Buikabces: Abces in buik door infectie, operatie, verwonding

Buikabces: Abces in buik door infectie, operatie, verwonding Bij een abces is besmette vloeistof en pus aanwezig in een van tevoren niet bestaande holte in het lichaam. Abcessen zijn vooral op het lichaam te vinden (de huid), maar zijn ook mogelijk in het lichaam. Bij een buikabces, ook gekend als een "abdominaal abces", ontstaat een zak van pus achter de buikholte (waarin zich het merendeel van de spijsverteringsorganen bevinden), onder het diafragma (het middenrif) en in het buikgedeelte zelf. Buikabcessen vormen zich in of rond organen in de buikholte, zoals de lever, de alvleesklier en de nieren. Ze komen meestal door een bacteriële infectie, een operatie of een verwonding aan de buik tot ontwikkeling, al ontstaan ze soms ook spontaan. De meeste patiënten hebben constante buikpijn en koorts. Diverse beeldvormende onderzoeken bevestigen de diagnose. Het abces draineren, een operatie en antibiotica zijn mogelijke behandelingsmethoden.

Oorzaken van een abdominaal abces: Infectie, operatie of verwonding

Buikabcessen zijn doorgaans het gevolg van een trauma (verwonding), een infectie of chirurgie in het buikgebied. Intra-abdominale abcessen (abcessen in de buik) ontwikkelen zich wanneer een orgaan scheurt of wanneer een infectie of ontsteking zich verspreidt, welke het gevolg is van een andere aandoening. Dergelijke aandoeningen omvatten

Vooral patiënten met een verzwakt immuunsysteem zijn vatbaar voor de ontwikkeling van één of meer abcessen in de buik.

Abcessen in het midden van de buik

Abcessen in het midden van de buik ontstaan vaak als gevolg van een gescheurd orgaan in het midden van het buikgebied, zoals de darmen of de appendix. Ook ziekten die de buikorganen aantasten zoals het prikkelbaredarmsyndroom (symptomen van diarree en obstipatie), veroorzaken soms abcessen in het midden van de buik. Een geïnfecteerde wonde in het gebied leidt tot slot ook tot de vorming van een abces.

Onder het middenrif

Abdominale abcessen ontwikkelen zich onder het middenrif wanneer besmette vloeistof in het gebied terechtkomt. Dit is normaal gesproken het gevolg van een inwendig letsel of een gescheurd orgaan.

Achter de buikholte

Retroperitoneale abcessen zijn abcessen die zich achter de buikholte, of op of achter het buikvlies bevinden. Het peritoneum is het vlies dat de buikorganen en de holte bedekt. Abcessen vormen zich wanneer de omliggende organen ontstoken of geïnfecteerd zijn.

Pijn op de borst komt voor bij een buikabces / Bron: Pexels, PixabayPijn op de borst komt voor bij een buikabces / Bron: Pexels, Pixabay

Symptomen van buikabces

Algemene symptomen van abdominale abcessen omvatten buikpijn en zich niet lekker voelen. Als er een infectie aanwezig is, ontwikkelt de patiënt ook nog volgende symptomen: gewichtsverlies (door verlies van eetlust), koorts, misselijkheid of braken, zwakte, hoesten en rillingen. Afhankelijk van de grootte en locatie van het buikabces, ontstaan soms nog bijkomende symptomen zoals:
  • diarree (meestal een symptoom van een bekkenabces)
  • een scherpe of doffe pijn in het gebied van het abces
  • een gezwollen buik
  • lage rugpijn (vaak achter het buikabces, wat verergert bij het bewegen van de heupen)
  • pijn aan de rechterkant van de buik (symptoom van een leverabces)
  • pijn op de borst of in de schouder

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch onderzoek

Een volledig bloedonderzoek is noodzakelijk. Een hoog aantal witte bloedcellen wijst op een infectie of de aanwezigheid van een abces. Beeldvormende onderzoeken zijn nodig om de juiste diagnose te maken. Deze omvatten een röntgenfoto, een CT-scan of een MRI-scan. Een abdominale echografie is daarnaast ook nuttig. Dit onderzoek maakt gebruik van hoogfrequente geluidsgolven om beelden van organen in de buik in beeld te brengen. Soms is een vloeistofmonster nodig zodat de arts in staat is om het abces microscopisch te onderzoeken. De werkwijze van de naaldaspiratie (het verkrijgen van een vloeistofmonster) is afhankelijk van de locatie van het abces.

Differentiële diagnose

Sommige aandoeningen hebben een spectrum van symptomen die gelijkaardig zijn aan deze van buikabcessen. De differentiële diagnoses omvatten daarom volgende aandoeningen:
  • inflammatoire darmaandoening
  • langdurige ileus (gestopte darmbewegingen met verstopping van darmen)
  • onverklaarbare postoperatieve koorts
  • persistente tachycardie (aanhoudende versnelde hartslag)

Behandeling abcessen: Drainage, operatie en antibiotica

Drainage

De arts draineert een buikabces. Hij voert met andere woorden het pus af met een naald. Meestal voert de arts deze procedure uit met de hulp van een CT-scan of echografie. De arts trekt de spuit omhoog om al het vocht te verwijderen. Na het draineren van de abces, stuurt de arts nog een vloeistofmonster naar het laboratorium voor verdere analyse. Hierdoor weet hij goed welke antibiotica de patiënt nodig heeft.

Operatie

Soms is een operatie onder algehele narcose nodig met name:
  • als het abces moeilijk te bereiken is met een naald
  • voor het reinigen van het abces
  • wanneer een orgaan is gescheurd

De chirurg maakt eerst een snede in de buik om op zoek te gaan naar het abces. Daarna reinigt hij het abces en plaatst hij een drain zodat het pus kan weglopen. De drain blijft meestal enkele dagen tot weken aanwezig totdat het abces geneest. Meestal schrijft de arts antibiotica voor voor de behandeling van de infectie die het abces veroorzaakt. Tevens voorkomt antibiotica een infectie door de drainage. Aanvankelijk krijgt de patiënt intraveneus antibiotica toegediend, maar later gaat hij over naar antibioticatabletten. Hij neemt alle voorgeschreven medicatie in totdat de verpakking leeg is, zelfs al voelt hij zich goed.

Prognose abcessen in de buik

De vooruitzichten zijn verschillend per patiënt, afhankelijk van de algehele gezondheid van de patiënt en de ernst en uitgebreidheid van de abcessen. Meestal bieden antibiotica en drainage een goed effect en verspreiden de abdominale abcessen zich niet verder. Soms komt een abces echter wel terug.

Complicaties abdominale abcessen

Complicaties omvatten een terugkerend abces, een abces waarvan de arts het vocht niet volledig kan afvoeren (onvolledige abcesdrainage), een infectie die zich verspreidt naar andere lichaamsdelen. Af en toe resulteert een buikabces eveneens in het Wernicke Korsakov-syndroom (schade aan hersenen met afwijkingen aan ogen, lopen en cognitie).

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Buikabces: symptomen, oorzaken en behandeling abces in buikBuikabces: symptomen, oorzaken en behandeling abces in buikBuikabces symptomen zijn buikpijn, algeheel ziek zijn, gebrek aan eetlust en koorts. Een buikabces is een verzameling va…
Abces zelf behandelenAbces zelf behandelenEen abces komt op meerdere plaatsen en met verschillende oorzaken voor: in de buik, aan een tand of kies, bij de ziekte…
Perirenaal abces: Pus in gebied rond nieren door infectiePerirenaal abces: Pus in gebied rond nieren door infectieEen perirenaal abces is een zakje gevuld met pus dat zich rond (peri) één of beide nieren (renaal) bevindt. Een urineweg…
Tandvleesabces: Oorzaken, types, symptomen en behandelingTandvleesabces: Oorzaken, types, symptomen en behandelingPatiënten met een tandvleesabces hebben een met pus gevulde, gezwollen bult op het tandvlees. Deze abcessen vormen zich…

Agammaglobulinemie: Infecties door tekort aan antistoffenAgammaglobulinemie: Infecties door tekort aan antistoffenBij agammaglobulinemie ontbreken beschermende gammaglobulinen (immunoglobulinen, antistoffen) volledig. Door deze erfeli…
Veelvoorkomende aandoeningen van het urinewegstelselVeelvoorkomende aandoeningen van het urinewegstelselHoewel het urinewegstelsel vrij eenvoudig van constructie is kunnen desondanks toch stoornissen in de urinesector ontsta…
Bronnen en referenties
  • Abscess - abdomen or pelvis, https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000212.htm, geraadpleegd op 6 juli 2016
  • Abdominal Abscess: A Major Pain in the Tummy - Healthline, http://www.healthline.com/health/intra-abdominal-abscess, geraadpleegd op 6 juli 2016
  • Abdominal Abscess: What’s Causing the Pain in My Tummy?, http://healthtools.aarp.org/health/intra-abdominal-abscess, geraadpleegd op 6 juli 2016
  • Abdominal Abscesses, http://www.merckmanuals.com/home/digestive-disorders/gastrointestinal-emergencies/abdominal-abscesses, geraadpleegd op 6 juli 2016
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 6 juli 2016
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/1979032-differential-diagnoses#showall, geraadpleegd op 6 juli 2016
  • Afbeelding bron 1: Pexels, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 16-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.