Vibrio-infectie: Bacteriële infectie op huid, in buik of oor

Vibrio-bacteriën zijn bacteriën die van nature voorkomen in kustwateren. Sommige soorten van deze bacteriën kunnen bij mensen infecties veroorzaken, wat bekend staat als een Vibrio-infectie (vibriosis). De bekendste aandoening veroorzaakt door Vibrio-bacteriën is buikgriep (gastro-enteritis), die meestal ontstaat door het consumeren van besmet voedsel. Symptomen van deze maagdarminfectie zijn onder andere waterige diarree, buikkrampen en koorts. Vibrio-bacteriën kunnen ook huidinfecties veroorzaken wanneer open wonden in contact komen met besmet water, en ze kunnen oorinfecties veroorzaken met symptomen zoals oorpijn en afscheiding uit het oor. De behandeling hangt af van het type infectie en kan variëren van thuisbehandeling tot ziekenhuisopname.

• Oorzaken van Vibrio-infectie
• Bacteriën
• Overdracht
• Risicofactoren van Vibrio-infectie
• Symptomen
• Buikgriep
• Huidinfectie
• Oorinfectie
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van vibriosis
• Buikgriep
• Huidinfectie
• Oorinfectie
• Prognose
• Complicaties van Vibrio-infecties
• Huidinfectie
• Oorinfectie
• Buikgriep
• Preventie van vibriose

Oorzaken van Vibrio-infectie

Bacteriën

Vibrio is een geslacht van beweeglijke, gramnegatieve bacteriën die vaak een gebogen staafvorm hebben. Deze bacteriën komen van nature voor in bepaalde kustwateren, vooral in warmere perioden tussen mei en oktober. Ongeveer twaalf soorten Vibrio kunnen ziekten bij mensen veroorzaken, een aandoening die bekend staat als vibriosis. De meest voorkomende soorten die menselijke infecties veroorzaken zijn Vibrio parahaemolyticus, Vibrio vulnificus, Vibrio alginolyticus en Vibrio cholerae, de laatste is verantwoordelijk voor cholera (cholera).

Overdracht

Vibriose is niet besmettelijk van persoon tot persoon. De meeste mensen raken besmet door het eten van rauwe of onvoldoende verhitte schaaldieren, met name oesters. Daarnaast kunnen bepaalde Vibrio-soorten huidinfecties veroorzaken wanneer open wonden in contact komen met brak of zout water, dat vaak te vinden is op plekken waar rivieren de zee ontmoeten. Als Vibrio-bacteriën in het oor komen, kunnen ze oorinfecties veroorzaken.

Risicofactoren van Vibrio-infectie

Mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals patiënten met chronische leverziekte, lopen een verhoogd risico op vibriose. Ook het consumeren van rauwe zeevruchten en het blootstellen van open wonden aan brak of zout water verhogen het risico. Ongeveer 80% van de infecties komen voor tussen mei en oktober, wanneer de watertemperaturen hoger zijn.

Symptomen

Buikgriep

Bij inname veroorzaken Vibrio-bacteriën vaak een voedselinfectie, vooral bacteriële gastro-enteritis. Symptomen zijn onder andere waterige diarree, buikkrampen, misselijkheid, braken, koorts en koude rillingen. Deze symptomen verschijnen meestal binnen 24 uur na besmetting en duren doorgaans drie dagen. Ernstigere symptomen komen vaker voor bij mensen met een verzwakt immuunsysteem.

Huidinfectie

Vibrio-bacteriën kunnen ook huidinfecties veroorzaken wanneer open wonden in contact komen met brak of zout water. Zonder snelle behandeling kunnen ernstige complicaties zoals sepsis (bloedvergiftiging) optreden. Symptomen van een huidinfectie omvatten:

• Een puistje of geelachtige korst bovenop de wonde
• Rode huid rond de wonde
• Een wonde die na tien dagen nog niet genezen is
• Een zwelling die na enkele dagen verergert
• Huidzweren die lijken op blaren
• Koorts
• Pijn die na enkele dagen verergert
• Pus of vloeistof uit de wonde

Oorinfectie

Bepaalde Vibrio-soorten zoals Vibrio alginolyticus en Vibrio cholerae kunnen oorinfecties veroorzaken wanneer zout of brak water in het oor binnendringt. Symptomen van een oorinfectie zijn onder andere oorpijn, stinkende en etterige oorafscheiding, gehoorproblemen, koorts en een verlies van eetlust.

Diagnose en onderzoeken

Bij patiënten met waterige diarree die recent rauwe of onvoldoende verhitte vis, vooral oesters, hebben gegeten, kan een Vibrio-infectie worden vermoed. Bij een wondinfectie na blootstelling aan zeewater en bij oorproblemen na het zwemmen in zout of brak water, is vibriosis ook een mogelijke diagnose. Bevestiging van de aanwezigheid en het type bacteriën wordt gedaan door:

• Een huidbiopsie (voor wondinfecties)
• Een ontlastingsonderzoek of een bloedonderzoek (voor maagdarminfecties)
• Een tympanocentese (het doorprikken van het trommelvlies met een klein buisje om vocht uit het middenoor af te voeren) (voor oorinfecties)

Behandeling van vibriosis

Buikgriep

Bij milde symptomen is geen specifieke medische behandeling nodig, maar het is cruciaal om veel vloeistoffen te drinken om uitdroging te voorkomen. Bij ernstige uitdroging of onvermogen om voldoende vocht binnen te houden, is intraveneuze (via een ader) vochttoediening in het ziekenhuis noodzakelijk. Hoewel antibiotica doorgaans niet de ernst of duur van de ziekte verminderen, worden ze soms voorgeschreven bij ernstige of langdurige symptomen of bij patiënten met onderliggende aandoeningen.

Huidinfectie

Bij een huidinfectie is een snelle start van effectieve antibioticatherapie (zoals doxycycline of een chinolon) noodzakelijk. Bij sepsis volgt een intensieve ziekenhuisbehandeling met agressieve vochtvervanging en correctie van elektrolytenafwijkingen. Vaak is ook een snelle chirurgische behandeling nodig om dood weefsel te verwijderen. Reconstructieve chirurgie, zoals huidtransplantaties, kan nodig zijn in de herstelfase.

Oorinfectie

Voor de behandeling van oorinfecties veroorzaakt door Vibrio-bacteriën worden antibiotica-oordruppels voorgeschreven.

Prognose

De meeste patiënten met milde vibriose herstellen binnen ongeveer drie dagen zonder blijvende effecten. Echter, patiënten met een Vibrio vulnificus-infectie kunnen ernstige ziekte ervaren en hebben vaak intensieve zorg nodig in het ziekenhuis. In sommige gevallen is een amputatie van ledematen noodzakelijk. Ongeveer één op de vier patiënten met dit type infectie sterft, vaak binnen één of twee dagen na het optreden van symptomen. Het risico op overlijden is hoger bij ongecontroleerde diabetes mellitus, verhoogde ijzerniveaus (cirrose, sikkelcelziekte, hemochromatose) en kanker, of andere situaties waarbij het immuunsysteem verzwakt is.

Complicaties van Vibrio-infecties

Huidinfectie

Bij een huidinfectie door Vibrio-bacteriën kunnen de volgende complicaties optreden:

• Sepsis (bloedvergiftiging): Kan optreden als de infectie niet snel wordt behandeld, wat leidt tot een ernstige en potentieel levensbedreigende toestand.
• Necrotiserende fasciitis (vleesetende bacterie): Een ernstige aandoening waarbij de huid en het onderliggende weefsel snel afsterven.
• Compartimentsyndroom (schade aan spieren en zenuwen): Ontstaat wanneer de druk binnen een spiercompartiment stijgt en kan leiden tot spier- en zenuwschade.
• Huidzweren (blaren): Aanhoudende huidzweren die niet genezen.

Oorinfectie

Mogelijke complicaties van een oorinfectie door Vibrio-bacteriën zijn:

• Chronische oorontsteking: Langdurige ontsteking die kan leiden tot blijvende gehoorproblemen.
• Mastoiditis (ontsteking van het mastoïdbeen): Een ernstige complicatie waarbij het bot achter het oor ontstoken raakt.
• Gehoorverlies: Kan optreden als de infectie niet tijdig wordt behandeld en kan variëren van mild tot ernstig.

Buikgriep

Bij buikgriep door Vibrio-bacteriën kunnen de volgende complicaties optreden:

• Dehydratie (uitdroging): Door ernstige diarree en braken, wat kan leiden tot een tekort aan essentiële vloeistoffen en elektrolyten.
• Electrolytenstoornissen (verstoringen in elektrolytenbalans): Kan optreden als gevolg van langdurig braken en diarree.

Preventie van vibriose

Om de kans op een Vibrio-infectie te verkleinen, is het aan te raden om geen rauwe of onvoldoende verhitte schaaldieren te eten, zoals oesters. Bij het hebben van een wonde, zoals een snijwonde of kras, is het verstandig om contact met brak of zout water te vermijden. Indien contact niet te vermijden is, moet de wond worden bedekt met een waterdicht verband.

Lees verder

• Voedselvergiftiging: Diarree door inname van besmet voedsel
• Bacteriële gastro-enteritis: Buikgriep door bacteriën
• Maagdarminfecties (gastro-enteritis, buikgriep): Oorzaken
• Wondinfectie: Oorzaken en symptomen van wondinfecties
• Gramnegatieve bacterien: Oorzaak van bacteriële infecties