Trachyonychia: Nagelaandoening met ruwe nagels

Trachyonychia: Nagelaandoening met ruwe nagels Trachyonychia (geschuurde nagels) is een nagelaandoening waarbij de patiënt één of meer ruwe teen- of vingernagels heeft. De nagelaandoening bestaat in diverse vormen en klinische presentaties. Dit komt geïsoleerd tot stand, maar is soms ook een symptoom van een onderliggende huidziekte of een andere aandoening. De aandoening is moeilijk te behandelen maar meestal verdwijnt de nagelafwijking spontaan of anders verdwijnen de nagelveranderingen wanneer de arts het onderliggend probleem behandeld heeft. Ondanks het feit dat trachyonychia een goedaardige nagelafwijking is, is de kwaliteit van leven vaak verminderd door het ontsierende uiterlijk.

Terminologie van nagelaandoening

Wanneer de aandoening optreedt op alle twintig nagels van de vingers en tenen, is sprake van ‘twintig-nagel dystrofie’, ook bekend als ‘twenty nail dystrophy’ of ‘twenty nail syndrome’. Niet alle wetenschappers houden echter van deze term, omdat meerdere aandoeningen resulteren in dystrofie van alle nagels, en dit dus niet enkel het gevolg is van trachyonychia.

Epidemiologie van trachyonychia

De aandoening verschijnt het vaakst in de kindertijd en dan vooral bij jongens, maar de nagelafwijking treedt op bij patiënten van alle leeftijden.

Oorzaken van ruwe nagels

Aandoeningen

Niet altijd is een oorzaak bekend van trachyonychia. Wel ontstaat de nagelafwijking sneller bij een aantal onderliggende huidziekten en andere aandoeningen zoals:

Omgevingsfactoren

Sommige chemotherapeutische middelen en kinaseremmers veroorzaken soms ook trachyonychia. Verder spelen genetische factoren mogelijk wel een rol, daar de nagelafwijking ook gerapporteerd is in families.

Symptomen en soorten

Opake trachyonychia (ondoorzichtige vorm)

Eén nagel tot alle twintig nagels zijn mogelijk getroffen. De nagels zijn bij opake trachyonychia ondoorzichtig, dun, dof, breekbaar en longitudinaal geribbeld. Het uiterlijk is vaak te vergelijken met nagels die zijn ingewreven met schuurpapier. De nagelplaten zijn verdikt of verdund. De nagelriemen zijn meestal dikker en rafelig. Bij patiënten zonder onderliggende aandoening komt deze vorm het vaakst voor. Verder verschijnen soms gelijktijdig lepeltjesnagels (koilonychia) wanneer geen andere geassocieerde aandoeningen bekend zijn, en dan vooral in combinatie met opake trachyonychia.

Opalescente trachyonychia (bijna doorschijnende vorm)

De minder ernstige vorm, opalescente (doorschijnende) trachyonychia, kenmerkt zich door glanzende, bijna doorschijnende nagels met talrijke putjes. De doorschijnende vorm is vaker geassocieerd met alopecia areata dan de opake trachyonychia.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek
Meestal zijn meerdere nagels aangetast op het moment van presentatie aan een arts. Eerst doorloopt de arts de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis van huidaandoeningen. Hij voert bovendien een zorgvuldig onderzoek van de huid, het slijmvlies en het haar uit om de geassocieerde aandoeningen te evalueren.

Diagnostisch onderzoek
De arts neemt wat nagelresten weg en laat dit histopathologisch onderzoeken, omdat de kenmerken van trachyonychia overlappen met onychymycose. Deze procedure is niet-invasief, heeft weinig tot geen risico voor de patiënt en onthult ook andere aanwijzingen voor de onderliggende diagnose. Histologische kenmerken van nagelpsoriasis zijn bijvoorbeeld mogelijk aanwezig. Bij patiënten met zeer ernstige, dubbelzinnige of hardnekkige nagelafwijkingen voert de arts wel een biopsie van de nagel uit, maar standaard doet hij dit niet.

Differentiële diagnose
De nagelafwijking doet soms denken aan de nagelpresentatie die optreedt bij volgende aandoeningen:
  • amyloïdose (opbouw van amyloïde in weefsels en organen)
  • een trauma aan de nagel(s)
  • het gebruik van oplosmiddelen
  • lichen planus
  • onychomycose (schimmelnagel)
  • slijtage

Behandeling

Uit een wetenschappelijk onderzoek uit september 2016 dat verscheen in ‘Skin Appendage Disord’ blijkt dat maar weinig grootschalige gecontroleerde onderzoeken gebeurd zijn bij patiënten met deze nagelaandoening. In dit onderzoek maken de auteurs melding van het feit dat wetenschappelijk bewezen behandelingen voor de nagelafwijking ontbreken.

Zelfzorg

Bij patiënten met opalescente trachyonychia opteert de patiënt mogelijk voor cosmetische nagels, waardoor de nagelveranderingen minder zichtbaar zijn.

Professionele medische behandeling

Patiënten die toch liever opteren voor een medische behandeling, zijn mogelijk (gedeeltelijk) geholpen met topische (op de huid aangebrachte) of orale (via de mond ingenomen) medicijnen, fototherapie (behandeling via licht) en corticosteroïde injecties. Lijdt de patiënt aan een onderliggende ziekte, dan behandelt de arts deze omdat hierdoor mogelijk het nageluiterlijk verbetert.

Prognose van nagelafwijking

Bij veel patiënten zijn nagelveranderingen door trachyonychia zelfbeperkt; de nagelwijzigingen verdwijnen bijgevolg spontaan. Kinderen hebben een kortere ziekteduur dan volwassenen. Vrouwen hebben bovendien een langere ziekteduur dan mannen. Omdat trachyonychia een goedaardige aandoening is die geen organen of weefsels treft, is enkel een observatie van de nagels nodig. Wel hebben de nagelveranderingen een negatief effect op de kwaliteit van leven van de patiënt als gevolg van het ontsierende uiterlijk.

Lees verder

© 2018 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Koilonychia (lepeltjesnagels): NagelaandoeningKoilonychia (lepeltjesnagels): NagelaandoeningNagels geven een goed idee over de gezondheid van een persoon. Sommige patiënten ervaren als gevolg van een medisch prob…
Half and half nails (Lindsay's nails): oorzaak en symptomenHalf and half nails (Lindsay's nails): oorzaak en symptomenBij half and half nails, ook bekend als Lindsay's nails, is het voorste stukje van de nagel rood, roze of bruin en het a…
Misvormde en verkleurde nagelsMisvormde en verkleurde nagelsNagels wil je het liefst zo mooi mogelijk houden, maar soms kan dit niet. Je krijgt een ziekte of een aandoening waarbij…
Ribbels in nagels: horizontale en verticale ribbelsRibbels in nagels: horizontale en verticale ribbelsRibbels in de nagels of geribbelde nagels, is een veel voorkomend fenomeen. Een aanzienlijk aantal verschillende gezondh…

Cherofobie: Angst om gelukkig te zijn (gelukfobie)Cherofobie: Angst om gelukkig te zijn (gelukfobie)Cherofobie is een angststoornis waarbij een patiënt angstig is om vrolijkheid, geluk of plezier te beleven. De patiënt i…
Folliculitis decalvans: Haaruitval op hoofdhuidFolliculitis decalvans: Haaruitval op hoofdhuidFolliculitis decalvans is een zeldzame chronische aandoening. Door een ontsteking van de haarzakjes ontstaat pijnlijke,…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Epicioci, Pixabay (bewerkt)
  • Geraadpleegd op 21 april 2018:
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Trachonychia, https://en.wikipedia.org/wiki/Trachonychia
  • TRACHYONYCHIA / TWENTY NAIL DYSTROPHY, https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ttxt/trachyonychia-twenty-nail-dystrophy.htm
  • Trachyonychia, https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/picture-of-trachyonychia
  • Trachyonychia: A Case Report and Review of Manifestations, Associations, and Treatments, https://www.mdedge.com/cutis/article/66901/hair-nails/trachyonychia-case-report-and-review-manifestations-associations-and
  • Trachyonychia: Review and Update on Clinical Aspects, Histology, and Therapy, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5264356/
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 06-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.