Uitdroging: gevolgen van uitgedroogd zijn en behandeling

Uitdroging: gevolgen van uitgedroogd zijn en behandeling Er is sprake van uitdroging of dehydratie wanneer je lichaam meer vocht verliest dan binnenkrijgt. De meest voorkomende oorzaak van een negatieve vochtbalans is overmatig zweten. Het Voedingscentrum stelt dat een volwassene gemiddeld 1,5 tot 2 liter per dag aan vocht nodig in de vorm van dranken. Hoeveel je precies nodig hebt, hangt af van diverse factoren: leeftijd, temperatuur, inspanning, het eten (je krijgt ook vocht binnen via voedsel) en je algehele gezondheidstoestand. Soms heb je meer vocht nodig. Bijvoorbeeld als je zwanger bent, als je borstvoeding geeft, als je (te) veel alcohol drinkt, als het warm is, als je zout eet of eten neemt waarin veel eiwitten zitten, als je ziek bent (met braken en diarree gaat veel vocht verloren). Als je te lang te weinig drinkt, kunnen er uitdrogingsverschijnselen optreden met alle gevolgen van dien.
Ziekenhuisopname / Bron: Istock.com/KatarzynaBialasiewiczZiekenhuisopname / Bron: Istock.com/KatarzynaBialasiewicz

Uitdroging: gevolgen van uitgedroogd zijn

Wanneer je lichaam meer vocht verliest dan binnenkrijgt, kunnen je organen, cellen en weefsels niet functioneren zoals het hoort, wat kan leiden tot gevaarlijke complicaties. Als uitdroging niet onmiddellijk adequaat wordt tegengegaan of behandeld, kan het shock veroorzaken met ernstige beschadiging van inwendige organen, zoals de nieren, lever en hersenen. Uitdroging kan mild of ernstig zijn. Milde uitdroging kan meestal thuis worden behandeld, terwijl bij ernstige uitdroging behandeling door een arts of een ziekenhuisopname nodig is.

Risicofactoren

Sommige mensen hebben een hoger risico op het ontwikkelen van uitdroging dan anderen, onder wie:
  • werknemers
    Bij sommige beroepen loop je meer kans op uitdroging, vooral op een snikhete dag / Bron: Ben Kerckx, PixabayBij sommige beroepen loop je meer kans op uitdroging, vooral op een snikhete dag / Bron: Ben Kerckx, Pixabay
    die worden blootgesteld aan overmatige warmte (bijvoorbeeld lassers, dakdekkers, bouwvakkers, etc.);
  • ouderen;
  • mensen met chronische ziekten;
  • sporters (met name hardlopers, wielrenners en voetballers);
  • zuigelingen (baby's) en jonge kinderen; en
  • mensen die op grote hoogte wonen.

Hoe ontstaat uitdroging?

Je lichaam verliest vocht door zweten en plassen. Als het uitgescheiden vocht niet wordt vervangen, droog je allengs uit. Uitdroging wordt veroorzaakt door elke situatie of aandoening waarbij het lichaam meer vocht verliest dan binnenkrijgt.

Zweten

Zweten is een onderdeel van het natuurlijke koelingsproces van het lichaam. Wanneer je lichaam te warm wordt, worden je zweetklieren geactiveerd om zweet aan te maken in een poging om het lichaam te doen afkoelen. De manier waarop dit werkt is door verdamping. Als een druppel zweet verdampt van de huid, neemt het een kleine hoeveelheid warmte mee. Hoe meer zweet je produceert, hoe meer verdamping er is, en des te meer je afkoelt.

Veelvuldig braken kan uitdroging veroorzaken / Bron: Istock.com/vadimguzhvaVeelvuldig braken kan uitdroging veroorzaken / Bron: Istock.com/vadimguzhva

Ziekte

Een ziekte waarbij je steeds moet braken of doorlopend diarree hebt, kan leiden tot uitdroging. Dit komt omdat doordat je door braken en diarree veel vocht verliest. Belangrijke elektrolyten gaan hierdoor ook verloren. Elektrolyten (zouten) zijn mineralen, zoals natrium, kalium, calcium, magnesium en chloor. Deze zijn belangrijk voor een het regelen van de zenuw- en spierfunctie en het zuur-basenevenwicht. Elektrolyten zijn tevens nodig voor een goede vochthuishouding. Elektrolyten zijn aanwezig in het bloed, urine en andere vloeistoffen in het lichaam. Braken of diarree kunnen deze functies verstoren en leiden tot ernstige complicaties, zoals een shock en coma, wat zelfs kan resulteren in de dood.

Koorts

Als je (hoge) koorts hebt, zweet je veel en hierdoor verlies je veel vocht. Als dit onvoldoende aangevuld wordt, kan dit leiden tot uitdroging.

Urineren

De plas bestaat uit urine die in je nieren gevormd wordt. Stoffen die door het lichaam moeten worden uitgescheiden, worden er door de zeeffunctie van de nieren uitgefilterd en komen in de urine terecht. Sommige aandoeningen kunnen leiden tot chemische onevenwichtigheden, waardoor je urineproductie toeneemt. Als je meer vocht uitplast dan dat je inneemt, leidt dit tot uitdroging.

Wat zijn de symptomen van uitdroging?

De symptomen van uitdroging verschillen naargelang de ernst van de uitdroging.

Symptomen milde uitdroging

Symptomen van milde tot matige uitdroging zijn onder meer:

Symptomen ernstige uitdroging

Ernstige uitdroging kan naast bovenvermelde, de volgende symptomen veroorzaken:

Arts inschakelen

Een ernstige uitdroging is een heuse medische noodsituatie en moet onmiddellijk worden behandeld door een arts. Jonge kinderen, ouderen en chronisch zieken moeten onmiddellijk worden behandeld, zelfs als ze symptomen hebben van milde uitdroging.

Als je de volgende symptomen ontwikkelt, moet er altijd een arts geraadpleegd worden:
  • ernstige diarree;
  • bloed in de ontlasting;
  • diarree gedurende drie of meer dagen;
  • onvermogen om vocht binnen te houden; en
  • desoriëntatie.

Hoe wordt uitdroging behandeld?

Water en ORS

Bij lichte uitdroging waarbij je bijvoorbeeld hoofdpijn hebt en je je enigszins onwel voelt, volstaat vaak het drinken van voldoende water. Bij verlies van elektrolyten, vooral natrium en kalium, is het belangrijk deze aan te vullen. Sportdranken zijn zodanig samengesteld dat ze de tijdens zware inspanning verloren elektrolyten aanvullen. ORS is een mengsel van zouten en druivensuiker dat opgelost moet worden in water, en kan gebruikt worden in gevallen van ernstige diarree, al dan niet in combinatie met braken, teneinde uitdroging te voorkomen.

Ziekenhuisopname

Wanneer er sprake is van een meer ernstigere uitdroging, dan is behandeling door een arts nodig en wordt vaak ziekenhuisopname aangeraden. Als de bloeddruk zeer laag wordt, kan intraveneus een fysiologische oplossing (natriumchlorideoplossing) worden toegediend. Ook zal men zich richten op de oorzaak van de uitdroging.

Lees verder

© 2016 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Uitdroging bij kinderenUitdroging bij kinderenJonge kinderen zijn niet altijd in staat om zelf aan te geven dat ze tekort aan vocht hebben. Een eerste symptoom hierva…
Uitdroging tijdens de zwangerschapUitdroging tijdens de zwangerschapUitdroging kan altijd een serieus probleem zijn maar tijdens de zwangerschap is dit nog gevaarlijker. Je hebt niet allee…
Uitdroging herkennen: hoe weet je of iemand is uitgedroogd?Uitdroging herkennen: hoe weet je of iemand is uitgedroogd?Bij uitdroging kunnen diverse verschijnselen optreden. Kinderen en ouderen lopen meer kans op uitdroging. In het begin i…
Buikgriep, maagdarminfectie: symptomen en behandelingBuikgriep, maagdarminfectie: symptomen en behandelingEen buikgriep is iets heel naars om mee te maken. Vaak lig je uren over te geven en stroomt daarnaast de diarree er aan…

Costello-syndroom: Kort gestalte en ontwikkeling van tumorenCostello-syndroom: Kort gestalte en ontwikkeling van tumorenHet Costello-syndroom is een zeldzame aandoening waarbij de patiënt levenslang kans heeft op het ontwikkelen van goed- e…
Cockayne-syndroom: Dwerggroei met vroegtijdige verouderingCockayne-syndroom: Dwerggroei met vroegtijdige verouderingHet Cockayne-syndroom is een zeldzame vorm van dwerggroei waarbij de patiënt abnormaal gevoelig is voor licht en een voo…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Boristrost, Pixabay
  • http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/trefwoord/vocht.aspx
  • http://healthtools.aarp.org/health/dehydration
  • http://www.merckmanual.nl/mmhenl/print/sec12/ch158/ch158b.html
  • http://www.spreekuurthuis.nl/themas/plas-_en_erectieproblemen/informatie/plassen
  • http://www.antoniusziekenhuis.nl/etc/aandoeningen/g/gastroenteritis/behandeling/
  • Afbeelding bron 1: Istock.com/KatarzynaBialasiewicz
  • Afbeelding bron 2: Ben Kerckx, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Istock.com/vadimguzhva
Reacties

R. Schoorl, 17-03-2018
Kan een “black-out” van 5-10 minuten (zonder gevolgen) het resultaat zijn van uitdroging? Ben 84 jaar oud en drink waarschijnlijk te weinig! Reactie infoteur, 19-03-2018
Ernstige uitdroging kan leiden tot bewustzijnsstoornissen en flauwte, en het kan zelfs shock veroorzaken. Het is belangrijk om voldoende te drinken. Drink ongeveer 1,5 tot 2 liter vocht per dag. Houd steeds een glas of een flesje water in de buurt en neem regelmatig een slok. Zie voor andere tips: https://goo.gl/tsgN9K. Verder is het verstandig om deze klacht met uw huisarts te bespreken, zodat hij of zij kan onderzoeken wat er aan de hand is (geweest). De huisarts kan een diagnose stellen en de juiste behandeling instellen.

Mariawouters, 24-09-2017
Er is bij me shogren vastgesteld - helpt het hierbij indien ik dit zou behandelen zoals deshydratie? Reactie infoteur, 25-09-2017
Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte, waarbij voornamelijk traan- en speekselklieren ontstoken zijn. Het is dus wat anders dan uitdroging en het moet dus ook niet als uitdroging behandeld worden. Oogdruppels kunnen de oogklachten verminderen. Daarnaast kan de huisarts een medicijn voorschrijven dat de speekselklieren en traanklieren stimuleert.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 02-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.