Uitslag op de billen: rode en jeukende huiduitslag op billen

Als je een uitslag op de billen of de binnenkant van de dijen bemerkt, kunnen er een aantal mogelijke oorzaken zijn. De oorzaken van uitslag op de billen kunnen variëren van een allergische reactie, virale infectie, hitte en zweet tot systemische ziekten. De meest voorkomende oorzaak van een rode en jeukende huiduitslag op de billen is warmte-uitslag of de aanwezigheid van allergenen. Andere redenen zijn auto-immuunziekten, infecties of zelfs stress. Soms zijn seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) een belangrijke oorzaak van uitslag op de billen en genitale gebieden.

• Huiduitslag op de billen
• Symptomen uitslag op de billen
• Oorzaken van huiduitslag op de billen
• Contacteczeem
• Atopisch eczeem
• Warmte-uitslag
• Genitale herpes
• Keratosis pilaris
• Gordelroos
• Intertrigo of smetten
• Psoriasis
• Ringworm (schimmelinfectie)
• Lichen sclerosus
• Folliculitis
• Candida huidinfectie
• Incontinentie
• Huisarts raadplegen bij rode en jeukende huiduitslag op billen
• Behandeling van uitslag op je billen

Huiduitslag op de billen

Een huiduitslag is een symptoom en geen ziekte, waarbij het gaat om een plotselinge afwijking van de huid die gepaard gaat met roodheid, vlekken of bulten. Een huiduitslag kan met of zonder jeuk of pijn gepaard gaan, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Meestal verdwijnt een uitslag op je billen vanzelf, maar sommige vormen van uitslag zijn hardnekkig en vereisen een behandeling.

Symptomen uitslag op de billen

Algemene symptomen van uitslag op de billen zijn onder meer:

• kleine rode bultjes of stippen op de billen
• blaren in het anale gebied
• jeuk aan de billen dat erger wordt als je het krabt
• rode, geïrriteerde, gezwollen plekken op de huid
• blaren of bultjes die vocht lekken en korstig worden
• schilferige plekken op de billen of in de huiplooien
• roodheid en irritatie tussen de billen
• pijn en jeuk rond de anus
• acne-achtige plekken of puistjes op de billen
• zere plekken die gevoelig zijn om aan te raken

Oorzaken van huiduitslag op de billen

Dit zijn enkele van de meest voorkomende oorzaken van uitslag op je billen:

Contacteczeem

Contacteczeem is een veelvoorkomend jeukende huiduitslag. Contacteczeem kun je onderverdelen in twee categorieën: allergisch contacteczeem en irritatief contacteczeem. Allergisch contacteczeem ontstaat nadat je in aanraking bent geweest met een bepaalde stof waar je allergisch voor bent en irritatief contacteczeem ontstaat door agressieve stoffen die je huid rechtstreeks beschadigen. Veel voorkomende symptomen van beide vormen contacteczeem zijn:

• roodheid en zwelling
• ernstige jeuk
  Gifsumak / Bron: Publiek domein, Wikimedia Commons (PD)
• droge, schilferige huid
• bultjes, blaasjes, kloofjes of korstjes
• branderige huid

Veel voorkomende allergenen en irriterende stoffen zijn:

• planten, zoals gifsumak
• medicijnen, zoals antibiotica of antihistaminica
• chemische additieven, waaronder voedselaroma's, cosmetica en parfums
• reinigingsproducten, zoals zeep of wasmiddelen
• bad- of persoonlijke verzorgingsproducten, waaronder lotions, shampoo, zeep en zonnebrandmiddelen
• meststoffen en pesticiden

Atopisch eczeem

Atopisch eczeem, vaak kortweg 'eczeem' genoemd, is een chronische huidaandoening die een jeukende, droge huid veroorzaakt. Eczeem komt het meest voor bij baby's en kinderen, maar het kan op elke leeftijd beginnen. Hoewel eczeem huiduitslag op de billen kan veroorzaken, zijn de voorkeursplekken op het gezicht, op de ellebogen en op de handen en voeten. Symptomen zijn onder meer:

• droge, rode, jeukende plekken op de huid
• kleine bultjes en soms vochtblaasjes
• soms kan vochtafscheiding optreden
• huid die na het krabben rood wordt, zwelt en jeukt (krabeffecten)

Warmte-uitslag

Warmte-uitslag is een veel voorkomende huiduitslag als gevolg van warmte die binnen een paar uur tot een paar dagen vanzelf weer verdwijnt. Je huid kan stekelig of jeukend aanvoelen en er kunnen zich kleine bultjes vormen. Warmte-uitslag komt het vaakst voor, zoals de naam al aangeeft, bij warm, vochtig weer. Warmte-uitslag kan ook optreden wanneer je veel zweet. De bultjes ontstaan door (gedeeltelijke) verstopping van de afvoergangen van zweetkliertjes in de huid. Het komt meestal voor op delen van je lichaam waar de huid tegen de huid wrijft, zoals je bilspleet of binnenkant van de dijen, maar warmte-uitslag kun je ook op de billen krijgen.

Genitale herpes

Genitale herpes is een veel voorkomende seksueel overdraagbare aandoening (soa) dat huiduitslag kan veroorzaken op je billen, anus of dijen. Herpes kan worden overgedragen via elk type seksueel contact, inclusief vaginaal, oraal of anaal contact. Symptomen zijn onder meer:

• pijn of jeuk in de genitale en anale regio
• kleine rode bultjes
• zweertjes
• korsten
• koorts
• opgezette klieren in de liezen

Keratosis pilaris

Keratosis pilaris is een huidaandoening die zich kenmerkt door heel veel rode bultjes, wat wordt veroorzaakt door een verstoorde uitrijping van hoorncellen van de haarzakjes. Voorkeursplekken zijn de buitenzijde van de bovenarmen en benen, maar het komt soms ook voor in het gezicht, op de billen, of op de romp.

Gordelroos

Gordelroos (ook wel herpes zoster genoemd) is een infectie veroorzaakt door hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt. Nadat je waterpokken hebt gehad, blijft het inactieve virus jarenlang in je lichaam aanwezig en het kan opnieuw worden geactiveerd op volwassen leeftijd. Het verschijnt meestal als een pijnlijke uitslag aan de ene kant van het lichaam. De uitslag heeft de volgende kenmerken:

• gevoelloosheid, brandend gevoel, pijn of tintelingen
• gevoelig bij aanraking
• roodheid
• vochtblaasjes
• jeuk

Je kunt ook last krijgen van vermoeidheid, algehele malaise en koorts. Gordelroos gaat meestal vanzelf over en bij hevige jeuk kun je zinkzalf, cetomacrogolzalf of lanettezalf gebruiken.

Intertrigo of smetten

Intertrigo of smetten is een uitslag die zich vormt in de plooien van de huid. Het ontstaat door warmte, vochtigheid en wrijving. Een warme, vochtige omgeving is ideaal is voor schimmel- en bacteriegroei. Intertrigo komt veel voor in de huid tussen de billen (bilnaad), die erg rauw, jeukend en pijnlijk kan worden. Het kan rood of roodbruin lijken en in ernstige gevallen kan de huid barsten, bloeden en een vieze geur produceren. Smetten kunnen verzorgd worden met een verzorgende, indrogende zalf zoals zinkolie of zinkzalf.

Psoriasis

Psoriasis is een chronische, auto-immuun huidaandoening. Wanneer je psoriasis hebt, zie je scherp begrensde plekken die roze of grijs van kleur kunnen zijn en met zilverachtige, schilferige huid zijn bedekt. Psoriasis kan overal uitslag op het lichaam veroorzaken, inclusief de billen.

Ringworm (schimmelinfectie)

Ringworm is een schimmelinfectie die de huid in verschillende delen van het lichaam kan aantasten, zoals in de lies, dijen, geslachtsdelen en billen. Het kan mannen, vrouwen en kinderen treffen. Ringworm dankt zijn naam aan het feit dat de infectie schilferige ronde, jeukende plekken veroorzaakt. Symptomen zijn onder meer:

• jeukende rode vlekken
• ringvormige, cirkelvormige uitslag
• schilferige of gebarsten huid
• haaruitval (bij ringworm op het hoofd, oftewel hoofdschimmel)

Lichen sclerosus

Lichen sclerosus is een huidaandoening die zich meestal manifesteert in het genitale en anale gebied, maar het kan ook in andere huidgebieden optreden. Het komt het meest voor bij vrouwen na de menopauze, maar het kan ook van invloed zijn op mannen en kinderen. Bij deze aandoening ontstaat een ontsteking van de huid waarbij de huid langzaam porseleinwit verkleurt en haar elasticiteit verliest. Symptomen zijn onder meer:

• gladde, glanzende, witte vlekken
• roodheid, blauwe plekken, schubben of scheuren
• huid die dun en gerimpeld is of makkelijk scheurt
• bloeden en blaarvorming
• jeuk en pijn
• pijn tijdens het plassen, pijn tijdens geslachtsgemeenschap of pijn bij stoelgang

Folliculitis

Puistjes op je billen kunnen wijzen op folliculitis, een ]ontsteking van het bovenste deel van het haarzakje of haarfollikel. Hierbij verschijnen er bultjes of puistjes (met een puskopje) en vaak met een rode kleur eromheen. De plekken kunnen jeuken of irritatie veroorzaken. Als je kleine, pijnlijke puistjes op je kont of liezen ziet, zijn ze waarschijnlijk geïnfecteerd met bacteriën.

Candida huidinfectie

Candida is een schimmel die de huid frequent infecteert, vaak in warme, vochtige gebieden zoals de billen en de lies. Mensen met diabetes, overgewicht of die antibiotica gebruiken, lopen een verhoogd risico. Schimmelinfecties van de huid kunnen voorkomen bij zowel mannen als vrouwen. Symptomen zijn onder meer:

• intense jeuk
• rode huiduitslag die in omvang toeneemt
• kleine rode bultjes die op puistjes lijken

Incontinentie

Mensen die problemen hebben met de controle van de blaas en de darmen ontwikkelen vaak bultjes. Dit geldt in het bijzonder voor volwassenen die luiers dragen, bedlegerig zijn of die gedurende lange tijd in een rolstoel moeten zitten. Overtollig vocht tussen de billen en in de liesstreek zorgt voor een ideale omgeving voor bacteriële en schimmelgroei. Symptomen van incontinentie-geassocieerde dermatitis zijn onder meer roodheid, irritatie en een ruwe huid.

Huisarts raadplegen bij rode en jeukende huiduitslag op billen

Uitslag op de billen is meestal geen teken van iets gevaarlijks. De uitslag gaat vaak vanzelf over na een paar dagen of weken, maar soms vereisen ze een medische behandeling. Raadpleeg in de volgende gevallen je huisarts:

• de uitslag ontstaat plotseling en verspreidt zich snel
• de uitslag bedekt je hele lichaam
• de uitslag gaat gepaard met koorts
• je hebt blaren op je geslachtsdelen of anus
• de uitslag is pijnlijk
• de uitslag begint er geïnfecteerd uit te zien, zoals gele of groene afscheiding, rode strepen of pijnlijke zwelling

Behandeling van uitslag op je billen

Behandeling van uitslag op je billen is afhankelijk van de oorzaak:

• Contacteczeem: een neutrale zalf of crème om uitdrogen van de huid te voorkomen en de huisarts kan een corticosteroïdzalf of -crème voorschrijven.
• Atopisch eczeem: dagelijks een neutrale zalf of crème gebruiken en de huisarts kan tijdelijk een corticosteroïdzalf of -crème voorschrijven.
• Warmte-uitslag: vermijd overmatig zweten, voorkom irritatie van de huid en gebruik verkoelende talkpoeders.
• Genitale herpes: bij een eerste infectie of bij ernstige klachten kan de huisarts tabletten voorschrijven om het virus te remmen.
• Keratosis pilaris: bij een ruwe huid kan de huisarts een crème voorschrijven die de hoornlaag oplost.
• Gordelroos: het gaat meestal vanzelf over en zinkzalf, cetomacrogolzalf of lanettezalf helpt tegen jeuk en irritatie.
• Intertrigo of smetten: de huidplooien dagelijks goed schoonmaken en goed drogen en schone en goed absorberende kleding en ondergoed dragen.
• Psoriasis: gebruik dagelijks een neutrale zalf én een zalf/crème met medicijnen erin die de huisarts heeft voorgeschreven.
• Ringworm (schimmelinfectie)
• Lichen sclerosus: het is belangrijk om schuren en krabben van de huid te vermijden en een corticosteroïdzalf en een vette zalf verminderen de klachten.
• Folliculitis: gaat vaak vanzelf over en behoeft in dat geval niet behandeld te worden. Als bacteriën de boosdoeners zijn, dan dagelijks wassen met een desinfecterende zeep en bij gisten kan de arts Nizoral crème of shampoo of Selsun shampoo voorschrijven.
• Candida huidinfectie: antischimmelmiddelen toepassen.

Lees verder

• Pukkeltjes op de billen: uitslag, puistjes en bultjes billen
• Jeuk aan de billen: symptomen en oorzaken jeukende billen
• Warmtebultjes, warmte-uitslag benen, armen en rug behandelen