat de huid vocht kan vasthouden. Patiënten vermijden best lotions, crèmes en vochtinbrengende middelen die alcohol, toegevoegde geuren en kunstmatige kleuren bevatten omdat deze ingrediënten de droge huid kunnen verergeren.

De vochtinbrengende middelen bevatten best:

• humectanten, zoals ureum, aloë en hyaluronzuur (natuurlijke vochtvasthoudende stof)
• occlusieven, zoals vaseline, lanoline en kokosolie
• verzachtende middelen, waaronder plantaardige boter en olie

Exfoliëren

Patiënten kunnen de dode huidlaag verwijderen met behulp van een fysieke exfoliator zoals een voetenscrub, speciale lichaamsborstels en elektronische eeltverwijderaars. Chemische exfoliators hebben de vorm van lotions of dunne vloeistoffen. Ze bevatten ingrediënten die dode cellen op het huidoppervlak oplossen, zoals glycolzuur, melkzuur en alfa-hydroxyzuur.

Hydraterende sokken dragen

Vochtinbrengende met gel gevoerde sokken bevochtigen de voeten extra. Deze sokken bevatten natuurlijke oliën en vitaminen die de voeten bevochtigen en een droge huid op de voeten herstellen. Patiënten behalen vergelijkbare resultaten met vochtinbrengende crème en een goed paar katoenen sokken.

Puimsteen of voetvijl gebruiken

Met een puimsteen of metalen voetvijl verwijderen patiënten eveneens een droge huid en eelt van de voeten. Eerst moeten ze de voeten weken in warm water om de dode huid te verzachten. Daarna maken ze de puimsteen of voetvijl nat met warm water. De volgende stap is om zachtjes te wrijven over de dode huid of het eelt met de puimsteen of de voetvijl. Patiënten gebruiken best cirkelvormige bewegingen met een puimsteen en zachte heen-en-weer bewegingen met een voetvijl. Hierna spoelen ze de dode huid van de voeten af. De voeten deppen patiënten droog met een schone handdoek. Vervolgens bevochtigen patiënten de voeten met crème, lotion of olie.

Voetbad nemen

De voeten in warm water weken biedt een aantal voordelen:

• de bloedcirculatie naar de voeten verbetert, wat helpt om een droge huid in de toekomst te voorkomen
• de droge huid wordt losgeweekt
• patiënten worden rustig

Het toevoegen van een kleine hoeveelheid azijn aan een voetbad behandelt milde vormen van voetschimmel. Azijn heeft krachtige antimicrobiële eigenschappen die de voeten desinfecteren en zelfs de voetgeur verwijderen.

Andere nuttige ingrediënten om aan een voetbad toe te voegen, zijn:

• citroensap
• Epsom zout
• essentiële olie van pepermunt
• havermout
• honing

Preventie

Patiënten kunnen met volgende tips een droge huid op de voeten helpen voorkomen:

• een goede voethygiëne beoefenen, waaronder het grondig reinigen van de voeten, het verwijderen van de dode huid en het gehydrateerd houden van de huid met een goede vochtinbrengende crème
• goed passende schoenen dragen
• lotions, zepen en bodylotions die alcohol bevatten vermijden
• lotions, zepen en bodylotions die toegevoegde geuren en kleuren bevatten, vermijden
• warm water (in plaats van heet water) gebruiken voor douches, baden en een voetbad
• zachtjes de voeten droog deppen een schone handdoek in plaats van krachtig te wrijven

Lees verder

• Droge huid: Oorzaken en behandeling van uitgedroogde huid