Darmkrampen: Oorzaken van spasmen (krampen) in darm

Darmkrampen (colonspasmen, darmspasmen) zijn plotselinge, spontane samentrekkingen van de dikke darmspieren. Het prikkelbaredarmsyndroom veroorzaakt vaak deze spasmen, maar ook andere (darm)aandoeningen leiden tot krampen in de darm. Buikpijn, diarree, obstipatie en/of een opgeblazen gevoel zijn enkele kenmerken die in combinatie met darmkrampen optreden. Niet altijd zijn darmkrampen erg, maar wel wanneer andere symptomen aanwezig zijn of wanneer de patiënt rees lijdt aan chronische buikpijn. In deze gevallen is het raadplegen van een arts noodzakelijk. Vaak ligt dan namelijk een onderliggende ziekte aan de basis van dit vervelend symptoom.

• Oorzaken van krampen (spasmen) in darm
• Symptomen: Buikpijn, diarree en obstipatie
• Behandeling van darmkrampen

Oorzaken van krampen (spasmen) in darm

Bij darmkrampen gebeuren samentrekkingen van de darmspieren. Diverse aandoeningen leiden tot deze darmsamentrekkingen.

Bacteriële gastro-enteritis

Bacteriële gastro-enteritis is de medische term voor buikgriep dat veroorzaakt is door bacteriën. Één van de mogelijke oorzaken hiervan is een voedselvergiftiging (diarree door inname van besmet voedsel).

Colitis ulcerosa

Bij colitis ulcerosa, een inflammatoire darmaandoening (ontstekingsaandoening van de darm), ontstaat een ontsteking en zweervorming in het spijsverteringskanaal. De chronische darmziekte brengt bloed in de ontlasting, diarree en spasmen met zich mee.

Darmobstructie

Een darmobstructie – ook gekend als een darmverstopping – treedt op wanneer de dunne of dikke darm geblokkeerd (verstopt) is. Door de gedeeltelijke of volledige verstopping zijn vloeistoffen en verteerde voedselresten niet in staat om door te stromen. Hierdoor ontstaat een opbouw van vloeistof. Buikpijn, darmkrampen en diarree zijn hiervan het gevolg. Wanneer te veel vloeistof in de darmen aanwezig is, scheurt de darm (darmperforatie: gat in darm), hetgeen een levensbedreigende complicatie is.

Endometriose

Bij endometriose zijn de voortplantingsorganen aangetast. Dit komt omdat cellen van het slijmvlies van de baarmoeder ook in andere lichaamsdelen gaan groeien. Een vrouw met endometriose heeft rond de menstruatie pijnklachten (menstruatiekrampen). De ziekte verspreidt zich mogelijk naar de ingewanden, en dan ervaart een vrouw spasmen, een opgeblazen gevoel en diarree of obstipatie.

Gedistribueerd colon

Bij een gedistribueerd colon is een deel van het spijsverteringskanaal vergroot, wat druk op de darmwanden veroorzaakt en tot verstopping leidt. De krampen in de darm treden soms op in combinatie met constipatie.

Lintworminfectie

Mijnwormziekte
De mijnwormziekte is een tropische aandoening waarbij zowel de longen als de darmen geïnfecteerd zijn doordat ze in contact komen met mijnwormen. Jeuk en bloedarmoede door ijzertekort (ferriprieve anemie) zijn typische symptomen van de ziekte, maar darmkrampen, buikpijn, een bleke huid en hoesten zijn enkele van de vele mogelijke symptomen die hierbij ook nog optreden. De arts zet hierbij anthelmintica in (worm dodende medicijnen), hetgeen bij de meeste patiënten effectief is.

Vislintworminfectie
Wanneer een zoetwatervis besmet is door een parasiet, komt deze via de voeding mogelijk in de darmen van en patiënt terecht. De parasiet groeit uit tot wormen die soms milde symptomen zoals buikpijn, darmspasmen en zwakte veroorzaken, al zijn niet altijd symptomen aanwezig. Ook bij de vislintworminfectie schrijft de arts worm dodende medicatie voor hetgeen veelal voor uitstekende resultaten zorgt.

Lucht in de darmen

Sommige mensen krijgen te maken met darmkrampen wanneer een overmatige hoeveelheid lucht in de darmen aanwezig is. Dit veroorzaakt namelijk spasmen in de dikke darm en de ligamenten die de dikke darm op zijn plaats houden.

Prikkelbaredarmsyndroom

Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is een aandoening die zich kenmerkt door extreme diarree of obstipatie, maar ook darmkrampen zijn mogelijk. PDS is zelfs de vaakst voorkomende oorzaak van darmkrampen. Stress, angst of het eten van een vetrijke maaltijd zijn enkele risicofactoren voor deze darmspasmen bij patiënten met PDS.

Pseudo-darm obstructie

Bij een pseudo-obstructie ontstaan krampen in de dikke darm. De symptomen van deze zeldzame aandoening doen soms denken aan een darmobstructie, maar in de praktijk is een echte verstopping niet aanwezig. Voedsel, vloeistof en lucht passeert door de darmen met behulp van zenuwen en spieren. Bij een pseudo-darmobstructie zijn deze spieren en zenuwen wellicht aangetast.

Ziekte van Crohn

Bij de ziekte van Crohn heeft een patiënt diarree. Soms is deze dermate ernstig dat de patiënt een tekort aan voedingsstoffen krijgt. De diagnose vormt voor de arts een uitdaging, maar krampstillende medicijnen verlichten de meeste klachten.

Symptomen: Buikpijn, diarree en obstipatie

Bij darmspasmen ervaren patiënten veranderingen in de darmbewegingen. Dit gaat gepaard met buikpijn in de onderbuik (vooral aan de linkerzijde). Afwijkingen in de ontlasting komen tot stand. Dit houdt in dat de patiënt ofwel diarree heeft (wanneer spasmen in de longitudinale darmspieren optreden) of anders obstipatie (wanneer circulaire spierkrampen verschijnen) ervaart. In de praktijk is een afwisseling tussen obstipatie en diarree mogelijk, waarbij de ontlasting vaak slijmerig is (slijm in de ontlasting). Winderigheid is een ander kenmerkend symptoom. Verder komen plasproblemen voor, want de patiënt moet vaker urineren (pollakisurie). Een aantal patiënten kampt met brandend maagzuur of maagkrampen, is misselijk en/of moet braken. De aandoening brengt vaak stress met zich mee, omdat de patiënt graag dicht bij het toilet is en daardoor sneller sociaal geïsoleerd geraakt. Daardoor is hoofdpijn een andere mogelijke klacht.

Behandeling van darmkrampen

In de meeste gevallen zijn enkele zelfzorgmaatregelen voldoende om de darmkrampen te behandelen of voorkomen. Wanneer echter bijkomende problemen aanwezig zijn of wanneer de patiënt kampt met chronische buikpijn, is medisch advies noodzakelijk.

Levensstijl

Verder is het nuttig om te stoppen met roken en het drinken van alcohol. Regelmatige lichaamsbeweging en het verminderen van stress en angst zijn andere goede tips.

Voeding
Veelal verminderen de krampen door meer vezels in de voeding op te nemen. Vezelrijke voedingsproducten zijn bijvoorbeeld peulvruchten, granen, fruit en groenten. Door het eten van deze voedingsmiddelen komen meer vezels terecht bij het vloeibaar afvalmateriaal, waardoor de spasmen verminderen. Voor sommige personen vermindert melk en pittig voedsel diarree, terwijl anderen minder klachten hebben wanneer vrees geschrapt is uit de voeding. Verder zijn enkele soorten thee aanbevolen: pepermuntthee, gemberthee en kamillethee.

Medicatie

Soms schrijft de arts spasmolytica (krampstillende geneesmiddelen) voor om de spasmen te verminderen, maar dit doet hij vaak uitsluitend wanneer de andere maatregelen niet of onvoldoende effectief zijn. Is een worminfectie aanwezig waardoor spasmen in de darm ontstaan, dan zijn worm dodende geneesmiddelen nodig.

Lees verder

• Spierkrampen & spierspasmen: Oorzaken, soorten & behandeling
• Darmgeluiden: Geluiden in darmen tijdens spijsvertering