Splinterbloeding: symptomen onder de nagel en behandeling

Een splinterbloeding is een kleine, streepvormige bloeding onder de teennagel of vingernagel, die eruit ziet als een splinter. Een splinterbloeding is het gevolg van kleine bloedinkjes onder de nagels, waardoor strepen onder de nagels ontstaan. Deze strepen worden in de loop van enkele dagen donkerder. De twee meest voorkomende oorzaken van splinterbloedingen na verwonding of trauma aan een vingernagel of teennagel, zijn bacteriële endocarditis en sclerodermie. Bij bacteriële endocarditis is een infectie aanwezig in het endocardium (de binnenwand van het hart). Wanneer er sprake is van een onderliggende aandoening, dan kan deze behandeld worden middels medicatie en/of chirurgie. Vaak verdwijnt de splinterbloeding na behandeling van de onderliggende oorzaak, maar af en toe is deze permanent. Bij de meeste mensen is de prognose van splinterbloeding uitstekend. In sommige gevallen hangt de prognose af van de ernst van de onderliggende aandoening die de splinterbloeding heeft veroorzaakt.

• Wat is een splinterbloeding?
• Symptomen van een splinterbloeding
• Oorzaken van een (splinter)streep onder de nagel
• Letsel of verwonding
• Bacteriële endocarditis
• Systemische ziekten
• Systemische lupus erythematosus
• Sclerodermie
• Vasculitis
• Reumatoïde vasculitis bij reumatoïde artritis
• Schimmelinfectie van de nagel
• Diabetes
• Fenomeen van Raynaud
• Cholesterol
• Bijwerking van medicijnen
• Nagelpsoriasis
• Zonder bekende oorzaak
• Wie krijgt het?
• Complicaties
• Contact met huisarts
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Vervolgonderzoek
• Behandeling van splinterbloeding
• Prognose
• Preventie

Wat is een splinterbloeding?

Splinterbloedingen (splinter haemorrhages, hemorrhages, splinter bleeding) zijn kleine bloedvlekken die onder de nagel verschijnen en eruit zien als splinters. Een splinterbloeding zorgt ervoor dat je longitudinale strepen onder de nagels krijgt, dus in de richting van de nagelgroei. Een splinterbloeding treedt op wanneer haarvaten in het nagelbed worden beschadigd en barsten. Sommige splinterbloedingen kunnen een indicator zijn van een onderliggende ziekte. Een splinterbloeding is echter soms gewoon een onschadelijke afwijking die in het lichaam kan voorkomen. Splinterbloedingen kunnen optreden op je teennagels of vingernagels.

Symptomen van een splinterbloeding

Het kenmerkende symptoom van een splinterbloeding is een kleine hoeveelheid bloed onder een nagel. Mogelijk zie je een donkerrode, bruine tot zwarte lijn onder de nagel. De donkere streep lijkt veel op een splinter onder de nagel. Een splinterbloeding veroorzaakt meestal geen pijn. Het is zelfs mogelijk dat je de bloeding niet meteen opmerkt. Een uitzondering is wanneer een splinterbloeding het gevolg is van een verwonding van je teen of vinger. In dat geval kun je zwelling, ontsteking en pijn hebben, samen met een kleine hoeveelheid bloed onder de nagel.

Oorzaken van een (splinter)streep onder de nagel

Een (splinter)streep onder de nagel komt vaak door verwonding of trauma aan de vingernagel of teennagel. Soms treedt een splinterbloeding op terwijl er geen sprake is geweest van verwonding. Dit kan dan een symptoom zijn van een andere onderliggende aandoening. Niet altijd wordt de oorzaak ontdekt.

Letsel of verwonding

Bloeding kan plaatsvinden als gevolg van een lichamelijk letsel aan het nagelbed, dat je mogelijk hebt opgelopen tijdens uitoefening van een sport (tennis, hockey, etc.) of uitoefening van je werk (elektrische of pneumatische apparatuur). Deze bloedingspuntjes verdwijnen meestal vanzelf zodra het fysieke trauma geneest. Het duurt een paar maanden voordat de volledig gezonde nagel terug groeit.

Bacteriële endocarditis

Endocarditis treedt op wanneer bacteriën of andere ziekteverwekkers via wondjes in de huid, de darmen of het tandvlees in de bloedbaan terechtkomen en uiteindelijk het hart bereiken. Het gaat hierbij om een infectie die delen van het endocard, de binnenbekleding van het hart, aantast. In zeldzame gevallen kan iemand met endocarditis veel splinterbloedingen van de nagelbedden ontwikkelen. Deze patiënten zijn echter ernstig ziek en je kunt dus verwachten dat dergelijke individuen al onder medische behandeling staan.

Systemische ziekten

Wanneer splinterbloedingen optreden op meerdere nagels, dan kan dit wijzen op een systemische stoornis. Naast dat ze in deze situaties in grotere aantallen voorkomen, komen ze ook veel vaker voor en op meer plekken. In deze situatie kunnen ze een teken zijn van een bindweefselaandoening, zoals lupus of sclerodermie (zie onder).

Systemische lupus erythematosus

Systemische lupus erythematodes of SLE, vaak kortweg lupus genoemd, is een chronische ontstekingsziekte. Je kunt overal in het lichaam ontstekingen krijgen, maar voorkeursplekken zijn in de huid, de gewrichten, nieren, longen en hersenen. Sommige mensen met lupus krijgen ook last van splinterbloedingen.

Sclerodermie

Sclerodermie is een auto-immuunziekte waardoor je huid verstrakt en het bindweefsel in je organen toeneemt. Sclerodermie is een zeer zeldzame ziekte; ongeveer 1 op 10.000 mensen lijdt er aan. Er wordt anno 2023 geen eenduidige oorzaak van sclerodermie onderkend.

Vasculitis

Een vasculitis is een ontsteking van de wanden van de bloedvaten. Dit kan zich ook onder de nagels voordoen waarbij splinterbloedingen kunnen optreden.

Reumatoïde vasculitis bij reumatoïde artritis

Reumatoïde vasculitis is een late complicatie van reumatoïde artritis (RA) waarbij de huid en andere organen betrokken kunnen zijn en van invloed kunnen zijn op vaten van elke grootte. Reumatoïde vasculitis kan resulteren in verschillende huidtekens en komt vooral voor bij langdurige RA, met name bij mannen. Dit kan onder meer leiden tot symptomen als petechiën of puntbloedingen en purpura, splinterbloedingen, kleine vlekken rond de vingernagel (laesies van Bywater) en perifere neuropathie, een dysfunctie van één of meerdere perifere zenuwen.

Schimmelinfectie van de nagel

Schimmelinfecties van de nagel (schimmelnagel) kunnen zorgen voor het dunner worden van het nagelbed en mogelijk bloedvatschade veroorzaken.

Diabetes

Hoge glucosespiegels bij ongecontroleerde of niet-gediagnosticeerde diabetes kunnen de bloedvaten beschadigen en onder de nagel kan dit leiden tot splinterbloedingen.

Fenomeen van Raynaud

Splinterbloedingen kunnen ook worden gezien bij personen die de ziekte van Raynaud hebben. Hierbij verkrampen tijdelijk kleine slagaders waardoor de aanvoer van bloed naar de achter gelegen weefsels afneemt, waarbij je last krijgt van aanvallen van koude, gevoelloze en soms pijnlijke vingers of tenen. Op hetzelfde moment dat de splinterbloedingen optreden, kan er ook roze, blauwe of witte verkleuring van de vingertoppen aanwezig zijn. Bij de meeste patiënten met de ziekte van Raynaud wordt het niet geassocieerd met een ernstige onderliggende systemische aandoening, maar bij gelegenheid kan het ook een manifestatie zijn van een bindweefselaandoening zoals lupus of sclerodermie.

Cholesterol

Accumulatie van cholesterol in de bloedvaten van de vingernagels kan schade veroorzaken, wat zichtbaar wordt door splinterbloedingen onder de nagel.

Bijwerking van medicijnen

Splinterbloedingen kunnen ook optreden als bijwerking van bepaalde medicijnen, zoals niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), zoals ibuprofen, diclofenac, meloxicam, naproxen, etofenamaat, celecoxib. Deze medicijnen kunnen bloedingen veroorzaken als ze in hoge doses worden ingenomen.

Nagelpsoriasis

Nagelpsoriasis kan zich op veel verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de locatie van het ontstekingsproces. Betrokkenheid van de nagelmatrix veroorzaakt putjes in de nagels, dwarse groeven of lijnen in de nagel (ook wel 'Beau-lijnen' genoemd), onychomadesis (een nagelafwijking waarbij de nagel aan de bovenkant, dus bij de nagelriem, loslaat van het nagelbed), trachyonychia (dunne nagels met een ruw oppervlak), nageldystrofie (groeistoornissen van de nagel) en leukonychia (witte verkleuring nagels, witte vlekken op de nagel), terwijl psoriasis van het nagelbed leidt tot onycholyse (nagelloslating), 'olievlekfenomeen' (een geel-bruine verkleuring van de nagelplaat, alsof er een druppel olie onder gelopen is), subunguale hyperkeratose (verdikking van de nagel) en splinterbloedingen.

Zonder bekende oorzaak

Bij sommige personen verschijnt de streep onder de nagel als gevolg van de splinterbloeding zonder enige bekende oorzaak. Dergelijke gevallen worden 'idiopathisch' genoemd, 'zonder bekende oorzaak' betekent.

Wie krijgt het?

Splinterbloedingen kunnen elk persoon treffen, ongeacht leeftijd, geslacht, ras en etniciteit.

Complicaties

Een splinterbloeding leidt doorgaans niet tot ernstige complicaties. Complicaties kunnen ontstaan als gevolg van het onderliggende ziekteproces.

Contact met huisarts

Als je merkt dat een splinterbloeding onder de nagel optreedt nadat je een nagelletsel hebt opgelopen, dan kun je er gevoegelijk vanuit gaan dat het een natuurlijk gevolg is van het trauma wat geen medische aandacht behoeft, tenzij sprake is van een ernstig trauma en/of erg veel pijn. Als je evenwel geen (recente) verwondingen aan de nagel hebt opgelopen en de donkere nagellijntjes zijn aanwezig of je hebt last van terugkerende splinterbloedingen, dan is het verstandig om een afspraak te maken met je huisarts. Hij kan dan controleren of er al dan niet sprake is van een onderliggende ziekte of aandoening.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

In geval van lichamelijke letsel, is de diagnose gemakkelijk te stellen. Maar voor de andere ziekten is nader onderzoek nodig om de oorzaak ervan vast te stellen. Naast een vraaggesprek met de arts en lichamelijk onderzoek, kan vervolgonderzoek nodig zijn.

Vervolgonderzoek

Vervolgonderzoek kan onder meer bestaan uit de volgende tests:

• bloedonderzoek
• röntgenfoto's van het borstgebied
• elektrocardiogram of ecg (hartfilmpje)
• echocardiogram (om het hart af te beelden en de bloedstroom in het hart te meten)

De tests zullen de ware stoornis isoleren die leidt tot splinterbloedingen onder de vingernagels.

Behandeling van splinterbloeding

Splinterbloedingen die worden veroorzaakt door fysiek trauma, trekken meestal vanzelf weg zonder behandeling; de plek groeit er gewoon uit. Het vermogen van het lichaam om zichzelf te regenereren is opmerkelijk in dergelijke gevallen.

Mits er geen sprake is van een systemische ziekte, zullen de splinterbloedingen vanzelf verdwijnen. Als de strepen onder de nagel echter na ongeveer drie maanden nog niet zijn verdwenen, wordt een bezoek aan je huisarts aanbevolen om de oorzaak te achterhalen.

Zodra de onderzoektests de onderliggende stoornis hebben onthuld die verantwoordelijk is voor de splinterbloedingen, zal de behandeling beginnen. Als de onderliggende aandoening is genezen, verdwijnt het bloeden van het nagelbed automatisch. De behandeling van bacteriële endocarditis bestaat meestal uit medicatie en mogelijk een operatie om de hartkleppen te repareren. Bij sclerodermie schrijft je arts medicijnen voor die het ziekteproces afremmen. De behandeling van vasculitis bestaat uit het zo snel mogelijk tot rust krijgen van de ziekte met medicijnen. Bij een schimmelnagel helpen zalven of crèmes niet. Antischimmelpillen kunnen soms wel helpen.

Prognose

De vooruitzichten voor splinterbloedingen zijn vaak positief. Wanneer een splinterbloeding wordt veroorzaakt door trauma, zal de streep onder de nagel er vanzelf uitgroeien zonder medische behandeling. Voor de best mogelijke uitkomst van splinterbloedingen veroorzaakt door een onderliggende ziekte of aandoening, is het belangrijk om je aan de behandelvoorschriften van de arts te houden. Dit kan bestaan uit het staken van bepaalde medicijnen, evenals het nemen van medicijnen zoals wordt voorgeschreven.

Preventie

Het wordt aanbevolen dat mensen met splinterbloedingen voorzichtig zijn en de aandoening niet verergeren door:

• verhoogde irritatie van het getroffen gebied
• verhoogd trauma aan de nagel

Lees verder

• Bruine of zwarte strepen in nagel: oorzaken en behandeling
• Splinter onder nagel verwijderen: zelf verwijderen, huisarts
• Bruine nagels: oorzaken en symptomen van bruine vlekken
• Schimmelnagels behandelen: wat te doen aan kalknagels?
• Dikke nagels of verdikte nagels: symptomen en behandelen