Doorbraakbloedingen bij zwangerschap of tussen menstruatie

Doorbraakbloedingen duiden op een vaginale bloeding (spotting) die optreedt tussen de menstruatie of tijdens de zwangerschap. Doorbraakbloedingen komen vaak voor bij vrouwen die de pil gebruiken of bij een andere vorm van anticonceptie, zoals een spiraaltje. Ook enkele medische aandoeningen en infecties veroorzaken onregelmatige vaginale bloedingen. De oorzaak van de doorbraakbloeding bepaalt welke behandeling nodig is. Menstruatiecups of tampons bieden mogelijk al verlichting. Voor een aantal andere oorzaken is een medicamenteuze of zelfs chirurgische behandeling noodzakelijk.

• Menstruatiecyclus
• Hormonale anticonceptie (de pil) en doorbraakbloedingen
• Verlengde tijd tussen maandstonden
• Verkeerd gebruik
• Wijziging van anticonceptiemethode
• Endometriose
• Gevoelige baarmoederhals
• Infecties en vaginale bloeding
• Innestelingsbloedingen
• Miskraam en buitenbaarmoederlijke zwangerschap
• Spiraaltjes
• Hormonale veranderingen bij zwangerschap
• Diagnose en behandeling
• Prognose en preventie
• Complicaties
• Praktische omgangstips bij doorbraakbloedingen bij zwangerschap of tussen menstruatie
• Oorzaak en medisch advies
• Verzorging en emotionele ondersteuning
• Misvattingen rond doorbraakbloedingen bij zwangerschap of tussen menstruatie
• Doorbraakbloedingen zijn altijd een teken van een miskraam
• Doorbraakbloedingen zijn het gevolg van te veel alcoholgebruik
• Doorbraakbloedingen hebben altijd te maken met een probleem met de alvleesklier of andere organen
• Anticonceptie veroorzaakt altijd doorbraakbloedingen
• Doorbraakbloedingen tijdens de zwangerschap betekenen altijd problemen met de babySommige vrouwen maken zich zorgen dat doorbraakbloedingen tijdens de zwangerschap altijd een indicatie zijn van problemen met de baby, zoals een miskraam of groeiproblemen. Hoewel doorbraakbloedingen in sommige gevallen kunnen wijzen op een probleem, zoals een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een miskraam, komen ze ook vaak voor zonder dat er iets mis is met de zwangerschap. Veel vrouwen ervaren lichte doorbraakbloedingen in de vroege stadia van de zwangerschap zonder dat er een risico voor de gezondheid van de baby is.
  
  [S]Doorbraakbloedingen zijn geen reden om naar de dokter te gaan
• Doorbraakbloedingen komen alleen voor bij zwangere vrouwen
• Doorbraakbloedingen hebben geen invloed op de vruchtbaarheid

Menstruatiecyclus

De lengte van de menstruatiecyclus varieert tussen de 21 en 35 dagen, al is deze gemiddeld 28 dagen. Op de eerste dag start de menstruatie gedurende circa vijf dagen. Vervolgens maken de hormonen zich in het lichaam klaar om een eitje te produceren, dat mogelijk bevrucht wordt tijdens de eisprong (ovulatie) rond de 14de dag van de menstruatiecyclus. Een bevrucht eitje leidt mogelijk tot een zwangerschap. Wanneer het eitje niet bevrucht is, zullen de hormonen zich opnieuw aanpassen en willen ze de baarmoeder weer laten verdwijnen uit het lichaam. Vrouwen hebben dan ongeveer vijf dagen een menstruatieperiode. Het bloedverlies tijdens de menstruatieperiode bedraagt gemiddeld twee tot drie eetlepels. Tieners en vrouwen rond de menopauze hebben vaak zwaardere en langere menstruatieperioden. Van een doorbraakbloeding is sprake wanneer een bloeding optreedt buiten de normale menstruatieperiode. Dit kan een milde of zware bloeding zijn.

Hormonale anticonceptie (de pil) en doorbraakbloedingen

Vrouwen die hormonale anticonceptiva (de pil) gebruiken, hebben een grotere kans op doorbraakbloedingen als ze:

• een nieuw medicijn nemen
• een pil missen of op een ander tijdstip innemen
• ziek zijn (vooral bij braken of diarree)

Ook ontstaat spotting nog in andere gevallen.

Verlengde tijd tussen maandstonden

Andere hormonale anticonceptiepillen, waarvan sommige ethinylestradiol en levonorgestrel bevatten, verlengen de hoeveelheid tijd tussen de maandstonden. Een vrouw die dit medicijn neemt, heeft dan bijvoorbeeld maar om de drie maanden een menstruatieperiode. Deze anticonceptiemethode leidt vaker tot doorbraakbloedingen.

Verkeerd gebruik

Het verkeerd gebruik van geboortebeperkende pillen met als doel om de menstruatie over te slaan, leidt eveneens tot doorbraakbloedingen. Normaal gesproken bevat een maandelijkse verpakking van de pil hormonale pillen voor drie weken en een extra week placebopillen. Tijdens deze laatste week heeft de vrouw een menstruatieperiode omdat ze geen anticonceptiva neemt. Sommige vrouwen willen de menstruatie overslaan door drie weken hormonale pillen te nemen en dan meteen weer drie weken hormonale pillen te nemen. Dit is echter maar veilig voor maximaal drie maanden per keer.

Wijziging van anticonceptiemethode

Vrouwen die hormonale anticonceptie gebruiken, ervaren vaak een doorbraakbloeding, vooral als ze recent een wijziging van de anticonceptiemethode hebben doorgevoerd. Het lichaam moet zich namelijk aanpassen aan de nieuwe vorm van anticonceptie. Veroorzaakt de anticonceptie de bloeding, dan schrijft de arts een ander merk voor of beveelt hij een andere methode aan.

Endometriose

Endometriose treedt op wanneer de bekleding van de baarmoeder elders in het bekkengebied groeit. Dit weefsel ontwikkelt zich dan in de eierstokken of eileiders, of rond de blaas of de darmen. Endometriose veroorzaakt een reeks milde tot ernstige symptomen, waaronder:

• bekkenpijn wanneer niet menstruerend
• bloedingen of spotting tussen de maandstonden
• constipatie of diarree gedurende een periode
• hevige pijn tijdens de menstruatie
• misselijkheid gedurende een periode
• pijn tijdens de geslachtsgemeenschap

De vrouw ervaart soms problemen bij het uitvoeren van de dagelijkse activiteiten vanwege de pijn. Door endometriose is het tevens lastiger om zwanger te geraken. Endometriose wordt behandeld door de arts via een operatie.

Gevoelige baarmoederhals

De baarmoederhals bevindt zich aan de basis van de baarmoeder. Tijdens de zwangerschap is deze zachter en gevoeliger. Geslachtsgemeenschap en vaginale onderzoeken leiden dan tot meer irritatie. Als een bloeding uit de baarmoederhals niet gerelateerd is aan geslachtsgemeenschap of een gynaecologisch onderzoek, wijst dit mogelijk op een cervicale insufficiëntie. De baarmoederhals opent zich hierbij voordat de baby volledig ontwikkeld is, waardoor het risico op een voortijdige bevalling toeneemt.

Infecties en vaginale bloeding

De volgende infecties kunnen mogelijk doorbraakbloedingen veroorzaken:

• cervicitis (ontsteking van de baarmoederhals met abnormale vaginale bloedingen)
• een bekkenontsteking (infectie van de vrouwelijke voortplantingsorganen)
• een eileiderontsteking
• seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's), zoals chlamydia (bacteriële infectie met symptomen aan genitaliën) of gonorroe (infectie met symptomen aan ogen, keel, bloedbaan en urinewegen)
• vaginitis (ontsteking van het slijmvlies van de vagina)

Volgende symptomen kunnen mogelijk optreden bij een infectie:

• bekkenpijn
• een abnormale vaginale afscheiding
• een brandend gevoel in het bekkengebied
• een ongebruikelijke geur
• pijn tijdens geslachtsgemeenschap
• troebele urine
• zware maandstonden (menorragie)

Bij een infectie schrijft de arts antibiotica of andere medicijnen voor.

Innestelingsbloedingen

Wanneer het bevruchte ei zich voor het eerst innestelt in de baarmoeder, verschijnt vaak een innestelingsbloeding. Dit soort bloeding ontwikkelt zich meestal zes tot twaalf dagen na de bevruchting en een paar dagen vóór de eerste gemiste menstruatieperiode. De innestelingsbloeding is vaak zo mild dat een tampon of menstruatiecup niet nodig is. Veel patiënten met innestelingsbloedingen zijn zich er nog niet van bewust dat ze zwanger zijn.

Miskraam en buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Een miskraam treedt op wanneer een zwangerschap spontaan beëindigd wordt in de eerste twintig weken van de zwangerschap. Na twintig weken is sprake van een doodgeboorte. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap nestelt een embryo zich in een eileider in plaats van de baarmoeder. Bloedingen veroorzaakt door een miskraam of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kunnen zwaar zijn en gaan vaak gepaard met buikkrampen. Wanneer het bloeden resulteert uit een miskraam, is een ingreep nodig om het weefsel te verwijderen. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is meteen medische behandeling nodig in de vorm van een operatie.

Spiraaltjes

Spiraaltjes zijn populaire vormen van anticonceptie. Een vrouw moet namelijk niet dagelijks een pil nemen en daarnaast werkt een spiraaltje gedurende meerdere jaren. De kans op doorbraakbloedingen is echter aanwezig bij vrouwen die spiraaltjes gebruiken. Dit kan te maken hebben met een abnormale plaatsing van het spiraaltje of met de vorm van de pil die onvoldoende past bij de vrouw. Vaak verdwijnen deze bloedingen echter vanzelf na verloop van tijd. Sommige vrouwen ervaren aanhoudende of doorbraakbloedingen, wat kan duiden op de noodzaak om te veranderen van anticonceptiemethode.

Hormonale veranderingen bij zwangerschap

Hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap kunnen ook leiden tot doorbraakbloedingen. Deze bloedingen treden vaak op in de eerste weken van de zwangerschap en worden vaak verward met menstruatie. Indien een vrouw een zwangerschapstest heeft uitgevoerd, kan een arts aanvullende tests uitvoeren om de zwangerschap te bevestigen.

Diagnose en behandeling

Bij het vaststellen van de oorzaak van doorbraakbloedingen onderzoekt een arts de medische geschiedenis van de patiënt, voert een lichamelijk onderzoek uit en maakt mogelijk gebruik van aanvullende tests zoals bloedonderzoek, echografie, en gynaecologisch onderzoek. Behandeling varieert afhankelijk van de oorzaak en kan variëren van medicatie tot chirurgische ingrepen.

Prognose en preventie

De prognose bij doorbraakbloedingen hangt af van de onderliggende oorzaak. In veel gevallen verdwijnen doorbraakbloedingen vanzelf of kunnen ze effectief worden behandeld met medicatie of veranderingen in anticonceptie. Het voorkomen van doorbraakbloedingen kan soms worden bereikt door een regelmatige controle en aanpassing van anticonceptiemethoden indien nodig.

Complicaties

Er zijn enkele complicaties die kunnen optreden als gevolg van doorbraakbloedingen, afhankelijk van de oorzaak. Dit kan variëren van ongemak en angst tot ernstigere medische problemen zoals infecties of complicaties bij de zwangerschap.

Praktische omgangstips bij doorbraakbloedingen bij zwangerschap of tussen menstruatie

Oorzaak en medisch advies

Doorbraakbloedingen, oftewel onregelmatige bloedingen tussen de menstruaties of tijdens de zwangerschap, kunnen verschillende oorzaken hebben, zoals hormonale schommelingen, infecties, of zelfs beginnende complicaties tijdens de zwangerschap. Het is belangrijk dat de patiënt in geval van doorbraakbloedingen onmiddellijk contact opneemt met een arts voor een grondige evaluatie.

Tijdens de zwangerschap kunnen doorbraakbloedingen een teken zijn van een miskraam of placenta-gerelateerde complicaties. Het is belangrijk om de aard en de duur van de bloeding bij te houden en eventuele andere symptomen zoals pijn of krampen te monitoren, aangezien dit de ernst van de situatie kan helpen bepalen.

Verzorging en emotionele ondersteuning

Doorbraakbloedingen kunnen voor veel vrouwen emotioneel belastend zijn, vooral wanneer ze optreden tijdens de zwangerschap. Het is belangrijk om emotionele steun te bieden en ervoor te zorgen dat de patiënt zich begrepen voelt. Het kan nuttig zijn om het gesprek aan te gaan met een zorgverlener of therapeut om eventuele zorgen en angsten te bespreken.

In geval van doorbraakbloedingen die niet tijdens de zwangerschap plaatsvinden, kunnen behandelingsopties zoals hormonale therapieën of aanpassingen in het contraceptiebeleid worden besproken. Het is belangrijk om geduldig en begripvol te zijn, aangezien hormonale schommelingen vaak de oorzaak zijn van onregelmatige bloedingen.

Misvattingen rond doorbraakbloedingen bij zwangerschap of tussen menstruatie

Doorbraakbloedingen, ook wel intermenstruele bloedingen genoemd, zijn vaginale bloedingen die optreden tussen de reguliere menstruaties. Deze kunnen tijdens de zwangerschap of in andere fasen van de menstruatiecyclus voorkomen. Veel vrouwen hebben vragen en zorgen over doorbraakbloedingen, vooral als ze niet weten wat de oorzaken kunnen zijn. Er zijn veel misvattingen over dit onderwerp die leiden tot verwarring of onterecht alarm. Hieronder worden enkele veelvoorkomende misverstanden besproken.

Doorbraakbloedingen zijn altijd een teken van een miskraam

Een veelvoorkomende misvatting is dat doorbraakbloedingen altijd wijzen op een miskraam, vooral bij vrouwen die zwanger zijn. Hoewel dit inderdaad een mogelijkheid kan zijn, komt het ook vaak voor dat doorbraakbloedingen optreden zonder dat er sprake is van een miskraam. Het kan een normaal verschijnsel zijn, vooral in de vroege stadia van de zwangerschap, wanneer het lichaam zich aanpast aan de veranderende hormonale niveaus. Toch is het belangrijk om bij doorbraakbloedingen altijd contact op te nemen met een arts om de oorzaak vast te stellen.

Doorbraakbloedingen zijn het gevolg van te veel alcoholgebruik

Er wordt vaak gedacht dat doorbraakbloedingen kunnen worden veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik, maar er is geen direct bewijs dat alcohol de belangrijkste oorzaak van deze bloedingen is. Er kunnen andere oorzaken zijn, zoals hormonale veranderingen of een onregelmatige menstruatiecyclus, die een rol spelen bij het optreden van doorbraakbloedingen. In sommige gevallen kan een verandering in de levensstijl of medicijnen wel een invloed hebben, maar alcohol is slechts een van de vele mogelijke factoren.

Doorbraakbloedingen hebben altijd te maken met een probleem met de alvleesklier of andere organen

Sommige mensen denken dat doorbraakbloedingen altijd gerelateerd zijn aan een onderliggend probleem met de organen, zoals de alvleesklier of lever. Dit is echter niet altijd het geval. Vaak zijn doorbraakbloedingen het gevolg van hormonale fluctuaties, zoals die veroorzaakt door de zwangerschap of het gebruik van anticonceptie. In sommige gevallen kan het optreden van deze bloedingen wijzen op een klein probleem, zoals een poliep of een afwijking in de baarmoeder, maar meestal is het geen teken van een ernstig orgaanprobleem.

Anticonceptie veroorzaakt altijd doorbraakbloedingen

Hoewel het gebruik van hormonale anticonceptie zoals de pil kan leiden tot doorbraakbloedingen, betekent dit niet dat elke vrouw die anticonceptie gebruikt, hier last van zal hebben. Doorbraakbloedingen komen soms voor, vooral in de beginfase van het gebruik van anticonceptie, maar naarmate het lichaam zich aanpast aan de hormonen, verdwijnen deze vaak vanzelf. Het is belangrijk om te weten dat niet alle anticonceptiemethoden op dezelfde manier reageren, en sommige vrouwen kunnen doorbraakbloedingen ervaren, terwijl anderen dat niet doen.

Doorbraakbloedingen tijdens de zwangerschap betekenen altijd problemen met de babySommige vrouwen maken zich zorgen dat doorbraakbloedingen tijdens de zwangerschap altijd een indicatie zijn van problemen met de baby, zoals een miskraam of groeiproblemen. Hoewel doorbraakbloedingen in sommige gevallen kunnen wijzen op een probleem, zoals een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een miskraam, komen ze ook vaak voor zonder dat er iets mis is met de zwangerschap. Veel vrouwen ervaren lichte doorbraakbloedingen in de vroege stadia van de zwangerschap zonder dat er een risico voor de gezondheid van de baby is.

[S]Doorbraakbloedingen zijn geen reden om naar de dokter te gaan

Er heerst de misvatting dat doorbraakbloedingen geen reden zijn om medische hulp te zoeken, vooral als ze licht zijn. Dit is echter niet altijd het geval. Hoewel veel doorbraakbloedingen onschuldig kunnen zijn, is het altijd verstandig om bij elke vorm van vaginale bloeding, vooral als het onregelmatig is of gepaard gaat met andere symptomen zoals pijn, een arts te raadplegen. De arts kan de oorzaak van de bloedingen achterhalen en adviseren over de beste aanpak.

Doorbraakbloedingen komen alleen voor bij zwangere vrouwen

Een veelvoorkomende misvatting is dat doorbraakbloedingen alleen optreden bij vrouwen die zwanger zijn. Dit is niet het geval. Doorbraakbloedingen kunnen ook optreden bij vrouwen die niet zwanger zijn, vaak door hormonale veranderingen die te maken hebben met de menstruatiecyclus. Dit komt veel voor bij vrouwen die in de overgang zijn of die bepaalde medicijnen gebruiken die de hormonale balans verstoren. Het is dus belangrijk om altijd een arts te raadplegen voor een juiste diagnose.

Doorbraakbloedingen hebben geen invloed op de vruchtbaarheid

Veel mensen denken dat doorbraakbloedingen geen effect hebben op de vruchtbaarheid van een vrouw. Hoewel doorbraakbloedingen vaak onschadelijk zijn en geen direct effect hebben op de vruchtbaarheid, kunnen ze soms een teken zijn van onderliggende hormonale problemen die wel van invloed kunnen zijn op de vruchtbaarheid. Bijvoorbeeld, vrouwen met polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) kunnen meer kans hebben op doorbraakbloedingen en ook vruchtbaarheidsproblemen ervaren. Het is belangrijk om eventuele hormonale onbalans door een arts te laten onderzoeken.

Lees verder

• Innestelingsbloeding: Bloedverlies bij begin zwangerschap
• Buikpijn tijdens zwangerschap: Oorzaken van pijnlijke buik