Chylurie: Oorzaken van chyl in urine (melkachtige plas)

Chylurie is een symptoom waarbij chyl, een melkwitte vloeistof uit het lymfestelsel, in de urine aanwezig is. Dit resulteert in een melkachtig uiterlijk van de urine. Chyl bestaat uit lymfe- en vetdeeltjes die normaal gesproken vetten uit de dunne darm naar de bloedbaan vervoeren. Hoewel chylurie meestal onschadelijk is, dient men medische hulp te zoeken om de onderliggende oorzaak te identificeren en te behandelen.

• Epidemiologie
• Mechanisme
• Oorzaken van chylurie
• Fistel
• Nefrotisch syndroom
• Obstructie van het thoraxkanaal
• Verstopte lymfevaten in de nieren
• Risicofactoren
• Risicogroepen
• Symptomen: Melkachtige urine
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van chylurie
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Epidemiologie

Chylurie is relatief zeldzaam in de Verenigde Staten en Europa. Dit symptoom komt vaker voor in landelijke gebieden van Zuid-Azië, Afrika, en Midden- en Zuid-Amerika. In deze regio's zijn er veel muggen die de parasiet Wuchereria bancrofti verspreiden via een muggenbeet, wat filariasis veroorzaakt, een aandoening die vaak gepaard gaat met chylurie. In de westerse wereld is chylurie zeldzaam en wordt meestal waargenomen bij patiënten met nierproblemen. Mannen worden iets vaker getroffen dan vrouwen.

Mechanisme

Chylurie ontstaat wanneer lymfevaten die normaal gesproken de lymfe naar de buikholte of het borstkanaal afvoeren, beschadigd of geblokkeerd worden, waardoor chylus in de urine terechtkomt. Dit kan het gevolg zijn van infecties, tumoren, verwondingen of aangeboren afwijkingen. Het mechanisme achter de aandoening is dus meestal gerelateerd aan de verstoring van de normale lymfatische drainage.

Pathofysiologie van lymfatische obstructie
De belangrijkste oorzaak van chylurie is een obstructie of vernauwing van de lymfevaten die normaal speeksel en vetten uit de darmen naar de bloedsomloop vervoeren. Dit kan door ontsteking van de lymfeklieren of de beschadiging van de lymfevaten door infecties, zoals filariasis, leiden tot de onregelmatige uitstroom van chylus in de urinewegen.

Lymfatische systemen en betrokken anatomie
De lymfeklieren spelen een sleutelrol in het transport van lymfe door het lichaam. Wanneer de lymfeklieren beschadigd raken door infecties of andere factoren, kunnen ze verstopt raken, wat leidt tot de ophoping van chylus in de urinewegen. Het chylus bevat vetten en andere componenten die normaal gesproken in het lymfatische systeem blijven, maar door de obstructie in de bloedsomloop of urinewegen terechtkomen.

Oorzaken van chylurie

Fistel

Chylurie kan ontstaan wanneer lymfevocht (chyl) in de urinewegen lekt, wat resulteert in melkachtige urine. Dit kan veroorzaakt worden door een fistel (abnormale verbinding) tussen de lymfevaten en de urineblaas. Fistelvorming komt vooral bij kinderen voor.

Nefrotisch syndroom

Het nefrotisch syndroom is een nieraandoening die leidt tot overmatige eiwitafscheiding (proteïnurie) en vetuitscheiding (lipideurie) in de urine. Deze overtollige eiwitten en vetten geven de urine een melkachtige uitstraling.

Obstructie van het thoraxkanaal

Het thoraxkanaal is een groot lymfevat dat bij obstructie kan leiden tot de terugstroom van chyl naar de nieren. Dit kan optreden bij aandoeningen zoals zwangerschap, kanker in de borstholte, of een aorta-aneurysma.

Verstopte lymfevaten in de nieren

Blokkades in de lymfevaten van de nieren kunnen ook leiden tot de aanwezigheid van chyl in de urine. Dit kan veroorzaakt worden door diverse aangeboren of verworven aandoeningen en infecties, waaronder:

• Aangeboren afwijkingen
• Ascariasis (worminfectie met buikpijn en piepende ademhaling)
• Cysticercose (varkensworminfectie in verschillende weefsels)
• Diabetes mellitus (suikerziekte)
• Echinokokkose (cysten door infectie met lintworm)
• Nieroperaties
• Niertrauma (niertrauma)
• Zwangerschap of bevalling
• Filariasis (griepachtige symptomen en verstopte lymfevaten)
• Lymphogranuloma venerosum (zwelling van de lymfeklieren en genitaliën)
• Malaria (infectieziekte met koorts, geelzucht, en zwakte)
• Pernicieuze anemie (falen van absorptie van vitamine B12 met een vitamine B12-tekort als gevolg)
• Schistosomiasis (parasitaire infectieziekte veroorzaakt door wormen)
• Tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen)

Risicofactoren

Chylurie wordt voornamelijk veroorzaakt door infecties of aandoeningen die de lymfatische systemen van het lichaam verstoren. Naast filariasis zijn er andere factoren die het risico op het ontwikkelen van chylurie kunnen verhogen.

Filariasis
Filariasis is de meest voorkomende oorzaak van chylurie in tropische landen. De infectie veroorzaakt door parasitaire wormen kan leiden tot lymfatische blokkades of ontstekingen, die vervolgens chylurie veroorzaken. Het risico op infectie is het grootst in gebieden waar de filariële parasieten endemisch zijn, zoals delen van Afrika en Azië.

Trauma of chirurgie
Chirurgische ingrepen of trauma die de lymfeklieren of lymfevaten beschadigen, kunnen leiden tot verstoringen in het lymfesysteem en het ontstaan van chylurie. Dit kan gebeuren na buikoperaties of verwondingen aan de buikholte of lymfeklieren.

Tumoren en andere obstructies
Tumoren die de lymfeklieren of andere delen van het lymfatische systeem aantasten, kunnen ook een obstructie veroorzaken die leidt tot chylurie. Deze obstructies kunnen de normale stroom van lymfe verstooren, waardoor vetrijke vloeistoffen in de urinewegen terechtkomen.

Risicogroepen

Er zijn verschillende risicogroepen voor chylurie, waaronder mensen die in endemische gebieden voor filariasis wonen, mensen die onlangs bepaalde chirurgische ingrepen hebben ondergaan, en mensen met kanker die het lymfestelsel beïnvloeden.

Bewoners van endemische gebieden
Mensen die in gebieden wonen waar filariasis endemisch is, lopen het grootste risico op chylurie. Filariasis is de belangrijkste oorzaak van lymfatische obstructie in deze regio’s, waardoor de kans op het ontwikkelen van chylurie groter wordt.

Patiënten met lymfatische ziekten of kanker
Mensen met lymfeklierkanker, lymfoom of tumoren in de buikholte of andere delen van het lymfestelsel hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van chylurie. De tumoren kunnen de lymfevaten blokkeren of de normale afvoer van lymfe verstoren, wat leidt tot de ophoping van chylus in de urinewegen.

Patiënten na buikoperaties
Chirurgische ingrepen in de buikholte kunnen leiden tot verwondingen aan de lymfeklieren of lymfevaten, wat de afvoer van lymfe verstoort en het risico op chylurie verhoogt. Dit kan vooral het geval zijn na operaties waarbij de lymfeklieren moeten worden verwijderd of blootgesteld.

Symptomen: Melkachtige urine

Het belangrijkste symptoom van chylurie is urine die dun, melkachtig en vetachtig is, en soms schuimend. Chylurie kan episodisch optreden en bij sommige patiënten verdwijnen of terugkeren. Andere symptomen die kunnen optreden zijn:

• Dysurie (frequent en brandend plassen)
• Gewichtsverlies
• Hematurie (roze of rode urine door de aanwezigheid van bloed)
• Hydrocele (gezwollen scrotum)
• Koorts
• Nierpijn
• Vet of bloedstolsels in de urine
• Zwakte
• Zwelling van de benen

Alarmsymptomen

Chylurie kan zich aanvankelijk manifesteren met geen of milde symptomen, maar na verloop van tijd kunnen er alarmteken komen die wijzen op de aanwezigheid van de aandoening. Deze symptomen kunnen een indicatie zijn voor een onderliggende infectie of blokkade in het lymfesysteem.

Melkachtige urine
Het meest opvallende symptoom van chylurie is melkachtige, troebele urine. Dit ontstaat wanneer de lymfe, die vetten bevat, de urinewegen binnendringt en de urine verandert van kleur. De mate van troebelheid kan variëren afhankelijk van de hoeveelheid chylus die in de urine terechtkomt.

Abdominale pijn of ongemak
Patiënten met chylurie kunnen ook pijn of ongemak in de buik ervaren, vooral in de onderbuik, omdat de lymfatische blokkade kan leiden tot verhoogde druk en ontsteking in het lymfestelsel.

Gewichtsverlies en vermoeidheid
Gewichtsverlies, vermoeidheid en algemene malaise kunnen ook voorkomen, vooral bij patiënten met langdurige infecties of obstructies in het lymfestelsel. Dit kan wijzen op een chronisch probleem dat het lichaam belast.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van chylurie hangt af van de vermoedelijke onderliggende oorzaak. De arts zal doorgaans zowel laboratoriumtesten (bloedonderzoek en urineonderzoek) als beeldvormende onderzoeken zoals echografie, CT-scan of MRI-scan gebruiken om chylurie vast te stellen.

Behandeling van chylurie

De behandeling van chylurie is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. In sommige gevallen kan chylurie spontaan verdwijnen of verbeteren door conservatieve maatregelen, zoals het volgen van een vetarm dieet. Door minder vet in de voeding op te nemen, kan de patiënt de vetafscheiding in de urine verminderen. Een voedingsdeskundige kan advies geven over een geschikt dieet. Als de oorzaak aangeboren is, kan een operatie nodig zijn.

Prognose

De prognose voor patiënten met chylurie hangt sterk af van de onderliggende oorzaak van de aandoening en de snelheid waarmee deze wordt behandeld. Als de oorzaak effectief wordt behandeld, kunnen de meeste patiënten volledig herstellen. Zonder behandeling kan de aandoening echter leiden tot langdurige complicaties.

Herstel na behandeling
Bij adequate behandeling, zoals medicatie tegen filariasis of chirurgische ingrepen om obstructies te verhelpen, herstellen veel patiënten volledig. Het herstel hangt af van de ernst van de verstoring in het lymfesysteem en de tijdigheid van de diagnose.

Langdurige complicaties
Bij onbehandelde gevallen kan chylurie leiden tot ernstige infecties, gewichtsverlies door malabsorptie van vetten en een verhoogd risico op andere lymfatische aandoeningen. In sommige gevallen kan de aandoening ook bijdragen aan chronische vermoeidheid en andere gezondheidsproblemen.

Complicaties

Chylurie op zich is meestal niet ernstig, maar de onderliggende oorzaken kunnen ernstige complicaties met zich meebrengen. Mogelijke complicaties van de aandoeningen die chylurie veroorzaken, omvatten:

• Nierbeschadiging: Langdurige blootstelling aan chyl kan nierproblemen verergeren.
• Infecties: Sommige oorzaken van chylurie, zoals parasitaire infecties, kunnen leiden tot bijkomende infecties.
• Voedingsproblemen: Een vetarm dieet, als maatregel tegen chylurie, kan leiden tot tekorten in essentiële voedingsstoffen als het niet goed beheerd wordt.

Preventie

Preventie van chylurie richt zich voornamelijk op het voorkomen van de onderliggende aandoeningen. Enkele preventieve maatregelen zijn:

• Vroegtijdige diagnose en behandeling: Regelmatige medische controles en het tijdig behandelen van infecties en aandoeningen zoals filariasis kan helpen om chylurie te voorkomen.
• Hygiënische voorzorgsmaatregelen: In gebieden waar filariasis voorkomt, kan het gebruik van muggenwerende middelen en het vermijden van muggenbeten de kans op infectie verkleinen.
• Gezond dieet: Voor patiënten met aandoeningen die chylurie veroorzaken, zoals nefrotisch syndroom, kan een gezond voedingspatroon bijdragen aan het verminderen van symptomen en het voorkomen van verergering.

Door deze preventieve maatregelen kunnen de risico's van chylurie en de aandoeningen die het veroorzaken, effectief beheerd worden.