Postpartum-anemie: Bloedarmoede van vrouw na de bevalling

Postpartum-anemie is een complicatie die bij pas bevallen moeders optreedt. Hierbij ontstaat een chronisch tekort aan ijzer na de bevalling. Duizeligheid, een bleke huid, vermoeidheid en verwardheid zijn enkele tekenen van deze aandoening. Een betere voeding en een eventuele aanvulling van de verloren voedingsstoffen is belangrijk om weer een gezond ijzergehalte in het lichaam te krijgen. Een snelle behandeling is nodig om complicaties te vermijden, zoals problemen met het geven van de borstvoeding.

• Oorzaken van bloedarmoede na de bevalling van en vrouw
• Darmaandoeningen
• Peripartum-bloedverlies
• Slechte voeding
• Symptomen
• Fasen
• Tekenen
• Bloedarmoede en het geven van borstvoeding
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling: Meer ijzer opnemen
• Contact met de arts opnemen
• Voeding
• Voldoende rusten
• Complicaties van postpartum anemie
• Preventie

Oorzaken van bloedarmoede na de bevalling van en vrouw

Postpartum-anemie ontstaat mogelijk door één van volgende factoren.

Darmaandoeningen

Bij darmaandoeningen zoals coeliakie (glutenintolerantie), de ziekte van Crohn (aandoening met diarree en buikpijn) en inflammatoire darmaandoeningen (ontstekingsaandoeningen van de darm) ontstaat malabsorptie (slechte opname) van ijzer.

Peripartum-bloedverlies

Zwaar bloedverlies tijdens de bevalling (meer dan 500 ml) put de ijzerreserves van het lichaam uit en leidt dan na de bevalling tot bloedarmoede. Hoe groter het bloedverlies, hoe groter het risico op bloedarmoede bij de moeder.

Slechte voeding

Door onvoldoende inname van ijzer vóór of tijdens de zwangerschap, ontstaat sneller postpartum-anemie. De ijzerbehoefte tijdens de zwangerschap is 4,4 mg per dag. Omdat een zwangere vrouw niet genoeg ijzer uit voedsel alleen binnenkrijgt, is het belangrijk om ijzersupplementen te nemen tijdens de zwangerschap en vóór de bevruchting. Aanzienlijk bloedverlies tijdens de menstruatie resulteert eveneens in een verlies van ijzer vóór de bevruchting.

Vrouwen die vallen onder de volgende categorieën lopen een groter risico om postpartum anemie te ontwikkelen:

• bloedingen tijdens de zwangerschap
• een hoog bloedverlies tijdens de zwangerschap
• een ijzertekort vóór of tijdens de zwangerschap
• een keizersnede
• een korte hersteltijd tussen zwangerschappen
• een laag inkomen
• een meerlingengeboorte
• een voortijdige bevalling of bevalling na de geplande datum
• hypertensie (een hoge bloeddruk)
• meerdere zwangerschappen
• placenta praevia
• pre-zwangerschap BMI meer dan 24

Symptomen

Fasen

De bloedarmoede ontwikkelt zich in drie fasen.

Eerste fase
De ijzergehaltes in het beenmerg beginnen uit te putten, waardoor het ijzergehalte in het bloed lager wordt. Specifieke symptomen van de anemie komen niet tot uiting in deze fase.

Tweede fase
De complicaties van bloedarmoede treden op. De patiënt heeft last van vermoeidheid en hoofdpijn. In dit stadium is de productie van hemoglobine aangetast.

Derde fase
Het hemoglobinegehalte daalt verder en veroorzaakt ernstige bloedarmoede. De symptomen hiervan zijn extreme vermoeidheid en uitputting, waardoor de patiënt zich misselijk voelt.

Tekenen

Volgende symptomen wijzen op een ijzertekort na de bevalling:

• duizeligheid
• een bleke huid
• een hoge hartslag (tachycardie)
• een verminderd libido
• een verminderde kwaliteit en kwantiteit van moedermelk, die geassocieerd is met een lage gewichtstoename bij baby's
• een verzwakt immuunsysteem
• hoofdpijn
• kortademigheid
• neerslachtigheid
• overmatige vermoeidheid en uitputting
• prikkelbaarheid
• stemmingswisselingen
• verwardheid
• zwakte

Bloedarmoede en het geven van borstvoeding

Bloedarmoede na de bevalling tast eveneens de borstvoeding aan. De vrouw heeft namelijk onvoldoende melk, waardoor de duur van de volledige borstvoeding afneemt. De zuigelingen komen hierbij ook slecht bij in gewicht.

Diagnose en onderzoeken

Een bloedonderzoek bevestigt de aanwezigheid van postpartum-anemie. De hemoglobineniveaus zijn lager zijn dan 110 g / l bij een week na de bevalling en lager dan 120 g / l bij acht weken na de bevalling.

Behandeling: Meer ijzer opnemen

De behandeling van postpartum-anemie bestaat uit enkele veranderingen in de voeding en de levensstijl.

Contact met de arts opnemen

Bij tekenen van een infectie moet een vrouw meteen een arts raadplegen. Indien nodig moet ze tijdig antibiotica nemen: Het infectierisico namelijk neemt toe naarmate de bloedarmoede het immuniteitsniveau van het lichaam verlaagt. Een regelmatig bloedonderzoek is voorts nodig. Als het ijzerniveau blijft dalen, adviseert de arts namelijk ijzerinjecties, een infuus of een bloedtransfusie. Tot slot neemt een net bevallen vrouw indien nodig ontlastingsverzachters: Ontlastingsverzachters zijn inzetbaar bij obstipatie, wat een bijwerking is van bloedarmoede. Het is ook mogelijk om de vochtinname te verhogen voor het behandelen van constipatie door postpartum-anemie.

Voeding

Een gezonde en evenwichtige voeding is aanbevolen. Volgende voedingsadviezen zijn nuttig:

• ijzerrijke voedingsmiddelen eten zoals aardappelen, aardbeien, abrikozen, asperges, bladgroenten (zoals spinazie), bonen, bruine rijst, cornflakes, erwten, ijzerverrijkt brood, kip, linzen, oesters, pompoen, rundvlees, squash of tofu.
• ijzersupplementen nemen om het ijzergehalte in het bloed te verbeteren.
• meer vocht drinken: De vrouw voorkomt hierdoor uitdroging en vocht verbetert eveneens de bloedcirculatie na de bevalling. De vloeistofinname helpt ook bij het voorkomen van bloedstolsels en urineweginfecties. Als ijzersupplementen een opgeblazen gevoel veroorzaken, verhelpt een goede vloeistofopname dit probleem. Ongeveer twee liter vocht per dag drinken is voldoende, omdat een teveel aan vochtinname het bloed verdunt.
• minder thee drinken: Thee bevat het ingrediënt tannine, dat de ijzerabsorptie in het lichaam vertraagt. Veel calciuminname vermindert eveneens de opname van ijzer in het lichaam.
• vitamine C-rijk voedsel eten (verhoogt de ijzeropname in het lichaam); fruit zoals sinaasappels en aardbeien zijn goede bronnen van vitamine C.

Voldoende rusten

Tot slot moeten vrouwen voldoende rusten en overmatige inspanning vermijden bij vermoeidheid en uitputting door het lage ijzergehalte.

Complicaties van postpartum anemie

Bloedarmoede levert diverse voor de moeder op als de arts dit niet tijdig behandelt. Enkele mogelijke complicaties zijn:

• accidentele sterfte door ernstige bijwerkingen zoals extreme vermoeidheid en duizeligheid
• concentratieproblemen
• een verhoogd risico op vroeggeboorte of complicaties bij volgende zwangerschappen
• het onvermogen om dagelijkse taken te voltooien als gevolg van vermoeidheid

Preventie

Na de diagnose is een snelle behandeling nodig, zodat problemen met de borstvoeding niet tot stand komen en ook minder risico ontstaat op andere complicaties.

Lees verder

• Zwangerschapsaandoeningen: Zwangerschapskwalen en aandoeningen net na de bevalling (special)
• Anemie (tekort aan rode bloedcellen): Soorten en oorzaken
• Ferriprieve anemie: Bloedarmoede door ijzertekort
• Postpartum-complicaties: Problemen na de bevalling
• Anemie (bloedarmoede): Soorten tekort aan rode bloedcellen
• Bloedarmoede (anemie) tijdens de zwangerschap