Perceptief en geleidend gehoorverlies: Oorzaken en symptomen
Gehoorverlies bestaat in twee hoofdtypen met name geleidend of perceptief gehoorverlies. Bij geleidend gehoorverlies bevindt het probleem zich in het middenoor (trommelvlies of gehoorbeentjes). Bij perceptief gehoorverlies treedt schade op in het binnenoor (slakkenhuis of gehoorzenuw). In sommige gevallen ervaart een patiënt zowel geleidend als perceptief gehoorverlies (gemengd gehoorverlies). Perceptief gehoorverlies zelf valt eveneens nog in te delen in sensorisch en neuraal gehoorverlies. Wanneer de oorzaak toe te schrijven is aan een binnenooraandoening, lijdt de patiënt aan sensorisch gehoorverlies. Van neuraal gehoorverlies is sprake wanneer schade aan de gehoorzenuw is opgetreden of wanneer de gehoorzenuw ontbreekt. Zowel perceptief als geleidend gehoorverlies hebben tal van oorzaken, symptomen en behandelingsvormen. De prognose is variabel en ook afhankelijk van de oorzaak.
Oorzaken van verlies van het gehoorvermogen
Perceptief gehoorverlies
Perceptief gehoorverlies vindt meestal plaats wanneer schade optreedt in het binnenoor, de cochlea of de zenuwbanen tussen het oor en de
hersenen. Perceptief gehoorverlies kent tientallen oorzaken. Soms is de oorzaak onbekend.
Mogelijke oorzaken van perceptief gehoorverlies zijn onder andere:
- afwezige of nauwelijks ontwikkelde gehoorzenuw
- auto-immuunziekten (lichaam tast eigen immuunsysteem aan) zoals multiple sclerose
- bof (virale infectie met gezwollen oorspeekselklieren)
- de griep
- de ziekte van Lyme (bacteriële infectie door tekenbeet met symptomen aan huid en hart, hersenen, spieren en/of gewrichten)
- de ziekte van Ménière (duizeligheid, oorsuizen gehoorverlies)
- diabetes (suikerziekte)
- een abnormale groei of tumorweefsel
- een brughoektumor zoals een vestibulair schannoom, acusticus neurinoom of meningeoom (tumor op hersen- en ruggenmergsvliezen)
- een hersenvliesontsteking (meningitis)
- een hoofdletsel of trauma
- een misvorming van het binnenoor
- een verminderde nierfunctie
- geluidsoverlast of chronische blootstelling aan lawaai
- genetische afwijkingen
- gif van een slangenbeet
- mp3-spelers
- ototoxische medicatie (medicijnen die giftig zijn voor het gehoor)
- presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid)
- vaatziekten (verstopping, vernauwing en verdikking van vaatwanden)
- vergiftiging (o.a. giftige medicatie)
- veroudering
- virusinfecties (o.a. CMV)
- zuurstoftekort rond de bevalling
- zwangerschapsvergiftiging
Geleidend gehoorverlies
Geleidend gehoorverlies kent tal van verschillende oorzaken waaronder:
- een afwezige gehoorgang
- een cholesteatoom (tumor in het middenoor achter het trommelvlies)
- een gaatje in het trommelvlies
- een hoofdtrauma
- een lijmoor: het middenoor vult zich met vocht waardoor het trommelvlies niet goed kan bewegen
- een ooroperatie
- een ophoping van oorsmeer (oorprop)
- een osteoom (goedaardig gezwel van botweefsel)
- een schwannoom (soort tumor) in het labyrint van het binnenoor
- een vreemd voorwerp in het oor
- erfelijk gehoorverlies
- exostose (een benig aangroeisel)
- onderdruk in het middenoor
- oorontstekingen
- otitis media (ontsteking van het middenoor die vooral voorkomt bij kinderen)
- otosclerose (verharding van de gehoorbeentjes door botgroei)
- probleem met de kleine botten in het oor
- verkalking in trommelvlies en middenoor (tympanosclerose)
Symptomen
Perceptief gehoorverlies
De symptomen doen zich voor aan één of beide oren. De patiënt hoort mogelijk minder, vooral bij het ontwaken, of hij hoort wijzigingen in het gehoor bij het gebruik van een hoofdtelefoon of het praten via de telefoon. Sommige patiënten ervaren een plots
- gehoorverlies, gevolgd door een luide knal. Andere symptomen van perceptief gehoorverlies zijn onder andere:
- duizeligheid
- een dof geluid bij het horen van een stem
- evenwichtsproblemen
- het onvermogen om geluid te horen bij de aanwezigheid van achtergrondgeluid
- moeilijkheden om groepsgesprekken te volgen
- problemen met het horen van hoge geluiden
- tinnitus aurium (oorsuizen)
Geleidend gehoorverlies
Ook bij geleidend gehoorverlies ontstaan de problemen aan één of beide oren. De patiënt hoort geluiden minder goed en vooral zachte geluiden vormen een probleem.
Diagnose en onderzoeken
De arts voert een lichamelijk onderzoek uit en bekijkt de
medische geschiedenis van de patiënt. Hij voert daarnaast een
gehooronderzoek uit. Eventueel is een
MRI-scan nodig om een tumor of afwijkingen te identificeren of uit te sluiten. Af en toe voert de arts nog bijkomende onderzoeken uit, wat dan vooral afhangt van de oorzaak.
Behandeling van perceptief en geleidend gehoorverlies
De oorzaak van perceptief of geleidend gehoorverlies is belangrijk want hierop stemt de arts de behandeling af.
Corticosteroïden zijn bepaalde medicijnen die de arts inzet om een ontsteking en zwelling te verminderen. Bij de aanwezigheid van een bacteriële infectie, helpen
antibiotica. In sommige gevallen krijgt de arts een cochleair implantaat dat de arts chirurgisch inbrengt zodat de geluiden versterken en de patiënt deze beter hoort. Het plaatsen van
oorbuisjes (bij vocht achter de oren), een herstel van het trommelvlies en andere reconstructieve chirurgie is mogelijk in het oor.
Hoorapparaten verbeteren eveneens het gehoor.
Prognose is variabel
Perceptief gehoorverlies
Een klein aantal patiënten herstelt volledig van perceptief gehoorverlies. De meeste patiënten ervaren een klein herstel van het gehoor. In ongeveer 15% van de patiënten is perceptief gehoorverlies progressief. Een gehoorapparaat of cochleair implantaat is dan vereist, maar dit werkt wel niet bij neuraal gehoorverlies omdat de beschadigde of afwezige gehoorzenuw geen informatie kan doorgeven aan de hersenen. Ondanks de behandelingen is de schade van perceptief gehoorverlies vaak permanent.
Geleidend gehoorverlies
Over het algemeen zijn de oorzaken van geleidend gehoorverlies beter te behandelen dan bij perceptief gehoorverlies. Als de arts in staat is de oorzaak te behandelen, dan verbetert het gehoor en herstelt de patiënt vaak zelfs volledig van het gehoorverlies. Sommige patiënten ervaren echter blijvend gehoorverlies en evenwichtsstoornissen, zelfs wanneer de patiënt een behandeling gekregen heeft.
Lees verder