Zwangerschapsklachten: klachten tijdens de zwangerschap

Er zijn allerlei zwangerschapsklachten die kunnen optreden in het eerste, tweede en derde trimester van een normaal lopende zwangerschap. Gedurende de zwangerschap groeit en verandert niet alleen het ongeboren kind, maar er verandert gedurende deze periode ook veel in een vrouwenlichaam. Het lichaam van de aanstaande moeder moet zich aanpassen en daardoor kan kan ze ineens last krijgen van typische zwangerschapsklachten, zoals vermoeidheid, misselijkheid, brandend maagzuur, verstopping, aambeien en frequent moeten plassen.

• Zwangerschapsklachten eerste trimester
• Veranderingen in je borsten
• Vermoeidheid
• Misselijkheid
• Opgeblazen gevoel
• Frequent urineren
• Hoofdpijn
• Obstipatie
• Buikpijn
• Zwangerschapsklachten tweede trimester
• Vergeetachtigheid en onhandigheid
• Lucht in je darmen
• Groei van je nagels en haar
• Brandend maagzuur
• Pijn onder in de buik of in de liezen
• Verstopte neus
• Bloedneuzen en bloedend tandvlees
• Huidveranderingen
• Zwangerschapsklachten derde trimester
• Harde buiken
• Carpale tunnelsyndroom
• Vermoeidheid
• Aambeien
• Slapeloosheid
• Zwangerschapsjeuk
• Kortademigheid

Zwangerschapsklachten eerste trimester

In het eerste trimester kunnen zich onder meer de volgende klachten en veranderingen voordoen:

• veranderingen in je borsten;
• moeheid;
• misselijkheid;
• opgeblazen gevoel;
• frequent urineren;
• hoofdpijn
• buikpijn;
• verstopping (obstipatie).

Veranderingen in je borsten

Al in de eerste maand van de zwangerschap worden je borsten groter en gevoeliger. Ook worden de tepels en de tepelhof groter en donkerder van kleur. De tepelhof is het donkere gedeelte van je borst en wordt ook wel 'areola' genoemd. Deze veranderingen worden veroorzaakt door de hormonen oestrogeen en progesteron. Je borsten bereiden zich voor op het produceren van melk voor je baby. Vlak onder de huid van je borsten verschijnen grote, blauwe bloedvaten, welke vooral bij vrouwen met een lichte huidskleur goed zichtbaar zijn.

De tepelhof begint kleine bobbeltjes te vertonen. Dit zijn de kliertjes van Montgomery die groter worden tijdens de zwangerschap. Deze produceren een olieachtig afscheiding die ervoor zorgt dat de huid van de tepel soepel blijft. Ook hebben de klieren een ontsmettende werking.

Vermoeidheid

Vooral in het eerste trimester kun je door alle lichamelijke veranderingen en de forse stijging van bepaalde hormonen, erg veel last hebben van vermoeidheid. Meestal verdwijnt de moeheid na ongeveer drie maanden. (Later in de zwangerschap komt de moeheid vaak weer terug.)

Misselijkheid

Zwangerschapsmisselijkheid doet zich vooral in het eerste trimester voor en is meestal het ergst in de ochtend. De maag is namelijk 's ochtends leeg. De misselijkheid kan op ieder willekeurig moment van de dag toeslaan. Het is niet helemaal duidelijk wat de oorzaak is van deze misselijkheid, maar men vermoedt dat meerdere factoren – waaronder hormonen – een rol spelen.

Opgeblazen gevoel

Progesteron is een hormoon dat een grote rol speelt tijdens je zwangerschap. Dit hormoon kan er al in een vroeg stadium van de zwangerschap voor zorgen dat je buik er opgeblazen uitziet. Dit komt doordat het invloed heeft op het vasthouden van vocht, gespannen borsten en een opgezette buik. Het zwangerschapshormoon zorgt ervoor dat je baarmoeder groter wordt, als gevolg waarvan je buik wat groter aanvoelt. Een andere gevolg van dit hormoon is dat je vocht vasthoudt en dat je darmen langzamer werken en groter worden. Hierdoor zet je buik uit.

Frequent urineren

Tijdens je zwangerschap zul je vaker moeten plassen. Dit heeft een aantal oorzaken. Tegen het einde van het eerste trimester kan je groter geworden baarmoeder tegen de blaas drukken, waardoor de blaasinhoud kleiner wordt en je tegelijk meer aandrang kunt voelen om te plassen. Voorts neemt je bloedvolume toe tijdens de zwangerschap. Dit heeft tot gevolg dat je nieren meer urine produceren.

Hoofdpijn

Tijdens de zwangerschap kun je meer last hebben van hoofdpijn. Zwangerschapshoofdpijn kan allerlei oorzaken hebben, zoals misselijkheid, vermoeidheid, honger, verandering van je bloeddruk in de zwangerschap (bloeddrukbloeddaling), enz. Het is belangrijk om goed te eten en op tijd rust te nemen.

Obstipatie

Zeker één op de drie zwangere vrouwen heeft last van verstopping ofwel obstipatie. Hormonale veranderingen dragen daar aan bij en bovendien kunnen je darmen tijdens de zwangerschap een beetje in de verdrukking komen te zitten.

Buikpijn

Tijdens het eerste trimester kun je last krijgen van buikpijn die op menstruatiepijn lijkt. Dit komt waarschijnlijk doordat de baarmoeder groter wordt. Buikpijn die gepaard gaat met bloedverlies uit de vagina kan op een dreigende miskraam wijzen, waarbij opgemerkt dat bij de meerderheid van de zwangere vrouwen met pijn en bloedverlies de zwangerschap normaal verloopt. Neem wel even voor de zekerheid contact op met je verloskundige of huisarts.

Zwangerschapsklachten tweede trimester

In het tweede trimester kunnen zich onder meer de volgende klachten en veranderingen voordoen:

• vergeetachtigheid en onhandigheid;
• lucht in je darmen;
• groei van je nagels en haar;
• brandend maagzuur;
• pijn onder in de buik of in de liezen;
• verstopte neus;
• bloedneuzen en bloedend tandvlees;
• huidveranderingen.

Vergeetachtigheid en onhandigheid

Het is een bekend gegeven dat zwangere vrouwen vergeetachtiger en verstrooider zijn en trager reageren. Zwangere vrouwen vallen vaker van de trap, botsen sneller tegen meubels aan, zijn onhandiger met het keukenmes of weten niet meer waarom ze naar boven zijn gelopen.

Lucht in je darmen

Tijdens het tweede trimester kun je op de meest ongelukkige momenten last krijgen van het laten van boeren en winden.

Groei van je nagels en haar

Tijdens je zwangerschap kunnen je vinger- en teennagels erg hard gaan groeien en heel sterk worden. Ook gaat je haar sneller groeien, soms ook op ongewenste plaatsen.

Brandend maagzuur

Brandend maagzuur is een veelvoorkomend probleem tijdens de zwangerschap. Hier zijn twee oorzaken voor aan te wijzen. Allereerst zorgt de grote hoeveelheid progesteron in je lichaam voor een tragere spijsvertering en tevens wordt onder invloed van dit hormoon de sluitspier van de maagingang slapper. Dit heeft tot gevolg dat de maaginhoud gemakkelijker in de slokdarm terecht kan komen. Een tweede oorzaak van brandend maagzuur is de groter wordende baarmoeder die de maag enigszins naar boven kan drukken, waardoor maagsappen in de slokdarm terecht kunnen komen.

Pijn onder in de buik of in de liezen

Ergens tussen de 18 en 24 weken kan de zwangere vrouw een zeurende of juist scherpe pijn ervaren in één of beiden liezen of ter hoogte van het schaambot. Bij een plotselinge beweging of als je plotseling opstaat, kan het verergeren. Deze pijn noemt men 'bandenpijn' en is geheel onschuldig. De baarmoeder wordt op haar plaats gehouden en ondersteund door banden, vezelachtige ligamenten. Wanneer de baarmoeder in de zwangerschap groeit, worden deze banden uitgerekt en dit veroorzaakt pijn.

Verstopte neus

Als gevolg van een groter bloedvolume tijdens de zwangerschap kan je neusslijmvlies opzwellen, waardoor je neus dicht gaat zitten (een verstopte neus).

Bloedneuzen en bloedend tandvlees

Als gevolg van de toegenomen bloedvolume kun je ook last van een beetje bloedverlies krijgen uit kleine bloedvaatjes in je neus (bloedneus) en tandvlees.

Huidveranderingen

Veranderingen aan je huid zijn het gevolg van hormonale invloeden op de pigmentcellen in de huid. Deze huidveranderingen (tijdens de zwangerschap) zijn slechts tijdelijk en zullen verdwijnen na de geboorte van je kindje. In driekwart van de zwangerschappen verschijnt er een linea nigra op de buik, dat is een donkere, verticale lijn. Ook kan je op je gezicht donkere vlekken rond je wangen, neus en ogen krijgen. Dit wordt een 'zwangerschapsmasker' genoemd. Op kun je last krijgen van angioma's, dat zijn opeenhopingen van bloedvaatjes die ontstaan door de grote hoeveelheid oestrogeen in je lichaam. Sommige vrouwen krijgen last van erythema palmare (palmoplantair erytheem), rode handpalmen. Ook dit wordt veroorzaakt door het hogere oestrogeengehalte. Tot slot komen wratjes veel voor, die weer verdwijnen na de bevalling.

Zwangerschapsklachten derde trimester

In het derde trimester kunnen zich onder meer de volgende klachten en veranderingen voordoen: harde buiken;

• carpale tunnelsyndroom;
• vermoeidheid;
• aambeien;
• slapeloosheid;
• uitslag en jeuk;
• kortademigheid.

Harde buiken

Vanaf het derde trimester (maar soms ook al vanaf het tweede trimester) kun je af en toe last krijgen van een harde buik. Dit kan verschillende oorzaken hebben. De belangrijkste is, dat je baarmoeder zich voorbereidt op de bevalling. Een harde buik is dan te beschouwen als een voorbereiding op de weeën, een oefenwee. Ze zullen zich in de laatste weken steeds frequenter optreden, zeker als je baby indaalt. De harde buiken komen vaker voor na een drukke dag of als je zware inspanningen hebt geleverd. Ook kan je door vermoeidheid, een volle blaas, blaasontsteking of het bewegen van de baby een harde buik krijgen.

Carpale tunnelsyndroom

Doordat je onder invloed van hormonen meer vocht gaat vasthouden, kunnen bepaalde zenuwen in je pols wat bekneld raken. Dit wordt carpale tunnel syndroom (CTS) genoemd. Dit kan tot gevolg hebben dat je een dof, tintelend of pijnlijk gevoel in je vingers vingers en pols ervaart. Na de bevalling verdwijnt het meestal weer vanzelf.

Vermoeidheid

De vermoeidheid kan in het derde trimester terugkeren, waardoor je je wat minder energiek kunt voelen.

Aambeien

Aambeien zijn uitgezette bloedvaten rond de anus en komen veel voor bij zwangere vrouwen. In feite zijn het spataderen van de anus die ontstaan als gevolg van zware druk op grote bloedvaten. Doordat de baarmoeder op de bloedvaten drukt, ontstaan aambeien. Het bloed kan er dan minder goed doorheen stromen. Daar komt bij dat onder invloed van het hormoon progesteron de bloedvaten slapper worden. Hierdoor zetten ze nog meer uit. Daarnaast kan obstipatie het probleem nog eens verergeren. Veel persen tijdens de stoelgang vergroot de druk op de bloedvaten.

Slapeloosheid

Het komt vaak voor dat zwangere vrouwen in de laatste maanden van hun zwangerschap niet goed slapen. Het is geen sinecure om een goede slaaphouding te vinden als je al acht maanden zwanger bent. Dat spreekt voor zich. Een lichaamskussen of voedingskussen kan uitkomst bieden.

Zwangerschapsjeuk

Je kunt tijdens de zwangerschap last krijgen van zwangerschapsjeuk. Vaak begint deze jeuk op je buik en breid het zich daarna uit over je hele lichaam. De oorzaak is niet echt bekend. Wel is duidelijk dat je lever door alle hormoonveranderingen minder goed functioneert.

Kortademigheid

Naarmate de zwangerschap vordert kun je kortademiger worden. Dit heeft vooral twee oorzaken. Ten eerste oefent het hormoon progesteron invloed uit op je ademcentrum, waardoor je een gevoel van kortademigheid kunt krijgen. Het ademcentrum in de hersenen worden onder invloed van dit hormoon gevoeliger voor CO₂, waardoor je lichaam eerder een prikkel afgeeft dat je zuurstof nodig hebt. In de laatste weken van de zwangerschap wordt het middenrif ook nog eens omhoog geduwd door de alsmaar groter wordende baarmoeder en krijgen de longen minder ruimte om volledig uit te kunnen zetten.

Lees verder

• Zwangerschapsmisselijkheid: symptomen, oorzaken, behandeling
• Hoofdpijn tijdens zwangerschap: oorzaken en voorkómen
• Buikpijn tijdens de zwangerschap: oorzaken van buikkrampen
• Jeuk tijdens de zwangerschap: buik, benen, billen en dijen
• Hoge bloeddruk tijdens zwangerschap: symptomen & behandeling