Watermunt: gezondheidsvoordelen en inhoudsstoffen watermunt

De watermunt (Mentha aquatica) is een plant uit de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Deze komt voor in grote delen van Europa, alsmede in (delen van) Noord-Amerika, Azië, Noord-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland. Watermunt is het mildere zusje van pepermunt. Ze ziet er hetzelfde uit, ruikt even aromatisch, maar is een beetje zwakker en kan vanwege haar mildheid beter als thee worden gebruikt dan haar krachtige zus. De watermunt groeit graag op oevers en tijdens de zomer bloeit ze met lila kleurige bolvormige bloeiwijzen. Het was een belangrijke plant voor de Kelten. Bewezen werkzame stoffen van de watermunt zijn etherische oliën, bitterstoffen, enzymen, tannines, limoenen, menthofuran, menthol en pineen.

• Watermunt
• De belangrijkste feiten
• Inhoudsstoffen
• Gezondheidsvoordelen van watermunt
• Effecten
• Toepassingen
• Watermuntthee
• Verse muntblaadjes
• Muntolie
• Muntblaadjes tegen slechte adem
• Verfrissende watermuntthee bereiden
• Ingrediënten
• Bereidingswijze
• Bijwerkingen en contra-indicaties
• Watermunt in de tuin
• Watermunt in de keuken

Watermunt

Het profiel van watermunt:

• Wetenschappelijke naam: Mentha aquatica
• Familie: lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
• Verspreiding: Noord-Amerika, Azië, Noord-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland. Watermunt waar het vochtig is: op heide, in 'puinbossen' en oeverbossen, in struikgewas, aan de oevers van een meer, rivier en beek. Ze houdt van licht zure grond.
• Gebruikte plantendelen: bladeren en bloeiende scheuten, zelden de wortel
• Toepassingsgebieden: onder andere bij indigestie/dyspepsie, opgeblazen gevoel, winderigheid, buikkrampen, ontsteking, geïrriteerde slijmvliezen en pijn.

De belangrijkste feiten

Mentha aquatica is een familielid van pepermunt, maar het smaakt milder omdat het minder menthol bevat. Tegelijkertijd heeft het een typisch muntaroma. Daarom wordt het door chef-koks vaak gebruikt voor desserts, wildgerechten en sauzen waar pepermunt te dominant voor zou zijn.

Het bevat minder menthol en daarom ligt het lekkerder op de maag dan pepermunt. Watermunt is daarom ideaal voor muntthee. De genezende eigenschappen van watermunt zijn vergelijkbaar, maar zwakker dan die van pepermunt. In 1698 werd groene munt gekruist met watermunt in een Engelse medicinale tuin. Zo ontstond de pepermunt die we kennen.

Inhoudsstoffen

Watermunt bevat voornamelijk etherische oliën (0,3 tot 0,85 procent), waaronder 40 tot 50 procent menthofuran. Daarnaast zijn er alfa- en bèta-pineen, bèta-caryofylleen, 1,8-cineol, Germacrene D, limoneen, menthol en ongeveer zeven procent tannines.

Gezondheidsvoordelen van watermunt

Effecten

De plant wordt gebruikt voor medicinale doeleinden. Het kan worden gebruikt als kompres, in bad, als thee of tinctuur. De plantendelen worden verzameld voordat de plant bloeit.

Munt doodt ziektekiemen, verdooft, stimuleert de afgifte van gal, verlicht krampen alsook pijn. Tannines stimuleren maagsappen en bevorderen de spijsvertering, ze trekken bloedvaten samen, remmen ontstekingen, hebben een antimicrobieel, antiviraal en antioxidatief effect. In dit opzicht kan de medicinale plant helpen bij winderigheid, maag-darmklachten en verlies van eetlust. Het kan worden gebruikt tegen overmatig zweten, ontsteking in de mond en keel bij volwassenen, inflammatoire en nattende huidaandoeningen, insectenbeten en kleine externe snijwonden en oppervlakkige brandwonden.

Toepassingen

Watermuntthee en watermuntolie worden in de plantengeneeskunde gebruikt bij de volgende kwalen:

• misselijkheid
• zwangerschapsmisselijkheid
• diarree
• buikpijn
• indigestie/dyspepsie,
• opgeblazen gevoel
• winderigheid
• buikkrampen
• ontsteking
• geïrriteerde slijmvliezen
• griep
• verkoudheid
• hoofdpijn
• menstruatiekrampen
• galklachten

Watermuntthee

Muntthee van de verse of gedroogde bladeren en bloeiende scheuten wordt als remedie gebruikt. Hiervoor bind je geplukte planten in trossen aan elkaar en lat je ze ondersteboven in de schaduw en op een droge, beschutte plek drogen. Uitwendig wordt de thee van de gedroogde bladeren gebruikt voor baden, wassen en kompressen. Deze helpen tegen een jeukende huid en zenuwpijn. Inwendig wordt de thee toegepast ter verlichting van maagproblemen, spijsverteringsproblemen en hoofdpijn. Wanneer de luchtwegen ontstoken raken, kun je de stoom van de thee inademen. Je bereid watermuntthee door een paar takjes 10 minuten te laten trekken in kokend water.

Voor bereiding van thee giet je een kwart liter kokend water over twee theelepels gedroogde muntblaadjes. Vervolgens ongeveer acht minuten afgedekt laten staan, daarna zeven en opdrinken.

Verse muntblaadjes

Een pap gemaakt van watermuntblaadjes werkt vaatvernauwend en verlicht de pijn van insectenbeten. Het verkoelt en verdooft. Om zo'n papje te maken vermaal je een handvol verse bladeren met wat water, verspreid deze pap op een doek en plaats deze als een kompres op het getroffen gebied.

Muntolie

Je kunt de olie uit de watermunt halen door destillatie met stoom. Het is beter om de olie in een drogist te kopen, omdat het erg duur en tijdrovend is om zelf te produceren. Voor neuralgie of zenuwpijn wrijf je het getroffen gebied met de olie, evenals voor hoofdpijn. Bij verkoudheid doe je een paar druppels op een doek en adem je de oliën in.

Muntblaadjes tegen slechte adem

De geur van munt maakt deel uit van tandpasta, maar lang voordat medische tandpasta beschikbaar was, kauwden mensen bladeren van watermunt; dit heeft trouwens ook een bacteriedodend effect.

Verfrissende watermuntthee bereiden

Watermunt is een heerlijke en verfrissende plant die perfect is voor een kop thee, vooral op warme dagen. Hier is een eenvoudig recept om watermunt op smaakvolle wijze te gebruiken:

Ingrediënten

• 1 handvol verse watermuntbladeren
• 500 ml water
• Honing of suiker naar smaak (optioneel)
• Citroen- of limoenschijfjes (optioneel)

Bereidingswijze

• Voorbereiden van de munt: Spoel de watermuntbladeren goed af om vuil of stof te verwijderen.
• Verhit het water: Breng het water aan de kook in een kleine pan of waterkoker.
• Munt toevoegen: Voeg de watermuntbladeren toe aan het kokende water. Zet het vuur uit en laat de bladeren ongeveer 5-10 minuten trekken, afhankelijk van hoe sterk je de thee wilt hebben.
• Serveren: Zeef de bladeren eruit en giet de thee in een kopje. Voeg naar smaak honing of suiker toe voor wat zoetheid. Een schijfje citroen of limoen kan voor een extra frisse toets zorgen.
• Genieten: Drink de thee warm of laat deze afkoelen en serveer met ijs voor een verfrissende koude muntdrank.

Tip: Voeg een paar extra muntblaadjes toe als garnering voor een mooie presentatie en extra smaak!

Bijwerkingen en contra-indicaties

Muntoliën kunnen bij zuigelingen en jonge kinderen ademhalingsproblemen veroorzaken als ze in de mond en neus komen. Gebruik de olie daarom niet bij baby's en jonge kinderen.

Maagzuur met zure terugvloeiing in de slokdarm kan worden verergerd door munt. De tannines gaan diarree tegen, wat ook betekent dat ze in grote hoeveelheden tot obstipatie leiden. Huidirritatie is mogelijk.

Watermunt in de tuin

Watermunt is een uitstekende plant voor moerassige delen en watertuinen, maar ook voor tuinvijvers en natte plantenbakken op het balkon. Het heeft weinig verzorging nodig en gedijt goed in modderige, lichtzure grond met veel voedingsstoffen, dat wil zeggen typische moerasgrond. Op het terras en balkon kun je genieten van veel insecten zoals vlinders die zich tegoed doen aan de bloemen. Van juli tot oktober verschijnen kleine vleesroze tot paarse bloemen. Kenmerkend voor deze plant is de opvallende muntgeur, afkomstig van vluchtige oliën in de plant waaronder menthol.

Watermunt in de keuken

Watermunt is de kers op de taart bij desserts, taarten en fruitcocktails. Maar het geeft ook sommige maaltijden ook net dat beetje extra, bijvoorbeeld muntcurry's, erwten- en linzensoep, pompoen, courgette, bulgur of lamsvlees.

Het past goed bij citrusvruchten zoals sinaasappels, limoenen en citroenen, bij bessen, meloenen en vijgen, in een verfrissende smoothie en bij groene salades. Het beproefde trio bestaat uit munt, knoflook en peterselie. Deze kruiden zijn goed met elkaar te combineren.

Lees verder

• Geneeskrachtige planten en kruiden: soorten en toepassingen
• Pepermunt: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde pepermunt
• Paardenbloem: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde
• Kamille: gezondheidsvoordelen en toepassingen van kamille
• Waterkers: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde waterkers