Problemen door constipatie: Risico’s van obstipatie

Patiënten met obstipatie kunnen langdurig op het toilet zitten wanneer ze stoelgang proberen te maken. Ze voelen zich vaak opgeblazen, verkrampt en erg ongemakkelijk. Obstipatie is echter niet alleen een probleem van de darmen. Het kan ook de algemene gezondheid en lichamelijke functies aantasten. Af en toe constipatie ervaren is normaal en kan het gevolg zijn van een ziekte of een reactie op voeding. Wanneer een patiënt echter chronische constipatie of ernstige symptomen ervaart door obstipatie, is het belangrijk om een arts te raadplegen. De arts onderzoekt en behandelt de oorzaak van deze problemen en geeft tips om obstipatie te voorkomen.

• Gevolgen van obstipatie in het rectale gebied
• Aambeien
• Anale kloofjes
• Rectale prolaps
• Spierscheuren
• Hoofdpijn
• Huidproblemen door obstipatie
• Maag- en darmklachten door obstipatie
• Misselijkheid
• Opgeblazen gevoel en gas
• Veranderingen in eetlust
• Problemen met ontlasting door obstipatie
• Fecale impactie
• Fecale incontinentie
• Losse ontlasting
• Verzwakt immuunsysteem
• Uitdroging door constipatie
• Urine-incontinentie door obstipatie
• Vermoeidheid
• Behandelingsopties en preventie van obstipatie
• Dieet en hydratatie
• Lichaamsbeweging
• Medische behandelingen
• Gezonde leefstijl

Gevolgen van obstipatie in het rectale gebied

Aambeien

Een geconstipeerde patiënt heeft een hoger risico op het ontwikkelen van aambeien. Door de extra druk en het opspannen van het rectale gebied zwellen de aders abnormaal op. Aambeien kunnen zich intern (in het onderste rectum) of extern (nabij de anusopening) ontwikkelen. Bloed stroomt onder de huid en vormt pijnlijke knobbeltjes. Aambeien kunnen ook anale jeuk veroorzaken. Deze ongemakkelijke aandoening is te behandelen met een op de huid aangebrachte zalf. Mogelijk schrijft de arts ook een ontlastingverzachter voor om de constipatie te helpen behandelen. Verder zijn er ook enkele andere procedures beschikbaar voor het behandelen van aambeien.

Anale kloofjes

Het persen en de druk van constipatie kunnen kloofjes in de huid rond het rectale gebied veroorzaken. Dit leidt tot rectale bloedingen en pijn tijdens de stoelgang. Het bloed dat door deze kloven stroomt, is meestal felrood. De patiënt kan ook jeuk ervaren. Anale kloven genezen binnen één tot twee weken als constipatie en spanning worden behandeld.

Rectale prolaps

Rectale prolaps (endeldarmverzakking) is een minder vaak voorkomende, maar ernstige bijwerking van chronische constipatie. Rectale prolaps treedt op wanneer het rectum zich binnenstebuiten keert en uitsteekt door de anus. Symptomen van endeldarmverzakking omvatten pijn in de onderbuik, mogelijke bloedingen en een zichtbare uitstulping van het rectum door de anus. De behandeling van rectale prolaps hangt af van de ernst. In een vroeg stadium kan de endeldarm zich vanzelf terugtrekken zonder operatie, maar in ernstige gevallen is een operatie noodzakelijk.

Spierscheuren

Het duwen en persen op het toilet kan leiden tot spierscheuren van de sluitspier, die de stoelgang regelt. Dit draagt in de loop van de tijd bij aan ontstekingen, pijn en bloedingen.

Hoofdpijn

De pijn, het ongemak, de zorgen en de druk van verstopping veroorzaken veel stress en angst. Deze gevoelens kunnen leiden tot spanningshoofdpijn. Daarnaast is een veelvoorkomende oorzaak van constipatie uitdroging. Hoofdpijn is één van de symptomen van uitdroging. Meer water drinken kan dit soort hoofdpijn voorkomen.

Huidproblemen door obstipatie

Door de ophoping van stoffen in de dikke darm door constipatie kunnen huidproblemen zoals acne ontstaan. Dit gebeurt wanneer gifstoffen en afvalstoffen via de dikke darm opnieuw in de bloedbaan worden opgenomen in plaats van te worden uitgescheiden. Vanuit de bloedbaan kunnen deze toxines via de huid worden uitgescheiden. Verder kunnen huidklachten door obstipatie ook sneller ontstaan door een verstoorde darmflora. Een gezonde huid begint met andere woorden in de darmen.

Maag- en darmklachten door obstipatie

Misselijkheid

In sommige gevallen voelen patiënten zich misselijk of moeten ze zelfs braken als gevolg van obstipatie. De symptomen kunnen verminderen door het consumeren van soepen, thee, toast of gember.

Opgeblazen gevoel en gas

Een opgeblazen gevoel en gas zijn de meest voorkomende klachten van patiënten met obstipatie. Door constipatie beginnen bacteriën in het darmkanaal gas te vormen, wat leidt tot een toename van het passeren van gas.

Veranderingen in eetlust

Patiënten met verstopping hebben meestal minder honger omdat ze een opgeblazen gevoel hebben. Constipatie blokkeert het bovenste deel van het maagdarmkanaal, waardoor patiënten zich sneller vol voelen of helemaal geen hongergevoel hebben.

Problemen met ontlasting door obstipatie

Fecale impactie

Langdurige constipatie verhoogt het risico op fecale impactie, een gevaarlijke aandoening waarbij de ontlasting hard wordt en zich ophoopt in de dikke darm of het rectum. Wanneer fecale impactie onbehandeld blijft, kan dit leiden tot andere spijsverteringsproblemen. Fecale impactie veroorzaakt hevige buikpijn, een opgeblazen gevoel, braken en misselijkheid. Als fecale impactie ernstig is, moet de arts de ontlasting mogelijk fysiek verwijderen. Ook medicijnen, klysma’s en zetpillen kunnen worden ingezet.

Fecale incontinentie

Fecale incontinentie is het onvrijwillig vrijkomen van ontlasting en het verlies van controle over de stoelgang. Dit kan een bijwerking zijn van ernstige obstipatie doordat patiënten constant persen. Dit veroorzaakt zwakte van de rectale spieren en mogelijk zenuwbeschadiging. Een fysieke blokkering veroorzaakt door droge, harde ontlasting (fecale impactie) zorgt ervoor dat de spieren zich uitrekken en waterige ontlasting dieper in het spijsverteringskanaal sijpelt rond de verharde ontlastingsmassa. De arts schrijft laxeermiddelen voor of behandelt de patiënt voor de fecale impactie die de fecale incontinentie veroorzaakt. Patiënten met verzwakte spieren kunnen baat hebben bij darmtraining en bekkenbodemoefeningen.

Losse ontlasting

Constipatie blokkeert ontlasting, maar door deze obstructie probeert losse ontlasting daar omheen te geraken. Mogelijk ziet de patiënt daardoor losse ontlasting in het toilet, maar is hij nog steeds verstopt.

Verzwakt immuunsysteem

De darmflora speelt een belangrijke rol in de immuunrespons van het lichaam, waaronder de verwijdering van celresten, virussen, bacteriën en kankercellen. Constipatie wordt vaak geassocieerd met een verstoorde darmflora. De toxische opbouw en ontsteking die gepaard gaat met constipatie, tast het immuunsysteem aan en maakt patiënten kwetsbaar voor infecties zoals urineweginfecties.

Uitdroging door constipatie

Wanneer een patiënt lijdt aan uitdroging, kan dit constipatie veroorzaken en omgekeerd. Symptomen van uitdroging zijn onder andere hoofdpijn, duizeligheid en periodes van zweten.

Urine-incontinentie door obstipatie

De dikke darm bevindt zich dicht bij de blaas. Bij een patiënt met verstopping kan dit extra druk op de blaas veroorzaken, wat het risico op lekkende urine (urine-incontinentie) en blaasinfecties verhoogt.

Vermoeidheid

Obstipatie houdt sterk verband met vermoeidheid. Een verstoorde darmflora vermindert de opname van voedingsstoffen die nodig zijn voor energie en normale fysiologische functies. Door constipatie blijven hormonen en giftige stoffen in de dikke darm aanwezig terwijl ze normaal zouden worden uitgescheiden. Een verminderde ontgifting van toxische stoffen zorgt ervoor dat deze stoffen de bloedbaan kunnen binnendringen. Dit resulteert in minder energie en vermoeidheid. Regelmatige lichaamsbeweging en een gezonde vezelrijke voeding kunnen helpen.

Behandelingsopties en preventie van obstipatie

Dieet en hydratatie

Het consumeren van een vezelrijk dieet, bestaande uit fruit, groenten en volkorenproducten, kan helpen om de stoelgang te reguleren. Voldoende water drinken is cruciaal om uitdroging en constipatie te voorkomen.

Lichaamsbeweging

Regelmatige lichaamsbeweging stimuleert de darmactiviteit en helpt obstipatie te voorkomen. Dagelijkse activiteiten zoals wandelen, fietsen of zwemmen kunnen bijdragen aan een gezonde darmfunctie.

Medische behandelingen

Voor ernstige of chronische obstipatie kan een arts verschillende behandelingen aanbevelen, waaronder laxeermiddelen, klysma’s en zetpillen. In sommige gevallen kunnen medicijnen of chirurgische ingrepen nodig zijn.

Gezonde leefstijl

Het ontwikkelen van gezonde toiletgewoonten, zoals niet uitstellen van de stoelgang en voldoende tijd nemen voor een toiletbezoek, kan helpen bij het voorkomen van obstipatie.

Door een combinatie van dieet, hydratatie, lichaamsbeweging en medische behandelingen, kunnen patiënten obstipatie en de bijbehorende complicaties effectief beheersen en voorkomen.