Anabole steroïden: Gebruik, misbruik en verslaving

Anabole steroïden: Gebruik, misbruik en verslaving Anabole steroïden (anabole androgene steroïden, AAS) zijn synthetische afgeleiden van testosteron, het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon. Testosteron speelt een cruciale rol bij de ontwikkeling en het behoud van mannelijke geslachtskenmerken zoals gezichts- en lichaamshaar, een diepe stem en spiergroei. Vrouwen hebben ook testosteron, maar in veel kleinere hoeveelheden. Anabole steroïden worden soms door artsen voorgeschreven voor bepaalde medische aandoeningen, maar worden ook vaak misbruikt door bodybuilders en atleten, wat kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen en verslaving.

Wat zijn anabole steroïden?

Anabole steroïden zijn synthetische varianten van testosteron die worden ontworpen om de effecten van het natuurlijke hormoon na te bootsen. Ze bevorderen de eiwitsynthese in cellen, wat leidt tot spiergroei en andere anabole effecten. Naast hun spieropbouwende eigenschappen, hebben ze ook androgeen (mannelijke) effecten die bijdragen aan de ontwikkeling van mannelijke geslachtskenmerken zoals gezichts- en lichaamshaar, een diepe stem en spierontwikkeling. Hoewel vrouwen ook testosteron produceren, doen ze dit in veel lagere concentraties.

Medisch gebruik van anabole steroïden

Anabole steroïden worden soms door artsen voorgeschreven voor medische aandoeningen, zoals:
  • Vertraagde puberteit: Anabole steroïden kunnen de mannelijke puberteit op gang brengen bij adolescenten die onvoldoende testosteron produceren.
  • Chronische ziekten: Ze worden gebruikt bij aandoeningen zoals kanker en aids, die spierverlies veroorzaken.
  • Bepaalde soorten bloedarmoede: Anabole steroïden kunnen helpen bij de behandeling van specifieke vormen van bloedarmoede waarbij de aanmaak van rode bloedcellen moet worden gestimuleerd.

Toedieningswijzen van anabole steroïden

Anabole steroïden kunnen op verschillende manieren worden toegediend, waaronder:
  1. Crèmes en gels: Toegediend op de huid, waar ze lokaal worden opgenomen.
  2. Huidpleisters: Plakbare pleisters die een constante dosis van het medicijn afgeven.
  3. Injecteerbare steroïden: Geïnjecteerd in de spieren voor een directe werking.
  4. Orale pillen: Via de mond ingenomen en opgenomen in de bloedbaan.

Sommige atleten misbruiken anabole steroïden om hun atletische prestaties te verbeteren / Bron: Skeeze, PixabaySommige atleten misbruiken anabole steroïden om hun atletische prestaties te verbeteren / Bron: Skeeze, Pixabay

Misbruik van anabole steroïden

Anabole steroïden worden soms misbruikt door bodybuilders en atleten die hun spiermassa willen vergroten en hun prestaties willen verbeteren. Dit misbruik houdt vaak in dat veel hogere doses worden genomen dan aanbevolen voor medische doeleinden. Het merendeel van de mensen die anabole steroïden misbruiken zijn mannelijke gewichtheffers tussen de twintig en veertig jaar oud. Vrouwen maken een kleiner percentage uit van de steroïdenmisbruikers. Het misbruik van deze middelen is illegaal zonder een geldig medisch voorschrift en kan leiden tot ernstige gezondheidsrisico's.

Oorzaken en risicofactoren van misbruik van anabole steroïden

Anabole steroïden worden soms misbruikt door mensen die op zoek zijn naar fysieke verbetering of prestatieverhoging. Er zijn verschillende factoren die het risico op misbruik vergroten.

Psychologische factoren

Psychologische motivatie speelt vaak een belangrijke rol bij het misbruik van anabole steroïden. Mensen die onzeker zijn over hun lichaam of fysieke prestaties kunnen zich aangetrokken voelen tot steroïden om hun zelfbeeld te verbeteren. Sociale druk en het verlangen om te voldoen aan de normen van de fitnessindustrie of de sportwereld kunnen deze gedragingen verder versterken.

Sociale en culturele invloeden

In veel gevallen is er een cultureel aspect dat mensen aanzet tot het gebruik van anabole steroïden. De drang om er fysiek beter uit te zien, zoals het verkrijgen van een gespierd lichaam, wordt vaak versterkt door media en populaire cultuur. Atleten, bodybuilders en influencers spelen een prominente rol in het promoten van steroïden als een middel om succes te behalen.

Genetische predispositie

Hoewel het misbruik van anabole steroïden vaak wordt toegeschreven aan externe factoren, kan een genetische aanleg voor verslaving ook een rol spelen. Patiënten die een familiegeschiedenis van verslavingen of stemmingsstoornissen hebben, kunnen een verhoogd risico lopen om verslaafd te raken aan de effecten van anabole steroïden.

Langetermijneffecten van anabole steroïdenmisbruik

Het misbruik van anabole steroïden kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid op de lange termijn. Zowel fysieke als psychologische effecten kunnen zich jarenlang voortzetten, zelfs na het stoppen met het gebruik van de steroïden.

Cardiovasculaire problemen

Anabole steroïden kunnen een negatieve invloed hebben op het hart en de bloedvaten. Het gebruik van steroïden verhoogt het risico op hartziekten door de verandering van cholesterolniveaus, verhoogde bloeddruk en veranderingen in de bloedsomloop. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op beroertes, hartaanvallen en andere ernstige cardiovasculaire aandoeningen.

Leveraandoeningen

Langdurig gebruik van anabole steroïden kan schade aan de lever veroorzaken, inclusief verhoogde leverenzymen en het risico op leverkanker. Dit komt vaak voor bij orale steroïden, die via de lever worden verwerkt, wat extra belasting voor het orgaan met zich meebrengt.

Gezondheidseffecten van anabole steroïdenmisbruik

Algemene effecten

Langdurig gebruik van anabole steroïden kan leiden tot een breed scala aan gezondheidsproblemen, waaronder:

Effecten bij mannen

Bij mannen kan het misbruik van anabole steroïden leiden tot de volgende complicaties:

Effecten bij vrouwen

Bij vrouwen kan het misbruik van anabole steroïden leiden tot onomkeerbare vermannelijking, waaronder:

Effecten bij tieners

Tieners die anabole steroïden gebruiken kunnen last krijgen van:
  • Groeiachterstand (door voortijdige stopzetting van de botgroei)
  • Onvolgroeide lengte (wanneer steroïden worden gebruikt vóór de groeispurt)

Verslaving aan anabole steroïden

Anabole steroïden kunnen verslavend zijn. Mensen die verslaafd zijn, ervaren een sterke drang naar het middel, hebben steeds hogere doses nodig om hetzelfde effect te bereiken, en ondervinden ontwenningsverschijnselen bij het stoppen. Deze verslaving kan leiden tot continu gebruik ondanks de schadelijke bijwerkingen. Artsen adviseren vaak een geleidelijke afbouw van de medicatie om ontwenningsverschijnselen te verminderen en het herstel te bevorderen.

Soms ontstaan slaapproblemen bij mensen die stoppen met anabole steroïden / Bron: Unsplash, PixabaySoms ontstaan slaapproblemen bij mensen die stoppen met anabole steroïden / Bron: Unsplash, Pixabay

Ontwenningsverschijnselen

Bij het plotseling stoppen met anabole steroïden kunnen de volgende ontwenningsverschijnselen optreden:

Behandeling van verslaving

De behandeling van een verslaving aan anabole steroïden omvat vaak een combinatie van gedragstherapie en medicatie. Antidepressiva kunnen helpen bij het behandelen van depressieve symptomen, terwijl pijnstillers hoofdpijn, spierpijn en gewrichtspijn kunnen verlichten. Artsen kunnen ook andere medicijnen voorschrijven om het hormonale systeem van de patiënt te ondersteunen bij het herstel.

Preventie en bewustwording

Het voorkomen van anabole steroïdenmisbruik begint met bewustwording en educatie. Het is belangrijk om mensen te informeren over de risico's van het gebruik van anabole steroïden en de gevolgen van misbruik. Educatieprogramma's gericht op jonge atleten en bodybuilders kunnen helpen om het bewustzijn te vergroten en risicogedrag te verminderen. Verder kunnen beleidsmaatregelen en strengere regelgeving bijdragen aan het verminderen van de beschikbaarheid van deze stoffen zonder medisch voorschrift.

Praktische tips voor het omgaan met anabole steroïden

Anabole steroïden zijn synthetische stoffen die lijken op de mannelijke geslachtshormonen, zoals testosteron, en worden vaak gebruikt om spiergroei te bevorderen. Hoewel ze in sommige gevallen medisch kunnen worden voorgeschreven voor aandoeningen zoals spierverlies of hormonale onbalans, worden ze ook vaak misbruikt voor prestatieverbetering of esthetische doeleinden. Het gebruik van anabole steroïden kan aanzienlijke gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Hier volgen praktische tips voor het omgaan met anabole steroïden en het minimaliseren van de risico’s.

Gebruik onder medisch toezicht

Als je anabole steroïden om medische redenen gebruikt, is het belangrijk dat dit altijd onder strikt medisch toezicht gebeurt. Alleen een arts kan beoordelen of deze behandeling geschikt voor je is en je helpen bij het kiezen van de juiste dosis en behandelingsduur. Vermijd het zelf voorschrijven of aanpassen van de dosering zonder medisch advies. Het gebruik van anabole steroïden zonder toezicht kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals hormonale disbalans, leverproblemen en verhoogde risico's op hart- en vaatziekten.

Wees je bewust van de mogelijke bijwerkingen

Anabole steroïden kunnen een breed scala aan bijwerkingen veroorzaken, zowel fysiek als psychisch. Fysieke bijwerkingen kunnen onder andere het verstoorde cholesterolgehalte, een verhoogde bloeddruk, leverbeschadiging, acne, haaruitval en vergroting van de prostaat omvatten. Psychisch kunnen steroïden leiden tot stemmingswisselingen, agressie, depressie en zelfs psychotische verschijnselen. Het is essentieel om deze bijwerkingen te begrijpen en te weten wat je moet doen als je ze ervaart. Raadpleeg altijd je arts als je bijwerkingen opmerkt.

Zorg voor een gezonde levensstijl naast het gebruik van steroïden

Hoewel anabole steroïden spiergroei kunnen bevorderen, is het belangrijk om te begrijpen dat ze geen vervanging zijn voor een gezonde levensstijl. Een goed dieet, voldoende rust, en een goed gestructureerd trainingsprogramma zijn essentieel om de gewenste resultaten te behalen en de gezondheid te behouden. Anabole steroïden moeten nooit worden gebruikt om een ongezonde levensstijl te compenseren. Zorg ervoor dat je een evenwichtig voedingspatroon volgt, met voldoende eiwitten, vitamines, en mineralen om je lichaam te ondersteunen tijdens het gebruik van steroïden.

Wees voorzichtig met 'stacking' en 'cycling'

Sommige gebruikers van anabole steroïden kiezen ervoor om verschillende steroïden te combineren (stacking) of de dosering en duur van het gebruik af te wisselen (cycling). Deze praktijken kunnen de risico's voor je gezondheid aanzienlijk verhogen en leiden tot een grotere kans op bijwerkingen. Het is belangrijk om je volledig bewust te zijn van de risico’s van dergelijke praktijken en deze alleen te overwegen onder strikt medisch toezicht, als ze überhaupt worden aanbevolen.

Monitor je gezondheid regelmatig

Tijdens het gebruik van anabole steroïden is het cruciaal om je gezondheid regelmatig te laten controleren door een arts. Dit omvat bloedonderzoeken om je cholesterolgehalte, leverfunctie, en hormoonspiegels te monitoren, evenals hart- en vaatonderzoeken. Regelmatige controle kan helpen om eventuele gezondheidsproblemen vroegtijdig te detecteren, zodat je snel kunt ingrijpen en je gebruik van steroïden kunt aanpassen of stopzetten als dat nodig is.

Wees voorbereid op mogelijke ontwenningsverschijnselen

Bij het stoppen met anabole steroïden kan het lichaam ontwenningsverschijnselen ervaren, zoals vermoeidheid, depressie, en verlies van spiermassa. Deze symptomen kunnen voor sommige gebruikers behoorlijk heftig zijn. Het is belangrijk om je goed voor te bereiden op het stoppen met steroïden, idealiter onder begeleiding van een arts. In sommige gevallen kan je arts je ondersteunen met therapieën of medicatie om de ontwenningsverschijnselen te verlichten.

Overweeg psychologische ondersteuning

Gebruik van anabole steroïden kan de stemming en het gedrag beïnvloeden. Sommige mensen ervaren verhoogde agressie of andere psychische problemen tijdens het gebruik van steroïden. Als je merkt dat je moeite hebt om je emoties of gedrag onder controle te houden, overweeg dan om psychologische ondersteuning te zoeken. Therapie kan helpen bij het omgaan met de mentale gevolgen van het gebruik van steroïden, vooral als je merkt dat je stemmingswisselingen of gedragsproblemen hebt.

Wees je bewust van de juridische implicaties

In veel landen is het gebruik van anabole steroïden zonder medische indicatie of voorschrift illegaal. Het verkrijgen en gebruiken van steroïden zonder voorschrift kan leiden tot juridische gevolgen, zoals boetes of gevangenisstraf. Als je overweegt om anabole steroïden te gebruiken, zorg er dan voor dat je volledig op de hoogte bent van de wetgeving in jouw land. Het is altijd het beste om steroïden alleen te gebruiken als ze medisch voorgeschreven zijn en onder toezicht van een arts.

Houd rekening met de lange termijn gevolgen

Het langdurig gebruik van anabole steroïden kan leiden tot onomkeerbare schade aan het lichaam, zoals hart- en vaatziekten, leverbeschadiging, en veranderingen in het voortplantingssysteem. Het is belangrijk om deze gevolgen in overweging te nemen voordat je besluit om steroïden te gebruiken. Denk goed na over de risico’s en de mogelijke voordelen, en bespreek je overwegingen met een arts voordat je steroïden gaat gebruiken.

Kijk naar alternatieven voor prestatieverbetering

Er zijn veel manieren om spiergroei en prestatie te verbeteren zonder het gebruik van anabole steroïden. Een goed gestructureerd trainingsprogramma, een gezond dieet, en het optimaliseren van je rust en herstel kunnen allemaal bijdragen aan je doelen. Het gebruik van steroïden kan de korte termijn voordelen opleveren, maar de lange termijn gezondheidsrisico’s kunnen zwaar wegen. Overweeg om je focus te leggen op natuurlijke manieren om je prestaties te verbeteren, zodat je geen onnodige gezondheidsrisico’s neemt.

Met deze praktische tips kun je beter omgaan met het gebruik van anabole steroïden en de bijbehorende risico’s minimaliseren. Het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn en altijd medische begeleiding te zoeken wanneer je deze stoffen overweegt.
© 2020 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De voordelen, nadelen en gevaren van anabole steroïdenDe voordelen, nadelen en gevaren van anabole steroïdenAnabole steroïden zijn veelgebruikte supplementen in de sportwereld. Het zorgt voor verbeterde sportprestaties en het zi…
Anabole steroïden - gebruik en misbruikAnabole steroïden - gebruik en misbruikAndrogene anabole steroïden, of in het kort anabole steroïden, zijn in 1930 ontwikkeld om de groei van de skeletspieren…
Krachttraining en hormonenKrachttraining en hormonenHet is algemeen bekend dat mannen door krachttraining sneller spiermassa op kunnen bouwen dan vrouwen. Ook zien mannen o…
Anabole steroïden, werking, bijwerkingen en risico'sAnabole steroïden, werking, bijwerkingen en risico'sSpieren tegen elke prijs. Steeds meer jonge krachtsporters zijn bereid om hun toevlucht te nemen tot illegale doping. Ze…

Diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation, DBS)Diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation, DBS)Diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation, DBS) is een chirurgische ingreep waarbij een neurostimulator in de herse…
Lichaamsgeur: normale geur & oorzaken van vieze of zure geurLichaamsgeur: normale geur & oorzaken van vieze of zure geurLichaamsgeur omvat alle geuren die door het lichaam worden afgescheiden via zweetklieren en lichaamsopeningen. Lichaamsg…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: MattysFlicks, Flickr (CC BY-2.0)
  • Geraadpleegd op 4 september 2020:
  • Anabolic steroid misuse, https://www.nhs.uk/conditions/anabolic-steroid-misuse/
  • Anabolic Steroids DrugFacts, https://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/anabolic-steroids
  • Anabolic Steroids, https://medlineplus.gov/anabolicsteroids.html
  • Anabolic Steroids, https://www.statpearls.com/kb/viewarticle/17499
  • Anabolic Steroids, https://www.webmd.com/men/anabolic-steroids#1
  • Anabolic steroids: What you should know, https://www.medicalnewstoday.com/articles/246373
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Afbeelding bron 1: Skeeze, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Unsplash, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 15-01-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.