Pijn in de linkeronderbuik: pijnlijke onderbuik links

Pijn in de linkeronderbuik is vaak geen reden tot bezorgdheid, maar het is ook geen klacht om te negeren. Vaak volstaat zelfzorg, maar bij een aanhoudende onderbuik of pijn die verergert, is het verstandig om je huisarts te raadplegen. Oorzaken van pijn in de linkeronderbuik kunnen goedaardig zijn, zoals gasvorming, of ernstiger zijn, zoals in het geval van een infectie. Afhankelijk van de precieze oorzaak van pijn in de linkeronderbuik, kun je last krijgen van andere symptomen, zoals rugpijn, gezwollen buik, winderigheid of koorts.

• Oorzaken van pijn in de linkeronderbuik
• Gastro-intestinale oorzaken
• Waaier aan oorzaken
• Blindedarmontsteking
• Urinewegen en voorplantingsorganen
• Diverse andere oorzaken
• Alarmsymptomen
• Onderzoek en diagnose
• Klachten bespreken
• Lichamelijk onderzoek
• Bloed- en urineonderzoek
• Beeldvormend onderzoek
• Mogelijke vervolgonderzoeken
• Behandeling van pijn in de linkeronderbuik
• Maag- of darmproblemen
• Blaas- of nierproblemen
• Gynaecologische oorzaken (bij vrouwen)
• Spier- of skeletproblemen
• Chirurgische ingreep
• Prognose

Oorzaken van pijn in de linkeronderbuik

Buikpijn is een veel voorkomend symptoom dat in Nederland jaarlijks leidt tot vele bezoekjes aan de huisarts en het is in feite een van de meest voorkomende redenen voor mensen om een arts te bezoeken. Als de pijn zich voordoet in de linkeronderbuik en zo ernstig is dat je naar de eerste hulp van een ziekenhuis gaat, kan een arts gespecialiseerde diagnostische beeldvormende onderzoeken laten uitvoeren, waaronder een CT-scan. Terwijl ernstige aandoeningen zoals een gescheurde aorta, een geperforeerde of verdraaide darm of ischemie (onvoldoende doorbloeding), een spoedoperatie vereisen om dit te verhelpen of te corrigeren, kunnen vele andere aandoeningen goed worden onderzocht bij de huisarts.

Gastro-intestinale oorzaken

Waaier aan oorzaken

Verschillende problemen in het gastro-intestinale systeem kunnen buikpijn veroorzaken aan de linkerkant. Als je overmatig alcohol gebruikt of galstenen hebt, loop je een verhoogd risico op het ontwikkelen van een ontstoken alvleesklier, wat bekend staat als alvleesklierontsteking (pancreatitis). Een andere aandoening, diverticulitis, treedt meestal op bij vrouwen en mannen van middelbare of oudere leeftijd wanneer divertikels – kleine uitstulpingen van de darm – ontstoken raken.

Het prikkelbare-darmsyndroom (PDS) veroorzaakt vaak intermitterende buikpijn, vaak vanaf de adolescentieperiode, terwijl de meeste mensen met een inflammatoire darmaandoening (zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa) vaak pas last krijgen van symptomen als ze tussen de 15 en 40 jaar oud zijn. Maag-darmontsteking (gastro-enteritis) of infectieuze diarree, kan op elke leeftijd aanvangen en ook pijn in de linkeronderbuik veroorzaken.

Blindedarmontsteking

Blindedarmontsteking of appendicitis wordt meestal geassocieerd met pijn in de rechter onderbuik, omdat de appendix zich meestal aan die kant van het lichaam bevindt. Echter, in zeldzame gevallen kan de appendix een atypische locatie hebben, en dan kan een blindedarmontsteking leiden tot pijn in de linkeronderbuik.

Pijn in de linkeronderbuik is meestal niet het eerste symptoom dat geassocieerd wordt met appendicitis, maar het kan optreden als de appendix op een ongebruikelijke plek zit en ontstoken raakt. In de meeste gevallen begint appendicitis echter met pijn rond de navel of het bovenste deel van de buik voordat de pijn zich verplaatst naar de rechteronderbuik. Andere symptomen van appendicitis kunnen zijn:

• Ernstige buikpijn die allengs verergert
• Verlies van eetlust
• Misselijkheid en overgeven
• Koorts
• Pijn bij hoesten of bewegen

Urinewegen en voorplantingsorganen

Een vrouw of een man kan overal pijn ervaren langs de urinewegen, van de linkernier tot de linkerurineleider of ureter, de buis die loopt tussen het nierbekken en de urineblaas. Veel voorkomende oorzaken van urinewegpijn zijn nierstenen, nierbekkenontsteking of een relatief eenvoudige blaasontsteking. Vrouwen die menstrueren kunnen Mittelschmerz ervaren. Dit is het gevoel van pijn ter hoogte van de onderbuik dat vrouwen soms hebben tijdens de ovulatie. Veel stoornissen van het voortplantingsstelsel kunnen ook pijn bij een vrouw veroorzaken in de linkeronderbuik, zoals bekkenontsteking (pelvic inflammatory disease, vaak afgekort als 'PID'), een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, endometriose, gedraaide eierstokken en cysten in de eierstokken.

Diverse andere oorzaken

Een bede waaier van aandoeningen kan pijn in de linkeronderbuik veroorzaken. Herpes zoster of gordelroos kan bijvoorbeeld de huid en onderliggende zenuwen van veel verschillende delen van het lichaam, inclusief de buik, aantasten. Een hernia in de rug kan de zenuwen die naar de buik leiden samenpersen, waardoor pijn ontstaat, en elke massa aan de linkerkant van de buik van een vrouw of man kan pijn veroorzaken door op de aangrenzende buikstructuren te duwen. Soms als een vrouw of man pijn voelt aan de linkerkant van de buik, komt het van elders in het lichaam, zoals het hart of de longen.

Alarmsymptomen

Verschillende waarschuwingssignalen of alarmsymptomen moeten ertoe leiden dat je medische hulp inroept. Hoge koorts of koude rillingen kunnen er bijvoorbeeld op wijzen dat je een ernstige infectie hebt. Als je ernstig moet braken of diarree hebt, dan kan je snel uitgedroogd raken. Schakel direct medische hulp in als de pijn ernstig is of als je tekenen van interne bloedingen opmerkt, zoals ontlasting die bloederig of zwart van kleur is, of braaksel dat bloederig is of op koffiedik lijkt.

Onderzoek en diagnose

Pijn in je linkeronderbuik kan van alles betekenen, van iets onschuldigs tot iets waar je beter even naar kunt laten kijken. Als je met deze klacht bij de arts komt, wordt er snel en efficiënt gehandeld om te achterhalen wat er aan de hand is. Hier is wat je kunt verwachten:

Klachten bespreken

De arts begint met een paar gerichte vragen. Wanneer begon de pijn? Is het constant of komt het in golven? Voel je nog andere symptomen zoals misselijkheid, koorts of veranderingen in je ontlasting? De arts wil ook weten of je bijvoorbeeld net iets zwaars hebt getild of last hebt van stress.

Lichamelijk onderzoek

Daarna volgt een lichamelijk onderzoek. De arts drukt op verschillende plekken in je buik om te zien waar het precies pijn doet. Dit geeft een eerste aanwijzing of de pijn bijvoorbeeld van je darmen, eierstokken (bij vrouwen), of een ander orgaan komt. Soms wordt ook je temperatuur gemeten om een infectie uit te sluiten.

Bloed- en urineonderzoek

Bij pijn in de onderbuik is een bloed- en urineonderzoek vaak de volgende stap. Hiermee kan de arts kijken of er sprake is van een infectie, ontsteking, of een andere onderliggende aandoening. Bijvoorbeeld, een verhoogd aantal witte bloedcellen kan wijzen op een ontsteking, terwijl bloed in de urine kan duiden op nier- of blaasproblemen.

Beeldvormend onderzoek

Als de oorzaak niet direct duidelijk is, kan de arts een echografie of een CT-scan aanvragen. Dit geeft een gedetailleerd beeld van je buikorganen en kan laten zien of er sprake is van bijvoorbeeld divertikels (uitstulpingen in de darmen), een cyste, of andere afwijkingen die de pijn kunnen verklaren.

Mogelijke vervolgonderzoeken

In sommige gevallen, zoals bij aanhoudende of onduidelijke pijn, kan de arts besluiten om een colonoscopie (inwendig darmonderzoek) uit te voeren. Dit gebeurt als er vermoedens zijn van darmaandoeningen zoals diverticulitis of een ontsteking. Een laparoscopie, waarbij via een kleine snee in de buik wordt gekeken, kan ook nodig zijn om de oorzaak van de pijn op te sporen.

Behandeling van pijn in de linkeronderbuik

Als je last hebt van pijn in de linkeronderbuik, wordt de behandeling afgestemd op de specifieke oorzaak. Hier is wat je kunt verwachten:

Maag- of darmproblemen

Bij pijn afkomstig van de darmen, zoals bij diverticulitis, bestaat de behandeling uit dieetveranderingen, rust, en antibiotica om de ontsteking te bestrijden. Voor milde klachten is een vezelrijk dieet en voldoende vochtinname aangewezen. Ernstigere gevallen vereisen een korte ziekenhuisopname voor intraveneuze antibiotica en een vloeibaar dieet.

Blaas- of nierproblemen

Bij problemen met de blaas of nieren, zoals een niersteen of blaasontsteking, hangt de behandeling af van de ernst. Een blaasontsteking wordt behandeld met een korte antibioticakuur. Nierstenen worden behandeld met pijnstillers en voldoende hydratatie om de steen uit te plassen, of met een ingreep om de steen te verwijderen.

Gynaecologische oorzaken (bij vrouwen)

Pijn veroorzaakt door gynaecologische problemen, zoals een cyste in de eierstokken, wordt behandeld op basis van de grootte en symptomen van de cyste. Kleine cysten verdwijnen vanzelf, terwijl grotere cysten chirurgisch verwijderd moeten worden. Bij een ontsteking in het bekkengebied schrijft de arts meestal een antibioticakuur voor.

Spier- of skeletproblemen

Bij pijn door een verrekte spier of overbelasting is rust de aangewezen remedie. Fysiotherapie versterkt de spieren en voorkomt toekomstige blessures. Pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen bieden tijdelijke verlichting.

Chirurgische ingreep

In situaties zoals een acute blindedarmontsteking of geperforeerde divertikels is een operatie noodzakelijk. Dit gebeurt snel om complicaties te voorkomen. Na de operatie volgt een herstelperiode waarin je geleidelijk weer je normale activiteiten oppakt.

Prognose

In veel gevallen gaat buikpijn snel weer over en kunnen zelfzorgmaatregelen helpen, zoals het nemen van een pijnstiller. Als de buikpijn wordt veroorzaakt door een chronische aandoening, zoals de ziekte van Crohn of coeliakie, kan een arts je helpen bij het opstellen van een behandelplan om op de lange termijn de symptomen te verbeteren.

Lees verder

• Pijn in de onderbuik bij vrouwen: oorzaken van onderbuikpijn
• Pijn linkerbovenbuik, onder de ribben: pijn links bovenbuik
• Pijnlijke darmen: oorzaken, symptomen en soorten darmpijn
• Pijn in onderbuik: links & rechts, oorzaken en behandeling
• Buikpijn links of rechts en zeurende of stekende buikpijn